INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Stowarzyszenia, przedstawione we wniosku z dnia 23 stycznia 2012 r. (data wpływu 13 lutego 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania diet członków Zarządu Stowarzyszenia - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 lutego 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania diet członków Zarządu Stowarzyszenia.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Stowarzyszenie, zostało utworzone w 2009 r. Celem Stowarzyszenia, zgodnie z art. 1 ust. 2 Statutu Stowarzyszenia jest: opracowywanie planów i strategii, w tym Lokalnej Strategii Rozwoju w rozumieniu odrębnych przepisów, dla obszaru gmin:., z zastrzeżeniem § 5 ust. 3 i 4, realizacja i wspieranie działań na rzecz realizacji planów i strategii, w tym: Lokalnej Strategii Rozwoju dla obszaru gmin, o których mowa w pkt 1, promocja obszarów wiejskich położonych w gminach, o których mowa w pkt 1, mobilizowanie ludności do wzięcia aktywnego udziału w procesie rozwoju obszarów wiejskich położonych w gminach, o których mowa w pkt 1, upowszechnianie i wymiana informacji o inicjatywach związanych z aktywizacją ludności na obszarach wiejskich położonych w gminach, o których mowa w pkt 1, wsparcie rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, w tym młodzieży poprzez organizowanie szkoleń, warsztatów i kursów.

Stowarzyszenie jest partnerstwem trójsektorowym, składającym się z przedstawicieli sektora publicznego, gospodarczego i społecznego.

Stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym i trwałym zrzeszeniem osób fizycznych i osób prawnych, w tym jednostek samorządu terytorialnego, o celach niezarobkowych, działającym jako Lokalna Grupa Działania w rozumieniu ustawy z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (Dz. U. Nr 64, poz. 427), Rozporządzenia Rady (WE) Nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich mającym na celu działanie na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich. Nadmienić należy, że Stowarzyszenie nie prowadzi żadnej innej działalności poza tą, związaną z wprowadzaniem PROW na lata 2007-2013 na terenie objętym Lokalną Strategią Rozwoju.

Zgodnie z art. 7 Statutu LGD, Stowarzyszenie realizując cele statutowe, opiera się na pracy społecznej członków. Władzami Stowarzyszenia są: Walne Zebranie Członków, Zarząd, Rada Programowa i Komisja Rewizyjna. Zgodnie z uchwałą Walnego Zebrania Członków LGD w sprawie ustalenia wysokości diet członkom Zarządu, Rady Programowej i Komisji Rewizyjnej, ustalono wysokość diet w kwocie … zł. Warunkiem wypłacenia diety jest udział w posiedzeniu Zarządu potwierdzony listą obecności, przy czym wielkość diety wypłaconej w ciągu jednego dnia nie może przekroczyć … zł niezależnie od ilości posiedzeń.

Ponadto, członkowie Zarządu nie pobierają w związku z pełnioną funkcją innych wynagrodzeń wynikających z umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy o dzieło, czy też innej umowy nawiązanej z LGD. W skład Zarządu wchodzą przedstawiciele reprezentacji gmin (art. 16 Statutu).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy diety członków Zarządu Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania powinny zostać opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych i w jakiej formie...

Zdaniem Wnioskodawcy, należy jako podstawę prawną przyjąć art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, że „wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich, do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 2.280 zł”.

Przepisy prawa podatkowego nie zawierają legalnej definicji „obowiązków społecznych lub obywatelskich”. Natomiast orzecznictwo potwierdza, iż art. 21 ust. 1 pkt 17 dotyczy także innych osób wykonujących funkcje publiczne i obywatelskie, a nie tylko posłów i senatorów.

Na potwierdzenie powyższego, Wnioskodawca przytacza stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażone w wyrokach z dnia:

1. 2 kwietnia 1997 r., – „żaden przepis ustawy z 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie wyłącza członków komisji nie będących radnymi, z zakresu objętego hipotezą art. 21 ust. 1 pkt 17 tej ustawy”,
2. 7 października 1997 r., – „nie znajduje uzasadnienia pogląd, jakoby zwolnienie od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 z 1991 r. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotyczyć miało tylko diet przysługujących posłom, senatorom i radnym organów samorządowych”,
3. 7 stycznia 1998 r., – „zwolnienie przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 17 powołanej ustawy, nie dotyczy świadczenia otrzymywanego przez skarżącego za udział w organach statutowych osoby prawnej, lecz diet oraz zwrotu kosztów otrzymywanych przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem funkcji społecznych lub obywatelskich”.
   
   

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści art. 10 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy wynika, iż źródłem przychodów jest działalność wykonywana osobiście.

Jak stanowi art. 13 pkt 5 cyt. ustawy, przychodami z działalności wykonywanej osobiście, są przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

W myśl natomiast art. 13 pkt 7 ww. ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 2.280 zł.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż członkowie Zarządu Stowarzyszenia otrzymują diety za udział w posiedzeniu Zarządu. Członkowie Zarządu nie pobierają innych wynagrodzeń związanych z pełnioną funkcją na podstawie umowy cywilnoprawnej, ani innej umowy. Wysokość przyznanych diet wynika z uchwały Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia.

Przepisy prawa podatkowego nie definiują pojęcia „obowiązków społecznych lub obywatelskich”. Zgodnie zatem z ukształtowanym przez doktrynę poglądem wyrażenie „osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich” należy rozumieć bardzo szeroko, nie ma bowiem legalnej definicji tego wyrażenia ani w przepisach podatkowych, ani też w innych przepisach prawa. W świetle Słownika języka polskiego (Warszawa 1993 r., t. II, str. 435 i III-str. 296), wyraz „społeczny” oznacza między innymi „zorganizowany, przeznaczony dla społeczeństwa, do obsługiwania społeczeństwa, do zaspokojenia jego potrzeb, będący przedstawicielem społeczeństwa, pracujący dla społeczeństwa, dla dobra ogółu”. Jeśli chodzi o wyraz „obywatelski”, to oznacza on „obowiązek obywatelski, prawa obywatelskie, Komitet, Sąd obywatelski, Straż obywatelską zorganizowaną z osób prywatnych, ochotników, niefachowców, do doraźnej pomocy władzom, jako instytucje tymczasowe”. Za pełnienie obowiązków obywatelskich i społecznych należy więc uznać działalność posłów i senatorów, radnych i innych przedstawicieli samorządu terytorialnego, składów komisji wyborczych powołanych do przeprowadzenia wyborów do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, składów inspekcji Państwowej Komisji Wyborczej i inspekcji wojewódzkich komisarzy wyborczych powołanych do przeprowadzenia wyborów do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, Trybunału Stanu, ławników sądów powszechnych” (Podatkowe Komentarze Becka – Podatek dochodowy od osób fizycznych, Rok 2006, pod redakcją J. Marciniuka).

Jak wynika z powyższego, z obowiązkami społecznymi i obywatelskimi mamy do czynienia w przypadku czynności i zadań związanych z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych jakimi są obowiązki wynikające z funkcji, np. radnego, posła, czy senatora. Będą to przede wszystkim obowiązki związane z uczestniczeniem obywateli w sprawowaniu władzy publicznej (zarówno wykonawczej, sądowniczej, jak i ustawodawczej). Dotyczy to również określonych funkcji w ramach organizacji o charakterze społecznym (organizacje pozarządowe), w tym również w ramach wolontariatu.

Powyższe oznacza, że pojęcie obowiązków społecznych i obywatelskich jest spełnione w przypadku czynności i zadań, związanych z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych. Natomiast faktu pełnienia funkcji członka Zarządu w Stowarzyszeniu nie należy utożsamiać z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich. Członkowie Stowarzyszenia nie reprezentują całej społeczności, reprezentują jedynie określoną grupę osób, działają w jej interesie, nie sprawują również funkcji publicznych – nie zawiadują sprawami państwowymi i nie uczestniczą w działaniu instytucji publicznej. Pojęcie obowiązków społecznych i obywatelskich odnosi się zatem do zadań publicznych i państwowych, a nie do czynności związanych z pełnieniem określonych funkcji w organach statutowych, choćby miały one charakter społeczny.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (t. j. Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 855 ze zm.), stowarzyszenie podlega obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego, o ile przepis ustawy nie stanowi inaczej. Z art. 17 ust. 1 tej ustawy wynika natomiast, że stowarzyszenie uzyskuje osobowość prawną i może rozpocząć działalność z chwilą wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego.

Ponadto, z powołanej powyżej ustawy Prawo o stowarzyszeniach nie wynika, aby członkom zarządu, komisji i innych organów stowarzyszenia przysługiwały diety i kwoty stanowiące zwrot kosztów. Zatem fakt, że Stowarzyszenie wypłaca diety członkom Zarządu Stowarzyszenia w związku z pełnieniem przez nich funkcji we władzach Stowarzyszenia, nie daje podstaw do zastosowania przedmiotowego zwolnienia, gdyż świadczenia te nie zostały określone przez ustawodawcę, tj. świadczenie nie następuje w wykonaniu ustawowego uprawnienia do jego wypłaty – nie zostało przewidziane w ustawie - ustawodawca nie zakwalifikował tych świadczeń do kategorii diet lub zwrotu kosztów.

Należy ponadto podkreślić, że zwolnienie określone w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotyczy przychodów ze źródła określonego w art. 13 pkt 5 tej ustawy. Przy czym, z uwagi na wyłączenie zawarte w art. 13 pkt 5, ustawa wyklucza jego stosowanie w odniesieniu do przychodów określonych w art. 13 pkt 7 ww. ustawy, tj. do świadczeń otrzymywanych przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych. Samo nazwanie świadczeń – „dietą” bądź „kwotą stanowiącą zwrot kosztów” nie wystarczy, aby w istocie nimi było, skoro sam ustawodawca nie przewidział w powołanej wyżej ustawie Prawo o stowarzyszeniach, wypłaty takich należności. Należy mieć na uwadze, że ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych korzystają diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich, a bycie członkiem zarządu, rady czy komisji takim obowiązkiem nie jest.

Mając powyższe na względzie, stwierdzić należy, iż przychody uzyskiwane przez osobę fizyczną, w związku z pełnionymi przez tę osobę obowiązkami, na podstawie powołania do organu osoby prawnej należy uznać, w świetle art. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, jako przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych.

Argumentem przemawiającym za powyższym stanowiskiem jest fakt, iż dana osoba fizyczna otrzymuje świadczenie od osoby prawnej tylko dlatego, że łączą ją z osobą prawną zależności w związku z pełnioną funkcją w organie osoby prawnej i świadczenie to, otrzymywane jest właśnie w związku z wykonywaną funkcją. Zatem, przychód z tego tytułu należy zaliczyć do przychodów, o których mowa w ww. art. 13 pkt 7 ww. ustawy.

Wobec powyższego, świadczenia otrzymywane przez członków Zarządu Stowarzyszenia nie mieszczą się w zakresie zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 17 cyt. ustawy.

Reasumując, diety otrzymywane przez członków Zarządu Stowarzyszenia nie mieszczą się w zakresie zwolnienia przedmiotowego, określonego w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z czym, na Wnioskodawcy ciążą obowiązki płatnika wynikające z art. 41 ust. 1 i art. 42 ww. ustawy.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, tj. 18%.

Stosownie do art. 42 ust. 1 ww. ustawy, płatnicy o których mowa w art. 41, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby (…).

Natomiast w myśl art. 42 ust. 1a cyt. ustawy, w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 41, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, roczne deklaracje, według ustalonego wzoru (PIT-4R). (…).

Zgodnie z art. 42 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa w art. 3 ust. 1, oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika - imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1, sporządzone według ustalonego wzoru (PIT-11).

Końcowo należy podkreślić, że przywołane przez Wnioskodawcę orzeczenia sądów administracyjnych dotyczące przepisów prawa wydane zostały w indywidualnych sprawach i nie mogą być źródłem praw i obowiązków w innych sprawach. Na mocy art. 87 ust. 1 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.), źródłami powszechnie obowiązującego prawa w Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia.

Z uwagi na powyższe przywołane orzeczenia sądów administracyjnych, nie są wiążące dla tut. Organu podatkowego. Każdą sprawę Organ podatkowy jest zobowiązany traktować indywidualnie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.