Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPB1/415-288/12-5/15-S/MM
z 27 listopada 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, w związku z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 marca 2015 r., sygn. akt II FSK 398/13 oraz z prawomocnym wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 23 czerwca 2015 r., sygn. akt I SA/Łd 592/15 (data wpływu prawomocnego orzeczenia 2 września 2015 r.), stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 7 maja 2012 r. (data wpływu 9 maja 2012 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika wynikających z finansowania kosztów szkolenia radnych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 maja 2012 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Urząd Gminy w K. jest aparatem pomocniczym Gminy K., wykonującym przede wszystkim obowiązki zakładu pracy dla pracowników Urzędu, ale zagadnienie, które jest przedmiotem niniejszego zapytania dotyczy wykonywania przez Urząd Gminy także obowiązków płatnika podatku dochodowego, tj. zaliczek na podatek dochodowy od różnego rodzaju wypłat dokonywanych przez Gminę. Jednym z takich wydatków dokonywanych przez Urząd Gminy jest pokrycie kosztów szkoleń radnych Rady Gminy.

Radni uczestniczą w szkoleniach niezbędnych z punktu widzenia zapewnienia prawidłowego funkcjonowania organu Gminy jakim jest Rada Gminy. Tematyka szkoleń dotyczy zatem zarówno obowiązków radnego, jako członka organu, jak też zadań i kompetencji Gminy, jako jednostki samorządu terytorialnego. Szkolenia finansowane przez Urząd Gminy nie dotyczą jakichkolwiek innych zagadnień związanych z podnoszeniem kwalifikacji, czy nabywaniem umiejętności, które mogłyby być wykorzystywane przez radnych w innych dziedzinach niż wykonywanie obowiązków członka organu stanowiącego Gminy.

Faktury za szkolenia radnych pokrywane są zatem przez Urząd Gminy, który jest jednocześnie płatnikiem podatku od wypłat dokonywanych na rzecz radnych (za wyjątkiem dochodów zwolnionych z podatku) i gdyby wstępnie przyjąć, że koszt takiego szkolenia zakwalifikować należałoby do przychodów podlegających opodatkowaniu na podstawie art. 13 pkt 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), i niekorzystających ze zwolnienia, to na Urzędzie ciążyłby obowiązek pobrania zaliczki na podatek. Urząd Gminy dokonuje zatem wypłat diet, zwrotu kosztów podróży oraz pokrywa koszty szkoleń.

Podkreślić należy, że ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 885, z późn. zm.) przewiduje w art. 226 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 2 prognozowanie, obok dochodów bieżących, także wydatków bieżących budżetu jednostki samorządu terytorialnego, w tym właśnie wydatków związanych z funkcjonowaniem jej organów. Wydatki związane z funkcjonowaniem organów jednostki samorządu terytorialnego są kosztem tej jednostki finansowanym z jej budżetu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy poniesione przez Gminę koszty związane z funkcjonowaniem organu Gminy, jakim jest Rada Gminy, polegające na pokryciu szkoleń Rady Gminy można uznać za przychód poszczególnych radnych wchodzących w skład tego organu, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki poniesione przez Gminę na szkolenie Rady Gminy, jako wydatki związane z funkcjonowaniem organów Gminy, nie mogą zostać zakwalifikowane jako nieodpłatne świadczenia dla poszczególnych radnych i tym samym nie stanowią przychodu dla poszczególnych radnych wchodzących w skład tego organu.

Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 885, z późn. zm.) przewiduje w art. 226 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 2 prognozowanie obok dochodów bieżących, także wydatków bieżących budżetu jednostki samorządu terytorialnego, w tym właśnie wydatków związanych z funkcjonowaniem jej organów. Wydatki związane z funkcjonowaniem organów jednostki samorządu terytorialnego są kosztem tej jednostki finansowanym z jej budżetu. Budżet jednostki samorządu terytorialnego musi przewidywać wydatki związane z funkcjonowaniem organów gminy. Jest to cały zbiór wydatków w postaci kosztów utrzymania Urzędu Gminy, kosztów zapewnienia obsługi biurowej, kosztów przygotowywania projektów uchwał, kosztów obsługi prawnej organu a także kosztów materiałów biurowych, czy też kosztów przesyłania korespondencji.

Ponadto ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym przewiduje możliwość wypłaty radnym, jako osobom wchodzącym w skład organu, diet oraz zwrotu kosztów podróży służbowych. Są to wydatki klasyfikowane w przepisach rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. Nr 38, poz. 207), jako wydatki osobowe. Zarówno diety, jak i zwrot kosztów podróży, stanowią przychód poszczególnych radnych i kwestia ta nie budzi wątpliwości. Oprócz ww. wydatków kosztem budżetu jest także koszt szkoleń Rady Gminy, który musi zostać poniesiony w celu zapewnienia
prawidłowego funkcjonowania organu stanowiącego.

Zdaniem Wnioskodawcy, zapewnienie prawidłowego funkcjonowania organu stanowiącego nie może być utożsamiane z przychodem osoby fizycznej, która wchodzi w skład tego organu. Skoro tematyka szkoleń związana jest ściśle z zapewnieniem prawidłowego funkcjonowania Rady Gminy, to wydatek budżetowy na pokrycie kosztów szkoleń nie może być uznany za nieodpłatne świadczenie będące przychodem poszczególnych radnych, a na Urzędzie Gminy - jako jednostce wypłacającej wszelkie świadczenia na rzecz radnych - nie ciąży z tego tytułu obowiązek pobrania zaliczki na podatek, ani wystawienia informacji PIT-8C.

W dniu 30 maja 2012 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów wydał interpretację indywidualną Nr IPTPB1/415-288/12-3/KSU, stwierdzając, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku jest nieprawidłowe.

W powyższej interpretacji wskazano, że w świetle art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolnieniu z podatku dochodowego mogą podlegać tylko wypłacane radnemu diety oraz zwrot kosztów podróży służbowych, o których mowa w art. 25 ust. 4 i ust. 6 ustawy o samorządzie gminnym, do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 2 280 zł. Zatem szkolenia radnych stanowią nieodpłatne świadczenia, które należy zakwalifikować do przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 5 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako przychody z działalności wykonywanej osobiście, niepodlegające zwolnieniu od podatku dochodowego. Świadczenia te (uczestnictwo w szkoleniu) radny otrzymuje bowiem tylko dlatego, że wykonuje mandat radnego, a zatem źródłem tego świadczenia jest działalność wykonywana osobiście.

Ponadto w ww. interpretacji wskazano, że od uzyskiwanych przez radnego przychodów z tytułu czynności związanych z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich, o których mowa w art. 13 pkt 5 ww. ustawy, w tym również i od ww. nieodpłatnych świadczeń (szkoleń), Wnioskodawca jako płatnik obowiązany jest do poboru zaliczek na podatek dochodowy, a tym samym także do sporządzenia informacji PIT-11.

Interpretację indywidualną z dnia 30 maja 2012 r., Nr IPTPB1/415-288/12-3/KSU, doręczono Wnioskodawcy w dniu 1 czerwca 2012 r.

W związku z powyższym rozstrzygnięciem, Wnioskodawca pismem z dnia 8 czerwca 2012 r. (data wpływu 11 czerwca 2012 r.), wezwał tutejszy Organ do usunięcia naruszenia prawa w ww. interpretacji indywidualnej.

W odpowiedzi na ww. wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, zawartej w piśmie z dnia 5 lipca 2012 r., Nr IPTPB1/415W-24/12-2/KSU, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdził brak podstaw do zmiany przedmiotowej indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, podtrzymując argumentację zawartą w interpretacji.

Na powyższą interpretację przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, w dniu 2 sierpnia 2012 r. (data wpływu 3 sierpnia 2012 r.), złożono za pośrednictwem tutejszego Organu skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, w której wniesiono o uchylenie w całości przedmiotowej interpretacji.

Pismem z dnia 30 sierpnia 2012 r., Nr IPTPB1/4160-17/12-2/KSU, tutejszy Organ udzielił odpowiedzi na ww. skargę wnosząc o jej oddalenie.

Wyrokiem z dnia 19 października 2012 r., sygn. akt I SA/Łd 1038/12, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi oddalił skargę na interpretację z dnia 30 maja 2012 r., Nr IPTPB1/415-288/12-3/KSU.

Pismem z dnia 30 listopada 2012 r., Wnioskodawca wniósł skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 19 października 2012 r., sygn. akt I SA/Łd 1038/12.

Wyrokiem z dnia 18 marca 2015 r., sygn. akt II FSK 398/13, Naczelny Sąd Administracyjny uchylił w całości zaskarżony wyrok z dnia 19 października 2012 r., sygn. akt I SA/Łd 1038/12 i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Łodzi.

W uzasadnieniu Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że wykładnia przepisów prawa materialnego mających zastosowanie w niniejszej sprawie została dokonana przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13. Zdaniem Trybunału, podstawowym kryterium, które powinno być stosowane przy ustalaniu, czy dane świadczenie nieodpłatne pracodawcy stanowiło przychód ze stosunku pracy, jest wystąpienie po stronie pracownika przysporzenia, czy to w postaci nabycia wymiernej korzyści majątkowej, czy to w postaci wymiernego zaoszczędzenia wydatku. To ostatnie może występować, gdy pracownik dobrowolnie skorzystał ze świadczenia oferowanego przez pracodawcę. Jednocześnie przeprowadzona przez Trybunał analiza przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pozwoliła Trybunałowi na określenie cech istotnych kategorii „innych nieodpłatnych świadczeń”, jako przychodu w rozumieniu art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, w ocenie Sądu, o przysporzeniu nie można mówić w sytuacji, gdy jedynym konkretnym celem i efektem szkolenia członków Organu stanowiącego, jakim jest Rada Gminy, jest zapewnienie funkcjonowania tego Organu.

Wyrokiem z dnia 23 czerwca 2015 r., sygn. akt I SA/Łd 592/15, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi uchylił zaskarżoną interpretację z dnia 30 maja 2012 r., Nr IPTPB1/415-288/12-3/KSU.

W uzasadnieniu wyroku Sąd, będąc związany z wykładnią prawa dokonaną przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 18 marca 2015 r., sygn. akt II FSK 398/13, podkreślił, że wykładni przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odnoszących się do pojęcia „nieodpłatnych świadczeń” dokonał Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13. Trybunał zauważył, że obiektywne kryterium wystąpienia po stronie pracownika przysporzenia majątkowego (korzyści) nie jest spełnione, gdy pracodawca proponuje pracownikom udział w spotkaniach integracyjnych, czy szkoleniowych, choćby organizowanych poza miejscem pracy. W tym przypadku bowiem, nawet jeśli pracownik uczestniczy w spotkaniu (konferencji, szkoleniu) dobrowolnie, po jego stronie nie pojawia się korzyść, choćby w postaci zaoszczędzenia wydatku. Nie można więc zakładać, że gdyby nie „kursokonferencja” organizowana przez pracodawcę, pracownik wydałby pieniądze na uczestnictwo w takim przedsięwzięciu. Trudno też utrzymywać, że przychodem pracownika z umowy o pracę, czy stosunku służbowego, jest możliwość okazjonalnego uczestnictwa w obiedzie czy kolacji, a wartość zjedzonych przez niego potraw i wypitych napojów wyznacza podstawę opodatkowania. Zdaniem Trybunału, podstawowym kryterium, które powinno być stosowane przy ustalaniu, czy dane świadczenie nieodpłatne pracodawcy stanowiło przychód ze stosunku pracy, jest wystąpienie po stronie pracownika przysporzenia, czy to w postaci nabycia wymiernej korzyści majątkowej, czy to w postaci również wymiernego zaoszczędzenia wydatku. To ostatnie może występować, gdy pracownik dobrowolnie skorzystał ze świadczenia oferowanego przez pracodawcę.

Zatem Sąd wskazał, że zgodnie ze stanowiskiem wypracowanym w dotychczasowym orzecznictwie Trybunału, nie jest dopuszczalne ustanowienie obowiązku podatkowego nieopartego na skonkretyzowanym obowiązku ustawowym, czytelnym dla podatników i płatników podatku, a także dla administracji podatkowej oraz sądownictwa. Na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zasadą jest zindywidualizowany obowiązek podatkowy oraz indywidualnie określony podatek wynikający z obowiązujących przepisów podatkowych. Wymóg taki wynika nie tylko z ustaw podatkowych, ale i wprost z Konstytucji. W braku określenia w ustawie chwili powstania obowiązku i podstawy opodatkowania dochodzi do naruszenia zasady zupełności ustawowej podatku i naruszenia art. 217 Konstytucji.

Sąd zwrócił uwagę, że zarówno w piśmiennictwie, jak i doktrynie podkreśla się, że art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie różnicuje sposoby powstania przychodu:

• gdy chodzi o pieniądze i wartości pieniężne – przychód może powstać (verba legis) przez „otrzymanie lub postawienie do dyspozycji podatnika”,
  

• gdy chodzi o świadczenia w naturze i inne nieodpłatne świadczenia – w przeciwieństwie do pieniędzy i wartości pieniężnych, przychód powstanie wyłącznie pod warunkiem, że są „otrzymane”, co ma wskazywać na bezwzględnie - w odniesieniu do tego przychodu - wymagany realny charakter świadczenia.
  
  

Zakresy znaczeniowe pojęć „postawione do dyspozycji” i „otrzymane”, którymi operuje ustawodawca definiując przychód w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie pokrywają się. Przychód stanowią otrzymane lub postawione do dyspozycji pieniądze i wartości pieniężne. Wartości świadczeń w naturze są przychodem tylko wtedy, gdy są „otrzymane”, a nie jak ma to miejsce – w odniesieniu do pieniędzy i wartości pieniężnych – również postawione do dyspozycji podatnika. Przychód powstaje w momencie, w którym podatnik otrzymał lub, w którym postawiono do jego dyspozycji pieniądze lub wartości pieniężne oraz w momencie, w którym otrzymał świadczenia w naturze i inne nieodpłatne świadczenia (zob. W. Dmoch, Podatek dochodowy od osób fizycznych. Komentarz, Warszawa 2008, s. 74).

Sąd ponadto wskazał, że Trybunał podzielił pogląd, że posłużenie się przez ustawodawcę w tej samej jednostce redakcyjnej aktu prawnego, tj. w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dwoma różnymi określeniami dotyczącymi uzyskania przychodu, musi być uwzględnione przy określeniu warunków, od których zależy potraktowanie nieodpłatnego świadczenia pracodawcy jako przychodu pracownika w rozumieniu art. 12 ust. 1 ww. ustawy. Wykładnia językowa nakazuje przyjąć, że warunki te są bardziej restrykcyjne w odniesieniu do „innych nieodpłatnych świadczeń”, aniżeli w odniesieniu do pieniędzy i wartości pieniężnych, przy których nie musi dojść do „otrzymania”, gdyż w grę wchodzi także „postawienie ich do dyspozycji podatnika”.

Zdaniem Sądu, przeprowadzone przez Trybunał bardzo drobiazgowe rozważania doprowadziły do konstatacji, że w odniesieniu do innych nieodpłatnych świadczeń – bez elementu realnego w postaci otrzymania korzyści przez pracownika – nie uzyskuje on przychodu; nie występuje zdarzenie, z którym ustawa wiąże powstanie obowiązku podatkowego. Tym bardziej bez skonkretyzowanego i indywidualnie przypisanego świadczenia brak podstaw do określenia jego wysokości.

Jednocześnie przeprowadzona przez Trybunał analiza przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pozwoliła Trybunałowi na określenie cech istotnych kategorii „innych nieodpłatnych świadczeń”, jako przychodu w rozumieniu art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zdaniem Trybunału, za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które:

• po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
  

• po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
  

• po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów), brak podstaw do określenia jego wysokości.
  
  

Jak zauważył Sąd kasacyjny w wyroku, którym Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi jest związany w niniejszej sprawie, wskazany kierunek wykładni został w pełni zaaprobowany przez Naczelny Sąd Administracyjny, który w wyrokach z dnia 30 września 2014 r., sygn. akt II FSK 2353/12 i z dnia 10 grudnia 2014 r., sygn. akt II FSK 3402/14 wskazał na konieczność opodatkowania skonkretyzowanego przysporzenia, a nie potencjalnej możliwości jego uzyskania.

Wobec powyższego Sąd stwierdził, że o przysporzeniu nie można mówić w sytuacji, gdy jedynym konkretnym celem i efektem szkolenia członków organu stanowiącego, jakim jest Rada Gminy - jest zapewnienie funkcjonowania tego organu. Osoby w nich uczestniczące nie uzyskują bowiem w związku z udziałem w tych szkoleniach wymiernych finansowo korzyści w postaci nowych uprawnień czy kwalifikacji, które musiałyby uzyskać we własnym zakresie, ponosząc wydatki na szkolenia. Posiadanie przez członków Rady Gminy wiedzy niezbędnej do pełnienia funkcji członka organu stanowiącego, pozwala Gminie na prawidłowe wykonywanie jej ustawowych obowiązków (podobnie w wyroku Naczelnego Sądu Wojewódzkiego z dnia 20 stycznia 2012 r., sygn. akt II FSK 1388/10).

W konsekwencji oznacza to, że Urząd Gminy – jako płatnik – nie ma obowiązku pobierać zaliczki na podatek dochodowy z tytułu wydatków związanych z funkcjonowaniem organów Gminy, w tym szkoleń członków Rady Gminy, w trybie art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem Sąd wskazał, że Organ interpretujący, ponownie wydając interpretację, jest zobowiązany uwzględnić argumentację zaprezentowaną w powyższym uzasadnieniu oraz wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 marca 2015 r., sygn. akt II FSK 398/13 i dokonać ponownej oceny stanowiska Wnioskodawcy zawartego we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji z uwzględnieniem powyższych wywodów.

W dniu 2 września 2015 r. do tutejszego Organu wpłynął odpis prawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 23 czerwca 2015 r., sygn. akt I SA/Łd 592/15.

Z uwagi na powyższe ponownemu rozpatrzeniu podlega złożony w dniu 7 maja 2012 r. przez Wnioskodawcę wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego - biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 marca 2015 r., sygn. akt II FSK 398/13 oraz prawomocnym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 23 czerwca 2015 r., sygn. akt I SA/Łd 592/15  stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie obowiązków płatnika wynikających z finansowania kosztów szkolenia radnych – jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 11a ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r., poz. 594, z późn. zm.), organami gminy są:

1. rada gminy;
2. wójt (burmistrz, prezydent miasta).
   
   

Z przepisu art. 15 ust. 1 ww. ustawy wynika, że z zastrzeżeniem art. 12, organem stanowiącym i kontrolnym w gminie jest rada gminy.

Radę gminy tworzą radni (zgodnie z art. 17 ww. ustawy).

Z przepisu art. 24 ww. ustawy wynika, że radny jest obowiązany brać udział w pracach rady gminy i jej komisji oraz innych instytucji samorządowych, do których został wybrany lub desygnowany.

W związku z wykonywaniem mandatu radny korzysta z ochrony prawnej przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych (art. 25 ust. 1 ww. ustawy).

Dla zabezpieczenia skutecznego realizowania obowiązków przez radnych ustawodawca objął ochroną ich stosunek pracy (art. 24c i art. 25 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym) oraz zagwarantował im prawo do diet oraz zwrotu kosztów podróży służbowych (art. 25 ust. 4 ustawy o samorządzie gminnym), a także przyznał radnym status funkcjonariuszy publicznych (art. 25 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym).

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Źródła przychodów wymienione zostały w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 2 tej ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest działalność wykonywana osobiście. Stosownie do przepisu art. 13 pkt 5 ww. ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji obowiązków społecznych lub obywatelskich. Jednakże, zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 listopada 1997 r. (sygn. akt U. 6/97), „o pełnieniu obowiązków obywatelskich możemy mówić wtedy, gdy dana osoba uczestniczy w zawiadywaniu sprawami państwowymi jako obywatel, zgodnie z zasadami demokratyzmu instytucji publicznych. Z pełnieniem obowiązków społecznych natomiast, mamy do czynienia wówczas, gdy dana osoba uczestniczy w pracy instytucji (w szczególności instytucji samorządu terytorialnego) jako reprezentant pewnej społeczności, biorąc udział w rozwiązywaniu problemów tej społeczności w jej interesie.” Z tych względów za wykonywanie obowiązków społecznych lub obywatelskich należy rozumieć przede wszystkim wykonywanie obowiązków związanych z uczestniczeniem obywateli w sprawowaniu władzy publicznej, zarówno wykonawczej, sądowniczej, jak i ustawodawczej. Będą to również obowiązki związane z wykonywaniem określonych funkcji w ramach organizacji o charakterze społecznym (organizacje pozarządowe).

W świetle powyższego, mimo że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia obowiązków społecznych lub obywatelskich, to niewątpliwie sprawowanie funkcji radnego, który jako reprezentant lokalnej społeczności ma działać na jej rzecz, mieści się w tym terminie.

Do przychodów radnego należy zatem zaliczyć wymienione w ustawie o samorządzie gminnym diety oraz zwrot kosztów podróży służbowych. Przy czym, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich są wolne od podatku dochodowego do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 2.280 zł.

Z kolei diety i inne należności za czas podróży radnego korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) ww. ustawy – do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że radni uczestniczą w szkoleniach niezbędnych z punktu widzenia zapewnienia prawidłowego funkcjonowania organu Gminy jakim jest Rada Gminy. Tematyka szkoleń dotyczy zatem zarówno obowiązków radnego jako członka organu, jak też zadań i kompetencji Gminy, jako jednostki samorządu terytorialnego. Szkolenia finansowane przez Urząd Gminy nie dotyczą jakichkolwiek innych zagadnień związanych z podnoszeniem kwalifikacji, czy nabywaniem umiejętności, które mogłyby być wykorzystywane przez radnych w innych dziedzinach niż wykonywanie obowiązków członka organu stanowiącego Gminy.

Wobec powyższego uznać należy, że uczestnictwo radnych w szkoleniu opłacanym z budżetu Gminy ma na celu pogłębianie wiedzy merytorycznej i służy lepszemu wypełnianiu obowiązków radnych oraz prawidłowemu funkcjonowaniu organu, jakim jest Rada Gminy.

W związku z tym wydatki w tym zakresie nie generują po stronie radnych nieodpłatnego świadczenia, które należałoby zakwalifikować do przychodów określonych w treści art. 13 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, z tego tytułu na Wnioskodawcy nie będą ciążyły obowiązki płatnika.

Jednocześnie wskazać należy, że z uwagi na fakt, że wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej został złożony w 2012 r. oraz że wyrok w przedmiotowej sprawie został wydany w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2013 r. – niniejsza interpretacja dotyczy przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przed nowelizacją wprowadzoną ustawą z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r., poz. 1328).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.