2015.06.05 - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP2/4512-1-206/15-2/MR
z 5 czerwca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku z 26 lutego 2015 r. (data wpływu 12 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług:

jest prawidłowe – w zakresie zastosowania procedury VAT marża przy sprzedaży używanych samochodów przejętych od pożyczkobiorców;
jest nieprawidłowe – w zakresie określenia kwoty nabycia ww. pojazdów.

UZASADNIENIE

W dniu 12 marca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania procedury VAT marża przy sprzedaży używanych samochodów przejętych od pożyczkobiorców oraz określenia kwoty nabycia ww. pojazdów.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka (zwana dalej „Wnioskodawcą” lub „pożyczkodawcą”) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie udzielania pożyczek pieniężnych na rzecz osób fizycznych. W analizowanym zdarzeniu przyszłym przedmiotem zabezpieczenia zobowiązań pożyczkobiorców są należące do nich samochody.

Zgodnie z treścią zawieranych umów pożyczek pożyczkobiorca przenosi na pożyczkodawcę udział w prawie własności pojazdu w określonej części (np. w części 51/100), w wyniku czego pożyczkodawca staje się współwłaścicielem pojazdu w tej części, a pożyczkobiorca staje się współwłaścicielem pojazdu w pozostałej części.

Jeżeli pożyczka wraz z odsetkami i innymi kosztami zostanie spłacona w terminie określonym w umowie pożyczki, własność pojazdu przechodzi na pożyczkobiorcę. Pożyczkodawca jest wówczas zobowiązany do złożenia pożyczkobiorcy stosownego oświadczenia o przeniesieniu własności.

Natomiast w przypadku ziszczenia się któregokolwiek z poniższych warunków, tj.:

wypowiedzenia przez pożyczkodawcę umowy pożyczki lub
niedotrzymania przez pożyczkobiorcę warunków umowy pożyczki lub oświadczeń w niej złożonych,

– pożyczkodawcy przysługuje prawo do przejęcia pojazdu.

Należy podkreślić, że samochody będące przedmiotem zabezpieczenia, do momentu ich fizycznego przejęcia przez pożyczkodawcę, pozostają pod wyłącznym władztwem pożyczkobiorców.

Po zawarciu ugody i przejęciu przez pożyczkodawcę pojazdu następuje jego sprzedaż – nabyte pojazdy nie stają się środkami trwałymi Wnioskodawcy i nie są eksploatowane w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

W analizowanym w niniejszym wniosku zdarzeniu przyszłym przejmowane samochody będą nadawały się do dalszego użytku w ich stanie po przejęciu lub po naprawie. Pożyczkobiorcami zbywającymi pojazdy będą zaś wyłącznie podmioty, o których mowa w art. 120 ust. 10 ustawy o VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy sprzedaż przejętych przez Wnioskodawcę samochodów będzie mogła podlegać opodatkowaniu w systemie marży, o którym mowa w art. 120 ustawy o VAT?
Co będzie stanowić kwotę nabycia, o której mowa w art. 120 ust. 1 pkt 6 ustawy o VAT, przy sprzedaży przejętych przez Wnioskodawcę samochodów?

Ad. 1

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym zdarzeniu przyszłym sprzedaż przejętych przez niego samochodów będzie mogła podlegać opodatkowaniu w systemie marży, o którym mowa w art. 120 ustawy VAT.

Zgodnie z art. 120 ust. 4 ustawy VAT, w przypadku podatnika wykonującego czynności polegające na dostawie m.in. towarów używanych, w ramach prowadzonej działalności, w celu odprzedaży, podstawą opodatkowania jest marża stanowiąca różnicę między kwotą sprzedaży a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku.

Jednocześnie, w myśl art. 120 ust. 1 pkt 4 ustawy VAT, na potrzeby stosowania procedury VAT marża przez towary używane rozumie się ruchome dobra materialne nadające się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po naprawie (z wyjątkami, które nie mają znaczenia w niniejsze sprawie).

Zgodnie zaś z art. 120 ust. 10 ustawy VAT, możliwość stosowania omawianej procedury dotyczy dostawy towarów używanych, które podatnik nabył od m.in. osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, niebędącej podatnikiem podatku VAT lub podatnikiem podatku od wartości dodanej. Ten sam przepis wskazuje ponadto, że procedura VAT marża ma również zastosowanie do nabycia towarów używanych od podatników podatku od towarów i usług, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT (pierwotnemu nabywcy przy nabyciu samochodu nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego) lub art. 113 (podatnik jest drobnym podatnikiem w rozumieniu ustawy VAT). System ten może mieć również zastosowanie gdy oprócz sprzedaży także nabycie pojazdu zostało opodatkowane w ramach VAT marża.

Zgodnie z powyższymi regulacjami, do zastosowania procedury marży konieczne jest spełnienie trzech grup przesłanek:

dotyczących sprzedawanych towarów,
dotyczących podmiotów, od których towary były nabywane,
dotyczących charakteru i celu nabycia towarów.

Pierwsza z wymienionych przesłanek zostanie zrealizowana gdyż sprzedawanymi towarami będą pojazdy samochodowe, nadające się do dalszego użytku w stanie po nabyciu lub po naprawie.

W analizowanym zdarzeniu przyszłym wprost określono, że pojazdy będą nabywane od podmiotów, o których mowa w art. 120 ust. 10 ustawy VAT. Druga przesłanka zastosowania procedury marży zostanie więc również zrealizowana.

Chcąc ustalić prawo do zastosowania tej procedury należy jeszcze stwierdzić, czy zaistnieje również przesłanka nabycia przez Wnioskodawcę pojazdów w ramach prowadzonej działalności i w celu ich odsprzedaży (art. 120 ust. 4 ustawy o VAT). Zdaniem Wnioskodawcy, również ten warunek zostanie zrealizowany.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca nabywa przedmiotowe pojazdy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej związanej z udzielaniem pożyczek. Jedynym celem nabycia tych pojazdów jest ich dalsza sprzedaż, gdyż Wnioskodawca nie będzie ich eksploatował.

Należy uznać, że przyjęciu powyższej tezy nie stoi na przeszkodzie okoliczność, że prowadzenie sprzedaży pojazdów nie jest podstawowym zakresem działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Potwierdzeniem tej tezy może być wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 8 grudnia 2005 r. (C-280/2004). W przedmiotowym rozstrzygnięciu Trybunał odnosząc się do transakcji sprzedaży samochodów używanych stwierdził co następuje: „na rynku sprzedaży pojazdów używanych opodatkowanie całej ceny sprzedaży w ramach dostawy dokonanej przez przedsiębiorstwa leasingowe spowodowałoby zakłócenia konkurencji ze szkodą dla tych ostatnich na korzyść, w szczególności przedsiębiorstw trudniących się handlem pojazdami używanymi, które korzystają z systemu opodatkowania marży zysku. Aby bowiem uczynić zadość uzasadnionemu oczekiwaniu nabywców, że będą płacić tę samą cenę za pojazdy tej samej jakości, niezależnie od tego, czy są one sprzedawane przez przedsiębiorstwo trudniące się handlem pojazdami używanymi, czy też przez przedsiębiorstwo leasingowe, to ostatnie przedsiębiorstwo nie może w sposób uzasadniony przenosić na tę cenę kwoty podatku od wartości dodanej należnego od niego. Skutkuje to tym, iż o tyle zostaje zmniejszona jego marża. Stosowanie zatem systemu przewidzianego w art. 26a szóstej dyrektywy do przedsiębiorstw leasingowych działających w tych warunkach umożliwia właśnie osiągnięcie celu, który wyznaczył sobie ustawodawca wspólnotowy, przyjmując ten system, to znaczy umożliwia uniknięcie podwójnego opodatkowania zakłóceń konkurencji w dziedzinie towarów używanych”.

Należy uznać, że tezy płynące z powyższego wyroku mogą być również zastosowane w stosunku do innych podmiotów trudniących się, także w formie działalności pobocznej, handlem używanymi samochodami. Można zgodzić się z TSUE, że gdyby prawo stosowania procedury VAT marża zostało przyznane wyłącznie podmiotom trudniącym się handlem pojazdami używanymi jako działalnością główną, spowodowałoby to zakłócenia konkurencji na tym rynku, z największą szkodą dla nabywców końcowych.

Powyższe stanowisko, wyrażające potwierdzenie możliwości opodatkowania w systemie VAT marża pojazdów będących przedmiotem zabezpieczenia udzielanej pożyczki/kredytu znajduje potwierdzenie również w stanowiskach organów podatkowych. Tytułem przykładu można wskazać interpretację indywidualną Ministra Finansów – Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 6 maja 2014 r. (sygn. ILPP1/443-97/14-5/AW): „Z treści wniosku wynika, że jednym z głównych obszarów działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę jest udzielanie kredytów z przeznaczeniem na zakup samochodów osobowych i ciężarowych. Bank udzielając kredytu na zakup samochodu zabezpiecza swoją wierzytelność na przedmiocie kredytowania. W sytuacji, gdy kredytobiorca nie spłaca kredytu, Bank ma prawo przystąpić do egzekucji i przejąć na własność samochód stanowiący zabezpieczenie udzielonego kredytu. W momencie przewłaszczenia faktyczne władztwo nad przedmiotem zabezpieczenia przechodzi na Bank. Przewłaszczane przez Bank samochody nadają się (w aktualnym stanie lub po naprawie) do dalszego użytkowania. Samochody te są wyceniane przez rzeczoznawcę majątkowego lub wewnętrznie przez Bank i wystawiane na sprzedaż. Bank nie użytkuje tych samochodów wtoku swojej działalności gospodarczej ani nie dokonuje ich amortyzacji. (...) W analizowanej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą prawa do zastosowania procedury VAT marża przy sprzedaży samochodów osobowych i ciężarowych przewłaszczonych od kredytobiorców oraz określenia kwoty nabycia w przypadku samochodów osobowych i ciężarowych przewłaszczonych od kredytobiorców.

Jak wskazano powyżej art. 120 ust. 1 pkt 4 ustawy zawiera definicję towarów używanych na potrzeby stosowania metody opodatkowania marży. Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że sprzedawane przez Wnioskodawcę w drodze przetargu towary – samochody osobowe i ciężarowe (samochody używane) nie zostały wskazane przez ustawodawcę w wyłączeniach, zdefiniowanych w powołanym wyżej art. 120 ust. 1 pkt 4 ustawy. Zatem sprzedaż ww. pojazdów, nabytych od osób fizycznych na podstawie zawieranych umów przewłaszczenia oraz od innych podmiotów, o których mowa w art. 120 ust. 10 ustawy są towarami używanymi, do których zastosowanie znajdzie metoda opodatkowania marży”.

Podsumowując, Wnioskodawca uważa, że w opisanym zdarzeniu przyszłym sprzedaż przejętych przez niego samochodów będzie mogła podlegać opodatkowaniu w systemie „marży”, o którym mowa w art. 120 ustawy o VAT.

Ad. 2

Ustosunkowując się do pytania nr 2, zdaniem Wnioskodawcy, kwotę nabycia, o której mowa w art. 120 ust. 1 pkt 6 ustawy o VAT, przy sprzedaży przejętych przez Wnioskodawcę samochodów, w stosunku do danego pojazdu, będzie stanowić kwota długu, którą zgodnie z ugodą zawartą z pożyczkobiorcą uregulowano w związku z przejęciem własności tego pojazdu.

Zgodnie z art. 120 ust. 4 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest różnica między kwotą sprzedaży a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku. Pomiędzy pożyczkobiorcą a pożyczkodawcą nie zachodzi jednak typowy przepływ pieniężny w związku z nabyciem przez ten drugi podmiot własności pojazdu. Rodzi to wątpliwości w jaki sposób należy rozumieć pojęcie „kwoty nabycia”, o którym wyżej mowa. Ustawodawca wyjaśnia to pojęcie w art. 120 ust. 1 pkt 6 ustawy o VAT: „przez kwotę nabycia rozumie się wszystkie składniki wynagrodzenia, o których mowa w pkt 5, które dostawca towarów otrzymał lub ma otrzymać od podatnika”; Punkt 5, do którego odsyła powyższy przepis ustanawia definicję „kwoty sprzedaży” którą stanowi zaś całkowitą kwotę, którą podatnik otrzymał tub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów od nabywcy lub osoby trzeciej, wliczając w to otrzymane dotacje, subwencje inne dopłaty bezpośrednio związane z tą dostawą, podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze oraz koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu ubezpieczenia, którymi podatnik obciąża nabywcę, z wyłączeniem kwot, o których mowa w art. 29a ust. 7”.

Przeniesienie przytoczonych definicji na grunt analizowanego zdarzenia przyszłego sprawia pewne trudności, gdyż konstrukcja tych przepisów została dostosowana do „typowego” nabycia towarów w drodze umowy sprzedaży. Biorąc jednak pod uwagę sens powyższej regulacji, należy uznać, że kwotą nabycia powinna być określona w pieniądzu korzyść ekonomiczną uzyskana po stronie zbywcy (pożyczkobiorcy) od nabywcy (pożyczkodawcy). W przedstawionym zdarzeniu przyszłym przejęcie własności pojazdu wiąże się z zawarciem ugody z pożyczkobiorcą. Zgodnie z jej treścią przejęcie pojazdu powoduje „uregulowanie” w określonej części zobowiązania pożyczkobiorcy z tytułu zaciągniętej pożyczki. Innymi słowy, w związku z utratą prawa do pojazdu, pożyczkobiorca zostaje zwolniony z konieczności zapłaty określonej sumy pieniężnej na rzecz nabywcy pojazdu. Należy zatem uznać, że ta właśnie wartość będzie stanowić w analizowanym przypadku kwotę nabycia, o której mowa w art. 120 ust. 1 pkt 6 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego:

jest prawidłowe – w zakresie zastosowania procedury VAT marża przy sprzedaży używanych samochodów przejętych od pożyczkobiorców;
jest nieprawidłowe – w zakresie określenia kwoty nabycia ww. pojazdów.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011r., Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy – podstawą opodatkowania. z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a -30c. art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę. którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Stawka podatku w okresie od 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r. – stosownie do art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a ustawy – wynosi 23%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1 oraz art. l46f.

Ustawodawca przewidział odstępstwo od zasad ogólnych dotyczących opodatkowania podatkiem VAT dla podatników prowadzących działalność w zakresie handlu dzidami sztuki, przedmiotami kolekcjonerskimi, antykami oraz towarami używanymi.

Wskazać należy, że dla potrzeb stosowania szczególnej procedury w zakresie dostawy towarów używanych ustawodawca w art. 120 ust. 1 pkt 4 ustawy określił, że przez towary używane rozumie się ruchome dobra materialne nadające się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po naprawie, inne niż określone w pkt l-3 oraz inne niż metale szlachetne lub kamienie szlachetne (CN 7102, 7103, 7106, 7108, 7110, 7112), (PKWiU 24.41.10.0, 24.41.20.0, ex 24.41.30.0, ex 32.12.11.0, ex 32.12.12.0 i 38.11.58.0).

Zgodnie z art. 120 ust. 4 ustawy, w przypadku podatnika dokonującego dostawy towarów używanych, dziel sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków nabytych uprzednio przez tego podatnika w ramach prowadzonej działalności, w celu odprzedaży, podstawą opodatkowania podatkiem jest marża stanowiąca różnicę między kwotą sprzedaży a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku.

Na mocy art. 120 ust. 1 pkt 5 ustawy – przez kwotę sprzedaży rozumie się całkowitą kwotę. którą podatnik otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów od nabywcy lub osoby trzeciej, wliczając w to otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty bezpośrednio związane z tą dostawą, podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze oraz koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty” opakowania, transportu i ubezpieczenia. którymi podatnik obciąża nabywcę. z wyłączeniem kwot. o których mowa w art. 29a ust. 7.

Stosownie do art. 120 ust. 1 pkt 6 ustawy – przez kwotę nabycia rozumie się wszystkie składniki wynagrodzenia. o których mowa w pkt 5, które dostawca towarów otrzymał lub ma otrzymać od podatnika.

Ustawa o podatku od towarów i usług, ani przepisy wykonawcze do tejże ustawy do dnia 31 grudnia 2013 r. nie określały definicji pojęcia „kwota nabycia”. Należy zatem sięgnąć do definicji zawartych w Dyrektywie Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347, str. 1 ze zm.).

W art. 312 ww. Dyrektywy zawarte są definicje:

„cena sprzedaży” – oznacza wszystkie składniki wynagrodzenia uzyskanego lub do uzyskania przez podatnika-pośrednika od nabywcy lub osoby trzeciej, włączając w to subwencje bezpośrednio związane z transakcją, podatki, cła, opłaty i należności oraz koszty dodatkowe, takie jak prowizja, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, którymi podatnik-pośrednik obciąża nabywcę, z wyłączeniem jednak kwot, o których mowa w art. 79;
„cena nabycia” – oznacza wszystkie składniki wynagrodzenia, określonego w pkt 1, uzyskanego lub do uzyskania przez dostawcę od podatnika-pośrednika.

Powyższe regulacje wskazują, że dla potrzeb zastosowania procedury „VAT-marża”, przez kwotę nabycia należy rozumieć wszystko, co stanowi wynagrodzenie, które pierwotny sprzedawca towaru używanego otrzymał od podatnika (nabywcy). Oznacza to, że kwota nabycia to cena, którą podatnik zapłacił dostawcy towaru. Zatem cena ta nie zawiera innych należności (w tym kosztów napraw, części oraz należności publicznoprawnych), jeżeli zostały one poniesione przez nabywcę towaru, ale nie zostały zapłacone dostawcy.

Zgodnie z cytowanym art. 120 ust. 4 ustawy należy wskazać, że opodatkowanie w systemie marży jest ograniczone do pewnej kategorii towarów używanych, które podatnik nabył uprzednio w celu ich odsprzedaży. Jednakże istotne jest przy tym, od kogo towary używane zostały nabyte.

I tak, stosownie do art. 120 ust. 10 ustawy, przepisy ust. 4 i ust. 5 dotyczą dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków, które podatnik nabył od:

osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, niebędącej podatnikiem, o którym mowa w art. 15, lub niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej;
podatników, o których mowa w art. 15, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113;
podatników, jeśli dostawa tych towarów była opodatkowana zgodnie z ust. 4 i 5;
podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona od podatku na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113;
podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była opodatkowana podatkiem od wartości dodanej na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w ust. 4 i 5, a nabywca posiada dokumenty jednoznacznie potwierdzające nabycie towarów na tych zasadach.

Z opisu sprawy wynika, że Spółka (zwana dalej „Wnioskodawcą” lub „pożyczkodawcą”) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie udzielania pożyczek pieniężnych na rzecz osób fizycznych. W analizowanym zdarzeniu przyszłym przedmiotem zabezpieczenia zobowiązań pożyczkobiorców są należące do nich samochody. Zgodnie z treścią zawieranych umów pożyczek pożyczkobiorca przenosi na pożyczkodawcę udział w prawie własności pojazdu w określonej części (np. w części 51/100), w wyniku czego pożyczkodawca staje się współwłaścicielem pojazdu w tej części. a pożyczkobiorca staje się współwłaścicielem pojazdu w pozostałej części. Jeżeli pożyczka wraz z odsetkami i innymi kosztami zostanie spłacona w terminie określonym w umowie pożyczki, własność pojazdu przechodzi na pożyczkobiorcę. Pożyczkodawca jest wówczas zobowiązany do złożenia pożyczkobiorcy stosownego oświadczenia o przeniesieniu własności. Natomiast w przypadku ziszczenia się któregokolwiek z poniższych warunków, tj.:

wypowiedzenia przez pożyczkodawcę umowy pożyczki lub
niedotrzymania przez pożyczkobiorcę warunków umowy pożyczki lub oświadczeń w niej złożonych.

– pożyczkodawcy przysługuje prawo do przejęcia pojazdu.

W przypadku przejęcia pojazdu przez pożyczkodawcę, zdarzenie to prowadzi do zaspokojenia części lub całości pozostałego do spłacenia długu pożyczkobiorcy. Kwestia ta jest regulowana w ugodzie zawieranej z pożyczkobiorcą. Samochody będące przedmiotem zabezpieczenia, do momentu ich fizycznego przejęcia przez pożyczkodawcę. pozostają pod wyłącznym władztwem pożyczkobiorców. Po zawarciu ugody i przejęciu przez pożyczkodawcę pojazdu następuje jego sprzedaż – nabyte pojazdy nie stają się środkami trwałymi Wnioskodawcy i nie są eksploatowane w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. W analizowanym w niniejszym wniosku zdarzeniu przyszłym przejmowane samochody będą nadawały się do dalszego użytku w ich stanie po przejęciu lub po naprawie. Pożyczkobiorcami zbywającymi pojazdy będą zaś wyłącznie podmioty, o których mowa w art. 120 ust. 10 ustawy o VAT.

Wątpliwości Wnioskodawcy w pytaniu nr 1 dotyczą kwestii ustalenia, czy sprzedaż przejętych przez Wnioskodawcę samochodów będzie mogła podlegać opodatkowaniu w systemie marży, o którym mowa w art. 120 ustawy.

W niniejszych okolicznościach Wnioskodawca dokonuje przejęcia pojazdów używanych od pożyczkobiorców będących podmiotami wymienionymi w art. 120 ust. 10 ustawy. Jak wskazał Zainteresowany, przejmowane samochody będą nadawały się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po naprawie. Ponadto, przedmiotowe pojazdy nic zawierają się w wyłączeniach, o których mowa w art. 120 ust. 1 pkt 4 ustawy. Zatem należy uznać, że pojazdy, o których mowa we wniosku są towarami używanymi, o których mowa w ww. przepisie. Tak więc do sprzedaży przedmiotowych samochodów przejętych przez Wnioskodawcę od pożyczkobiorców, wymienionych w art. 120 ust. 10 ustawy o VAT zastosowanie znajdzie metoda opodatkowania marży.

W konsekwencji, należy stwierdzić, że Wnioskodawca będzie miał prawo zastosować procedurę VAT marża sprzedając przejęte od pożyczkobiorców (podmiotów wymienionych w art. 120 ust. 10 ustawy) samochody, które stanowią towary używane, o których mowa w art. 120 ust. 1 pkt 4 ustawy.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr I należało uznać za prawidłowe.

Ad.2

Wątpliwości Wnioskodawcy w pytaniu nr 2 dotyczą ustalenia wysokości „kwot nabycia” sprzedaży przejętych przez niego samochodów.

Jak wskazano wcześniej przez kwotę nabycia – stosownie do art. 120 ust. 1 pkt 6 ustawy – rozumie się wszystkie składniki wynagrodzenia, o których mowa w pkt 5, które dostawca towarów otrzymał lub ma otrzymać od podatnika.

Należy zauważyć, że przewłaszczenie na zabezpieczenie jest jedną z powszechnie stosowanych w praktyce form zabezpieczenia wierzytelności. Umowa o przewłaszczenie rzeczy na zabezpieczenie jest jednym ze sposobów zapewnienia wierzycielowi realizacji pieniężnego zobowiązania dłużnika. Jej istotę stanowi przeniesienie na wierzyciela własności rzeczy w celu jego zaspokojenia w razie niewykonania przez dłużnika zobowiązania oraz zobowiązanie się wierzyciela do zwrotnego przeniesienia własności, jeżeli dłużnik zobowiązanie wykona. Umowa ta stwarza podstawy do żądania wydania rzeczy i zależy od istnienia wierzytelności pieniężnej, którą zabezpiecza. Przenosi własność ze skutkiem w postaci wyłączenia przedmiotu zabezpieczenia z majątku dłużnika, ale jej przyczyną nie jest przysporzenie wierzycielowi prawa własności lecz danie mu zabezpieczenia wyegzekwowania wierzytelności. Dopóki zaspokojenie wierzytelności nie nastąpi wierzyciel występuje w podwójnej roli wierzyciela i właściciela rzeczy, a po bezskutecznym upływie terminu spłaty długu i zrealizowaniu roszczenia windykacyjnego także w roli posiadacza rzeczy.

Umowa o przewłaszczenie na zabezpieczenie należy do umów nienazwanych, czyli bezpośrednio nieuregulowanych w przepisach. Możliwość zawierania umów przewłaszczenia na zabezpieczenie, wynika z obowiązującej w polskim prawie zasady swobody umów, wyrażonej w art. 353¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.).

Zgodnie art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2012 r. poz. 1376, z późn. zm.), zabezpieczenie wierzytelności banku może być dokonane w drodze przeniesienia na bank przez dłużnika lub osobę trzecią, do czasu spłaty zadłużenia wraz z należnymi odsetkami i prowizją, prawa własności rzeczy ruchomej lub papierów wartościowych.

Zatem w świetle powyższego przepisu istotą przewłaszczenia jest, że dłużnik (może to być również osoba trzecia) – na podstawie umowy z wierzycielem – w celu zabezpieczenia spłaty należności, przenosi na rzecz wierzyciela, do czasu spłaty zadłużenia wraz z należnościami ubocznymi (odsetkami, kosztami itp.), prawo własności określonego składnika swojego majątku, np. samochodu. Przy czym umowy takie w praktyce zawierają różne zapisy w zakresie przeniesienia własności.

W przedmiotowej sprawie, w przypadku udzielanych przez Wnioskodawcę pożyczek pieniężnych na rzecz osób fizycznych przedmiotem zabezpieczenia zobowiązań pożyczkobiorców są należące do nich samochody. Jeżeli pożyczka wraz z odsetkami i innymi kosztami zostanie spłacona w terminie określonym w umowie pożyczki, własność pojazdu przechodzi na pożyczkobiorcę. Pożyczkodawca jest wówczas zobowiązany do złożenia pożyczkobiorcy stosownego oświadczenia o przeniesieniu własności. W przypadku ziszczenia się któregokolwiek z poniższych warunków, tj.:

wypowiedzenia przez pożyczkodawcę umowy pożyczki lub
niedotrzymania przez pożyczkobiorcę warunków umowy pożyczki lub oświadczeń w niej złożonych,

– pożyczkodawcy przysługuje prawo do przejęcia pojazdu.

Zatem w świetle przedstawionych okoliczności i przywołanych przepisów należy stwierdzić, że w przypadku sprzedaży przez Wnioskodawcę w systemie VAT marża przewłaszczonego pojazdu za kwotę nabycia należy przyjąć wysokość zabezpieczenia długu wynikającą z zawartej umowy. Zatem kwotą nabycia, w rozumieniu art. 120 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 120 ust. 4 ustawy będzie wartość na jaką został wyceniony towar (pojazd) przy udzielaniu pożyczki.

Podsumowując należy stwierdzić, że w przypadku sprzedaży w systemie VAT marża towaru używanego przejętego przez Wnioskodawcę od podmiotów wymienionych w art. 120 ust. 10 ustawy, tj. samochodów które były pierwotnie używane przez te osoby lub znajdowały się w ich posiadaniu, które nadają się (w aktualnym stanie lub po naprawie) do dalszego użytkowania – za kwotę nabycia należy przyjąć wysokość zabezpieczenia długu wynikającą z zawartej umowy, a zatem kwotą nabycia, w rozumieniu art. 120 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 120 ust. 4 ustawy będzie wartość na jaką został wyceniony towar (pojazd) przy udzielaniu pożyczki.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin