Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/436-295/14/DSZ
z 6 marca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 5 grudnia 2014 r. (data wpływu 8 grudnia 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie warunków zachowania prawa do ulgi mieszkaniowej określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 grudnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie warunków zachowania prawa do ulgi mieszkaniowej określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Umową darowizny z dnia 30 września 2010 r. Wnioskodawca wraz z małżonką nabyli do majątku objętego wspólnością ustawową udział wynoszący 1/2 część w stanowiącym odrębną nieruchomość lokalu mieszkalnym o powierzchni 88,87 m². Następnie umową sprzedaży z dnia 29 listopada 2010 r. nabyli wspólnie udział wynoszący 1/2 w tym lokalu, również do majątku objętego wspólnością ustawową.

Podatek od darowizny 1/2 części w tym lokalu nabytej przez Wnioskodawcę nie został pobrany na podstawie art. 9 ust. 1 pkt 1) w związku z art. 15 ust. 1 i art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn – była to darowizna na rzecz zięcia.

Następnie aktem notarialnym z dnia 1 kwietnia 2014 r., w związku małżeńskim została ustanowiona rozdzielność majątkowa, w wyniku czego każdy z małżonków został ujawniony jako współwłaściciel udziału wynoszącego 1/2 część stanowiącego odrębną własność lokalu mieszkalnego w miejsce małżonków jako współwłaścicieli na prawach wspólności ustawowej.

W dniu 4 czerwca 2014 r., aktem notarialnym została zawarta umowa podziału majątku wspólnego. W wyniku zawarcia tej umowy była małżonka Wnioskodawcy stała się wyłączną właścicielką powyższego lokalu mieszkalnego za spłatą na Jego rzecz określonej kwoty pieniężnej tytułem wyrównania wartości majątku podlegającego podziałowi. Jednocześnie Wnioskodawca zobowiązany został do wymeldowania się i opuszczenia zajmowanego dotychczas mieszkania.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy dla zachowania przez Wnioskodawcę prawa do ulgi mieszkaniowej określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn konieczne jest wypełnienie m.in. warunku określonego w ust. 2 pkt 5 w związku z ust. 7 pkt 1 czy ust. 7 pkt 2 tej ustawy?

Wnioskodawca wskazuje, że w związku z umową darowizny z dnia 30 września 2010 r. przysługiwała Mu ulga w podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 16 tej ustawy.

Jak zauważa, warunki do skorzystania z przewidzianej ulgi zostały określone przez ustawodawcę w art. 16 ust. 2 pkt 1-5. Wnioskodawca podkreśla, że do chwili obecnej spełniał i nadal spełnia warunki wynikające z art. 16 ust. 2 pkt 1-4. W związku jednak z opisaną sytuacją obecnie nie mieszka, nie jest zameldowany i dokonał zbycia przysługującego Mu udziału w prawie do lokalu będącego wcześniej przedmiotem darowizny, czyli nie spełnia warunki określonego w art. 16 ust. 2 pkt 5 ww. ustawy.

Wnioskodawca zauważa jednocześnie, że zgodnie z art. 16 ust. 7 nie stanowi podstawy do wygaśnięcia decyzji lub ustalenia zobowiązania podatkowego:

1. zbycie udziału w budynku lub lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość, albo spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego na rzecz innego ze spadkobierców lub obdarowanych lub
2. zbycie budynku lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość (udziału w budynku lub lokalu), albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (udziału w takim prawie), jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków lub miejsca zamieszkania, a przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży na nabycie innego budynku lub lokalu mieszkalnego (udziału w budynku lub lokalu) albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (udziału w takim prawie) albo budowę innego budynku lub lokalu nastąpiło w całości w okresie dwóch lat od dnia zbycia i łączny okres zamieszkiwania w zbytym i nabytym budynku lub lokalu, potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały, wynosi 5 lat.

Ponieważ art. 16 ust. 2 pkt 5 przewiduje, iż w nabytym m.in. w drodze darowizny lokalu mieszkalnym należy zamieszkiwać będąc zameldowanym na pobyt stały i jednocześnie nie można dokonać jego zbycia przez okres 5 lat, a przepis art. 16 ust. 7 określający, iż nie stanowi podstawy do wygaśnięcia decyzji lub ustalenia zobowiązania podatkowego zbycie udziału w budynku lub lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość albo spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego na rzecz innego ze spadkobierców lub obdarowanych odnosi się wyłącznie do kwestii zbycia (nie zamieszkiwania i zameldowania), Wnioskodawca uważa zatem, iż w Jego sytuacji podstawy do wygaśnięcia decyzji lub ustalenia zobowiązania podatkowego nie będzie stanowiło jedynie wypełnienie warunku określonego w art. 16 ust. 7 pkt 2 ponieważ pomimo, iż zbycie przysługującego Mu prawa nastąpiło na rzecz innego z obdarowanych, lecz w związku z faktem, iż w lokalu tym Wnioskodawca nie będzie zamieszkiwał i nie jest zameldowany, nie wypełnia warunku określonego w art. 16 ust. 2 pkt 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2015 r., poz. 86) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Stosownie do art. 5 ww. ustawy obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych, a powstaje on, zgodnie z dyspozycją wyrażoną w art. 6 ust. 1 pkt 4, przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Podstawa opodatkowania określana została w art. 7 ust. 1 ustawy, a stanowi ją wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Zgodnie natomiast z art. 16 ust. 1 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym na dzień 22 października 2011 r., w przypadku nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie:

1. w drodze dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego, darowizny lub polecenia darczyńcy przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej,
   
2. w drodze dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby zaliczane do II grupy podatkowej,
   
3. w drodze dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby zaliczane do III grupy podatkowej, które sprawowały opiekę nad wymagającym takiej opieki spadkodawcą, na podstawie pisemnej umowy z podpisem notarialnie poświadczonym, przez co najmniej dwa lata od dnia poświadczenia podpisów przez notariusza
   
   
   
   
   
   1. nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m² powierzchni użytkowej budynku lub lokalu. W przypadku nabycia części (udziału) budynku mieszkalnego lub lokalu albo udziału w spółdzielczym prawie do budynku mieszkalnego lub lokalu ulga przysługuje stosownie do wielkości udziału.
      

Wskazana ulga, zgodnie z ust. 2 powołanego przepisu, przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące warunki:

1. spełniają wymogi określone w art. 4 ust. 4;
   
2. nie są właścicielami innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość bądź będąc nimi przeniosą własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;
   
3. nie przysługuje im spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub wynikające z przydziału spółdzielni mieszkaniowej: prawo do domu jednorodzinnego lub prawo do lokalu w małym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami przekażą je zstępnym lub przekażą do dyspozycji spółdzielni, w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;
   
4. nie są najemcami lokalu lub budynku lub będąc nimi rozwiążą umowę najmu w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;
   
5. będą zamieszkiwać będąc zameldowanymi na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku i nie dokonają jego zbycia przez okres 5 lat:
   
   
   
   1. od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego - jeżeli w chwili złożenia zeznania lub zawarcia umowy darowizny nabywca mieszka i jest zameldowany na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku,
      
   2. od dnia zamieszkania potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku - jeżeli nabywca zamieszka i dokona zameldowania na pobyt stały w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego.
      

Celem norm zawartych w treści ww. art. 16 jest nieobciążanie osób najbliższych spadkodawcy lub darczyńcy znacznymi, pod względem finansowym, skutkami podatkowymi z tytułu przyrostu majątkowego w postaci nieruchomości bądź lokalu, gdy nie dysponują budynkiem lub lokalem mieszkalnym i zamierzają zamieszkiwać w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat. Ulga ta przysługuje po spełnieniu wszystkich warunków wskazanych w omawianym przepisie Naruszenie chociaż jednego z nich powoduje utratę prawa do ulgi, co skutkuje ustaleniem przez właściwego naczelnika urzędu skarbowego podatku od spadków i darowizn.

Jednakże nie każde naruszenie warunków wymaganych do skorzystania z omawianej ulgi podatkowej powodują jej utratę. Zgodnie bowiem z art. 16 ust. 7 ww. ustawy nie stanowi podstawy do wygaśnięcia decyzji lub ustalenia zobowiązania podatkowego:

1. zbycie udziału w budynku lub lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość, albo spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego na rzecz innego ze spadkobierców lub obdarowanych, albo
   
2. zbycie budynku lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość (udziału w budynku lub lokalu), albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (udziału w takim prawie), jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków lub miejsca zamieszkania, a przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży na nabycie innego budynku lub lokalu mieszkalnego (udziału w budynku lub lokalu) albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (udziału w takim prawie), albo budowę innego budynku lub lokalu nastąpiło w całości w okresie dwóch lat od dnia zbycia i łączny okres zamieszkiwania w zbytym i nabytym budynku lub lokalu, potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały, wynosi 5 lat.
   

Z treści zacytowanego przepisu wynika, że ustawodawca przewiduje sytuacje, w których uprawniony do skorzystania z ulgi określonej w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zachowa do niej prawo pomimo faktu, iż przed upływem terminu określonego w art. 16 ust. 2 pkt 5 tej ustawy przestanie zamieszkiwać w nabytym budynku lub lokalu lub dokona jego zbycia. Należy bowiem zauważyć, że w sytuacji w której zaprzestanie zamieszkiwania w nabytym lokalu lub budynku i jego zbycie podyktowane było okolicznościami, o których mowa w art. 16 ust. 7 pkt 1 lub 2 tej ustawy, w dalszym ciągu dochodzi do spełnienia celów omawianej regulacji, tzn. zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych osób najbliższych darczyńcy lub spadkodawcy przez przedmiot darowizny lub spadku.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że umową darowizny z dnia 30 września 2010 r. nabył Pan wraz z małżonką do majątku objętego wspólnością ustawową udział wynoszący 1/2 część w stanowiącym odrębną nieruchomość lokalu mieszkalnym o powierzchni 88,87 m². Następnie umową sprzedaży z dnia 29 listopada 2010 r. nabył Pan wraz z małżonką udział wynoszący 1/2 w tym lokalu, również do majątku objętego wspólnością ustawową. Podatek od darowizny 1/2 części w tym lokalu nabytej przez Pana nie został pobrany na podstawie art. 9 ust. 1 pkt 1) w związku z art. 15 ust. 1 i art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn – była to darowizna na rzecz zięcia.

Następnie aktem notarialnym z dnia 1 kwietnia 2014 r., w związku małżeńskim została ustanowiona rozdzielność majątkowa, w wyniku czego każdy z małżonków został ujawniony jako współwłaściciel udziału wynoszącego 1/2 część stanowiącego odrębną własność lokalu mieszkalnego w miejsce małżonków jako współwłaścicieli na prawach wspólności ustawowej. W dniu 4 czerwca 2014 r., aktem notarialnym została zawarta umowa podziału majątku wspólnego. W wyniku zawarcia tej umowy Pana była małżonka stała się wyłączną właścicielką powyższego lokalu mieszkalnego za spłatą na Pana rzecz określonej kwoty pieniężnej tytułem wyrównania wartości majątku podlegającego podziałowi. Jednocześnie zobowiązany został Pan do wymeldowania się i opuszczenia zajmowanego dotychczas mieszkania.

Powyższe oznacza, że jakkolwiek nie spełni Pan określonych w art. 16 ust. 2 pkt 5 ustawy warunków ulgi, polegających na obowiązku zamieszkiwania potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały w nabytym lokalu oraz na zakazie jego zbycia przez okres 5 lat, to jego dokonanie, zgodnie z treścią powołanego art. 16 ust. 7 pkt 1 ustawy, nie spowoduje utraty nabytego przez Pana prawa do ulgi. Z treści powołanej regulacji prawnej wynika bowiem w sposób jednoznaczny, że spełnienie jednego z warunków określonych w art. 16 ust. 7 pkt 1 lub 2 ww. ustawy skutkuje zachowaniem przez podatnika nabytego prawa do ulgi określonej w przepisie art. 16 ust. 1 tej ustawy nawet w sytuacji, w której nie spełnia on już warunku z art. 16 ust. 2 pkt 5. W konsekwencji stwierdzić należy, że z uwagi na fakt, iż do zbycia przedmiotowego udziału w lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość doszło na rzecz innego z obdarowanych (byłej żony Wnioskodawcy), w niniejszej sprawie, z uwagi na treść przepisu art. 16 ust. 7 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn nie zaistnieją przesłanki do wydania przez naczelnika właściwego urzędu skarbowego decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn.

Tym samym nie można uznać za prawidłowe stanowiska Wnioskodawcy, że skoro przepis art. 16 ust. 7 ust. 1 omawianej ustawy odnosi się „wyłącznie do kwestii zbycia”, a nie do „kwestii zamieszkiwania i zameldowania”, to w Jego sprawie zastosowanie powinien znaleźć przepis art. 16 ust. 7 pkt 2 ww. ustawy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.