Przepisy ustawy z dnia 09.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 86 poz. 959 ze zm.), regulują kwestię pobierania podatku od czynności cywilnoprawnych od poszczególnych czynności cywilnoprawnych, stanowiąc m.in., że podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy sprzedaży rzeczy i praw majątkowych, umowy spółki (art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy) oraz zmiany umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych (art. 1 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. c ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, czyli wartość określona na podstawie przeciętnych cen stosowanych w danej miejscowości w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczenia długów i ciężarów.

Natomiast przy zmianie umowy spółki podstawę opodatkowania omawianym podatkiem stanowi wartość wkładów powiększających majątek spółki albo wartość podwyższonego kapitału zakładowego.

Od umowy sprzedaży praw majątkowych podatek jest pobierany według stawki 1% podstawy obliczenia podatku (art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. b ww. ustawy). W odniesieniu do stawek opodatkowania umowy spółki, ustalono wysokość podatku od czynności cywilnoprawnych na poziomie 1% od umowy spółki:

• od wartości wkładów wniesionych do majątku spółki, kapitału zakładowego
• od podwyższenia wartości wkładów wniesionych do majątku spółki albo kapitału zakładowego
• od pożyczek i dopłat,

których łączna wartość wynosi 20.000 zł.

Jeżeli zostaje przekroczona określona w ustawie kwota 20.000 zł, to opodatkowanie umowy spółki ma charakter progresywny. W przypadku gdy łączna wartość. zawiera się w przedziale od 20.000 do 30.000 zł, to podatek wynosi 200 zł i 0,5% nadwyżki ponad kwotę 20.000 zł. Jeżeli łączna wartość, o której mowa wyżej, przekracza 30.000 zł, to podatek jest obliczany w wysokości 250 zł i 0,1% nadwyżki ponad kwotę 30.000 zł.

W przypadku zmiany umowy spółki (w rozumieniu postanowień art. 1 ust. 3 ww. ustawy) podatek należy obliczyć od sumy wartości wkładów wniesionych do majątku spółki, kapitału zakładowego, dopłat i pożyczek. Obliczony w ten sposób podatek – z zastosowaniem ww. skali podatkowej, określonej w art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – należy pomniejszyć o kwotę podatku zapłaconego przed powiększeniem majątku spółki, kapitału zakładowego oraz od wcześniejszych dopłat i pożyczek.

Na mocy postanowień art. 10 ust. 1 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych na podatników nałożono obowiązek składania deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych oraz obliczenia i wpłacenia tego podatku w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego.

Zgodnie z art. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatnikiem z tytułu podwyższenia kapitału zakładowego w spółce mającej osobowość prawną, jest zawsze sama spółka.