Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB2/415-973/13-4/AJ
z 9 stycznia 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 4 października 2013 r. (data wpływu 9 października 2013 r.), uzupełnionym pismami: z dnia 25 października 2013 r. (data wpływu 29 października 2013 r.), z dnia 22 listopada 2013 r. (data wpływu 26 listopada 2013 r.) oraz z dnia 2 grudnia 2013 r. (data wpływu 5 grudnia 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 października 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Burmistrz Miasta i Gminy zarządzeniem z dnia xx 2011 r. powołał na podstawie art. 8 ust. 3 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. jednolity: Dz.U. z 2012 r., poz. 647 z późn. zm.; dalej „u.p.z.p.”) Gminną Komisję (…).

Jak wynika z treści art. 8 ust. 3 u.p.z.p. organ wykonawczy gminy ustala organizację i tryb działania gminnej komisji urbanistyczno-architektonicznej w drodze regulaminu. Ustawa nie określa formy aktu prawnego wójta, burmistrza, prezydenta miasta powołującego komisję oraz członków jej składu, zatem przyjąć należy, że powinno to nastąpić w drodze zarządzenia. Nie jest ono aktem prawa miejscowego, zatem wchodzi w życie z dniem podjęcia i nie podlega publikacji w wojewódzkim dzienniku urzędowym. Stąd też Burmistrz Miasta i Gminy przedmiotowym zarządzeniem z dnia (…) 2011 r. określił skład osobowy Komisji, sposób wynagradzania jej członków oraz tryb działania Komisji korzystając z przysługującej mu kompetencji wynikającej z ustawy (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 10 stycznia 2005 r. III SA/GL 1398/04, LEX nr 828246). Przedmiotowy organ składa się z osób o wykształceniu i przygotowaniu fachowym związanym bezpośrednio z teorią i praktyką planowania przestrzennego.

Burmistrz ma obowiązek powołania Gminnej Komisji (…) stanowiącej instytucję działającą przy organach gminy, a spełniającą wymaganą przez prawo rolę w zachowaniu ładu urbanistycznego. Zgodnie z u.p.z.p. jest to organ doradczy w sprawach planowania i zagospodarowania przestrzennego. Gminna komisja urbanistyczno-architektoniczna opiniuje: wyniki analiz dokonanych przez wójta, burmistrza albo prezydenta miasta w zakresie zmian w zagospodarowaniu przestrzennym gminy oraz oceny aktualności studium planów miejscowych (por. art. 32 ust. 1 i 2 u.p.z.p); projekty studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego w toku sporządzania tego studium (por. art. 11 pkt 5 u.p.z.p.); projekty miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w toku sporządzania tego planu (art. 17 pkt 6 lit. a) u.p.z.p. Brak wydania stosownej opinii komisji w toku postępowania dotyczącego sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego stanowi przesłankę dla stwierdzenia nieważności uchwały rady gminy w sprawie uchwalenia takiego planu.

W § 10 pkt 1 regulaminu wprowadzonego ww. zarządzeniem określone zostało, że członkowie Komisji otrzymują wynagrodzenie miesięcznie z tytułu pełnionej funkcji.

W uzupełnieniu wniosku Zainteresowany wskazał, że zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jednolity: Dz.U. z 2012 r., poz. 647 z późn. zm.; dalej „u.p.z.p.”), burmistrz miasta powołuje gminną komisję urbanistyczno-architektoniczną, jako organ doradczy w sprawach planowania i zagospodarowania przestrzennego.

Z powyższej regulacji wynika, że powołanie gminnej komisji urbanistyczno-architektonicznej jest obligatoryjne dla wójta, burmistrza albo prezydenta miast. Co się tyczy ustalania organizacji i trybu działania gminnej komisji urbanistyczno-architektonicznej, a zatem także kwestii wynagradzania jej członków, organ wykonawczy gminy ustala powyższe w drodze regulaminu (por. art. 8 ust. 3 u.p.z.p.). Zgodnie bowiem z treścią art. 8 ust. 3 u.s.g. burmistrz powołuje gminną komisję urbanistyczno-architektoniczną, jako organ doradczy, oraz ustala, w drodze regulaminu, jej organizację i tryb działania.

Stąd zgodnie z orzecznictwem jedynie burmistrz posiada kompetencję do określenia zasad wynagradzania członków Komisji (…), personalnego doboru członków komisji, jak i ustalenia, jaki stosunek prawny ma być podstawą członkostwa w komisji. (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 10 stycznia 2005 r. III SA/Gl 1398/04, LEX nr 828246 cyt: ,,Uprawnienie do powołania oraz określenia organizacji i tryby działania Komisji oznacza (...) dla Prezydenta Miasta kompetencje w zakresie zarówno personalnego doboru członków komisji, jak i ustalenia, jaki stosunek prawny ma być podstawą członkostwa w komisji, na jakiej zasadzie odbywa się praca w Komisji, jak i czym jest dokumentowana, co stanowi podstawę ewentualnego wynagrodzenia i za jakie czynności ono członkom komisji przysługuje”).

Wobec powyższego Burmistrz w (…) 2011 roku wydał zarządzenie, w którym ustalił regulamin i powołał członków Komisji (…).

Zarządzenie to - zgodnie z art. 30 u.s.g. - jest realizacją każdorocznych zapisów uchwały Rady Miejskiej w sprawie budżetu Miasta i Gminy: w szczególności w bieżącym roku uchwała Rady Miejskiej z dnia (…) 2012 w sprawie budżetu Miasta i Gminy na rok 2013 w Rozdziale xx przeznacza na funkcjonowanie Rady Miejskiej kwotę na diety radnych w wysokości 406.255 złotych, zgodnie z pismem z dnia (…) 2012 roku pt. „Planowany budżet na 2013 rok” gdzie Kierownik Biura Rady Miejskiej wnioskował:

Paragraf - diety radnych - 406.255 złotych, w tym:

• 384.000 zł kwota diet Przewodniczącego rady oraz radnych rady Miejskiej wynosi miesięcznie około 32.000 x 12 miesięcy
• 3.900 zł kwota diet dla radnych - członków komisji Mieszkaniowej
• 13.555 zł Kwota diet dla radnych - członków komisji Urbanistycznej
• zł Obsługa Młodzieżowej Rady (przeniesiono na paragraf - zakupy)
• 4.000 zł delegacje radnych.
  
  

Tym samym Rada Miejska przeznaczyła kwotę na diety radnych w wysokości 406.255 złotych, w tym kwotę 13.355 złotych na diety dla radnych członków Komisji Urbanistycznej, a Burmistrz zgodnie z tym wykonał zaplanowany budżet wypłacając przeznaczone na to przez Radę Miejską środki.

W dniu 27 czerwca 2007 roku - realizując art. 25 ust. 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym - Rada Miejska podjęta uchwałę w sprawie radnych Rady Miejskiej oraz należności z tytułu zwrotu kosztów podróży służbowych krajowych i zagranicznych przysługujących radnym Rady Miejskiej.

W przedmiotowej uchwale Rada Miejska zobowiązała radnego do udziału w pracach Rady Miejskiej i jej komisjach oraz innych instytucji samorządowych, do których został wybrany lub desygnowany radny. Jednocześnie ustaliła miesięczną, maksymalną stawkę wysokości diety określając ją na poziomie 65 % maksymalnej wysokości diety.

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 26 lipca 2000 roku w sprawie maksymalnej wysokości diet przysługujących radnemu gminy (t.j. Dz.U. Nr 61, poz. 710) maksymalna wysokość dla radnego miasta (przedział od 15 tys. do 100 tys. mieszkańców) np. bieżącym roku wynosił 1.987,27 złotych.

W przedmiotowej sprawie dieta radnego w Gminie wynosi 1.291,73 złotych.

Zważywszy na treść ww. regulaminu gdzie stawki za udział w komisji urbanistycznej wynoszą 600 złotych miesięcznie to suma łącznie wypłaconych diet nie przekracza kwoty przewidzianej rozporządzeniem i mieści się w kwocie diet dla członków Komisji (…) będących radnymi.

Podsumowując Burmistrz Miasta i Gminy do powołania Komisji Urbanistycznej jest zobligowany przez ustawę. Zgodnie z orzecznictwem (wyrok Wojewódzkiego Sądu Wojewódzkiego w Gliwicach z dnia 10 stycznia 2005 r. III SA/Gl 1398/04, LEX nr 828246) mógł do niej powołać również radnych, którzy dysponowali wykształceniem i przygotowaniem fachowym związanym bezpośrednio z teorią i praktyką planowania przestrzennego. W Gminie jest trzech radnych na dziewięciu członków. Burmistrz Miasta i gminy przeznaczył środki pieniężne na wypłaty diet dla radnych zgodnie z każdoroczną uchwałą budżetową w wysokości przeznaczonej na środki dla tych radnych.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 4 października 2013 r. (data wpływu 26 listopada 2013 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej Zainteresowany wskazał, co następuje:

Wynagrodzenie jakie radny otrzymuje z tytułu członkostwa w Komisji Architektoniczno-Urbanistycznej będącej komisją samorządową o charakterze doradczym, jest związane z pełnieniem przez niego obowiązków społecznych i obywatelskich. Powyższe stanowisko potwierdza orzecznictwo.

Zgodnie z treścią wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 22 września 2004 r. (sygn. akt: III SA/Po 391/04) uchylającego rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Wielkopolskiego orzekające o nieważności uchwały Rady Miejskiej z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie ustalenia diet dla radnych będących członkami oraz biorących udział w posiedzeniach Społecznej Komisji Mieszkaniowej gminna komisja, stanowiąca organ doradczy gminy, winna być traktowana jak komisja o której mowa w art. 24 ustawy o samorządzie gminnym (dalej: „usg”). Tym samym radni będący jej członkami są uprawnieni do otrzymywania świadczeń określonych w art. 25 ust. 4 usg z tytułu uczestnictwa w jej pracach. Nie zmienia powyższego okoliczność, że dana komisja nie jest wymieniona w Statucie Gminy jako stała komisja Rady. Nawet zatem doraźny charakter komisji nie pozbawia radnych desygnowanych do niej świadczeń z art. 25 ust. 4 u.s.g. Istotnym jest bowiem jej samorządowy charakter, zobowiązanie radnego do udziału w pracach komisji oraz fakt, że komisja ma niewątpliwie społeczny charakter. Radny uczestnicząc w jej pracach wykonuje pracę dla dobra ogółu, poza zajęciami zawodowymi. W tym miejscu należy podkreślić, iż Społeczna Komisja Mieszkaniowa wykazuje szereg podobieństw do Komisji Architektoniczno-Urbanistycznych jak i komisji przetargowych. Składać się bowiem może z radnych: nie jest powoływana przez radę gminy: jest organem doradczym; a podstawę dla jej powołania stanowią przepisy odrębne. Tym samym wnioski wynikające z przedmiotowego orzeczenia odnoszą się także do Komisji (…).

Podobne stanowisko zaprezentował Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 lipca 2001 r. (sygn. akt: III RN 114/00. OSNP 2002/2132, OSNP-wkł. 2001/23/7, OwSS 2002/1/28/28) określając, że rada gminy może ustanowić diety i zwrot kosztów podróży dla radnych desygnowanych do komisji przetargowej (por. art. 24 i 25 usg). Jak wynika z uzasadnienia ww. wyroku nie sposób zgodzić się z poglądem, że skoro komisja nie jest powoływana przez radę gminy, to rada nie może przyznać diet i rekompensat radnym powołanym do tych komisji. Jest to zbyt wąska interpretacja art. 24 i art. 25 ust. 4 usg. Wobec braku takiego przepisu prawa powszechnie obowiązującego, który by uniemożliwiał radzie gminy ustalenie diet dla radnych za działalność stanowiącą wykonywanie mandatu radnego, inną niż praca w radzie gminy lub jej organach, powołana przez zarząd gminy komisja przetargowa jest instytucją samorządową w rozumieniu art. 24 u.s.g. Udział w jej pracach radnego powołanego w jej skład jest obowiązkiem radnego, a zatem rada gminy jest uprawniona do ustalania uchwalą przysługujących mu świadczeń określonych w art. 25 ust. 4 tej ustawy.

Niewątpliwie powoływana przez burmistrza Gminna Komisja (…)jest instytucją samorządową w rozumieniu art. 24 ustawy o samorządzie gminnym. Udział w jej pracach radnego jest jego obowiązkiem, a zatem rada gminy jest uprawniona do ustalenia uchwałą przysługujących mu świadczeń określonych w art. 25 ust. 4 tej ustawy. W przedmiotowej sprawie rada uczyniła to uchwałą Rady Miejskiej z dnia 27 czerwca 2007 r. w sprawie diet radnych Rady Miejskiej oraz należności z tytułu zwrotu kosztów podróży służbowych krajowych i zagranicznych przysługujących radnym Rady Miejskiej oraz uchwałą Rady Miejskiej w sprawie budżetu Miasta i Gminy na rok 2013.

Przyznanie radnym diety w wyższej wysokości w związku z uczestnictwem w pracach komisji urbanistyczno-architektonicznej nie stanowi wykroczenia ponad upoważnienie z art. 25 ust. 4. w zw. z art. 24 u.s.g. Co więcej, zwrot diet i kosztów podróży jest obligatoryjny, za czym przemawia zwrot, jakim posłużył się ustawodawca art. 25 u.s.g.: „przysługuje”. Oznacza to bezwzględny obowiązek wypłacenia radnemu diety z tytułu poniesionych przez niego kosztów w związku ze świadczeniem przez radnego społecznie pracy na rzecz samorządu. Nie może bowiem mieć miejsca sytuacja, w której radny dopłacałby do sprawowanej przez siebie funkcji w organie gminy. U podstaw przyznania radnym prawa do zwrotu diet i kosztów podróży służbowych leży przede wszystkim fakt, że uczestnicząc w pracach organów samorządu, ponosi on określone koszty tejże działalności. Do kosztów tych należy zaliczyć w szczególności utratę wynagrodzenia za pracę, jak i innych zarobków, które mógłby uzyskać w czasie, który poświęca na działalność na rzecz samorządu. Z tego to właśnie tytułu ustawodawca przewidział i zagwarantował radnym rekompensatę utraconych zarobków w formie diet oraz zwrotu kosztów podróży służbowych.

Reasumując, radny nie mogąc domagać się zwrotu utraconych zarobków, uzyskuje jednocześnie przywilej ustawowy do otrzymania z tego tytułu rekompensaty w formie zryczałtowanej diety, stanowiącej przychód zwolniony od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stanowisko to znajduje pełne odzwierciadlenie w aktualnym orzecznictwie oraz jest powszechnie stosowane przez jednostki samorządu terytorialnego.

Natomiast uzupełniając treść wniosku z dnia 4 października 2013 r. (data wpływu 5 grudnia 2013 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej na podstawie art. 14b § 7 ustawy z dnia 29 sierpnia - Ordynacja podatkowa Wnioskodawca przedłożył uchwalę Kolegium Izby Obrachunkowej z 18 listopada 2013 r. umarzającą postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały Rady Miejskiej z dnia 24 września 2013 r. w sprawie zmiany uchwały budżetowej Miasta i Gminy na rok 2013 r.

Z treści uzasadnienia ww. uchwały jednoznacznie wynika, iż radni powołani do Gminnej Komisji (…) wypełniają swe obowiązki wynikające z art. 24 ustawy o samorządzie gminnym, zgodnie z którym radny jest obowiązany brać udział w pracach rady gminy komisji oraz innych instytucji samorządowych, do których został wybrany lub desygnowany.

Tym samym radnemu przysługuje z tytułu uczestnictwa w przedmiotowej komisji dieta, ustalona zgodnie z art. 25 ust. 4 i 8 ustawy o samorządzie gminnym, tj. w niniejszej sprawie w oparciu o uchwałę Rady Miejskiej w Swarzędzu z dnia 27 czerwca 2007 r. w sprawie ustalenia radnych Rady Miejskiej i sołtysów Gminy oraz należności z tytułu zwrotu kosztów podróży służbowych krajowych i zagranicznych przysługujących radnym Rady Miejskiej.

Reasumując, Regionalna Izba Obrachunkowa w (…) uznała, iż wynagrodzenie jakie radny otrzymuje z tytułu członkostwa w Komisji (…)jest związane z pełnieniem przez niego obowiązków społecznych oraz obywatelskich, i jest de iure dietą. Tym samym uznać je należy za przychód zwolniony od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy przychód radnych z tytułu pełnienia funkcji członków Gminnej Komisji (…) jest zwolniony od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.; dalej u.p.d.o.f.”)?
2. W przypadku udzielenia odpowiedzi negatywnej na pytanie pierwsze czy płatnik jest zobowiązany do pobrania zaliczki na podatek dochodowy? Jaki PIT płatnik powinien wystawić w takiej sytuacji?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy wynagrodzenie członków Komisji mieści się w zakresie zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji Gmina, jako płatnik nie ma obowiązku dokonywać poboru zaliczek na podatek dochodowy od ww. wynagrodzeń do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 2.280 zł.

Zgodnie z art. 24 ustawy o samorządzie gminnym (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 594 z późn. zm.) radny jest obowiązany brać udział w pracach rady gminy i jej komisji oraz innych instytucji samorządowych, do których został wybrany lub desygnowany. Zdaniem Burmistrza powołanie radnego na członka organu doradczego Gminy, jakim jest Gminna Komisji (…), w drodze zarządzenia stanowi o powołaniu go w formie władczego aktu administracyjnego do instytucji samorządowej (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 6 września 2005 r., sygn. akt: OSK 1966/04, LEX nr 194976), gdzie pełni on obowiązki o charakterze społecznym i obywatelskim. Obowiązki te przy tym dotyczą ładu przestrzennego gminy.

Wynagrodzenie jakie radny otrzymuje z tytułu członkostwa w komisji jest związane z pełnieniem przez niego obowiązków społecznych i obywatelskich. Ma ono zatem charakter analogiczny do otrzymywanych przez radnych diet związanych z wykonywaniem przez nich mandatu. W przedmiotowej sprawie powołanie do komisji wynika z władczego aktu burmistrza, na mocy którego radny został powołany na członka komisji. Burmistrz nie zawierał jakiejkolwiek umowy z radnymi wchodzącymi w skład Komisji, a jedynie - w drodze zarządzenia - powołał ich w jej skład. Udział w komisji w pierwszym rzędzie stanowi ustawowe realizowanie powierzonych zadań w ramach organu o charakterze społecznym i obywatelskim. Nie można tego członkostwa utożsamiać ze świadczeniem pracy w sensie komercyjnym i zmierzającym do uzyskania odpowiedniego wynagrodzenia.

Przychody jakie radny otrzymuje z tytułu uczestnictwa w pracach przedmiotowej Komisji winny być traktowane jako przychody z działalności wykonywanej osobiście, określone w art. 13 pkt 5 u.p.d.o.f., a zatem jako przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7. Wynika to z faktu, że wynagrodzenie otrzymywane przez radnego z tytułu członkostwa w komisji jest związane z pełnieniem przez niego obowiązków społecznych i obywatelskich ma charakter analogiczny do otrzymywanych przez radnych diet związanych z wykonywaniem przez nich mandatu.

W tym miejscu zaznaczyć należy, że fakt, iż zarządzenie Burmistrza Miasta i Gminy z dnia (…) 2011 r. stosuje pojęcie „wynagrodzenie” nie oznacza, iż świadczenie to nie ma w swej istocie charakteru diety. Jak słusznie wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach (por. wyrok z dnia 20 maja 2008 r., sygn. akt: I SA/Gl 957/07, LEX nr 469658) „każda dieta jest wynagrodzeniem (z tytułu pełnienia szczególnych obowiązków), ale nie każde wynagrodzenie jest dietą”. Innymi słowy „dieta” jest pojęciem szerokim, w którym mogą się mieścić świadczenia określone w przepisach różnymi nazwani, np. rekompensata, ryczałt, ekwiwalent czy też wynagrodzenie.

W orzecznictwie zwracano już uwagę, że wyraz „wynagrodzenie” jest pojęciem niejednoznacznym i używany jest zarówno w aktach normatywnych, jak i w języku potocznym w różnych znaczeniach” (por. wyrok NSA z 24 października 1990 r. II SA 694/90, ONSA 1990, nr 4, poz. 8). Radnemu, który jest członkiem Gminnej Komisji (…), nie można przyznawać jedynie diety radnego wynikającej z pełnienia przez niego funkcji w radzie gminy, pomijając wynagrodzenie z tytułu członkostwa w komisji powołanej na podstawie art. 8 ust. 3 u.p.z.p., gdyż każde z tych świadczeń pieniężnych przyznawane jest na podstawie odrębnych podstaw prawnych (jedno na podstawie ustawy o samorządzie gminnym, a drugie na podstawie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym). Nie zmienia to faktu, iż oba świadczenia przysługują radnemu z tytułu wykonywania czynności związanych z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich.

W związku z powyższym należy uznać, że wobec radnych, będących członkami Komisji, ma zastosowanie zwolnienie podatkowe, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 17 u.p.d.o.f. obejmującego diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich. Zwolnienie to odnosi się bowiem do przychodów wymienionych w punkcie art. 13 pkt 5 u.p.d.o.f. do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 2.280 zł. O pełnieniu obowiązku obywatelskiego możemy mówić wtedy, gdy dana osoba uczestniczy w zawiadywaniu sprawami państwowymi jako obywatel, zgodnie z zasadami demokratyzmu instytucji publicznych. Z pełnieniem obowiązków społecznych mamy zaś do czynienia wówczas, gdy dana osoba uczestniczy w pracy instytucji, która reprezentuje społeczeństwo. Zgodnie z orzecznictwem tak rozumiane obowiązki społeczne lub obywatelskie można pełnić nie tylko na podstawie wyboru, lecz także w wyniku powołania przez właściwy organ, wyznaczenia przez upoważnioną organizację społeczną lub na skutek podobnych zdarzeń określonych prawem. Do zakwalifikowania przychodu jako zwolnionego od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 u.p.d.o.f. musi być spełniony warunek obywatelskiego bądź społecznego charakteru obowiązku łącznie z warunkiem ustawowej podstawy jego pełnienia (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 kwietnia 2007 r. III SA/Wa 141/07, LEX nr 401573).

Jak trafnie podniesiono w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2 kwietnia 1997 r. (sygn. akt: SA/Ka 481/96) brak legalnej definicji czynności, o których mowa w art. 13 pkt 5 u.p.d.f., nakazuje szerokie rozumienie tego wyrażenia. Norma prawna wyrażona w art. 21 ust. 1 pkt 17 u.p.d.f. wprowadza odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania. Ustawodawca uznał, że przychody, o których mowa w tym przepisie, powinny korzystać ze zwolnienia. O tym, czy dane świadczenie jest dietą w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 17 p.d.f., decyduje istota tego świadczenia, a nie jego nazwa. Przyjęcie innego poglądu prowadziłoby do sytuacji, w której zwolnienie, o którym mowa, przysługiwałoby wyłącznie posłom, senatorom itd. (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 7 października 1997 r., sygn. akt: III SA 341/96, LEX nr 31583).

Podsumowując, zdaniem płatnika wynagrodzenie członków Gminnej Komisji (…) mieści się w zakresie zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych bowiem o zakwalifikowaniu przedmiotowego świadczenia jako diety decydować będzie jego istota, a nie nazwa. Tym samym płatnik nie ma obowiązku dokonywać poboru zaliczek na podatek dochodowy od ww. wynagrodzeń.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Na podstawie ogólnej zasady sformułowanej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z przepisu art. 10 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy wynika, iż jednym ze źródeł przychodów jest działalność wykonywana osobiście.

Zgodnie z art. 13 ww. ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się:

• pkt 5 – przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7,
• pkt 6 – przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.
  
  

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 17 ww. ustawy stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 2.280 zł.

Zgodnie z ukształtowanym przez doktrynę poglądem, „za pełnienie obowiązków obywatelskich i społecznych uznaje się działalność posłów i senatorów, radnych i innych przedstawicieli samorządu terytorialnego, składów komisji wyborczych powołanych do przeprowadzenia wyborów do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, składów inspekcji Państwowej Komisji Wyborczej i inspekcji wojewódzkich komisarzy wyborczych powołanych do przeprowadzenia wyborów do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, Trybunału Stanu, ławników sądów powszechnych”. Jak wynika z powyższego, z obowiązkami społecznymi i obywatelskimi mamy więc do czynienia w przypadku czynności i zadań związanych z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych, jakimi są obowiązki wynikające z funkcji np.: radnego, posła, czy senatora. Są to przede wszystkim obowiązki związane z uczestniczeniem obywateli w sprawowaniu władzy publicznej (zarówno wykonawczej, sądowniczej, jak i ustawodawczej). Dotyczy to również określonych funkcji w ramach organizacji o charakterze społecznym (organizacje pozarządowe), w tym również w ramach wolontariatu. Powyższe oznacza, że pojęcie obowiązków społecznych i obywatelskich jest spełnione w przypadku czynności i zadań, związanych z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych.

Zwolnienie określone w art. 21 ust. 1 pkt 17 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych znajduje zastosowanie jedynie w przypadku przychodów określonych w art. 13 pkt 5 ww. ustawy, w związku z czym przychody uzyskane z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 6, w tym przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, nie korzystają z przedmiotowego zwolnienia.

Zadania własne gminy określone zostały w art. 7 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 Nr 142, poz. 1591 ze zm.). Zaliczyć do nich można m.in. sprawy ładu przestrzennego.

W myśl art. 24 ww. ustawy, radny jest obowiązany brać udział w pracach rady gminy i jej komisji oraz innych instytucji samorządowych, do których został wybrany lub desygnowany.

Na podstawie art. 8 ust. 3 z dnia 27 marca 2003 r. ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 594 ze zm.), Marszałek województwa, wójt, burmistrz albo prezydent miasta powołuje, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5, odpowiednio wojewódzką albo gminną komisję urbanistyczno-architektoniczną, jako organ doradczy, oraz ustala, w drodze regulaminu, jej organizację i tryb działania.

Biorąc pod uwagę, że ustawodawca wyraźnie wyodrębnia poszczególne źródła i rodzaje przychodów, jednoznacznie kwalifikując przychody otrzymywane przez członków komisji powoływanych przez organy samorządowe (art. 13 pkt 6 ww. ustawy), wynagrodzenia takie nie mogą być zaliczane do przychodów otrzymywanych przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich (art. 13 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Konsekwencją powyższego jest m.in. wyłączenie stosowania wobec członków komisji samorządowych zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (obejmującego diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich). Zwolnienie to odnosi się bowiem wyłącznie do przychodów wymienionych w punkcie 5 art. 13 ustawy.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego oraz obowiązujące uregulowania prawne, stwierdzić należy, że przychody otrzymywane przez członków Gminnej Komisji (…) należy zakwalifikować do przychodów z działalności wykonywanej osobiście z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, o których mowa w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Udział w posiedzeniach komisji nie jest bowiem realizacją obowiązku obywatelskiego, ale obowiązków nałożonych przez organ gminy w związku z realizacją zadań własnych gminy, a kwoty otrzymywane przez członków komisji stanowią wynagrodzenie za udział w ich pracach.

W związku z powyższym Wnioskodawca obowiązany jest do poboru zaliczek na podatek dochodowy na zasadach określonych w art. 41 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie bowiem z tym przepisem, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Zaliczkę od dochodów, o których mowa w ust. 1, obliczoną w sposób określony w tym przepisie zmniejsza się o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b, pobranej ze środków podatnika przez płatnika, o którym mowa w ust. 1 (art. 41 ust. 1a ww. ustawy).

Przy tym, zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 4 ww. ustawy, koszty uzyskania niektórych przychodów określa się z tytułów określonych w art. 13 pkt 2, 4, 6 i 8 - w wysokości 20% uzyskanego przychodu, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Z przepisu art. 42 ust. 1 ww. ustawy wynika, że płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jednakże w przypadku, gdy podatek został pobrany zgodnie z art. 30a ust. 2a, płatnicy, o których mowa w art. 41 ust. 10, przekazują kwotę tego podatku na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

W terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 41, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, roczne deklaracje, według ustalonego wzoru. Jednakże roczne deklaracje dotyczące podatku pobranego zgodnie z art. 30a ust. 2a, płatnicy, o których mowa w art. 41 ust. 10, przesyłają do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych. Przepis art. 38 ust. 1b stosuje się odpowiednio (art. 42 ust. 1a ustawy).

Stosownie do art. 42 ust. 2 pkt 1 cytowanej ustawy w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa w art. 3 ust. 1, oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika - imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1, sporządzone według ustalonego wzoru.

Reasumując wynagrodzenia otrzymywane przez członków Gminnej Komisji (…) stanowią dla tych osób przychód z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca dokonując ich wypłaty zobowiązany jest do obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy. Jednocześnie w terminie wskazanym w art. 42 ust. 1a powinien złożyć we właściwym urzędzie skarbowym roczną deklarację PIT-4R, natomiast w terminie wskazanym w art. 42 ust. 2 pkt 1 przesłać podatnikowi oraz właściwemu urzędowi skarbowemu imienną informację PIT-11.

Końcowo, odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę wyroków sądów administracyjnych, wskazać należy, że stanowisko przyjęte w tych orzeczeniach nie może stanowić samodzielnej podstawy prawnej rozstrzygnięcia tut. Organu. Powyższe wynika z treści art. 153 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, zgodnie z którym ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.