Interpretacja Ministra Finansów
DD3/033/112/KDJ/14/RD-42116/14
z 6 maja 2014 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ


Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 9 maja 2011 r. Nr IBPB II/1/415-108/11/MZ wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Urzędu Marszałkowskiego Województwa (Wnioskodawca) przedstawione we wniosku złożonym w dniu 7 lutego 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych finansowania z budżetu województwa udziału radnych w szkoleniach tematycznych, konferencjach, warsztatach, seminariach, imprezach kulturalnych, sportowych, finansowania radnym kosztów rozmów telefonicznych i kosztów użytkowania samochodu służbowego, możliwości zwolnienia z opodatkowania diet i zwrotu kosztów podróży służbowej oraz sposobu wypełnienia PIT-R, jest:

-prawidłowe:

  • w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do diet z tytułu pełnienia mandatu radnego,
  • w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit.b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do diet i zwrotu kosztów podróży,

-nieprawidłowe – w pozostałym zakresie.

UZASADNIENIE

Dnia 9 maja 2011 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając – na podstawie § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) – w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych. Interpretacja wydana została na wniosek złożony w dniu 7 lutego 2011 r., w którym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Radni Województwa pełniąc funkcje publiczne oraz realizując zadania z tytułu pełnienia mandatu radnego, uczestniczą w szkoleniach związanych z działalnością samorządu województwa oraz seminariach, konferencjach, warsztatach i różnych imprezach kulturalnych, sportowych itp. Koszt udziału radnego w szkoleniach, konferencjach, warsztatach... pokrywany jest ze środków budżetu województwa.


Z budżetu województwa opłacane są również koszty rozmów telefonicznych z tytułu przyznania służbowego telefonu komórkowego, z którego korzystają w związku z pełnionymi funkcjami:

  1. Przewodniczący Sejmiku Województwa,
  2. Wiceprzewodniczący Sejmiku Województwa,
  3. Przewodniczący Klubów Radnych Sejmiku Województwa,

do określonego limitu (do 10 radnych w kwocie 75,00 zł brutto, powyżej 10 radnych w kwocie 150,00 zł. brutto) zgodnie z Zarządzeniem Marszałka Województwa w sprawie przyznawania telefonów służbowych oraz urządzeń modemowych Urzędu Marszałkowskiego Województwa oraz limitów rozmów do celów służbowych.

Z tytułu pełnienia obowiązków społecznych i obywatelskich radnym przysługują diety, które w ciągu miesiąca nie mogą przekroczyć półtorakrotności kwoty bazowej określonej w ustawie budżetowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe na podstawie przepisów ustawy z dnia 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw. Wydatki z tytułu udziału radnych w różnego rodzaju szkoleniach, seminariach, konferencjach, warsztatach a także wydatki ponoszone z tytułu używania telefonu komórkowego do celów służbowych to koszty ponoszone przez województwo w celu zapewnienia radnym odpowiednich warunków wykonywania ich mandatu. Zdarzają się również sytuacje, że szkolenia są bezpłatne. Po odbyciu szkolenia lub innego wyjazdu służbowego radni przedkładają delegacje z tytułu odbycia podróży. W rozliczeniu delegacji radny otrzymuje zwrot kosztów podróży oraz inne przysługujące należności, tj. dietę, zwrot za noclegi oraz inne poniesione wydatki. Rozliczenie delegacji następuje według zasad określonych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikom zatrudnionym w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju oraz na podstawie rozporządzenia z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikom zatrudnionym w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na terenie kraju.

W związku z powyższym Wnioskodawca zadał następujące pytania:

  1. Czy koszt udziału radnych w szkoleniach, konferencjach, warsztatach, imprezach kulturalnych, sportowych oraz wartość limitu na korzystanie z telefonu komórkowego, samochodu służbowego pokrywany z budżetu województwa w związku z pełnieniem funkcji publicznej z tytułu wykonywania mandatu radnego (pełnienie obowiązków społecznych) stanowi dla radnych przychód?
  2. Jeśli tak, to czy przychód ten jest opodatkowany, czy też zwolniony z opodatkowania?
  3. Czy płatnik zobowiązany jest do pobrania zaliczki i jaki należy wystawić PIT?
  4. Czy świadczenia te korzystają ze zwolnienia zawartego w art. 21 ust 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
  5. W jaki sposób ustalić przychód radnego w przypadku skierowania na szkolenie, konferencję przez województwo w związku z pełnieniem obowiązków społecznych?
  6. Czy na Województwie ciąży obowiązek ustalenia ww. przychodu w sytuacji, gdy nie ma możliwości określenia wartości świadczenia otrzymanego przez radnego (gdzie nie jest wymagana lista obecności)?
  7. Czy w tym przypadku nieodpłatnym świadczeniem na rzecz radnych będzie sam fakt zapewnienia im udziału w szkoleniach?
  8. Jakie należności z tytułu zwróconych kosztów delegacji winny zostać wykazane w PIT- R? Czy wypłaconą kwotę na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit.b należy wykazać w PIT- R w poz. 33, natomiast w przypadku przekroczenia limitu określonego w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit.b – w poz. 32?

Zdaniem Wnioskodawcy, radni Województwa, realizując zadania przypisane reprezentowanej przez nich wspólnoty samorządowej, wykonują czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich. Uczestnictwo w szkoleniach tematycznie związanych z działalnością samorządu, pozwala na bieżące podnoszenie wiedzy i kompetencji radnych, przez co podnosi się poziom, jakość ich pracy, także jakość pracy organu stanowiącego i kontrolnego, którym jest Sejmik.

Wnioskodawca stwierdził, iż z art. 13 pkt 5 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 2 wynika, że za przychody z działalności wykonywanej osobiście, uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7. Wnioskodawca wskazał, iż w świetle art. 21 ust. 1 pkt 17 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 2 280,00 zł.

Wobec powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, w Urzędzie Marszałkowskim Województwa wypłacone diety z tytułu pełnienia mandatu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są zwolnione z podatku dochodowego do wysokości nie przekraczającej miesięcznie kwoty 2 280,00 zł. Natomiast diety i zwrot kosztów podróży służbowych są również zwolnione z podatku dochodowego do określonych limitów na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit.b ustawy i są wykazywane w PIT-R w poz. 33. W przypadku gdyby kwoty te wystąpiły wyższe, będą opodatkowane i wykazane w poz. 32.

Zdaniem Wnioskodawcy finansowane szkolenia, konferencje, warsztaty… stanowią nieodpłatne świadczenia, które należy zakwalifikować do przychodów określonych w art. 13 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie podlegających zwolnieniu od podatku dochodowego.

Wnioskodawca wskazał, iż z przepisu art. 22 ust. 9 pkt 5 cyt. powyżej ustawy wynika, iż koszty uzyskania przychodów z tytułów określonych w art. 13 pkt 5, 7 i 9 określa się do wysokości określonej w ust. 2 pkt 1, a jeżeli podatnik od tego samego podmiotu, ale z tytułu kilku stosunków prawnych, w wysokości określonej w ust. 2 pkt 2.

W opinii Wnioskodawcy, w przypadku przyznania telefonu komórkowego i samochodu służbowego, świadczenia te należy opodatkować bez względu na przyznane limity i Zarządzenia Marszałka.

Wobec powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, Województwo jako płatnik zobowiązane jest pobrać zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych zgodnie z zasadami określonymi w art. 41 ww. ustawy, a następnie w informacji PIT - 11 przekazanej każdemu radnemu wykazać uzyskany przez niego przychód.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznał za prawidłowe.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, Minister Finansów stwierdza co następuje:

Stosownie do postanowień art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz. U. z 2013 r. poz. 596, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o samorządzie”, sejmik województwa jest organem stanowiącym i kontrolnym województwa.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż radni w ramach pełnienia swojej funkcji radnego sejmiku województwa uczestniczą w różnego rodzaju szkoleniach tematycznie związanych z działalnością samorządu, imprezach kulturalnych czy sportowych, jak również w konferencjach i seminariach. Radni korzystają również z telefonów służbowych oraz samochodów służbowych. Wszystkie powyższe wydatki pokrywane są z budżetu województwa i są ponoszone w celu zapewnienia radnym odpowiednich warunków wykonywania ich mandatu.

Oprócz powyższych świadczeń radni otrzymują diety, jak również zwrot kosztów podróży.

Przechodząc na grunt przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, należy zauważyć, iż na podstawie art. 13 pkt 5 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Jednocześnie wskazać należy, że ustawa nie definiuje pojęcia „wykonywania obowiązków społecznych lub obywatelskich”. Kwestia ta była jednak przedmiotem rozważań Trybunału Konstytucyjnego, który w wyroku z dnia 25 listopada 1997 r. (sygn. akt U. 6/97) stwierdził, iż „o pełnieniu obowiązku obywatelskiego możemy mówić wtedy, gdy dana osoba uczestniczy w zawiadywaniu sprawami państwowymi jako obywatel, zgodnie z zasadami demokratyzmu instytucji publicznych. Z pełnieniem obowiązków społecznych natomiast, mamy do czynienia wówczas, gdy dana osoba uczestniczy w pracy instytucji (w szczególności instytucji samorządu terytorialnego) jako reprezentant pewnej społeczności, biorąc udział w rozwiązywaniu problemów tej społeczności w jej interesie.” Z tych względów za wykonywanie obowiązków społecznych lub obywatelskich należy rozumieć przede wszystkim wykonywanie obowiązków związanych z uczestniczeniem obywateli w sprawowaniu władzy publicznej, zarówno wykonawczej, sądowniczej, jak i ustawodawczej. Będą to również obowiązki związane z wykonywaniem określonych funkcji w ramach organizacji o charakterze społecznym (organizacje pozarządowe).

W świetle powyższego, mimo że ustawa nie definiuje pojęcia obowiązków społecznych lub obywatelskich, to niewątpliwie sprawowanie funkcji radnego, który jako reprezentant lokalnej społeczności ma działać na jej rzecz, mieści się w tym terminie.

Bezspornym jest, że dla prawidłowego funkcjonowania organu województwa jakim jest sejmik województwa, członkom tego sejmiku (radnym) powinny być stworzone odpowiednie warunki, pozwalające na efektywne sprawowanie ich funkcji. Stąd też, sfinansowanie przez województwo uczestnictwa radnego w różnego rodzaju seminariach, konferencjach i imprezach tematycznie dotyczących zagadnień i problemów danej społeczności, jako jej reprezentanta, opłacanych przez Wnioskodawcę należy zaliczyć do zajęć związanych z realizacją codziennych obowiązków radnego, będącego członkiem tego organu jednostki samorządu terytorialnego. Podobny pogląd wyraził Naczelny Sąd Administracyjny, który w wyroku z dnia 21 września 2011 r. sygn. akt II FSK 535/11 dotyczącym świadczeń otrzymywanych od gminy przez radnych stwierdził, „że ocena czy świadczenie jednostki samorządu terytorialnego na rzecz radnego należy zakwalifikować jako podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym przychód wymaga oceny konkretnego stanu faktycznego w odniesieniu do konkretnego wydatku. Istotna jest tu okoliczność czy poniesione przez taką jednostkę wydatki są wydatkami związanymi z funkcjonowaniem jej organów. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 ze zm.) przewiduje w art. 226 ust.1 pkt 1 i ust. 2 pkt 2 prognozowanie obok dochodów bieżących także wydatki bieżące budżetu jednostki samorządu terytorialnego, w tym właśnie wydatki związane z funkcjonowaniem jej organów. Wydatki związane z funkcjonowaniem organów jednostki samorządu terytorialnego są kosztem tej jednostki finansowanym z jej budżetu.

Uprawnione byłoby zatem w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego w składzie rozpoznającym sprawę stwierdzenie, że wydatki związane z funkcjonowaniem organu gminy jakim jest rada gminy (art. 11 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym), w skład której wchodzą radni (art. 17 tej ustawy), nie mogą stanowić nieodpłatnego świadczenia dla podmiotów wchodzących w skład tego organu.”

Stąd też, sfinansowanie przez województwo uczestnictwa radnych w szkoleniach, seminariach, konferencjach i imprezach, tematycznie związanych z działalnością samorządu nie generuje po stronie radnych przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem do tego rodzaju świadczenia nie mają zastosowania przepisy ustawy.

Podobnie w przypadku korzystania przez radnych z telefonów służbowych oraz samochodów służbowych, o ile te wykorzystywane są do takich celów. Jeżeli Wnioskodawca określił limity na korzystanie z telefonów i samochodów do celów służbowych i nie zostały one przekroczone, należy uznać, że były wykorzystywane wyłącznie zgodnie z przeznaczeniem i po stronie radnego nie powstał z tego tytułu przychód w rozumieniu przepisów ustawy. O przychodzie można mówić w sytuacji gdy radny wykorzystywał telefon lub samochód do celów prywatnych.

Stąd też w powyższym zakresie stanowisko Wnioskodawcy należy ocenić jako nieprawidłowe.

Jednocześnie zgodnie z art. 24 ust. 3 ustawy o samorządzie województwa, radnemu przysługują diety oraz zwrot kosztów podróży służbowych.

Na gruncie ustawy przychody radnych z tytułu diet i zwrotu kosztów podróży kwalifikowane są do przychodów, o których mowa w cytowanym wyżej art. 13 pkt 5 ustawy.

Jednocześnie katalog zwolnień przedmiotowych określony w art. 21 ust. 1 ustawy, w pkt 17, przewiduje zwolnienie od podatku diet oraz kwot stanowiących zwrot kosztów, otrzymywanych przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 2 280 zł.

Zatem diety z tytułu pełnienia funkcji radnego sejmiku województwa korzystają z powyższego zwolnienia, do wysokości 2 280 zł miesięcznie.

Z kolei, zwrot kosztów z tytułu podróży służbowych radnych mieści się w zakresie zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit.b ustawy. Przepis ten stanowi, iż wolne od podatku są diety i inne należności za czas podróży osoby niebędącej pracownikiem – do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.

Na podstawie art. 21 ust. 13 pkt 4 ustawy, przepis ust. 1 pkt 16 lit. b stosuje się, jeżeli otrzymane świadczenia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione przez osoby pełniące funkcje obywatelskie, o których mowa w art. 13 pkt 5, w związku z wykonywaniem tych funkcji.

Oznacza to, że podróż radnego, z tytułu której otrzymuje on zwrot kosztów, musi mieć związek z pełnioną przez niego funkcją, a zwolnienie od podatku stosuje się do wysokości określonej w przepisach rozporządzeń Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. wydanych na podstawie Kodeksu pracy.

Powyższe oznacza, że ewentualne nadwyżki ponad kwoty zwolnione na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit.b oraz art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy, podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na ogólnych zasadach. W takiej sytuacji na Wnioskodawcy ciąży obowiązek poboru zaliczek na podatek, na zasadach określonych w art. 41 ust. 1 ustawy, a następnie przekazania radnemu i właściwemu dla jego miejsca zamieszkania urzędowi skarbowemu informacji PIT-R oraz PIT-11.

W przypadku natomiast gdy wypłacone należności nie przekraczają kwot wolnych od podatku Wnioskodawca sporządza jedynie informację PIT-R.

W informacji PIT-R wykazuje się w rozbiciu na poszczególne miesiące:

  • ogólną kwotę świadczeń z tytułu diet oraz zwrotu kosztów podróży, z uwzględnieniem kwot objętych zwolnieniem podatkowym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit.b oraz art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy (część D, kolumna b, np. poz. 32),
  • kwotę wolną od podatku na postawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit.b ustawy (część D, kolumna c, np. poz. 33),
  • kwotę wolną od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy (część D, kolumna d, w tym poz. 34),
  • kwotę po odliczeniu kwot wolnych od podatku wykazanych w kol c i d (część D, kolumna e, np. poz. 35).

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie wypełnienia informacji PIT-R jest nieprawidłowe.

W świetle powyższego należało zmienić z urzędu interpretację indywidualną z dnia 9 maja 2011 r. Nr IBPB II/1/415-108/11/MZ, wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ
dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji indywidualnej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach.

POUCZENIE

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm., zwanej dalej „ustawą”). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj