Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
1462-IPPP1.4512.709.2016.1.MPe
z 4 listopada 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Strony przedstawione we wniosku z dnia 31 sierpnia 2016 r. (data wpływu 5 września 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie uznania dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy ubezpieczenia na życie za fakturę – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 września 2016 r. do tut. Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy ubezpieczenia na życie za fakturę.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Towarzystwo Ubezpieczeń jest spółką oferującą usługi ubezpieczenia na życie, które zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. są zwolnione z podatku od towarów i usług. Usługi opodatkowane podatkiem od towarów i usług stanowią znikomą wartość (w roku 2015 udział sprzedaży opodatkowanej wynosił 0,13% łącznej sprzedaży).

Zgodnie z art. 809 § 1 k.c. ubezpieczyciel zobowiązany jest potwierdzić zawarcie umowy dokumentem ubezpieczenia. Dokumentem potwierdzającym zawarcie umowy ubezpieczenia jest polisa ubezpieczeniowa, która zawiera następujące dane:

1. datę wystawienia,
2. numer seryjny - jest to unikalny kolejny numer właściwy dla danego produktu, nie jest to kolejny numer wydawanej przez towarzystwo polisy,
3. dane ubezpieczonego, ubezpieczającego,
4. wykaz ryzyk objętych ubezpieczeniem,
5. wysokość składki,
6. inne informacje.
   
   

W przypadku ubezpieczeń grupowych wysokość składki wykazywanej na polisie dotyczy jednego ubezpieczonego. Ilość osób ubezpieczonych jest zmienna w poszczególnych miesiącach w zależności od ilości osób które przystąpiły lub wystąpiły z ubezpieczenia. Kwota ta nie stanowi wartości usługi ubezpieczeniowej wynikającej z danej polisy, lecz tylko określa wynagrodzenie jednostkowe.

W ubezpieczeniach indywidualnych wysokość składki może być regularna (miesięczna, kwartalna, roczna) lub płatna jednorazowo za cały okres ubezpieczenia. W przypadku składki regularnej przy umowach zawartych na czas nieokreślony nie jest znana wartość usługi, ponieważ ubezpieczony może w każdej chwili rozwiązać umowę. Ponadto ubezpieczenia indywidualne mogą być również zawierane na czas określony z możliwością przedłużenia na kolejne okresy, co powoduje, że okres trwania umowy nie jest znany w chwili wystawiania polisy ubezpieczeniowej. W przypadku przedłużenia umowy ubezpieczenia nie jest wystawiana nowa polisa ubezpieczeniowa. Należy również podkreślić, iż w przypadku wcześniejszego rozwiązania umowy w związku z decyzją klienta nie jest wystawiana „polisa korygująca” tzn. uwzględniająca obowiązek zwrotu składki za niewykorzystany okres ochrony.

W konsekwencji podawana na polisie ubezpieczeniowej kwota w szczególności w przypadkach ubezpieczeń grupowych, ubezpieczeń indywidualnych opartych na składce regularnej oraz ubezpieczeń zawartych na czas określony nie dokumentuje wartości usługi ubezpieczeniowej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia na życie (polisa ubezpieczeniowa) w przypadku ubezpieczeń grupowych, ubezpieczeń indywidualnych opartych na składce regularnej oraz ubezpieczeń zawartych na czas określony należy uważać za fakturę?

Zdaniem Wnioskodawcy, polisa ubezpieczeniowa nie jest fakturą w rozumieniu art. 2 pkt 31 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. W pierwszej kolejności należy wskazać, że co prawda obowiązujące przepisy nie wymagają, aby dokument uznawany za fakturę, zawierał słowo „faktura”, to nie mniej za taki dokument może być uznany dokument o charakterze finansowym odzwierciedlający pewną usługę oraz dokonanie płatności, według ustalonej kwoty za wykonanie tej usługi.

Polisa ubezpieczeniowa potwierdza fakt zawarcia umowy ubezpieczenia, jest swoistym „wyciągiem” z umowy. Obowiązek wystawienia tego dokumentu wynika z art. 809 § 1 k.c., zgodnie z którym ubezpieczyciel zobowiązany jest potwierdzić zawarcie umowy dokumentem ubezpieczenia. Nie można przy tym uznać, że każdy dokument, który zawiera dane określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 3 grudnia 2013 r. w sprawie wystawiania faktur, jest już fakturą. Przy takim założeniu różnego rodzaju dokumentację czy korespondencję z ubezpieczonymi należałoby uznać za faktury VAT, bowiem zawierają datę wystawienia, numer kolejny, imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów i usług, nazwę usługi oraz kwotę świadczenia, a zatem wszystkie wymagane przez § 3 ww. rozporządzenia elementy przykładowo pisma rocznicowe dot. zmiany wysokości świadczeń i składki, korespondencja roszczeniowa.

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 3 grudnia 2013 r. w sprawie wystawiania faktur, stanowi, że faktura dokumentująca świadczenie usług zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7, 37-41 ustawy powinna zawierać m.in. kwotę, której dotyczy dokument.

W ocenie Wnioskodawcy polisa ubezpieczeniowa w przypadku ubezpieczeń na życie nie spełnia warunku dotyczącego zawarcia na dokumencie uznawanym za fakturę kwoty określającej wartość wykonanej usługi. W ubezpieczeniach grupowych wartość ta obrazuje składkę za jednego ubezpieczonego. Ilość osób ubezpieczonych jest zmienna w poszczególnych miesiącach w zależności od ilości osób, które przystąpiły lub wystąpiły z ubezpieczenia. Kwota ta nie stanowi wartości usługi ubezpieczeniowej, lecz tylko określa wynagrodzenie jednostkowe.

W ubezpieczeniach indywidualnych wysokość składki może być regularna (miesięczna, kwartalna, roczna) lub płatna jednorazowo za cały okres ubezpieczenia. W przypadku składki regularnej nie jest znana wartość usługi, ponieważ ubezpieczony może w każdej chwili rozwiązać umowę. Ponadto ubezpieczenia indywidualne są zawierane na czas określony z możliwością przedłużenia na kolejne okresy, co powoduje, że okres trwania umowy nie jest znany w chwili wystawiania polisy ubezpieczeniowej. W przypadku przedłużenia umowy ubezpieczenia nie jest wystawiana nowa polisa ubezpieczeniowa. W konsekwencji podawana na polisie ubezpieczeniowej kwota nie dokumentuje wartości usługi ubezpieczeniowej.

Dodatkowo należy wskazać, że w świetle art. 106b ust. 2 ustawy podatku od towarów i usług podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3. Taka faktura jest wystawiana na żądanie jej wystawienia przez nabywcę usługi. Gdyby uznać, że polisa ubezpieczeniowa jest fakturą VAT, towarzystwo ubezpieczeniowe byłoby zwolnione z obowiązku wystawienia faktury uznając, że obowiązek ten został już wykonany poprzez wystawienie polisy ubezpieczeniowej.

Powyższe w ocenie Wnioskodawcy przesądza o tym, że w przypadku ubezpieczeń na życie nie można uznać polisy ubezpieczeniowej za fakturę VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Dokumentem wystawianym dla potrzeb udokumentowania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów usług jest faktura. Regulacje w zakresie fakturowania zawarte są w przepisach ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, a także w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 3 grudnia 2013 r. w sprawie wystawiania faktur (Dz. U. poz. 1485).

Na podstawie art. 2 pkt 31 ustawy, przez fakturę rozumie się dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.

Zgodnie z treścią art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Jak stanowi art. 106b ust. 2 wyżej ustawy podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.

Jednakże stosownie do art. 106b ust. 3 ustawy, na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów - jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1,
   
2. sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118

- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Jak wynika z powyższego, w przypadku dokumentowania sprzedaży zwolnionej z VAT na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, podatnik, co do zasady zobowiązany jest do wystawienia faktury na żądanie nabywcy, o ile żądanie wystawienia faktury zgłoszone zostało w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Informacji na temat tego, jakie dane na fakturze powinni zamieszczać podatnicy korzystający ze zwolnienia, należy szukać ww. rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 3 grudnia 2013 r. w sprawie wystawiania faktur.

Zgodnie z § 3 pkt 1 ww. rozporządzenia, faktury dokumentujące dostawę towarów lub świadczenie usług zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2-6, 8-36 (określone przypadki zwolnienia przedmiotowego) lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 ustawy powinna zawierać:

1. datę wystawienia,
2. kolejny numer,
3. imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy,
4. nazwę (rodzaj) towaru lub usługi,
5. miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług,
6. cenę jednostkową towaru lub usługi,
7. kwotę należności ogółem,
8. wskazanie przepisu ustawy, aktu wydanego na podstawie ustawy, przepisu dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.) lub innej podstawy prawnej, zgodnie z którą podatnik stosuje zwolnienie od podatku.
   
   

Natomiast stosownie do § 3 pkt 2 ww. rozporządzenia, świadczenie usług zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7, 37-41 ustawy powinna zawierać:

1. dane, o których mowa w pkt 1 lit. a i b,
2. imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług,
3. nazwę usługi,
4. kwotę, której dotyczy dokument.
   
   

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca jest spółką oferującą usługi ubezpieczenia na życie, które zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy są zwolnione z podatku od towarów i usług. Usługi opodatkowane podatkiem od towarów i usług stanowią znikomą wartość (w roku 2015 udział sprzedaży opodatkowanej wynosił 0,13% łącznej sprzedaży). Zgodnie z art. 809 § 1 k.c. ubezpieczyciel zobowiązany jest potwierdzić zawarcie umowy dokumentem ubezpieczenia. Dokumentem potwierdzającym zawarcie umowy ubezpieczenia jest wystawiana przez Wnioskodawcę polisa ubezpieczeniowa, która zawiera następujące dane: datę wystawienia, numer seryjny - jest to unikalny kolejny numer właściwy dla danego produktu, nie jest to kolejny numer wydawanej przez towarzystwo polisy, dane ubezpieczonego, ubezpieczającego, wykaz ryzyk objętych ubezpieczeniem, wysokość składki, inne informacje.

Na tle przedstawionego opisu sprawy wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą tego czy dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia na życie (polisa ubezpieczeniowa) w przypadku ubezpieczeń grupowych, ubezpieczeń indywidualnych opartych na składce regularnej oraz ubezpieczeń zawartych na czas określony należy uważać za fakturę.

W odniesieniu do wskazanego we wniosku problemu oraz powołanych przepisów prawa należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że polisa ubezpieczeniowa nie jest fakturą w rozumieniu art. 2 pkt 31 ustawy, gdyż nie zawiera wszystkich elementów określonych ww. przepisami. Polisa ubezpieczeniowa potwierdza fakt zawarcia umowy ubezpieczenia, a obowiązek jej wystawienia wynika z art. 809 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r., poz. 380 z późn. zm.), zgodnie z którym ubezpieczyciel zobowiązany jest potwierdzić zawarcie umowy dokumentem ubezpieczenia. W zakresie podatku od towarów i usług podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy, o czym stanowi art. 106b ust. 2 ustawy. Taka faktura jest wystawiana na żądanie nabywcy usługi, o ile żądanie wystawienia faktury zgłoszone zostało w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty (art. 106b ust. 3 ustawy). Zatem w momencie otrzymania takiego żądania Wnioskodawca obowiązany jest do wystawienia faktury zgodnie z zasadami wystawiania faktur, o których mowa w § 3 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 3 grudnia 2013 r. w sprawie wystawiania faktur.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie informuje się, że w zakresie Ordynacji podatkowej wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga powinna czynić zadość wymaganiom pisma w postępowaniu sądowym, a ponadto zawierać: wskazanie zaskarżonej decyzji, postanowienia innego aktu lub czynności, oznaczenie organu, którego działania, bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania skarga dotyczy, określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego, w przypadkach, o których mowa w art. 52 § 3 i 4, dowód, że skarżący wezwał właściwy organ do usunięcia naruszenia prawa (art. 57 § 1 pkt 1 - 4 ww. ustawy). Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydana w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.