Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/436-211/14/MCZ
z 6 października 2014 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 23 czerwca 2014 r. (data wpływu do Biura – 4 lipca 2014 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącym podatku od spadków i darowizn w zakresie zachowania prawa do ulgi podatkowej określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 lipca 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zachowania prawa do ulgi podatkowej określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni nabyła w trybie dziedziczenia ustawowego, na mocy prawomocnego postanowienia Sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, spadek po zmarłych rodzicach.

W skład masy spadkowej wchodzi zabudowana oraz niezabudowana nieruchomość o łącznej powierzchni 341 m2. Wnioskodawczyni po nabyciu ww. spadku złożyła stosowną deklarację do właściwego organu podatkowego, wraz z wnioskiem o zastosowanie ulgi w podatku od spadków i darowizn, wynikającej z treści art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Organ podatkowy zgodnie ze złożoną deklaracją oraz wnioskiem ustalił wysokość należnego podatku przy zastosowaniu ulgi wynikającej z powołanego wyżej przepisu i przy jednoczesnym ustaleniu, że Wnioskodawczyni należy do I grupy podatkowej.

Wnioskodawczyni uiściła w pełnej wysokości kwotę ustalonego podatku. Jest również zameldowana w miejscu stanowiącym nabytą w drodze dziedziczenia nieruchomość – jest to jej dom rodzinny.

Wnioskodawczyni (oraz jej małżonek) są osobami starszymi, borykającymi się z poważnymi problemami zdrowotnymi. Problemy te są postępujące, co wiąże się również z tym, że niezbędna jest częsta pomoc lekarska, oraz pomoc członków rodziny.

Nieruchomość, którą Wnioskodawczyni zamieszkuje wspólnie z małżonkiem jest starą zabudową. Wymagającą ciągłych napraw, remontów (m.in. uszczelnienie dachu, likwidacja zagrzybień na ścianach, naprawy pękającego tynku, elewacji). Nieruchomość ta posiada wąskie i niskie korytarze, przejścia, strome schody, które istotnie utrudniają, a czasami nawet uniemożliwiają mieszkańcom swobodne poruszanie się po nieruchomości. Budynek wymaga również ciągłego i bieżącego utrzymania (prace porządkowe w budynku i wokół niego, ogrzewanie, odśnieżanie), które ze względu na stan zdrowia, wiek oraz brak sił Wnioskodawczyni i jej małżonka jest utrudnione, a w przypadku ogrzewania – bez pomocy członków rodziny lub znajomych – wręcz niemożliwe.

Mieszkańcy nieruchomości nie posiadają ani sił, ani też środków finansowych, pozwalających na wykonanie niezbędnych remontów, ponoszenie kosztów bieżącej eksploatacji, ale także na dostosowanie budynku do ich uzasadnionych potrzeb, wynikających z ich obecnej sytuacji.

Dodatkowo, co istotne, nieruchomość znajduje się w znacznej odległości od miejsca zamieszkania członków rodziny, znajomych, ale także z dala od podmiotów świadczących pomoc medyczną (lekarze, przychodnie, szpitale).

Do nieruchomości prowadzi również wąska droga dojazdowa, która w szczególnych przypadkach (zima) może utrudniać dojazd służb medycznych lub innych służb ratunkowych.

W niedalekiej odległości od miejsca zamieszkania podatnika znajduje się nadajnik sieci GSM - bez wątpienia mający także wpływ na zdrowie i samopoczucie mieszkańców. Ponadto, zlokalizowane są pustostany, w których przesiaduje okoliczna młodzież, zachowująca się w sposób zakłócający spokój osób zamieszkujących w pobliżu – przede wszystkim Wnioskodawczyni i jej małżonka.

Wnioskodawczyni chciałaby sprzedać nabytą w drodze dziedziczenia nieruchomość i zakupić inną, mniejszą, dostosowaną do jej uzasadnionych potrzeb, a zlokalizowaną w mieście (w lokalizacji bliżej członków rodziny, znajomych, podmiotów świadczących pomoc zdrowotną).

Wnioskodawczyni obawia się, że w przypadku sprzedaży nieruchomości utraci ulgę przyznaną jej w trybie art. 16 ustawy od podatku od spadków i darowizn.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

  1. Czy zbycie nieruchomości nabytej w drodze dziedziczenia przed upływem 5 lat od momentu nabycia i przeznaczenie uzyskanej kwoty na zakup innej, mniejszej nieruchomości, będzie skutkowało utratą ulgi w podatku od spadków i darowizn art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn i koniecznością jej zwrotu?
  2. Czy w sytuacji Wnioskodawczyni (i jej małżonka) zachodzi uzasadniona konieczność zmiany warunków lub miejsca zamieszkania, o której mowa w treści art. 16 ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn?

Ad.1

W ocenie Wnioskodawczyni sprzedaż nieruchomości przed upływem 5 lat od jej nabycia w drodze dziedziczenia, nie spowoduje utraty udzielonej ulgi w podatku od spadku i darowizn (art. 16) i konieczności zwrotu, o ile uzyskana ze sprzedaży kwota zostanie przeznaczona na zakup innej nieruchomości (w opisanym stanie faktycznym w innej lokalizacji, w warunkach dostosowanych do pilnych potrzeb Wnioskodawczyni i jego małżonka, i łączny okres zamieszkiwania w zbytej nieruchomości oraz nabytej innej, nowej lokalizacji – będzie wynosił 5 lat od dnia nabycia spadku – zgodnie z treścią art. 16 ust 7 pkt 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Ad. 2

W ocenie Wnioskodawczyni w jej sytuacji (opisanej w poz. 68 wniosku, a związanej m.in. ze stanem zdrowia, wiekiem, brakiem środków na remonty, dostosowanie nieruchomości do uzasadnionych i pilnych potrzeb, zamieszkiwaniem z dala od członków rodziny, znajomych oraz podmiotów służby zdrowia) zachodzą wszelkie okoliczności uzasadniające konieczność zmiany warunków lub miejsca zamieszkania, powodujące zachowanie udzielonej ulgi w podatku od spadku i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz. 121) spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, iż dniem nabycia spadku jest data śmierci spadkodawcy. Natomiast, zgodnie z art. 1025 § 1 ww. Kodeksu, prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

W związku z tym do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych tytułem spadku, które miało miejsce do 31 grudnia 2006 r. zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629), stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r.

Natomiast do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych tytułem dziedziczenia, które miało miejsce po 31 grudnia 2006 r. stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r., podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem spadku.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r. podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia.

Z treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że w przypadku nabycia spadku obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Jak z powyższych przepisów wynika nabycie własności rzeczy i praw majątkowych tytułem spadku co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Jednakże, jak wynika z treści art. 16 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn w przypadku nabycia m.in. własności budynku mieszkalnego m.in. w drodze spadku (dziedziczenia) przez osoby zaliczone do I grupy podatkowej, nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m2 powierzchni użytkowej budynku lub lokalu.

Wskazana ulga podatkowa przysługuje osobom, które łącznie spełnią warunki, o których mowa w art. 16 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Należy zaznaczyć, że zasadniczym celem ustawodawcy jest zwolnienie bliskich spadkodawcy lub darczyńcy od obciążeń podatkowych z tytułu nabycia nieruchomości mieszkaniowej, gdy nie dysponują innym mieszkaniem lub domem i jednocześnie będą mieszkać w darowanej nieruchomości przez 5 lat.

Ponadto należy stwierdzić, że wśród enumeratywnie wskazanych warunków w art. 16 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn nie wymieniono zakazu zbycia nabytej w drodze spadku nieruchomości mieszkaniowej.

W art. 16 ust. 7 omawianej ustawy ustawodawca określił warunki zbycia nabytej w spadku nieruchomości mieszkaniowej, uprawniające do zachowania nabytej ulgi.

W myśl tego przepisu, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r., nie stanowi podstawy do wygaśnięcia decyzji zbycie udziału w budynku lub lokalu na rzecz innego ze spadkobierców lub obdarowanych oraz zbycie budynku lub lokalu, jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków mieszkaniowych, a nabycie innego budynku lub uzyskanie pozwolenia na jego budowę albo nabycie innego lokalu nastąpiło nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia zbycia.

Natomiast z art. 16 ust. 7 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r., wynika, iż nie stanowi podstawy do wygaśnięcia decyzji lub ustalenia zobowiązania podatkowego:

  1. zbycie udziału w budynku lub lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość, albo spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego na rzecz innego ze spadkobierców lub obdarowanych, albo
  2. zbycie budynku lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość (udziału w takim prawie), jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków lub miejsca zamieszkania, a przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży na nabycie innego budynku lub lokalu mieszkalnego (udziału w budynku lub lokalu) albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (udziału w takim prawie), albo budowę innego budynku lub lokalu nastąpiło w całości w okresie dwóch lat od dnia zbycia i łączny okres zamieszkiwania w zbytym i nabytym budynku lub lokalu, potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały, wynosi 5 lat.

Należy podkreślić, że zachowanie prawa do ulgi mieszkaniowej w przypadku zbycia nabytej w spadku nieruchomości mieszkaniowej może nastąpić wyłącznie w sytuacji „uzasadnionej konieczności” zmiany warunków lub miejsca zamieszkania. Oznacza to, że nie wystarcza dla spełnienia tej przesłanki zwykła potrzeba zmiany warunków mieszkaniowych.

Na podstawie internetowego Słownika języka polskiego pod redakcją W. Doroszewskiego słowo „konieczność” znaczy: to, co jest konieczne, nieuchronne, nie dające się uniknąć, jest to bezwzględna potrzeba, nieodzowność, przymus.

Innymi słowy, dla spełnienia omawianej przesłanki ustawowej należy przyjąć, że może to być jedynie wyjątkowa sytuacja życiowa podatnika, która powinna mieć charakter obiektywny i imperatywny. Uznanie tej przesłanki ma miejsce w szczególności, gdy wystąpią takie sytuacje jak: trudne warunki materialne, zmiana miejsca pracy, choroba spadkobiercy lub członków jego najbliższej rodziny, czy też, jak w niniejszej sprawie, pogarszający się stan zdrowia, brak środków na remonty i dostosowanie nieruchomości do aktualnych, uzasadnionych potrzeb, zamieszkiwanie z dala od członków rodziny mogących udzielić pomocy, znajomych oraz służby zdrowia. Zatem należy kwalifikować jako spełniające ustawowy warunek do zachowania ulgi takie sytuacje życiowe, które uniemożliwiają dalszą normalną egzystencję w nabytej w spadku nieruchomości mieszkaniowej, a zakup innej mniejszej nieruchomości mieszkaniowej, spowoduje poprawę warunków mieszkaniowych spadkobierczyni.

Drugą wymaganą przesłanką zachowania ulgi, wynikającą z art. 16 ust. 7 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn, jest przeznaczenie:

  • nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia zbycia nieruchomości mieszkaniowej – środków uzyskanych ze sprzedaży na nabycie innego budynku lub uzyskanie pozwolenia na jego budowę albo nabycie innego lokalu – w przypadku nabycia nieruchomości w drodze spadku, które miało miejsce do 31 grudnia 2006 r,
  • w okresie dwóch lat od dnia zbycia nieruchomości mieszkaniowej – środków uzyskanych ze sprzedaży na jeden ze wskazanych w tym przepisie celów mieszkaniowych, a także dochowanie warunku, aby łączny okres zamieszkiwania w zbytym i nabytym lokalu lub budynku wynosił 5 lat i potwierdzony był zameldowaniem na pobyt stały – w przypadku nabycia nieruchomości w drodze spadku, które miało miejsce po 31 grudnia 2006 r.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni nabyła na podstawie ustawy spadek po zmarłych rodzicach. W skład masy spadkowej wchodzi zabudowana oraz niezabudowana nieruchomość. Wnioskodawczyni po nabyciu spadku złożyła zeznanie podatkowe wraz z wnioskiem o zastosowanie ulgi w podatku od spadków i darowizn, wynikającej z treści art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Organ podatkowy ustalił wysokość należnego podatku przy zastosowaniu ulgi wynikającej z art. 16 ww. ustawy. Wnioskodawczyni jest zameldowana w nabytej w drodze dziedziczenia nieruchomości – jest to jej dom rodzinny. Wnioskodawczyni oraz jej małżonek są osobami starszymi, borykającymi się z poważnymi problemami zdrowotnymi. Problemy te postępują, wobec czego niezbędna jest częsta pomoc lekarska, oraz pomoc członków rodziny. Nabyta w spadku po rodzicach nieruchomość mieszkaniowa jest budynkiem starym, wymagającą ciągłych napraw, remontów, w tym uszczelnienia dachu, likwidacji zagrzybień na ścianach, naprawy pękającego tynku, elewacji. Nieruchomość ta posiada wąskie i niskie korytarze, przejścia, strome schody, które utrudniają swobodne poruszanie się po nieruchomości. Budynek wymaga również ciągłego i bieżącego utrzymania (prace porządkowe w budynku i wokół niego, ogrzewanie, odśnieżanie), które ze względu na stan zdrowia, wiek oraz brak sił Wnioskodawczyni i jej małżonka jest utrudnione, a w przypadku ogrzewania – bez pomocy członków rodziny lub znajomych – wręcz niemożliwe.

Mieszkańcy nieruchomości nie posiadają ani sił, ani też środków finansowych, pozwalających na wykonanie niezbędnych remontów, ponoszenie kosztów bieżącej eksploatacji, ale także na dostosowanie budynku do ich obecnych potrzeb.

Wnioskodawczyni chciałaby sprzedać nabytą w drodze dziedziczenia nieruchomość i zakupić inną, mniejszą, dostosowaną do jej obecnych potrzeb, a zlokalizowaną w mieście (w lokalizacji bliżej członków rodziny, znajomych, podmiotów świadczących pomoc zdrowotną).

Biorąc pod uwagę sytuację przedstawioną przez Wnioskodawczynię należy stwierdzić, że skoro zbycie nabytej w spadku nieruchomości mieszkaniowej nastąpi ze względów wskazanych we wniosku, a zatem ze względu na uzasadnioną konieczność dostosowania dotychczasowych warunków mieszkaniowych do potrzeb Wnioskodawczyni ze względu na jej stan zdrowia, wiek, warunki ekonomiczne i stan aktualnie zamieszkiwanego budynku, to po spełnieniu pozostałych warunków wymienionych w powołanym wyżej art. 16 ust. 7 ustawy o podatku od spadków i darowizn (w brzmieniu stosownym do daty nabycia spadku) – Wnioskodawczyni zachowa prawo do ulgi mieszkaniowej uzyskanej na podstawie art. 16 ww. ustawy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazuje się, iż organ podatkowy rozpatruje sprawę tylko i wyłącznie w granicach zdarzenia przedstawionego we wniosku przez Wnioskodawczynię. Organ podatkowy nie ocenia zgodności opisu zdarzenia sformułowanego we wniosku z rzeczywistością. Jeżeli zdarzenie przedstawione we wniosku nie odpowiada rzeczywistości, interpretacja nie wywołuje skutków prawnych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj