Interpretacja Ministra Finansów
DD3/033/141/OBQ/13/RD-94895/13
z 13 września 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 21 sierpnia 2009 r. Nr ILPB2/415-557/09-2/TR, wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku złożonym w dniu 28 maja 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodów radnych jest:

• nieprawidłowe w zakresie powstania przychodu w związku z uczestnictwem radnych w szkoleniach,
• prawidłowe w zakresie uwzględniania w informacji PIT-8C wartości otrzymanej przez byłego radnego nagrody książkowej.

UZASADNIENIE

Dnia 21 sierpnia 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając – na podstawie § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) – w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych. Interpretacja wydana została na ww. wniosek złożony w dniu 28 maja 2009 r.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

1. Radni Rady Powiatu będą brali udział w szkoleniu o tematyce samorządowej i wykorzystaniu środków unijnych. Szkolenie będzie przeprowadzone przez zewnętrzną firmę szkolącą oraz Regionalną Izbę Obrachunkową i sfinansowane będzie przez Wnioskodawcę ze środków budżetowych. Na pokrycie kosztów dojazdu radny otrzyma delegację, a udział w szkoleniu będzie dla radnego nieodpłatny.
2. Po zakończeniu kadencji przewidziane jest dla radnych ufundowanie i wręczenie nagród książkowych o wartości około 150–200 zł każda, jako podziękowanie za zaangażowaną pracę w Radzie Powiatu.

W związku z powyższym Wnioskodawca zadał następujące pytania.

1. Czy koszt szkolenia, w którym będzie uczestniczył radny będzie stanowić nieodpłatne świadczenie uzyskane jako przychód z działalności wykonywanej osobiście określonej w art. 13 pkt 5 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych?
2. Czy koszt szkolenia, w którym będzie uczestniczył radny będzie stanowić nieodpłatne świadczenie uzyskane z innych źródeł określonych w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
3. Czy otrzymana przez radnego nagroda książkowa będzie świadczeniem nieodpłatnym uzyskanym w związku z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich (art. 13 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), czy też będzie świadczeniem nieodpłatnym uzyskanym jako przychód z innych źródeł określonych w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
4. Przyjmując, że ww. nieodpłatne świadczenia należą do przychodów określonych w art. 13 pkt 5 ustawy, to czy do tych świadczeń należy zastosować koszty uzyskania przychodów określone w art. 22 ust. 9 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
5. Czy zaliczkę na podatek dochodowy radny powinien wpłacić na konto starostwa przed otrzymaniem nagrody i przed udziałem w szkoleniu?

Zdaniem Wnioskodawcy:

1. Koszt szkolenia radnego, nawet jeżeli temat szkolenia będzie związany z tematyką samorządową i finansową, nie jest przychodem uzyskanym z działalności wykonywanej osobiście określonej w art. 13 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Uzyskany przychód nie powstaje u radnego z tytułu działalności wykonywanej osobiście, bo osoba biorąca udział w szkoleniu nie wykonuje działalności należącej do obowiązków radnego. Pełnienie obowiązków radnego polega na uczestniczeniu w zawiadywaniu sprawami samorządowymi, uczestniczeniu w pracy rady powiatu jako reprezentanta lokalnej społeczności. Uczestniczenie w szkoleniu nie jest wypełnianiem obowiązków społecznych i obywatelskich; radny nie reprezentuje tam i nie rozstrzyga spraw w imieniu społeczności, tylko uczestniczy w szkoleniu, które służy poszerzaniu wiedzy ogólnej czy specjalistycznej radnego. Ta wiedza może też być wykorzystywana w celach innych niż pełnienie funkcji radnego.
2. Koszt szkolenia, w którym będzie uczestniczył radny należy potraktować jako przychód (nieodpłatne świadczenie) uzyskany z innych źródeł określonych w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W katalogu przychodów tam określonych wymienia się, m.in. nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12–14 i 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jak wyżej wspomniano, udziału w szkoleniu, a więc zdobywaniu dodatkowej wiedzy, aczkolwiek jest ona związana z tematyką samorządową i pomocna w podejmowaniu decyzji, nie można wiązać z uzyskiwaniem przychodu związanego z pełnieniem obowiązku obywatelskiego i społecznego sensu stricto. Przychodem związanym z pełnieniem obowiązków radnego są korzystające na mocy art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych diety i zwrot kosztów. Sfinansowanie przez starostwo kosztów szkolenia nie można, zdaniem Wnioskodawcy, zaliczyć jako zwrotu kosztów, do których miałoby zastosowanie zwolnienie od podatku.
3. Otrzymana przez radnego nagroda książkowa będzie świadczeniem nieodpłatnym określonym w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Radni otrzymają te nagrody za aktywną pracę na rzecz lokalnej społeczności, ale to nie znaczy, że przychód (nieodpłatne świadczenie) będzie pochodzić ze źródła związanego z pełnieniem obowiązków społecznych (art. 13 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych); nie należy on również do przychodów określonych w art. 12–14 i 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W ocenie Wnioskodawcy, z tytułu uzyskanego przychodu z innych źródeł nie będzie on zobowiązany do pobrania zaliczki na podatek, natomiast w terminie do końca lutego następnego roku będzie obowiązany sporządzić informację PIT-8C o wysokości przychodu (świadczenia nieodpłatnego).
4. Gdyby jednak przyjąć, że ww. nieodpłatne świadczenia należą do przychodów określonych w art. 13 pkt 5, to przed obliczeniem zaliczki, według Wnioskodawcy, należy zastosować koszty uzyskania przychodu w kwocie 111,25 zł.
5. Zakładając, że nieodpłatne świadczenia należą do przychodów określonych w art. 13 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i przedmiotem świadczenia nie będą pieniądze (książki i pokrycie kosztów szkolenia) to, jak podaje Wnioskodawca, radni będą zobowiązani wpłacić na konto starostwa zaliczkę na podatek przed otrzymaniem ww. nieodpłatnych świadczeń.
   
   

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, w interpretacji indywidualnej z dnia 21 sierpnia 2009 r. Nr ILPB2/415-557/09-2/TR uznał stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznał za nieprawidłowe.

Na tle przedstawionego przez Wnioskodawcę zdarzenia przyszłego Minister Finansów stwierdza, co następuje.

Stosownie do postanowień ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. z 2013 r., poz. 595 i 645), w brzmieniu obowiązującym w 2009 r., zwanej dalej „ustawą o samorządzie”, organami powiatu są:

1. rada powiatu;
2. zarząd powiatu.
   
   

Rada powiatu jest organem stanowiącym i kontrolnym powiatu, z zastrzeżeniem przepisów o referendum powiatowym (art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie).

W skład rady powiatu wchodzą radni (art. 9 ust. 4 ustawy o samorządzie), którzy m.in. są zobowiązani brać udział w pracach organów powiatu oraz powiatowych jednostek organizacyjnych, do których zostali wybrani lub desygnowani (art. 21 ust. 2 ustawy o samorządzie).

Dla zabezpieczenia skutecznego realizowania obowiązków przez radnych ustawodawca zagwarantował im prawo do diet oraz zwrotu kosztów podróży służbowych (art. 21 ust. 4 ustawy o samorządzie), a także przyznał radnym status funkcjonariuszy publicznych (art. 21 ust. 3 ustawy o samorządzie).

Przechodząc na grunt przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy wskazać, iż na podstawie art. 13 pkt 5 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy, ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym w 2009 r., zwanej dalej „ustawą”, za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji wykonywania obowiązków społecznych lub obywatelskich. Jednakże zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 listopada 1997 r. (sygn. akt U. 6/97) „o pełnieniu obowiązku obywatelskiego możemy mówić wtedy, gdy dana osoba uczestniczy w zawiadywaniu sprawami państwowymi jako obywatel, zgodnie z zasadami demokratyzmu instytucji publicznych. Z pełnieniem obowiązków społecznych natomiast, mamy do czynienia wówczas, gdy dana osoba uczestniczy w pracy instytucji (w szczególności instytucji samorządu terytorialnego) jako reprezentant pewnej społeczności, biorąc udział w rozwiązywaniu problemów tej społeczności w jej interesie.” Z tych względów za wykonywanie obowiązków społecznych lub obywatelskich należy rozumieć przede wszystkim wykonywanie obowiązków związanych z uczestniczeniem obywateli w sprawowaniu władzy publicznej, zarówno wykonawczej, sądowniczej, jak i ustawodawczej. Będą to również obowiązki związane z wykonywaniem określonych funkcji w ramach organizacji o charakterze społecznym (organizacje pozarządowe).

W świetle powyższego mimo, iż ustawa nie definiuje pojęcia obowiązków społecznych lub obywatelskich, to niewątpliwie sprawowanie funkcji radnego, który jako reprezentant lokalnej społeczności ma działać na jej rzecz, mieści się w tym terminie.

Do przychodów radnego należy zatem zaliczyć wymienione w ustawie o samorządzie powiatowym diety oraz zwrot kosztów podróży służbowych. Przy czym, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy, wolne od podatku są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich, do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 2 280 zł.

Z kolei diety i inne należności za czas podróży radnego korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy – do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż radni Rady Powiatu będą brali udział w szkoleniu o tematyce samorządowej i wykorzystaniu środków unijnych sfinansowanym przez Wnioskodawcę ze środków budżetowych.

Należy podzielić pogląd Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w wyroku z dnia 21 września 2011 r. sygn. akt II FSK 535/11 dotyczącym świadczeń otrzymywanych od gminy przez radnych (w tym kosztów szkoleń radnych sfinansowanych im z budżetu jednostki samorządu terytorialnego) stwierdził, iż „poza powyższymi wywodami Naczelny Sąd Administracyjny zwraca uwagę, że ocena czy świadczenie jednostki samorządu terytorialnego na rzecz radnego należy zakwalifikować jako podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym przychód wymaga oceny konkretnego stanu faktycznego w odniesieniu do konkretnego wydatku. Istotna jest tu okoliczność czy poniesione przez taką jednostkę wydatki są wydatkami związanymi z funkcjonowaniem jej organów. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz. 1240, ze zm.) przewiduje w art. 226 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 2 prognozowanie obok dochodów bieżących także wydatki bieżące budżetu jednostki samorządu terytorialnego, w tym właśnie wydatki związane z funkcjonowaniem jej organów. Wydatki związane z funkcjonowaniem organów jednostki samorządu terytorialnego są kosztem tej jednostki finansowanym z jej budżetu.

Uprawnione byłoby zatem, w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego w składzie rozpoznającym sprawę, stwierdzenie, że wydatki związane z funkcjonowaniem organu gminy jakim jest rada gminy (art. 11 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym), w skład której wchodzą radni (art. 17 tej ustawy), nie mogą stanowić nieodpłatnego świadczenia dla podmiotów wchodzących w skład tego organu.”.

Stąd też, uczestnictwo radnego w szkoleniu o tematyce samorządowej i wykorzystywaniu środków unijnych, należy zaliczyć do narzędzi niezbędnych w realizowaniu codziennych obowiązków radnego, a wydatki samorządów w tym zakresie nie generują po stronie radnych przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem do tego rodzaju świadczenia nie będą miały zastosowania przepisy ustawy PIT.

Odnosząc się natomiast do kwestii otrzymania po zakończeniu kadencji przez byłego radnego nagrody książkowej, należy zauważyć, że przedmiotowa nagroda zostanie przyznana osobie, która nie będzie już pełnić funkcji radnego. W konsekwencji, otrzymana nagroda książkowa stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy podlegający opodatkowaniu na zasadach ogólnych, zgodnie z art. 27 ustawy, według ustalonej skali podatkowej.

Stosownie bowiem do art. 20 ust. 1 ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12–14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Wnioskodawca jako płatnik będzie obowiązany po zakończeniu roku podatkowego, stosownie do postanowień art. 42a ustawy, sporządzić imienną informację o uzyskanych dochodach (PIT-8C).

Zgodnie bowiem z art. 42a ustawy, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52 i art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Podatnik natomiast przedmiotowy przychód będzie zobowiązany wykazać w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym przychód został osiągnięty i od całości uzyskanych w danym roku podatkowym dochodów obliczyć i zapłacić należny podatek.

W świetle powyższego, stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku złożonym w dniu 28 maja 2009 r. uznaje się za:

• nieprawidłowe w zakresie powstania przychodu w związku z uczestnictwem radnych w szkoleniach,
• prawidłowe w zakresie uwzględniania w informacji PIT-8C wartości otrzymanej przez byłego radnego nagrody książkowej.
  
  

Z tych względów należało z urzędu zmienić interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 21 sierpnia 2009 r. Nr ILPB2/415-557/09-2/TR, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

POUCZENIE

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm., zwanej dalej „ustawą”). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: ul. Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.