Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPP2/443-111/14-5/JN
z 8 maja 2014 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 1 lutego 2014 r. (data wpływu 13 lutego 2014 r.) uzupełnionym pismami z dnia 15 kwietnia 2014 r. (data wpływu 23 kwietnia 2014 r.) i z dnia 29 kwietnia 2014 r. (data wpływu 2 maja 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dodatkowego wynagrodzenia z tytułu kosztów zastępstwa procesowego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 lutego 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dodatkowego wynagrodzenia z tytułu kosztów zastępstwa procesowego.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismami z dnia 15 kwietnia 2014 r. i z dnia 29 kwietnia 2014 r. poprzez doprecyzowanie stanu faktycznego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Kancelaria Radcy Prawnego jako lider konsorcjum (wykonawca) świadczy pomoc prawną na rzecz jednostki organizacyjnej Skarbu Państwa nieposiadającej osobowości prawnej. W ramach wiążącej strony umowy Zamawiający obowiązany jest do wypłaty określonego w umowie wynagrodzenia. Wynagrodzenie określone jest kwotą netto i powiększane jest o wartość podatku VAT (Zamawiający i Wykonawca są płatnikami podatku VAT). Zgodnie z umową par. 8 ust. 1 Zamawiający zobowiązany jest do zapłaty dodatkowego wynagrodzenia z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego zasądzonych na rzecz Zamawiającego lub jemu przyznanych w ugodzie lub postępowaniu egzekucyjnym, jeżeli kwoty te zostały wyegzekwowane od strony przeciwnej.

W piśmie z dnia 15 kwietnia 2014 r. stanowiącym uzupełnienie wniosku Wnioskodawca wskazał, że Wnioskodawca oraz wszyscy członkowie konsorcjum (wykonawca) są czynnymi podatnikami podatku VAT. Umowa zawarta pomiędzy Zamawiającym a Wnioskodawcą zawierała jedynie postanowienie, że dodatkowe wynagrodzenie zostanie wypłacone po jego wyegzekwowaniu od strony przeciwnej, umowa nie zawierała żadnych dodatkowych uregulowań dotyczących dodatkowego wynagrodzenia, stąd też Wnioskodawca wywodzi odpowiednie stosowanie do dodatkowego wynagrodzenia postanowień umownych odnoszących się do wynagrodzenia podstawowego.

Ponadto w piśmie z dnia 29 kwietnia 2014 r. Wnioskodawca doprecyzował, że umowa zawarta pomiędzy Zamawiającym a Wnioskodawcą zawierała w par. 8 pkt 1 (zastępstwo procesowe) jedynie postanowienie, że Zamawiający zapłaci Wykonawcy dodatkowe wynagrodzenie w wysokości 100% kosztów zastępstwa procesowego zasądzonych na rzecz Zamawiającego lub jemu przyznanych w ugodzie albo postępowaniu egzekucyjnym jeżeli kwoty te zostały wyegzekwowane od strony przeciwnej. Poza tym umowa nie zawierała żadnych dodatkowych uregulowań dotyczących dodatkowego wynagrodzenia, stąd też Wnioskodawca wywodzi odpowiednie stosowanie do dodatkowego wynagrodzenia postanowień umownych odnoszących się do wynagrodzenia podstawowego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy określone w umowie dodatkowe wynagrodzenie z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa jest wynagrodzeniem brutto czy też netto i podatnik winien do tego wynagrodzenia doliczyć i odprowadzić podatek VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, wysokość wynagrodzenia radcy prawnego określa umowa z klientem. Z uwagi na konstrukcję wynagrodzenia za świadczenie pomocy prawnej określonego w umowie jako wartości netto, do której strony doliczają podatek VAT według 23% stawki, dodatkowe wynagrodzenie z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego jest również wartością netto i podatnik winien doliczyć do tego wynagrodzenia i odprowadzić podatek VAT. Wiążąca strony umowa nie stanowi, iż wysokość dodatkowego wynagrodzenia jest wartością brutto.

Zgodnie z art. 29a ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2011.177.1054 ze zm.) w przypadku świadczenia usług, o których mowa w art. 8 ust. 2, podstawą opodatkowania jest koszt świadczenia tych usług poniesiony przez podatnika.

Wysokość kosztów zastępstwa procesowego określona została w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.). Znamiennym jest, że w sprawach prowadzonych przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu zgodnie z par. 2 ust. 3 rozporządzenia wartości określone w rozporządzeniu traktowane są jako wartości netto, do których doliczany jest podatek VAT.

Wszystkie strony umowy są podatnikami podatku VAT i dlatego naliczony Zamawiającemu podatek VAT będzie podlegał odliczeniu przez niego. W konsekwencji Zamawiający nie poniesie z tego tytułu żadnej straty. Zawierając umowę strony umówiły się, że świadczone przez Zamawiającego wynagrodzenie określone jest wartością netto, do której Wykonawca doliczy podatek VAT. Zdaniem Wykonawcy również dodatkowe wynagrodzenie winno zostać potraktowane zgodnie z umową jako wartość netto, do której Wykonawca doliczy podatek VAT. Strony bowiem w umowie kwalifikują je jako wynagrodzenie Wykonawcy za świadczone usługi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

  1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
  2. eksport towarów;
  3. import towarów na terytorium kraju;
  4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
  5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez towary, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy, stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Istotą stosunku świadczenia jest każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Świadczenie jest zatem dwustronnym stosunkiem prawnym i wymaga podmiotu pełniącego rolę odbiorcy (konsumenta świadczenia, nabywcy usługi) oraz podmiotu świadczącego (wykonującego czynności, świadczącego usługę). Tak więc określone ustawą o podatku od towarów i usług „świadczenie na rzecz” obejmuje świadczenie na rzecz skonkretyzowanych, a nawet zindywidualizowanych podmiotów (ostatecznych konsumentów).

W powyższym przepisie przyjęto zatem generalną zasadę, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia, niebędące dostawą towarów. Stąd też stwierdzić należy, iż definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów” i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług, transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Określeniem „usługi” w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług objęto obszerny krąg czynności, obejmujący swym zakresem zarówno czynności określone przez stosowne klasyfikacje statystyczne, jak i cały szereg innych świadczeń, które nie są ujęte w tych klasyfikacjach.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na mocy art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W myśl art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:

  1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
  2. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Stosownie do art. 29a ust. 7 ustawy, podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

  1. stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
  2. udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
  3. otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Na mocy art. 146a pkt 1 ustawy – w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r. – w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Stosownie do brzmienia art. 98 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r., poz. 101, z późn. zm.) – strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Zgodnie z § 2 ww. artykułu, do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, zalicza się poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Suma kosztów przejazdów i równowartość utraconego zarobku nie może przekraczać wynagrodzenia jednego adwokata wykonującego zawód w siedzibie sądu procesowego.

Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony (art. 98 § 3 ww. ustawy). W myśl art. 98 § 4 ww. ustawy, wysokość kosztów sądowych, zasady zwrotu utraconego zarobku lub dochodu oraz kosztów stawiennictwa strony w sądzie, a także wynagrodzenie adwokata, radcy prawnego i rzecznika patentowego regulują odrębne przepisy.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca oraz wszyscy członkowie konsorcjum (wykonawca) są czynnymi podatnikami podatku VAT. Wnioskodawca jako lider konsorcjum (wykonawca) świadczy pomoc prawną na rzecz jednostki organizacyjnej Skarbu Państwa nieposiadającej osobowości prawnej. W ramach wiążącej strony umowy Zamawiający obowiązany jest do wypłaty określonego w umowie wynagrodzenia. Wynagrodzenie określone jest kwotą netto i powiększane jest o wartość podatku VAT (Zamawiający i Wykonawca są płatnikami podatku VAT). Zgodnie z umową par. 8 ust. 1 Zamawiający zobowiązany jest do zapłaty dodatkowego wynagrodzenia z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego zasądzonych na rzecz Zamawiającego lub jemu przyznanych w ugodzie lub postępowaniu egzekucyjnym, jeżeli kwoty te zostały wyegzekwowane od strony przeciwnej.

Ponadto Wnioskodawca doprecyzował, że umowa zawarta pomiędzy Zamawiającym a Wnioskodawcą zawierała jedynie postanowienie, że Zamawiający zapłaci Wykonawcy dodatkowe wynagrodzenie w wysokości 100% kosztów zastępstwa procesowego zasądzonych na rzecz Zamawiającego lub jemu przyznanych w ugodzie albo postępowaniu egzekucyjnym jeżeli kwoty te zostały wyegzekwowane od strony przeciwnej. Poza tym umowa nie zawierała żadnych dodatkowych uregulowań dotyczących dodatkowego wynagrodzenia.

Opłaty za czynności radców prawnych, określone zostały w przepisach rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013, poz. 490).

Zgodnie z § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia – zasądzając opłatę za czynności radcy prawnego z tytułu zastępstwa prawnego, sąd bierze pod uwagę niezbędny nakład pracy pełnomocnika, a także charakter sprawy i wkład pracy pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia.

W myśl § 2 ust. 3 cyt. rozporządzenia – w sprawach, w których strona korzysta z pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, opłaty, o których mowa w ust. 1, sąd podwyższa o stawkę podatku od towarów i usług przewidzianą dla tego rodzaju czynności w przepisach o podatku od towarów i usług, obowiązującą w dniu orzekania o tych opłatach.

W § 3 ust. 3 ww. rozporządzenia określono, że w przypadkach, o których mowa w ust. 2, sąd może, odpowiednio, zasądzić koszty zastępstwa w wysokości ustalonej przez radcę prawnego.

Wskazane powyżej uregulowania cyt. rozporządzenia przewidują szczegółowe rozwiązania na potrzeby postępowania sądowego. Istotne, zdaniem tut. Organu, w tym względzie są natomiast postanowienia umowy zawartej między stronami. Należy zauważyć, że w analizowanym przypadku radca prawny nie został ustanowiony do wykonywania czynności zastępstwa prawnego z urzędu lecz zastępstwo prawne wynika z umowy zawartej pomiędzy Wnioskodawcą – radcą prawnym a jego klientem.

Należy zwrócić uwagę, iż ustanawiając zastępstwo procesowe w sprawach prowadzonych przed sądem, w zawartej umowie cywilnoprawnej zwykle określana jest szczegółowo wysokość wynagrodzenia oraz zasady jego ustalania dla pełnomocnika, w tym celu między innymi, aby uniknąć nieporozumień co do prawidłowego określenia wynagrodzenia z tego tytułu.

Zatem, w sytuacji braku odmiennego uregulowania w postanowieniach zawartej umowy cywilnoprawnej dotyczącej wysokości wynagrodzenia z tytułu kosztów zastępstwa procesowego, wynagrodzenie z tytułu kosztów zastępstwa procesowego winno być potraktowane jako kwota brutto, tj. zawierająca podatek o towarów i usług.

Mając na uwadze powyższy opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie koszty zastępstwa procesowego stanowią wynagrodzenie za świadczenie usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy. Przy czym dla przedmiotowych usług ustawodawca zarówno w przepisach ustawy, jak również w przepisach wykonawczych do niej, nie przewidział opodatkowania stawkami preferencyjnymi ani zwolnienia od podatku. Tym samym koszty zastępstwa procesowego są opodatkowane według stawki 23%, na podstawie art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1 ustawy.

Jednocześnie należy wskazać, że mając na uwadze, iż – jak wskazał Wnioskodawca – umowa zawarta pomiędzy Zamawiającym a Wnioskodawcą zawierała jedynie postanowienie, że Zamawiający zapłaci Wykonawcy dodatkowe wynagrodzenie w wysokości 100% kosztów zastępstwa procesowego zasądzonych na rzecz Zamawiającego lub jemu przyznanych w ugodzie albo postępowaniu egzekucyjnym jeżeli kwoty te zostały wyegzekwowane od strony przeciwnej, poza tym umowa nie zawierała żadnych dodatkowych uregulowań dotyczących dodatkowego wynagrodzenia, to należne wynagrodzenie z tytułu kosztów zastępstwa procesowego jest kwotą brutto, tj. zawierającą podatek od towarów i usług.

Okoliczność, że kwestia wynagrodzenia podstawowego oraz wynagrodzenia dodatkowego wynika z jednej umowy nie może determinować, że zasady określone dla opodatkowania wynagrodzenia podstawowego mają odpowiednie zastosowanie do wynagrodzenia dodatkowego, skoro – jak wskazał Wnioskodawca – w zakresie dodatkowego wynagrodzenia nie ma żadnych uregulowań w umowie.

Tym samym, oceniając stanowisko Wnioskodawcy, należało uznać je za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zaznacza się, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj