Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPP1/4512-510/15-2/MSu
z 23 października 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 06 października 2015 r. (data wpływu 08 października 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT darowizny zespołu składników majątkowych stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 08 października 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT darowizny zespołu składników majątkowych stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, czynnym podatnikiem VAT świadczącym usługi doradcze, m.in. w zakresie doradztwa personalnego i strategicznego.

Na skutek planowanej likwidacji spółki osobowej, Wnioskodawca jako jej wspólnik wejdzie w posiadanie zespołu składników majątkowych i niemajątkowych, który będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT (dalej: ZCP). Głównym składnikiem wchodzącym w skład ZCP będą zarejestrowane prawa ochronne do znaków towarowych, o których mowa w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2013 r., poz. 1410 ze zm., dalej: Znaki lub Znaki towarowe). Wnioskodawca wskazuje, że będzie kontynuował dotychczasową działalność ZCP polegającą głównie na zarządzaniu znakami towarowymi.

Na zespół majątkowy składać się będą w szczególności następujące składniki:

• umowy licencyjne na korzystanie ze Znaków towarowych;
  

• zespół pracowników wykonujących zadania ściśle związane z funkcjonowaniem ZCP;
  

• składniki majątkowe służące realizacji zadań gospodarczych w tym środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, jak również składniki majątku ruchomego (niebędące środkami trwałymi), w szczególności takie aktywa jak: Znaki towarowe, umowy licencyjne, sprzęt komputerowy i sprzęt biurowy;
  

• należności i zobowiązania pozostające w związku z prowadzoną przez ZCP działalnością gospodarczą;
  

• środki pieniężne na wydzielonym koncie lub kontach bankowych.
  
  

W ramach ZCP prowadzona będzie odrębna ewidencja rachunkowa umożliwiająca przypisanie do ZCP generowanych przez nie przychodów i kosztów. W szczególności, do ZCP przypisywane będą przychody z tytułu opłat licencyjnych za używanie Znaków towarowych oraz koszty bieżącej działalności operacyjnej (wynagrodzenia pracowników, koszty ochrony prawnej Znaków towarowych, koszty usług doradczych, koszty obsługi prawnej, koszty materiałów biurowych, koszty wykorzystania sprzętu biurowego itp.), co znajdzie odzwierciedlenie na subkontach księgowych prowadzonych dla ZCP.

Wnioskodawca zamierza w najbliższej przyszłości wycofać się z prowadzonej działalności i przekazać firmę na rzecz męża. Dzięki temu dojdzie do sukcesji prowadzonego ZCP w obrębie rodziny. Sukcesja zagwarantuje ciągłość rodzinnego biznesu, gdyż mąż zapewni kontynuację prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności oraz umożliwi dalszy rozwój ZCP. Po dokonaniu darowizny, zadania oraz działalność prowadzona przez ZCP będą nadal kontynuowane.

Ponadto, Wnioskodawca wskazuje, że omawiany zespół składników majątkowych może poza tym zostać uznany za przedsiębiorstwo (dalej: Przedsiębiorstwo) w rozumieniu art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny ( Dz.U. 2014, poz. 121 ze zm., dalej: Kodeks cywilny).

Dodatkowo, Wnioskodawca pragnie wskazać, że:

• po wejściu przez Wnioskodawcę w posiadanie ZCP, Wnioskodawca będzie kontynuować dotychczasową działalność ZCP i w tym zakresie ZCP będzie wykorzystywane w prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej;
  

• Wnioskodawca będzie kontynuować działalność ZCP polegającą głównie na zarządzaniu Znakami towarowymi;
  

• przedmiotem darowizny Wnioskodawcy na rzecz męża będzie wyłącznie zespół składników majątkowych i niemajątkowych stanowiących ZCP, w którego posiadanie Wnioskodawca wejdzie w wyniku likwidacji spółki osobowej;
  

• przedmiotem darowizny będzie tylko ZCP zajmujące się zarządzaniem Znakami towarowymi, w którego posiadanie Wnioskodawca wejdzie w wyniku likwidacji spółki osobowej;
  

• Wnioskodawca wskazuje, że prowadzi obecnie działalność gospodarczą m.in. w zakresie doradztwa personalnego i strategicznego, natomiast przedmiot darowizny nie będzie w żaden sposób związany ze świadczeniem ww. usług, jako że zarządzanie Znakami i doradztwo są całkowicie odrębnymi rodzajami działalności;
  

• Obecnie prowadzona działalność gospodarcza stanowi zatem działalność zupełnie odrębną od ZCP będącego przedmiotem darowizny, tj. w szczególności obejmującą usługi doradztwa personalnego i strategicznego. Konsekwentnie, przedmiot darowizny nie będzie w żaden sposób związany ze świadczeniem ww. usług, jako że zarządzanie Znakami i doradztwo są całkowicie odrębnymi rodzajami działalności;
  

• po dokonaniu darowizny ZCP na rzecz męża, Wnioskodawca będzie nadal prowadzić działalność gospodarczą jako osoba fizyczna;
  

• Wnioskodawca będzie kontynuować prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej m. in. w zakresie doradztwa personalnego i strategicznego na bazie dotychczas zgromadzonego majątku, tj. posiadanego przez Wnioskodawcę przed wejściem w posiadanie ZCP (Przedsiębiorstwo) w wyniku likwidacji spółki osobowej;
  

• zespół składników majątkowych i niemajątkowych stanowiący ZCP, które będzie przedmiotem darowizny Wnioskodawcy na rzecz męża, został już wyodrębniony pod względem organizacyjnym, finansowym i funkcjonalnym przed jego wydaniem Wnioskodawcy w ramach majątku likwidacyjnego spółki osobowej;
  

• w momencie wejścia w posiadanie ZCP przez Wnioskodawcę, będzie ono wyodrębnione:
  
  
  • [organizacyjnie] - na bazie stosownych uchwał, dokonujących m.in. alokacji składników materialnych i niematerialnych w sposób umożliwiający prowadzenie działalności gospodarczej;
    
  • [finansowo] - w oparciu o prowadzoną ewidencję zdarzeń gospodarczych umożliwiającą przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do ZCP;
    
  • [funkcjonalnie] - poprzez możliwość samodzielnego prowadzenia przez ZCP działalności gospodarczej polegającej na zarządzaniu Znakami towarowymi.
  
  
  

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy przekazanie w drodze darowizny zespołu składników majątkowych stanowiącego ZCP na rzecz męża będzie podlegać opodatkowaniu VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, przekazanie w drodze darowizny zespołu składników majątkowych stanowiącego ZCP na rzecz męża nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT.

Wnioskodawca wskazuje, że warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie łącznie następujących przesłanek:

• dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,
  

• czynność została wykonana w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT.
  
  

A.

Wnioskodawca zwraca uwagę, że art. 2 pkt 27e ustawy o VAT formułuje definicję ZCP. W myśl tego przepisu ZCP to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie, zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

W świetle powyższej definicji uznać należy, że aby zespół składników majątkowych (materialnych i niematerialnych) mógł zostać uznany za ZCP, muszą zostać spełnione łącznie następujące przesłanki:

• istnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych,
  

• zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
  

• składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
  

• zespół tych składników może stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.
  

W świetle powyższego, aby uznać dany zespół składników majątkowych za ZCP, składniki te muszą być wyodrębnione w istniejącym przedsiębiorstwie na płaszczyźnie organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej.

Stanowisko to znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych, np. w wyroku NSA z dnia 12 maja 2011 r. (sygn. akt II FSK 2222/09) oraz w indywidualnych interpretacjach prawa podatkowego wydawanych w imieniu Ministra Finansów, np. w interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi (30 kwietnia 2014 r., sygn. IPTPB1/415-3 8/14-4/AG), Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu (5 lutego 2014 r., sygn. ILPB4/423-441/13-2/DS), Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy (31 października 2013 r., sygn. ITPB1/415-827/13/WM), Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi (8 sierpnia 2013 r., sygn. IPTPB3/423-168/13-4/MF) czy też Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (17 czerwca 2013 r., sygn. IPPB5/423-222/13-2/MW).

Wprawdzie przytoczone orzecznictwo i części interpretacji dotyczą przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. 1992 nr 21 poz. 86 Dz.U. 1992, nr 21, poz.86; dalej: ustawa o CIT), jednak zdaniem Wnioskodawcy należy stwierdzić, że definicja legalna ZCP sformułowana w ustawie o VAT jest tożsama z definicją ZCP sformułowaną w ustawie o CIT. Również dorobek orzeczniczy oraz linia interpretacyjna prezentowana przez organy podatkowe potwierdza, że ZCP na gruncie ustawy o CIT należy rozumieć tożsamo z ZCP w świetle ustawy o VAT.

W opinii Wnioskodawcy, następujące okoliczności jednoznacznie wskazują, iż zespół składników majątkowych i niemajątkowych, który będzie przedmiotem darowizny, będzie stanowić ZCP w rozumieniu ustawy o VAT.

Wyodrębnienie organizacyjne.

Jednym z głównych czynników świadczących o wyodrębnieniu organizacyjnym ZCP jest jego spójna wewnętrzna organizacja, realizowanie przez nie odrębnych zadań, jak również funkcjonalność przypisanych do niego składników majątkowych oraz stanowisk pracy. Wnioskodawca pragnie podkreślić, iż elementy składające się na ZCP będą posiadały przymiot wyodrębnienia organizacyjnego. Zdaniem Wnioskodawcy, przedmiotem darowizny nie będzie wyłącznie suma poszczególnych składników, lecz swoisty zorganizowany zespół składników powiązanych funkcjonalnie i organizacyjnie, pełniących szczególną rolę w funkcjonowaniu istniejącego przedsiębiorstwa - tj. w zakresie realizacji zadań związanych z prowadzeniem działalności zarządzania Znakami.

Wyodrębnienie finansowe.

Ustawa o VAT nie zawiera wytycznych odnośnie wyodrębnienia finansowego, jednakże ani prowadzenie osobnych ksiąg rachunkowych, ani sporządzanie bilansu (czyli zakwalifikowanie do kategorii „samobilansującego się oddziału") nie jest wymienione wśród warunków niezbędnych do tego, by dany zespół składników i zobowiązań mógł zostać uznany za ZCP. Zdaniem Wnioskodawcy, ZCP należy uznać za wyodrębniony finansowo, gdy możliwe jest prowadzenie dla niego odrębnej rachunkowości zarządczej, pozwalającej ustalić odrębne bilanse oraz rachunki zysków i strat, także gdy wyodrębnienie nie ma charakteru formalnego. W przekonaniu Wnioskodawcy, dla wyodrębnienia finansowego wystarczające jest, aby wykorzystywany system finansowo-księgowy umożliwiał alokację przychodów oraz kosztów do działalności ZCP.

Wyodrębnienie funkcjonalne - zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot.

Zdaniem Wnioskodawcy dla oceny odrębności funkcjonalnej istotny jest fakt, iż przedmiot działalności ZCP będzie związany z zarządzaniem Znakami. W szczególności, przypisany do ZCP zespół składników majątkowych i jego struktura organizacyjna będzie pozwalał na swobodną realizację zadań zarządzania Znakami

W ocenie Wnioskodawcy, wyodrębniony zespół składników będzie mógł podjąć samodzielną działalność gospodarczą polegającą na zarządzaniu Znakami. Istotne jest przy tym, iż darowizną objęty zostanie też zespół pracowników zatrudnionych w ZCP.

W świetle wyżej przedstawionych argumentów, zdaniem Wnioskodawcy, przedmiot darowizny będzie wyodrębnionym organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie zespołem składników, który przy wsparciu usług pomocniczych będzie mógł stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania i funkcjonujące na rynku. W konsekwencji przedmiot darowizny będzie stanowił ZCP w rozumieniu ustawy o VAT.

B.

Zdaniem Wnioskodawcy, przekazanie ZCP w drodze darowizny nie będzie podlegało VAT zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT. W myśl art. 6 pkt 1 ustawy o VAT z zakresu opodatkowania VAT zostały wyłączone transakcje zbycia przedsiębiorstwa lub ZCP. Ustawodawca nie zdefiniował jednak co należy rozumieć pod pojęciem transakcji zbycia. Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy o podatku od towarów i usług pojęcie to należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia, „dostawy towarów".

Dostawa towarów została zdefiniowana w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, również pojęcie zbycia obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem tych czynności jak właściciel. W rezultacie, w zakres znaczeniowy zbycia wchodzi również przeniesienie własności w formie darowizny, która ma skutek rozporządzający – darowizna jest więc w istocie transakcją zbycia w rozumieniu ustawy o VAT.

Wyłączenie stosowania ustawy o podatku od towarów i usług przewidziane w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT obejmuje jednakże tylko te czynności zrównane z pojęciem dostawy towarów, których przedmiotem jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa.

Jak Wnioskodawca wykazał wyżej, w momencie darowizny przekazany zespół składników majątkowych i niemajątkowych będzie spełniał warunki przewidziane w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT dla zakwalifikowania go jako ZCP.

Zostaną zatem spełnione warunki określone w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, dotyczące wyłączenia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług przedmiotowej czynności darowizny ZCP .

W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy darowizna ZCP nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

C.

Zaprezentowane przez Wnioskodawcę stanowisko zostało potwierdzone między innymi przez:

• Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 22 lipca 2014 r., nr IPTPP1/443-317/14-4/RG: „darowizna składników majątku, które jak wskazała Zainteresowana spełniają definicję zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy, tj. nie będzie objęta zakresem przedmiotowym ustawy. Tym samym stanowisko Wnioskodawczyni, iż przekazanie - darowizna zorganizowanej części przedsiębiorstwa na rzecz córki nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT należało uznać za prawidłowe".
  

• Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 27 grudnia 2013 r., nr ITPP2/443-1031/13/EK: „ o ile na moment dokonania darowizn na rzecz synów ich przedmioty będą (..) wyodrębnione w prowadzonym przez Pana przedsiębiorstwie w sposób organizacyjny, finansowy i funkcjonalny, to będą stanowiły zorganizowane części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług. Wobec powyższego zastosowanie znajdzie art. 6 pkt 1 ww. ustawy, a planowane transakcje będą wyłączone spod działania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług".
  

• Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 31 lipca 2013 r., nr IPTPP2/443-349/13-4/KW: „Darowizna przedmiotowego zespołu 7 składników majątkowych, stanowiącego zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy, tj. nie będzie objęta zakresem przedmiotowym ustawy".
  
  

Podsumowując, należy uznać za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym przekazanie ZCP w drodze darowizny nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT.

D.

Niezależnie od powyższego, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że omawiany zespół składników majątkowych spełnia definicję Przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego.

W takiej sytuacji, mając na uwadze wcześniejsze rozważania oraz brzmienie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, również darowizna Przedsiębiorstwa nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary – w myśl art. 2 pkt 6 ustawy – należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Zgodnie z przepisem art. 8 ust. 1 ustawy – przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy – przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Pojęcie „transakcji zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

W myśl art. 155 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014, poz. 121 z późn. zm.), umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Jak wynika z art. 888 § 1 ww. Kodeksu, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Z powołanych przepisów prawa cywilnego wynika zatem, iż umowa darowizny należy do umów cywilnoprawnych przenoszących prawo własności na nabywcę określonych towarów (rzeczy).

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma on zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb przepisów ustaw podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 551 K.c.

Zgodnie z tym przepisem, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5. koncesje, licencje i zezwolenia;
6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8. tajemnice przedsiębiorstwa;
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
   
   

Ponadto art. 552 K.c. stanowi, że czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy zbywany majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 str. 1, z późn. zm.), w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego. W przypadkach gdy odbiorca nie podlega w pełni opodatkowaniu, państwa członkowskie mogą przedsięwziąć środki niezbędne w celu uniknięcia zakłóceń konkurencji. Mogą także przyjąć wszelkie niezbędne środki, aby zapobiec uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania poprzez wykorzystanie przepisów niniejszego artykułu.

Z powyższego przepisu wynika, że wprowadza on, tak samo jak ma to miejsce w ustawie o podatku od towarów i usług, możliwość wyłączenia z zakresu opodatkowania przekazania całości lub części majątku przedsiębiorstwa.

W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji sprzedaży. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.

W myśl art. 2 pkt 27e ustawy – przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako: dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy więc do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:

1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
4. zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.
   
   

Zaznaczenia wymaga, iż definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Wskazany wyżej przepis art. 2 pkt 27e ustawy powinien być interpretowany z uwzględnieniem wyroku Trybunału Sprawiedliwości WE w sprawie C-497/01.

W wyroku C-497/01 w sprawie Zita Modes przeciwko Administration de lenregistrement et des domaines (publ.: „Przegląd Podatkowy” 2004/4/50, ECR 2003/11B/I-14393) Trybunał zwracając uwagę, że niezgodne z przepisami Dyrektywy jest wprowadzanie przez państwo członkowskie jakichkolwiek ograniczeń – innych niż te, o których mowa w Dyrektywie podkreślił, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz – w zależności od konkretnego przypadku – składnikami niematerialnymi, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.

Mając na uwadze powyższe orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości należy stwierdzić, że zawarta w art. 2 pkt 27e ustawy definicja legalna zorganizowanej części przedsiębiorstwa musi być interpretowana w powiązaniu z rozumieniem pojęcia „przekazania całości lub części majątku”, wyłożonym przez Trybunał w ww. orzeczeniu. Trybunał Sprawiedliwości główny nacisk kładzie na badanie konkretnego przypadku, dopuszczając w pewnych przypadkach zbycie samych składników rzeczowych. Tym samym, w myśl orzecznictwa Trybunału, składniki niematerialne nie stanowią konstytutywnego elementu uznania części majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w każdym przypadku. Tym bardziej, elementem tym nie mogą być obciążające zorganizowaną część przedsiębiorstwa zobowiązania. W tym zakresie Trybunał uznał bowiem, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, iż Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną, czynnym podatnikiem VAT świadczącym usługi doradcze, m.in. w zakresie doradztwa personalnego i strategicznego. Na skutek planowanej likwidacji spółki osobowej, Wnioskodawczyni jako jej wspólnik wejdzie w posiadanie zespołu składników majątkowych i niemajątkowych. Po wejściu w posiadanie zorganizowanej części przedsiębiorstwa, będzie kontynuować dotychczasową działalność ZCP i w tym zakresie ZCP będzie wykorzystywane w prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej. Przedmiotem darowizny będzie tylko zorganizowana część przedsiębiorstwa zajmująca się zarządzaniem znakami towarowymi, w którego posiadanie Wnioskodawczyni wejdzie w wyniku likwidacji spółki osobowej. Wnioskodawczyni wskazuje, że prowadzi obecnie działalność gospodarczą zupełnie odrębną od zorganizowanej części przedsiębiorstwa będącej przedmiotem darowizny, tj. w szczególności obejmującą usługi doradztwa personalnego i strategicznego. Po dokonaniu darowizny ZCP na rzecz męża, Wnioskodawczyni będzie nadal prowadzić działalność gospodarczą jako osoba fizyczna. Zespół składników majątkowych i niemajątkowych, który będzie przedmiotem darowizny Wnioskodawczyni na rzecz męża, został już wyodrębniony pod względem organizacyjnym, finansowym i funkcjonalnym przed jego wydaniem Wnioskodawczyni w ramach majątku likwidacyjnego spółki osobowej.

Wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczą kwestii obowiązku opodatkowania podatkiem VAT darowizny zorganizowanej części przedsiębiorstwa na rzecz męża.

Mając na uwadze przedstawiony opis zdarzenia przyszłego oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że planowana darowizna zespołu składników majątkowych spełniających definicję zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy, tj. nie będzie objęta zakresem przedmiotowym ustawy.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni, iż przekazanie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w drodze darowizny na rzecz męża nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Tut. Organ zwraca uwagę, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Należy zatem zaznaczyć, iż w niniejszej interpretacji Organ nie oceniał stwierdzenia Wnioskodawczyni, iż omawiany zespół składników majątkowych może zostać uznany za przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. - Kodeks cywilny, gdyż nie było to przedmiotem wniosku. Pytanie sformułowane we wniosku odnosi się bowiem do dostawy zorganizowanej części przedsiębiorstwa oraz okoliczności sprawy wskazują, iż przedmiotem przekazania w formie darowizny będzie zorganizowana część przedsiębiorstwa.

Jednocześnie podkreślić należy, iż tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach zdarzenia przyszłego podanego przez Wnioskodawcę. Tut. Organ informuje, iż nie jest właściwy do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby weryfikację opisanego zdarzenia przyszłego.

Wskazać należy, iż niniejsza interpretacja wywołuje skutki prawne wyłącznie dla Wnioskodawcy, nie dotyczy natomiast męża Wnioskodawczyni, na rzecz którego Wnioskodawczyni zamierza przekazać w drodze darowizny ww. zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.