2012.11.07 - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP2/443-827/12-2/AD
z 7 listopada 2012 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej A., przedstawione we wniosku z dnia 6 sierpnia 2012 r. (data wpływu 8 sierpnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 sierpnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (dalej: Zainteresowany lub Spółka) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji sprzętu AGD oraz handlu takim sprzętem. Jest liderem na polskim rynku w sprzedaży takich urządzeń jak: lodówki, pralki, zmywarki, sprzęt grzejny itp.

Zainteresowany, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowanej VAT, ponosi i zamierza ponosić w przyszłości wydatki związane z organizacją spotkań o charakterze (1) szkoleniowym oraz (2) integracyjnym – przeznaczonych zarówno dla pracowników Spółki jak i jej obecnych i potencjalnych klientów.

Ad. 1) – spotkania o charakterze szkoleniowym

Spotkania o charakterze szkoleniowym organizowane dla pracowników Wnioskodawcy mają na celu podnoszenie ich kwalifikacji zawodowych i umiejętności, co pozytywnie przekładać się ma na efektywność działań pracowników, a tym samym na wyniki Spółki. Mogą dotyczyć np. podnoszenia wiedzy pracowników na temat produktów oferowanych przez Zainteresowanego – ich właściwości, możliwych zastosowań, sposobu montażu, czy użycia, jak również rozwoju tzw. kompetencji miękkich pracowników (tzw. soft skills) (np. rozwijanie technik sprzedaży, zarządzanie czasem itp.). Natomiast spotkania o charakterze szkoleniowym kierowane do obecnych i potencjalnych klientów mogą obejmować np. prezentację produktów Wnioskodawcy, przemówienia ekspertów, dyskusje, informacje o ofercie handlowej Spółki. Mają one na celu zareklamowanie produktów poprzez zwiększanie wiedzy uczestników szkoleń na ich temat oraz ukazywanie ich przewagi nad produktami konkurencji. Szkolenia te wpływają również na rozpowszechnienie marki i logo Spółki, jak i wzbudzenie zainteresowania wyrobami marki Zainteresowanego.

Ad. 2) – spotkania o charakterze integracyjnym

Oprócz spotkań o charakterze szkoleniowym, Wnioskodawca organizuje także spotkania o charakterze integracyjnym dla swoich pracowników, których celem jest m.in. lepsze poznanie i zintegrowanie pracowników, a także zmotywowanie ich do dalszej pracy oraz podtrzymanie poczucia zadowolenia z pracy w Spółce, co przyczyniać ma się do zwiększenia efektywności pracy. Spotkania integracyjne pozwalają na wymianę doświadczeń między pracownikami, omówienie spraw organizacyjnych, promowanie określonych wzorców zachowań oraz motywowanie pracowników.

Spotkania o charakterze integracyjnym mogą być organizowane również dla obecnych lub potencjalnych kontrahentów, a ich celem jest podtrzymanie dobrych relacji z kontrahentami i budowanie pozytywnego wizerunku Zainteresowanego.

W związku z organizacją spotkań o charakterze szkoleniowym/integracyjnym Wnioskodawca korzysta z usług zewnętrznych podmiotów np. hotelu, w którym ma odbywać się dane szkolenie czy impreza integracyjna, firmy szkoleniowej lub innego podmiotu świadczącego usługi związane z organizacją szkoleń i imprez integracyjnych (dalej: Organizator).

W ramach świadczonej przez siebie usługi Organizator zobowiązany jest zadbać o kwestie związane z organizacją danego szkolenia lub imprezy integracyjnej. W zależności od charakteru i zakresu danego spotkania do zadań Organizatora może należeć w szczególności:

wynajęcie sali konferencyjnej lub innego miejsca właściwego do przeprowadzenia szkolenia/imprezy integracyjnej, np. w hotelu, w centrum konferencyjnym, w restauracji itp.,
zapewnienie odpowiedniego wyposażenia (np. urządzenia multimedialne typu projektor) i materiałów szkoleniowych,
zapewnienie wyżywienia lub obsługi cateringowej,
zapewnienie noclegu dla uczestników szkolenia/imprezy integracyjnej,
zapewnienie transportu uczestników szkolenia/imprezy integracyjnej,
zorganizowanie dodatkowych atrakcji dla uczestników (np. występy zespołów artystycznych, zajęcia sportowo-integracyjne).

W zależności od charakteru danego spotkania, Organizator może być również zobowiązany do zapewnienia osób prowadzących dane szkolenie (np. wykładowców, trenerów). Jednakże specyfika szkoleń może powodować, że to Zainteresowany samodzielnie opracowuje program merytoryczny szkolenia i we własnym zakresie zapewnia osoby, które będą je prowadziły (np. w przypadku tzw. szkoleń wewnętrznych dla pracowników Spółki, prowadzonych przez innych pracowników lub w przypadku tzw. szkoleń produktowych dla klientów). Przedstawiona powyżej lista ma charakter otwarty i w zależności od sytuacji na kompleksową usługę mogą składać się wszystkie lub tylko wybrane elementy - np. w przypadku kilkugodzinnego szkolenia będzie to jedynie wynajem sali ze sprzętem multimedialnym i posiłkiem dla uczestników, a w sytuacji dwudniowego szkolenia w jej skład wejdzie także zapewnienie noclegów uczestnikom. Nie zmienia to faktu, że celem Wnioskodawcy jest uzyskanie kompleksowego świadczenia, a jego poszczególne elementy składowe same w sobie nie mają dla Zainteresowanego w danej sytuacji istotnej wartości użytkowej.

Wszystkie elementy składowe kompleksowej usługi (np. wynajem sali, wyżywienie, nocleg, transport itp.) służą jedynie do kalkulacji wynagrodzenia należnego Organizatorowi i nie są one fakturowane przez Organizatora odrębnie. Organizator wystawia na Spółkę fakturę VAT za wykonanie kompleksowej usługi; może się natomiast zdarzyć, że załącznikiem do faktury będzie zestawienie pojedynczych elementów wchodzących w skład usługi kompleksowej (np. wynajem sali, usługi gastronomiczne, usługi hotelarskie, wynagrodzenie wykładowcy itp.). Nie wpływa to jednak na fakt, że przedmiotem współpracy jest kompleksowe świadczenie a załączone zestawienie ma charakter kalkulacji wynagrodzenia należnego Organizatorowi.

W ww. sytuacji, Spółka zainteresowana jest nabyciem kompleksowego świadczenia związanego z organizacją szkolenia lub tzw. imprezy integracyjnej, których celem będzie wsparcie działalności Spółki, np. poprzez zwiększenie kompetencji pracowników, czy przekonanie klientów o wartości własnych produktów. Żaden z elementów składowych nie stanowi dla Spółki celu samego w sobie i Spółka nie byłaby w analizowanej sytuacji zainteresowana jego nabyciem (np. wynajem samej sali bez sprzętu multimedialnego, nagłośnienia itp.).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w przedstawionym wyżej stanie faktycznym Spółce przysługuje/będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia kompleksowej usługi, niezależnie od tego, jakie elementy/usługi składają się na przedmiotową usługę kompleksową?

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym wyżej stanie faktycznym Spółce przysługuje/będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia kompleksowej usługi, niezależnie go tego, jakie elementy/usługi składają się na przedmiotową usługę kompleksową.

Zdaniem Zainteresowanego rozważając kwestię prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z zakupem ww. usług należy zwrócić uwagę na kwestię kompleksowego charakteru nabywanych usług oraz ich związku z czynnościami opodatkowanymi.

1. Kompleksowy charakter usług

W przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca nabywa usługi organizacji szkoleń lub spotkań o charakterze integracyjnym. Usługi te należy uznać za kompleksowe, celem Zainteresowanego jest bowiem uzyskanie jednego całościowego świadczenia w postaci spotkania o charakterze szkoleniowym lub integracyjnym, a nie szeregu odrębnych niepowiązanych ze sobą świadczeń (np. wynajem sali, wynajem sprzętu audio, usługa gastronomiczna).

Spółka ocenia usługę wykonaną przez Organizatora poprzez pryzmat jej celu lub wręcz efektu. Przykładowo, w stanie faktycznym celem samym w sobie nie jest nabycie indywidualnej usługi gastronomicznej (w innej sytuacji jej zakup może być oczywiście uzasadniony np. w przypadku zaproszenia na obiad kontrahenta celem omówienia kwestii biznesowych), ale efekt w postaci np. wzrostu kompetencji pracowników dzięki odbytemu szkoleniu trwającemu cały dzień (w trakcie którego serwowano posiłek dla uczestników).

W efekcie w rozważanym stanie faktycznym Wnioskodawca zainteresowany jest nabyciem kompleksowego świadczenia związanego z organizacją szkolenia lub tzw. imprezy integracyjnej, których celem będzie wsparcie działalności Spółki, np. poprzez zwiększenie kompetencji pracowników, czy przekonanie klientów o wartości własnych produktów. Nie ma również znaczenia, czy w przypadku szkoleń organizator zapewnia również udział prelegenta.

Specyfika szkoleń sprawia bowiem, że osoba dysponująca odpowiednią wiedzą i doświadczeniem (np. na temat produktów Spółki) może pochodzić jedynie właśnie ze Spółki.

Nie zmienia to faktu, że pozostałe świadczenia nabywane przez Zainteresowanego stanowią pewną zamkniętą całość i nie mogą być rozdzielane. Żaden z elementów składowych nie stanowi dla Wnioskodawcy celu samego w sobie i Spółka nie byłaby w analizowanej sytuacji zainteresowana jego nabyciem bez pozostałych elementów (np. wynajem samej sal bez sprzętu multimedialnego i nagłośnienia, zakup noclegów bez dwóch dni szkoleniowych itp.). Należy też zwrócić uwagę, iż standardem jest, że w przypadku nawet krótkich szkoleń zapewniany jest drobny poczęstunek (np. w postaci tzw. „przerw kawowych”) a w przypadku szkoleń całodziennych zapewniany jest także „lunch”/obiad. Standardowo również w przypadku organizacji kilkudniowych szkoleń bądź spotkań o charakterze integracyjnym, konieczne jest zapewnienie uczestnikom noclegu i wyżywienia. Sytuacja, w której potencjalni klienci biorący udział w kilkudniowym wyjazdowym szkoleniu na temat produktów Wnioskodawcy (mającym na celu przekonanie ich do tych produktów i zachęcenie do ich kupna), musieliby we własnym zakresie zapewniać sobie noclegi i wyżywienie, najprawdopodobniej przyniosłaby efekt odwrotny od zamierzonego (uczestnicy zraziliby się do Spółki i jej produktów).

W związku z powyższym, zdaniem Zainteresowanego, przedmiotowe usługi kompleksowej organizacji spotkań szkoleniowych oraz integracyjnych należy traktować jako usługi jednorodne, jednolite, nie podlegające rozbiciu na poszczególne usługi. Byłoby bowiem niecelowe, zdaniem Spółki, wyodrębnianie poszczególnych części składowych usługi kompleksowej, jeśli każdy z jej elementów jest niezbędny do realizacji celu głównego. Taki pogląd ukształtowany został przede wszystkim przez orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości:

„Artykuł 2 pkt 1 Szóstej dyrektywy (...) należy interpretować w ten sposób, że jeżeli dwa lub więcej niż dwa świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta, rozumianego jako konsumenta przeciętnego, są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie do celów stosowania podatku od wartości dodanej.” – wyrok z dnia 27 października 2005 r. (C-41/04);
„Z art. 2 pkt 1 Szóstej dyrektywy wynika, iż każda transakcja powinna być zwykle uznawana za odrębną i niezależną, a po drugie, że transakcja złożona z jednego świadczenia w aspekcie gospodarczym nie powinna być sztucznie rozdzielana, by nie pogarszać funkcjonalności systemu podatku VAT, należy w pierwszej kolejności poszukiwać elementów charakterystycznych dla rozpatrywanej transakcji celem określenia, czy podatnik dostarcza konsumentowi rozumianemu jako przeciętny konsument, kilka odrębnych świadczeń głównych, czy jednolite świadczenie.” – wyroki z dnia 27 października 2005 r. (C-41/04), z dnia 29 marca 2007 r. (C-111/05) i z dnia 21 marca 2007 r. (C-453/05);
„Podobnie jest jeśli dwa lub więcej niż dwa świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta, rozumianego jako przeciętny konsument, są tak ściśle związane, że stanowią one obiektywnie jedno tylko nierozerwalne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny.” – wyrok z dnia 27 października 2005 r. (C-41/04);
„W tym zakresie Trybunał orzekł, że jedno świadczenie występuje w przypadku, gdy co najmniej dwa elementy albo co najmniej dwie czynności dokonane przez podatnika na rzecz klienta są ze sobą tak ściśle związane, że tworzą obiektywnie tylko jedno nierozerwalne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny.” - wyrok z dnia 29 marca 2007 r. (C-111/05);
„W kwestii tej Trybunał orzekł, że mamy do czynienia z jednolitym świadczeniem, zwłaszcza w przypadku, gdy kilka elementów powinno zostać uznane za konstytutywne dla świadczenia głównego, podczas gdy, odwrotnie, jedno lub więcej świadczeń powinno być postrzegane jako jedno lub więcej świadczeń pomocniczych dzielących los prawny świadczenia głównego.” – wyrok z dnia 27 października 2005 r. (C-41/04).

Potwierdzenie uznania usług organizacji spotkań o charakterze szkoleniowym i integracyjnym za usługi kompleksowe znajduje potwierdzenie w orzeczeniach sądów administracyjnych oraz w interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe, np.:

Wyrok WSA w Krakowie z dnia 2 października 2008 r., sygn. l SA/Kr 1228/07 – „W ocenie Sądu charakterystycznymi i podstawowymi elementami usługi polegającej na organizacji konferencji (szkolenia) są: wynajęcie sal konferencyjnych, organizacja technicznego wsparcia imprezy, materiałów biurowych, wykładowców (prowadzących) itp. Aby było możliwe pełne jej zrealizowanie uczestnicy takiego spotkania muszą mieć zapewnione również noclegi i wyżywienie. W tym więc przypadku usługę gastronomiczną i noclegową należy potraktować jako usługi pomocnicze przyczyniające się do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej i podlegające temu samemu reżimowi podatkowemu, co usługa zasadnicza”.
Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 7 lutego 2012 r., sygn. IPPP3/443-1478/11-2/KB – „Spółka nie nabywa od organizatora poszczególnych usług (np. wstępu na imprezy, wynajmu sali, wyżywienia czy noclegu) odrębnie. Z treści zawartych umów wynika, że Wnioskodawca nabywa kompleksową usługę organizacji konferencji czy szkolenia lub też wstępu na imprezy. Również organizator ponosi względem Wnioskodawcy odpowiedzialność za realizację kompleksowej usługi. Np. w przypadku niewykonania lub nieprawidłowego wykonania jednego z elementów umowy organizator ponosi względem Wnioskodawcy odpowiedzialność kalkulowaną w oparciu o całą wartość umowy.”
Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 2 marca 2009 r., sygn. IPPP1-443-2196/08-4/AK – „Zatem z ekonomicznego punktu widzenia usługi nie powinny być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy tworzyć będą jedną usługę kompleksową obejmującą kilka świadczeń pomocniczych. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej."

Reasumując, należy uznać, że w przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca nabywa od Organizatora kompleksową usługę organizacji spotkań o charakterze szkoleniowym i integracyjnym, która jest jednorodna i niepodzielna z ekonomicznego punktu widzenia, także wówczas jeżeli Organizator wyszczególnia w kalkulacji swojego wynagrodzenia usługi/towary, które nabył w celu świadczenia usług na rzecz Spółki.

2. Związek z czynnościami opodatkowanymi i wynikające z niego prawo do odliczenia VAT

Związek z czynnościami opodatkowanymi

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. W przedstawionym stanie faktycznym, organizacja spotkań integracyjnych oraz szkoleń (dla pracowników, jak również dla obecnych i potencjalnych kontrahentów) ma związek z działalnością Spółki, a zarazem z czynnościami opodatkowanymi VAT. W związku z tym, Zainteresowanemu przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego, wykazanego w fakturach VAT dokumentujących zakup kompleksowych usług organizacji spotkań o charakterze szkoleniowym oraz integracyjnym.

W przedstawionym stanie faktycznym, nie ulega wątpliwości, że nabywane przez Wnioskodawcę kompleksowe usługi organizacji spotkań o charakterze szkoleniowym oraz integracyjnym mają pośredni związek z czynnościami opodatkowanymi Spółki. Spotkania o charakterze szkoleniowym przyczyniają się przede wszystkim do zwiększenia efektywności działań pracowników oraz rozpowszechnienia marki i logo wśród kontrahentów, co z kolei przekłada się na wzrost sprzedaży produktów Wnioskodawcy. Natomiast spotkania o charakterze integracyjnym mają na celu zintegrowanie pracowników, a także zmotywowanie ich do dalszej pracy oraz podtrzymanie poczucia zadowolenia z pracy w Spółce. W przypadku spotkań integracyjnych dla kontrahentów (obecnych i potencjalnych) Zainteresowany zamierza budować swój pozytywny wizerunek oraz budować/podtrzymywać dobre relacje z kontrahentami. Związek taki jest wystarczający do zapewnienia prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z takimi usługami.

Istnienie pośredniego związku pomiędzy kompleksowymi usługami organizacji spotkań o charakterze szkoleniowym i integracyjnym oraz organizacji konferencji, a działalnością podatników potwierdzają także organy podatkowe:

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 5 czerwca 2012 r., sygn. IPTPP1/443-224/12-3/MS – „Od podmiotu świadczącego opisaną wyżej kompleksową usługę organizacji konferencji Wnioskodawca otrzyma fakturę uwzględniającą tylko jedną pozycję «organizacja konferencji», w której nie będą wyszczególnione poszczególne elementy składające się na kompleksową usługę organizacji konferencji. Cała usługa opodatkowana będzie jednolitą, podstawową stawką VAT, tj. 23%. Zakupione usługi, jako usługi o charakterze reklamowo-promocyjnym, mają związek z wykonywanymi przez Wnioskodawcę czynnościami opodatkowanymi; z oczywistych względów związek ten ma charakter pośredni (ponoszone wydatki na nabycie tych usług wiążą się z całokształtem funkcjonowania Wnioskodawcy; mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym osiąganymi przez Wnioskodawcę przychodami)”,
Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 1 września 2011 r., sygn. IPPP2/443-749/11-4/JO – „Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego występującego przy nabyciu towarów i usług w związku z przeprowadzonymi szkoleniami produktowymi na rzecz pracowników, klientów oraz potencjalnych klientów, bowiem poniesione wydatki na ich nabycie będą miały związek z wykonywanymi przez Spółkę czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług w trybie przepisu art. 86 ust. 1 ustawy”.

Reasumując, należy uznać, że nabywane przez Wnioskodawcę usługi kompleksowej organizacji spotkań o charakterze szkoleniowym i integracyjnym, są nabywane przez Spółkę w związku z czynnościami opodatkowanymi VAT, w konsekwencji przysługuje jej prawo do odliczenia VAT przy ich nabyciu.

3. Brak możliwości zastosowania art. 88 ust. 1 pkt 4) ustawy o VAT

Organizator, w ramach świadczonej przez siebie usługi kompleksowej organizacji spotkań o charakterze szkoleniowym/integracyjnym, nabywa usługi noclegowe i gastronomiczne (ewentualnie są one przez niego świadczone, jeżeli Organizatorem jest np. hotel) w stosunku do których zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 4) ustawy o VAT nie przysługuje prawo do odliczenia VAT. Zdarza się, że usługi te są wyszczególnione w kalkulacji wynagrodzenia Organizatora, która może stanowić załącznik do faktury.

W ocenie Zainteresowanego fakt, iż na usługę kompleksową organizacji spotkań szkoleniowych oraz integracyjnych składają się/są elementem kalkulacyjnym usługi, w stosunku do których, co do zasady, nie przysługiwałoby Spółce prawo do odliczenia podatku naliczonego, nie wpływa na możliwość zastosowania odliczenia na zasadach ogólnych.

Zastosowanie art. 88 ust. 1 pkt 4) ustawy o VAT, wyłączającego możliwość odliczenia VAT przy nabyciu usług noclegowych i gastronomicznych, znalazłoby zastosowanie jedynie, gdyby:

to Spółka bezpośrednio (a nie Organizator) nabywała je od podmiotów świadczących takie usługi (w przypadku, gdy sam Organizator szkolenia/spotkania nie świadczy tego typu usług), co nie ma miejsca w przedstawionym stanie faktycznym, lub
Spółka nabywała od Organizatora (w przypadku, gdy Organizator szkolenia/spotkania świadczy tego typu usługi) pojedyncze usługi noclegowe/gastronomiczne (a nie usługę kompleksową) w celu innym niż opisany w stanie faktycznym – co również nie ma miejsca w przedstawionym stanie faktycznym, gdyż, jak wykazano powyżej w pkt 1 nabywana przez Spółkę usługa ma charakter kompleksowy, jednolity i niepodzielny, a cel oczekiwany przez Spółkę jest efektem kombinacji poszczególnych usług składających się na usługę kompleksową.

Stanowisko Spółki w tym zakresie jest powszechnie potwierdzane przez organy podatkowe w wydawanych interpretacjach:

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 18 stycznia 2012 r., sygn. ILPP2/443-1472/11-2/MR – „Podkreślenia wymaga fakt, że w świetle powołanego art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy, podatek naliczony z tytułu nabycia usług noclegowych i gastronomicznych – co do zasady – nie podlega odliczeniu. Powyższe ograniczenie nie ma jednak zastosowania w sytuacji, gdy przedmiotem zakupu jest kompleksowa usługa organizacji spotkań dla pracowników, czyli co do istoty jedna usługa, na którą składają się poszczególne elementy, w tym usługi gastronomiczne”,
Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 19 stycznia 2009 r., sygn. ILPP2/443-978/08-2/MN – „Ze stanu faktycznego wynika ponadto, że wśród ponoszonych przez Zainteresowanego kosztów znajdują się również wydatki dotyczące usług noclegowych i gastronomicznych. W związku z powyższym, w świetle cyt. wyżej art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy i wynikających z tej regulacji ograniczeń w prawie do odliczenia – podatek VAT z tytułu nabycia usług noclegowych i gastronomicznych nie podlega odliczeniu. Powyższe ograniczenie nie ma jednak zastosowania w sytuacji, gdy przedmiotem zakupu jest organizacja całego szkolenia, czyli co do istoty jedna usługa, na którą składają się poszczególne elementy, w tym usługi noclegowe, czy gastronomiczne”.

Podsumowując, w ocenie Spółki fakt, iż na usługę kompleksową organizacji spotkań szkoleniowych oraz integracyjnych składają się/są elementem kalkulacyjnym usługi, w stosunku do których, co do zasady, nie przysługiwałoby Spółce prawo do odliczenia podatku naliczonego (gdyby były nabywane odrębnie), nie wpływa na możliwość zastosowania odliczenia na zasadach ogólnych, w sytuacji, gdy stanowią one element kompleksowej usługi.

4. Faktury dokumentujące zakup usługi kompleksowej

Na powyższy wniosek nie ma również wpływu fakt, ze zdarzają się sytuacje, w których Wnioskodawca otrzymuje od Organizatora faktury VAT wraz z załącznikiem zawierającym zestawienie pojedynczych elementów wchodzących w skład danej usługi kompleksowej (np. wynajem sali, usługi gastronomiczne, usługi noclegowe, wynagrodzenie wykładowcy).

Załącznik do faktury VAT ma jedynie charakter informacyjny, przedstawiający kalkulację wynagrodzenia Organizatora za świadczoną przez niego usługę kompleksową. Sama faktura VAT otrzymywana od Organizatora zawiera natomiast jedną pozycję kompleksowej usługi organizacji spotkania o charakterze szkoleniowym lub integracyjnym.

Stanowisko Zainteresowanego w zakresie wpływu opisu usługi na fakturze znajduje potwierdzenie w orzeczeniach sądów administracyjnych oraz interpretacjach organów podatkowych:

Wyrok WSA w Krakowie z dnia 8 czerwca 2006 r., sygn. l SA/Kr 1135/03, w którym wprawdzie sąd zakwestionował prawo do odliczenia VAT w przypadku wymieniania na fakturze poszczególnych usług wchodzących w skład usługi kompleksowej, co jednak a contrario potwierdza stanowisko Spółki: „Zarówno usługi szkolenia, bądź konferencji mogą być przedmiotem jednorodnej usługi zawierającej usługi gastronomiczne i hotelowe, jak i mogą stanowić odrębne, niezwiązane ze sobą usługi, co zdarza się w praktyce nader często. O klasyfikacji danej usługi decyduje jej charakter i strony umowy cywilnoprawnej, z wyjątkiem sytuacji, gdy moment ten określa powszechnie obowiązujący przepis prawa regulujący zasady wykonywania danego rodzaju usług. Zewnętrznym przejawem woli stron umowy są między innymi faktury dokumentujące sprzedaż usług, zakres i przebieg usług oraz okoliczności jej zawarcia. (...) Z treści analizowanej faktury wynika, iż Strony umowy w sposób jednoznaczny określiły , iż przedmiotem sprzedaży są oddzielne usługi . Opisały je według oddzielnej klasyfikacji usług jak również zastosowały stawkę podatkowa właściwą poszczególnym usługom”,
Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 5 czerwca 2012 r., nr IPTPP1/443 -224/12-3/MS – „Jeżeli przedmiotem sprzedaży jest usługa kompleksowej organizacji konferencji, wówczas nie można z niej wyłączyć poszczególnych elementów kosztów do odrębnej sprzedaży, ponieważ obrotem podatnika jest uzgodniona kwota za wykonanie określonej usługi, bez względu na jej poszczególne elementy (najem sprzętu niezbędnego do przeprowadzenia konferencji – projektory, ekrany, dekoracje, usługi związane z aranżacją miejsca konferencji – wystrój, nagłośnienie, oświetlenie, multimedia, nabycie usług związanych z integracyjną częścią konferencji – występy zaproszonych artystów itp., zapewnienie obsługi konferencji – osoba prowadząca, hostessy, operator dźwięku, dj.). Wyliczenie, co się składa na wykonaną usługę ma istotne znaczenie informacyjne przy ustalaniu ceny, jednak nie może uzasadniać odrębnego kwalifikowania poszczególnych elementów zawartych w tym wyliczeniu (dla celów podatkowych)”,
Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 18 stycznia 2012 r., sygn. ILPP2/443-1472/11-2/MR – „Z opisu sprawy wynika, że nabywane przez Spółkę usługi organizacji spotkań o charakterze szkoleniowo-integracyjnym lub integracyjnym dokumentowane są przez Organizatora łączną/całościową fakturą VAT. Dodatkowo w treści tej faktury lub w załączniku do niej Organizator wskazuje specyfikację części składowych zakupionej usługi, z której wynika, jaki był koszt poszczególnych składowych (np. koszt wynajmu pomieszczeń, koszty transportu, itp.) (...) Mając powyższe na uwadze Wnioskodawca będzie mógł skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturze VAT wystawionej przez Organizatora dokumentującej nabycie kompleksowej usługi organizacji spotkań dla pracowników Spółki niezależnie od rozmiaru rodzajów elementów kosztowych/składowych wchodzących w skład kompleksowej usługi świadczonej przez Organizatora, w tym w szczególności gastronomii czy noclegów”.

Podsumowując, w ocenie Spółki fakt, iż w załączniku do faktury dokumentującej nabycie kompleksowej usługi organizacji spotkań szkoleniowych oraz integracyjnych wyszczególnione są usługi składające się na usługę kompleksową, w tym w szczególności usługi noclegowe i gastronomiczne w stosunku do których zasadniczo nie przysługuje prawo do odliczenia VAT, nie wpływa na prawo do odliczenia VAT z faktury dokumentującej nabycie usługi organizacji spotkań szkoleniowych oraz integracyjnych.

Reasumując, w przedstawionym wyżej stanie faktycznym Wnioskodawcy przysługuje/będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia kompleksowej usługi organizacji spotkań o charakterze szkoleniowym lub integracyjnym, niezależnie od faktu, jakie elementy/usługi składają się na przedmiotową usługę kompleksową oraz czy elementy/usługi te są wyszczególnione w załączniku do faktury otrzymywanej od Organizatora i dokumentującej nabycie takich usługi organizacji spotkań.

Wobec powyższego Zainteresowany wnosi o potwierdzenie jego stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z brzmieniem art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z cyt. wyżej przepisu wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, a towary i usługi, przy nabyciu których podatek został naliczony, są lub będą w przyszłości wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zatem warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Jednocześnie przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter pośredni lub bezpośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży – towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy, bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa, mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym osiąganymi przez podatnika przychodami. Aby jednak można było wskazać, iż określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo –skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotów.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z kolei art. 88 ustawy, określa przypadki, w których nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku należnego.

I tak, w myśl art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami.

Biorąc pod uwagę, że prawo do odliczenia powinno być realizowane natychmiast po powstaniu podatku naliczonego, decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia będzie miał zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi. Przy czym związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni. Jeśli podatnik zamierza przeznaczyć dane towary lub usługi na cele działalności opodatkowanej, to jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów i usług (choćby przed zrealizowaniem prawa do odliczenia, towary bądź usługi nie zostały jeszcze spożytkowane na cele działalności opodatkowanej).

Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Istotna jest intencja nabycia – jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas – po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych – odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

Wystarczającym zatem jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Ta warunkowość realizacji określonego w art. 86 ust. 1 ustawy, prawa obniżenia podatku należnego o podatek naliczony powoduje, że nieziszczenie się warunku pozytywnego jakim jest wykorzystanie towaru lub usługi do realizacji czynności opodatkowanej podatnika, np. gdy okaże się, że zmieniono przeznaczenie towaru (usługi) i został on ostatecznie wykorzystany do czynności zwolnionych od VAT lub niepodlegających VAT – spowoduje konieczność weryfikacji uprzedniego odliczenia podatku naliczonego.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji sprzętu AGD oraz handlu takim sprzętem. Jest liderem na polskim rynku w sprzedaży takich urządzeń jak: lodówki, pralki, zmywarki, sprzęt grzejny itp.

Ad 1) – spotkania o charakterze szkoleniowym

Ad 2) – spotkania o charakterze integracyjnym

wynajęcie sali konferencyjnej lub innego miejsca właściwego do przeprowadzenia szkolenia/imprezy integracyjnej, np. w hotelu, w centrum konferencyjnym, w restauracji itp.,
zapewnienie odpowiedniego wyposażenia (np. urządzenia multimedialne typu projektor) i materiałów szkoleniowych,
zapewnienie wyżywienia lub obsługi cateringowej,
zapewnienie noclegu dla uczestników szkolenia/imprezy integracyjnej,
zapewnienie transportu uczestników szkolenia/imprezy integracyjnej,
zorganizowanie dodatkowych atrakcji dla uczestników (np. występy zespołów artystycznych, zajęcia sportowo-integracyjne).

Mając powyższe na uwadze wskazać należy, iż zasadniczo każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być uznawane za odrębne i niezależne, jednak w sytuacji, gdy kilka świadczeń obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia jedną usługę, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Jeżeli zatem dwa lub więcej niż dwa świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie do celów stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Usługę należy uznać za usługę pomocniczą w stosunku do świadczenia zasadniczego, jeśli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz jest środkiem w skutecznym wykorzystaniu świadczenia zasadniczego. Ważne jest, czy świadczenia są ze sobą ściśle powiązane w taki sposób, że samodzielnie nie przynoszą wymaganej praktycznej korzyści z punktu widzenia przeciętnego konsumenta. Nie ma znaczenia subiektywny punkt widzenia dostawcy lub odbiorcy świadczenia. Istnienie jednego świadczenia złożonego nie jest wykluczone z tego powodu, że do poszczególnych elementów wykazane są odrębnie ceny. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej.

Na podstawie przywołanych uregulowań, w okolicznościach przedstawionych we wniosku, stwierdzić należy, że jeżeli nabyta usługa obiektywnie tworzy – w aspekcie gospodarczym – jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to na podstawie przepisów art. 86 ust. 1 i ust. 2 ustawy, Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wykazany w fakturach dokumentujących jej wykonanie, o ile nie zachodzą przesłanki wykluczające to prawo określone w art. 88 ustawy oraz faktycznie – jak podano we wniosku – organizacja przedmiotowych szkoleń/spotkań dla pracowników/klientów przekłada się na wzrost wydajności personelu i przez to Spółki bądź rozpowszechniania logo i marki Spółki, wzbudzania zainteresowania jej produktami, co z kolei wpływa na zwiększenie jej przychodów/obrotów wynikających ze sprzedaży opodatkowanej VAT.

Podkreślenia wymaga fakt, że w świetle powołanego art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy, podatek naliczony z tytułu nabycia usług noclegowych i gastronomicznych – co do zasady – nie podlega odliczeniu. Powyższe ograniczenie nie ma jednak zastosowania w sytuacji, gdy przedmiotem zakupu jest kompleksowa usługa organizacji szkoleń/spotkań dla pracowników/klientów, czyli co do istoty jedna usługa, na którą składają się poszczególne elementy, w tym usługi gastronomiczne.

Na mocy § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360), zwanym dalej rozporządzeniem, zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami „FAKTURA VAT”.

Stosownie do § 5 ust. 1 rozporządzenia, faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy;
numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 10 i 11;
numer kolejny faktury oznaczonej jako „FAKTURA VAT”;
dzień, miesiąc i rok wystawienia faktury, a w przypadku, gdy data ta różni się od daty sprzedaży, również datę sprzedaży, w przypadku sprzedaży o charakterze ciągłym podatnik może podać na fakturze miesiąc i rok dokonania sprzedaży, pod warunkiem podania daty wystawienia faktury;
nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
miarę i ilość sprzedanych towarów lub zakres wykonanych usług;
cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
wartość towarów lub wykonanych usług, których dotyczy sprzedaż, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
stawki podatku;
sumę wartości sprzedaży netto towarów lub wykonanych usług z podziałem na poszczególne stawki podatku i zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu;
kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto towarów (usług), z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
kwotę należności ogółem wraz z należnym podatkiem.

Z opisu sprawy wynika, że nabywane przez Spółkę usługi organizacji spotkań o charakterze szkoleniowo-integracyjnym lub integracyjnym dokumentowane są przez Organizatora wystawieniem na Spółkę faktury VAT za wykonanie kompleksowej usługi (nie są one fakturowane przez Organizatora odrębnie). Może się natomiast zdarzyć, że załącznikiem do faktury będzie zestawienie pojedynczych elementów wchodzących w skład usługi kompleksowej (np. wynajem sali, usługi gastronomiczne, usługi hotelarskie, wynagrodzenie wykładowcy itp.).

Zauważyć należy, że taki załącznik do faktury ma wyłącznie charakter informacyjny. Dołączenie takiego załącznika do faktury nie może spowodować, iż przedmiotem nabycia stają się odrębne usługi (czynności) wyspecyfikowane w załączniku.

Mając powyższe na uwadze Wnioskodawca może skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturze VAT wystawionej przez Organizatora dokumentującej nabycie kompleksowej usługi organizacji szkoleń/spotkań dla pracowników/klientów Spółki niezależnie od rodzajów elementów kosztowych/składowych wchodzących w skład kompleksowej usługi świadczonej przez Organizatora.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin