Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB3/4510-728/16-4/AG
z 27 września 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 4 pkt 4) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 5 lipca 2016 r. (data wpływu 11 lipca 2016 r.), uzupełnionym na wezwanie z dnia 26 sierpnia 2016r. (data doręczenia 29 sierpnia 2016 r.) pismem z dnia 2 września 2016 r. (data nadania 5 września 2016 r., data wpływu 7 września 2016 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych wykupu obligacji - jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 11 lipca 2016 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych wykupu obligacji.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca, będący polskim rezydentem podatkowym, planuje w przyszłości utworzenie spółki kapitałowej - spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „Spółka”). Spółka posiadać będzie siedzibę dla celów podatkowych na terytorium Polski. Oprócz Wnioskodawcy niewykluczone jest, iż wspólnikami w Spółce będą także inne osoby fizyczne (polscy rezydenci podatkowi).

W przyszłości zakładane jest, że Spółka otrzyma w drodze wkładu niepieniężnego (aportu) obligacje (dalej: „Obligacje”) od Wnioskodawcy i/lub również od innych osób fizycznych. Przedmiotem aportu mogą być np. obligacje wyemitowane przez inną spółkę kapitałową / spółki kapitałowe z siedzibą na terytorium Polski lub Skarb Państwa (dalej łącznie: „Emitent/Emitenci”).

Otrzymane przez Spółkę aportem Obligacje przeznaczone zostaną w części na pokrycie podwyższonego kapitału zakładowego, w części zaś na kapitał zapasowy (aport z agio).

Wykup Obligacji przez Emitenta/Emitentów nastąpi w momencie nadejścia odpowiedniego terminu.

Mając na względzie przedstawiony powyżej opis zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca powziął wątpliwość w zakresie ewentualnych konsekwencji podatkowych dla Spółki w odniesieniu do wykupu Obligacji przez Emitenta na gruncie przepisów Ustawy o CIT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w związku z wykupem przez Emitenta / Emitentów Obligacji, otrzymanych przez Spółkę w drodze aportu i przeznaczonych w części na pokrycie podwyższonego kapitału zakładowego, a w części na kapitał zapasowy, po stronie Spółki powstanie przychód w wysokości kwoty głównej Obligacji na gruncie Ustawy o CIT?

Zdaniem Wnioskodawcy.

W ocenie Wnioskodawcy w związku z wykupem przez Emitenta / Emitentów Obligacji otrzymanych przez Spółkę w drodze aportu i przeznaczonych w części na pokrycie podwyższonego kapitału zakładowego, a w części na kapitał zapasowy, po stronie Spółki nie powstanie przychód w wysokości kwoty głównej Obligacji na gruncie ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 851, z późn. zm., dalej: Ustawy o CIT).

Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 4 Ustawy o CIT do przychodów nie zalicza się przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego, funduszu udziałowego albo funduszu założycielskiego, albo funduszu statutowego w banku państwowym, albo funduszu organizacyjnego ubezpieczyciela.

Z kolei zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 11 Ustawy o CIT do przychodów nie zalicza się dopłat wnoszonych do spółki, jeżeli ich wniesienie następuje w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach, kwot i wartości stanowiących nadwyżkę ponad wartość nominalną udziałów (akcji), otrzymanych przy ich wydaniu i przekazanych na kapitał zapasowy, oraz w spółdzielniach i ich związkach - wartości wpisowego, przeznaczonych na fundusz zasobowy.

W rezultacie, na podstawie powyższych regulacji na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych neutralne są zarówno:

• przychody otrzymane na powiększenie kapitału zakładowego, jak i
  

• wartości stanowiące nadwyżkę ponad wartość nominalną udziałów, otrzymanych przy ich wydaniu i przekazanych na kapitał zapasowy (agio).
  
  
  

Zatem, w ocenie Wnioskodawcy, mając na uwadze powyższe regulacje, kwota wykupu Obligacji (przekazanych pierwotnie na powiększenie kapitału zakładowego i zapasowego) uzyskana przez Spółkę od Emitenta nie spowoduje powstania przychodu podatkowego po stronie Spółki do wysokości podwyższenia tych kapitałów odpowiadającego wysokości kwoty głównej Obligacji.

Należy zauważyć, iż spłata kwoty głównej Obligacji otrzymanych aportem nie jest związana z żadnym przychodem wygenerowanym przez Spółkę i nie stanowi przyrostu wartości majątku Spółki - jest to jedynie zmiana w strukturze aktywów otrzymanych w wyniku aportu od udziałowca (tj. Wnioskodawcy i ewentualnie innych osób fizycznych). Dodatkowo uznanie, iż uregulowanie wierzytelności inkorporowanej w Obligacjach i przeznaczonej na przeprowadzenie neutralnej na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych operacji podwyższenia kapitału zakładowego i zapasowego miałoby się wiązać z powstaniem przychodu podatkowego po stronie Spółki spowodowałoby, że efektywnie opodatkowany podatkiem dochodowym zostałby otrzymany aport opisany w stanie faktycznym niniejszego wniosku (doszłoby do tego nie w momencie aportu tylko w terminie późniejszym, tj. w momencie wykupu obligacji przez Emitenta).

Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, iż dochodem z dłużnych instrumentów finansowych, jakim jest m.in. obligacja, jest wyłącznie faktycznie otrzymana przez ich nabywcę (fi. obligatariusza). w momencie wykupu tych papierów wartościowych przez emitenta, kwota odsetek lub dyskonta (przy czym Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, iż poza zakresem pytania - a więc konsekwentnie również skutków podatkowych - odnoszącego się do stanu faktycznego niniejszego wniosku, pozostają odsetki należne od kwoty głównej Obligacji, które będą stanowiły jego zdaniem przychód z momentem otrzymania).

Istota tych papierów wartościowych polega bowiem na tym, że ich emitent poprzez emisję uzyskuje od obligatariuszy określoną kwotę pieniężną, którą obowiązany jest zwrócić w oznaczonym terminie oraz zapłacić określoną kwotę lub procent za korzystanie z pieniędzy obligatariuszowi.

Należy stwierdzić, iż obligacje, jako dłużne papiery wartościowe wykazując duże podobieństwo do pożyczek, spełniają tożsamą funkcję w obrocie gospodarczym (tj. stosowane są jako instrument służący pozyskiwaniu finansowania), gdzie emitent papieru wartościowego postrzegany jest jako „pożyczkobiorca”, a obligatariusz jako „pożyczkodawca. Na gruncie Ustawy o CIT udzielenie pożyczki i późniejsza jej spłata pozostają neutralne podatkowo i nie stanowią źródła przychodu dla pożyczkodawcy, ponieważ umowa pożyczki nakłada na pożyczającego obowiązek zwrotu tej samej ilości pieniędzy, inaczej rzecz ujmując, kwota przenoszona w wykonaniu takiej umowy ma charakter zwrotny, nie stanowi dla podmiotu otrzymującego taką kwotę, definitywnego przysporzenia majątkowego i z tego względu jest zdarzeniem nie rodzącym konsekwencji na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodów i kosztów.

Mając na uwadze wspomnianą neutralność pożyczek jak również innych transakcji niemających cech definitywnego przysporzenia (w zakresie kwoty głównej) na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, należy stwierdzić, iż również dla obligatariusza kwota wykupu uzyskana od emitenta (do wysokości kwoty głównej obligacji) nie stanowi przychodu na gruncie Ustawy o CIT.

Prawidłowe jest zatem rozumowanie, zgodnie z którym, kwota wykupu uiszczona przez Emitenta obligatariuszowi (Spółce) nie będzie przychodem w zakresie kwoty głównej Obligacji otrzymanych przez Spółkę w drodze aportu. W istocie bowiem, spłata tej wierzytelności inkorporowanej w papierach wartościowych (tj. Obligacjach) jest realizacją (następstwem) prawa wniesionego aportem i jako taka zdaniem Wnioskodawcy nie może być postrzegana jako przychód.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, w związku z wykupem przez Emitenta / Emitentów Obligacji otrzymanych przez Spółkę w drodze aportu i przeznaczonych w części na pokrycie podwyższonego kapitału zakładowego, a w części na kapitał zapasowy, po stronie Spółki nie powstanie przychód w wysokości kwoty głównej Obligacji na gruncie Ustawy o CIT.

Stanowisko wyrażone przez Wnioskodawcę znajduje potwierdzenie w interpretacjach przepisów prawa podatkowego, a w szczególności w:

• interpretacji indywidualnej z dnia 4 lipca 2012 r. (nr IPPB3/423-233/12-2/AG) wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, w której organ podatkowy uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym: „otrzymanie (...) spłaty wierzytelności z tytułu pożyczki i/lub bonów komercyjnych otrzymanych w drodze aportu niepieniężnego, nie będzie skutkowało powstaniem przychodu podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: „CIT”) do wysokości wartości rynkowej wierzytelności z daty aportu, która została przekazana na kapitał zakładowy lub zapasowy. ” Wnioskodawca pragnie zauważyć, iż bony komercyjne również stanowią dłużne papiery wartościowe, w ramach których emitent zobowiązuje się do zwrotu aktualnemu posiadaczowi bonu w terminie wykupu nominalnej kwoty, na którą bon został wystawiony.”
  

• interpretacji indywidualnej z dnia 5 listopada 2014r. (nr IPPB3/423-877/14-2/AG) wydanej przez Dyrektora izby Skarbowej w Warszawie, wydanej w analogicznym stanie faktycznym, w której organ podatkowy uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym:
  „Spłata kwoty głównej Obligacji otrzymanych aportem nie jest związana z żadnym przychodem wygenerowanym przez Spółkę i nie stanowi przyrostu wartości majątku Spółki - jest to jedynie zmiana w strukturze aktywów otrzymanych w wyniku aportu od udziałowca (...). Dodatkowo uznanie, iż uregulowanie wierzytelności inkorporowanej w Obligacjach i przeznaczonej na przeprowadzenie neutralnej na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych operacji podwyższenia kapitału zakładowego i zapasowego miałoby się wiązać z powstaniem przychodu podatkowego po stronie Spółki spowodowałoby, że efektywnie opodatkowany podatkiem dochodowym zostałby otrzymany aport opisany w stanie faktycznym niniejszego wniosku (doszłoby do tego nie w momencie aportu tylko w terminie późniejszym, tj. w momencie wykupu obligacji przez Emitenta).”
  
  
  

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Obligacje zaliczają się do papierów wartościowych o charakterze dłużnym. Główną funkcją wprowadzania do obrotu papierów dłużnych jest natomiast pozyskanie kapitału przez emitenta i odpowiednie ulokowanie nadwyżek finansowych przez nabywającego. Innymi słowy, emisja dłużnych papierów wartościowych stanowi jedną z metod pozyskiwania zewnętrznych źródeł finansowania działalności emitenta.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 stycznia 2015 roku o obligacjach (Dz. U. z 2015 r., poz. 238 ze zm.), obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji, zwanego dalej "obligatariuszem", i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia.

W wyniku emisji obligacji emitent uzyskuje, często długoterminowe, źródło finansowania swojej działalności, nabywca zaś lokuje środki pieniężne w celu uzyskania korzyści o charakterze pieniężnym lub niepieniężnym. Istota tych papierów polega bowiem na tym, że emitent poprzez sprzedaż uzyskuje od nabywców określoną kwotę pieniężną (pewnego rodzaju pożyczkę), którą jest zobowiązany zwrócić w terminie oznaczonym na danym papierze wartościowym (w sposób i w terminach określonych w warunkach emisji) oraz zapłacić nabywcy papieru wartościowego, określoną kwotę dyskonta lub procent za korzystanie z pieniędzy.

Mówiąc o obligacji jako narzędziu uzyskiwania pożyczki, mamy na myśli szerokie, ekonomiczne, a nie techniczno-prawne znaczenie słowa pożyczka. Chodzi zatem o to, że obligacja pozwala uzyskać środki pieniężne, które będą w przyszłości podlegały zwrotowi lub też pozwala uzyskać świadczenie niepieniężne od kontrahenta bez konieczności natychmiastowej zapłaty, ale za zapłatą w późniejszym terminie.

Obligacja jest więc nierozerwalnie związana z długiem. Obecnie rozumiemy ją jako papier wartościowy, który poświadcza istnienie długu. Mówiąc inaczej, to papier potwierdzający, że jego nabywca udzielił emitentowi pożyczki na określonych warunkach, a ten ostatni zobowiązuje się do ich spełnienia w określonym czasie. Obligacje umożliwiają emitentowi zaciągnięcie pożyczek u wielu rozproszonych „pożyczkodawców”, przy czym od momentu emisji obligacji do czasu ich wykupu mogą one wielokrotnie zmienić swojego właściciela. Wierzycielem emitenta staje się każdy kolejny posiadacz (nabywca) obligacji.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że obligacje mieszczą się w zakresie pojęcia „pożyczki”. Pogląd ten znajduje odzwierciedlenie w orzecznictwie. W wyroku WSA w Warszawie z dnia 18 stycznia 2013 r. (sygn. akt III SA/Wa 1564/12 ) pada następujące stwierdzenie: „Zdaniem Sądu, obligacje mieszczą się w zakresie szeroko rozumianego pojęcia "pożyczka".” Pogląd ten potwierdzony został przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 27 maja 2015 r., sygn. II FSK 1143/13.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 851, z późn. zm., dalej: ustawy o CIT), przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Na podstawie ww. przepisu przychodem jest – co do zasady – każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększająca jego aktywa, mająca definitywny charakter, którą może on rozporządzać jak własną, o ile nie została wyłączona z przychodów podatkowych mocą art. 12 ust. 4 ww. ustawy. Użycie w powyższym przepisie sformułowania „otrzymane” oznacza, że momentem powstania przychodu pieniężnego jest moment otrzymania, czyli wpływu bezpośrednio do majątku podatnika (względnie na jego rachunek) wymienionych środków, skutkującego powstaniem po stronie podatnika możliwości dysponowania tymi środkami.

Regulacja art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera legalnej definicji przychodu, a jedynie precyzuje – przez przykładowe wyliczenie – rodzaje przychodów. Jednocześnie należy stwierdzić, że podatek dochodowy od osób prawnych posiada cechy podatku powszechnego, tj. podatku, który jest ciężarem publicznoprawnym od przyrostu majątkowego (dochodu), a zatem przychodem – jako źródłem dochodu – jest tylko ta wartość, która wchodząc do majątku podatnika może powiększyć jego aktywa. Poza tym musi mieć charakter definitywny (dokonany) i mierzalny. Ponadto użyty w tym przepisie zwrot „w szczególności” oznacza, że wykaz przychodów stanowi katalog otwarty, natomiast zawarte w tym przepisie okoliczności określające przychody mają charakter przykładowy. Należy również dodać, że w przepisie art. 12 ust. 4 tej ustawy wyliczone zostały enumeratywnie te rodzaje przychodów uzyskiwanych przez podatnika, które nie stanowią podstawy ustalenia dochodu podlegającego opodatkowaniu. Innymi słowy art. 12 ust. 4 ww. ustawy tworzy zamknięty katalog przychodów neutralnych podatkowo, co oznacza, że nie można go rozszerzać ponad te ich rodzaje, które wymienia ustawodawca.

W niniejszej sprawie kluczowym zagadnieniem jest przesądzenie, czy Wnioskodawca (Spółka) prawidłowo uznał, że w związku z wykupem przez Emitenta / Emitentów Obligacji, otrzymanych przez Spółkę w drodze aportu i przeznaczonych w części na pokrycie podwyższonego kapitału zakładowego, a w części na kapitał zapasowy, po stronie Spółki nie powstanie przychód w wysokości kwoty głównej Obligacji na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Spółka, wychodzi bowiem z założenia, iż w przedstawionym przez nią zdarzeniu przyszłym mamy do czynienia z jedną transakcją wniesienia wkładu niepieniężnego na kapitał zakładowy (kapitał akcyjny), a spłata wierzytelności inkorporowanej w Obligacjach wchodzących w skład aportu, jest niczym innym jak tylko otrzymywaniem wartości pieniężnych zwolnionych na etapie wnoszenia aportu z przychodu podatkowego, na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 4 i 11 ww. ustawy.

W ocenie organu interpretacyjnego, z powyżej prezentowanym podejściem nie można się zgodzić, albowiem nie uwzględnia ono różnic jakie zachodzą pomiędzy transakcją wniesienia wkładu niepieniężnego pokrywającego kapitał zakładowy lub zasobowy, a transakcją związaną ze spłatami wierzytelności. Oba rodzaje transakcji mają pod względem podatkowym różny charakter. Otóż samo wniesienie wkładu niepieniężnego, w ramach którego wnoszone są niespłacone wierzytelności jest neutralne podatkowo (nie generuje ani przychodu podatkowego, ani kosztów uzyskania przychodów). Niemniej jednak, już spłata wierzytelności wniesionych aportem nie może podlegać pod wyłączenie zakreślone w art. 12 ust. 4 pkt 4 i 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Za powyższym rozumowaniem przemawiają następujące argumenty.

Przede wszystkim, wyłączenia przewidziane w ustawie mają charakter wyjątków od generalnej zasady opodatkowania wszelkich przysporzeń o charakterze majątkowym. W tym kontekście, ich wykładnia gramatyczna musi mieć charakter zawężający i ograniczać się jedynie do sytuacji w tych przepisach wyraźnie przewidzianych, zgodnie z zasadą exceptiones non sunt extendendae. I tak, literalna wykładnia art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wskazuje, iż do przychodów nie zalicza się jedynie przychodów otrzymywanych na utworzenie i powiększenie kapitału zakładowego. Z kolei, art. 12 ust. 4 pkt 11 ustawy o CIT reguluje kwestie wyłączenia z przychodów tych wartości, które zgodnie z odrębnymi przepisami przekazywane są na kapitał zapasowy (ostatni człon normy z art. 12 ust. 4 pkt 11 ustawy o CIT przyp. organu). W rezultacie, ustawodawca wyłącza z przychodów jedynie te wartości (przysporzenia majątkowe), które wnoszone są na pokrycie kapitału zakładowego lub też powiększenie kapitału zapasowego. Cel wpłaty nie jest zatem związany z działalnością gospodarczą, a ma jedynie charakter strukturalny, powiązany z określeniem struktury kapitałów własnych Spółki. Tym samym wniesienie wkładu niepieniężnego korzysta ze zwolnienia przewidzianego w ustawie dopóki takiej transakcji przyświeca zamiar pokrycia/powiększenia kapitału zakładowego/kapitału zapasowego. W realiach niniejszej sprawy, nie budzi wątpliwości, iż samo wniesienie wkładu niepieniężnego służy pokryciu kapitału zakładowego, albowiem dzięki takiej transakcji dochodzi do podwyższenia tego kapitału i wydania udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym (w przypadku zaś nadwyżki wartości wnoszonych ponad wartość nominalną wydanych udziałów dochodzi do przekazania tychże kwot na kapitał zapasowy). Przedmiotowa transakcja powoduje zatem zarejestrowanie w Krajowym Rejestrze Sądowym zdarzenia gospodarczego polegającego na wzroście wartości kapitału zakładowego. Inna jest natomiast sytuacja związana ze spłatą wierzytelności wnoszonych w ramach aportu. Wówczas (tj. w momencie dokonywania spłaty) nie dochodzi do podwyższenia kapitału zakładowego, również kapitał zapasowy nie ulega zmianie. Sama spłata wierzytelności nie generuje zatem zmian po stronie kapitałów Spółki. Jest ona niezależna od transakcji podwyższającej kapitał zakładowy (zapasowy). Należy mieć bowiem na uwadze, iż nawet brak spłaty wierzytelności nie powoduje automatycznego obniżenia kapitału zakładowego. Powyższe, skutkuje zatem odrębną kwalifikacją obu tych zdarzeń gospodarczych.

Zdaniem organu interpretacyjnego, skoro z przychodów podatkowych wyłączone są jedynie te, które przekazywane są na kapitał zakładowy (zapasowy) - nie zaś przychody uzyskiwane z działalności finansowanej tymi kapitałami - spłata wierzytelności winna być zatem utożsamiana z bieżącą działalnością gospodarczą Spółki, ze wszystkimi konsekwencjami podatkowymi takiej kwalifikacji. Sprowadzają się one zaś do przyjęcia, iż spłata wierzytelności powoduje w istocie otrzymanie pieniędzy (wartości pieniężnych) i tym samym generuje przychód podatkowy na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W ustawie tej wyraźnie bowiem wskazano, iż przychodami (z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14), są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe (wskazany wyżej art. 12 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy). W konsekwencji, wobec braku podlegania rozpoznawanego zdarzenia przyszłego pod wyłączenie z art. 12 ust. 4 pkt 4 i 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (o czym była mowa powyżej), przychód winien być rozpoznawany na zasadach ogólnych.

Na ocenę prawną przedstawionego zdarzenia przyszłego nie mają wpływu regulacje art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Środki pieniężne otrzymywane w przedmiotowej sprawie nie stanowią bowiem zwróconych pożyczek (kredytów). Zgodnie z tym przepisem, do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów). Na mocy cytowanego przepisu do przychodów podatkowych nie zalicza się więc m.in. otrzymanych, jak i zwróconych pożyczek i kredytów. Jednocześnie na podstawie art. 16 ust.1 pkt 10 lit. a, nie uważa się zaś za koszty uzyskania przychodów wydatków na spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów). Generalną zasadą obowiązującą w podatku dochodowym w odniesieniu do udzielonych (otrzymanych) kredytów (pożyczek) jest zatem, że kwota główna (kapitał) jest podatkowo obojętna. Zarówno udzielenie/otrzymanie, jak i zwrot kredytu nie wpływa na powstanie przychodów i kosztów podatkowych, zarówno u pożyczkodawcy jak i pożyczkobiorcy. Tak więc sama kwota kredytu (pożyczki) dla pożyczkodawcy, zarówno w momencie udzielenia kredytu (pożyczki) i otrzymania jego zwrotu od pożyczkobiorcy nie wpływa na powstanie kosztów ani przychodów podatkowych.

Użyte w art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych słowo „zwróconych”/„zwracać” oznacza, zgodnie ze słownikiem języka polskiego, m.in. przekazać z powrotem, oddać (dług), zwrócić coś właścicielowi, oddać komuś jego własność, (Słownik języka polskiego PWN, www.sjp.pwn.pl). Do otrzymanych pieniędzy z tytułu wyegzekwowania wierzytelności pożyczkowych nie znajdą zatem zastosowania przepisy art. 12 ust. 4 pkt 1 updop wyłączające z podatkowych przychodów „zwrócone pożyczki (kredyty)”, albowiem brzmienie tego przepisu wskazuje, odwołując się do „zwróconych” (a nie do „spłaconych”) pożyczek, że norma w nim określona dotyczy podmiotu, który pożyczki udzielił i jest mu ona następnie zwracana.

Mając na względzie powyższe, należy stwierdzić, że wyłączeniu z przychodów, na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 1 ww. ustawy, podlegają zwrócone z powrotem podatnikowi środki z tytułu udzielonych przez niego pożyczek (kredytów). Przepis ten nie obejmuje sytuacji, w których podatnik nabywa wierzytelności pożyczkowe. W przeciwnym razie, gdyby przepis ten odnosił się również do nabywanych wierzytelności pożyczkowych, to każdy podmiot, który zajmuje się obrotem wierzytelnościami pożyczkowymi nie wykazywałby z tytułu tych transakcji przychodów, ani kosztów, uznając te transakcje za neutralne podatkowo. Stanowiłoby to naruszenie konstrukcji prawnej podatku dochodowego, obejmującego opodatkowaniem, co do zasady, wszelkie wpływy osiągnięte przez dany podmiot pomniejszone o koszty ich uzyskania.

Należy podkreślić, że pożyczkodawcą będzie dotychczasowy (pierwotny) wierzyciel Obligacji, a nie Spółka, która nabędzie w wyniku dokonania aportu wierzytelności Obligacyjnych, wierzytelności pożyczkowe inkorporowane w tych Obligacjach. Tym samym, spłata pożyczki przez pożyczkobiorcę (emitenta), dokonana w momencie wykupu tychże Obligacji, nie będzie zwrotem pożyczki (na rzecz pożyczkodawcy), lecz uregulowaniem powstałego zobowiązania wobec nowego wierzyciela, czyli Spółki.

Bez znaczenia pozostaje tutaj również kwestia związana z cywilistyczną kontynuacją uprawnień wynikających z wierzytelności wnoszonych wkładem niepieniężnym. Fakt, iż powyższe uprawnienia przysługują Wnioskodawcy na gruncie prawa cywilnego nie ma znaczenia podatkowego. Prawo podatkowe ma bowiem charakter autonomiczny w stosunku do innych dziedzin prawa, w tym prawa prywatnego. W konsekwencji, (cytat) „prawa w zakresie spłaty długu przez kontrahenta należą do obszaru prawa cywilnego, zagadnienie zaś możliwości zaliczenia spłaconego długu do przychodów odnosi się do praw i obowiązków prawa podatkowego. Tym samym sukcesja, czy też następstwo prawne w przedmiocie prawa zaliczenia do przychodu spłaty wierzytelności przejętej umową cywilną między różnymi podatnikami byłoby w prawie podatkowym dopuszczalne i prawnie uzasadnione, gdyby zostały przez to prawo przewidziane (vide: wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (dalej: WSA) w Olsztynie z dnia 18 marca 2009 r., sygn. akt I SA/Ol 111/09 potwierdzony wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 grudnia 2010 roku, sygn. akt II FSK 1333/09) .

Co więcej, jak wskazał Sąd w powołanym powyżej judykacie „wnoszone wierzytelności są tylko uprawnieniem do żądania spełnienia świadczenia i nie można ich traktować jako trwałego i realnego powiększenia majątku. Skoro jednak przychodem w przypadku aportu są między innymi wierzytelności, to nie ma żadnych podstaw do tego by utożsamiać te wierzytelności z kwotami uzyskanymi w wyniku ich spłat przez dłużników. W pierwszym przypadku mamy bowiem do czynienia z określonym prawem (tj. prawem przejemcy do żądania zapłaty określonej kwoty, przy jednoczesnym braku obowiązku świadczenia wzajemnego), natomiast w drugim przypadku występuje sytuacja otrzymania, pozostawienia do dyspozycji określonych kwot pieniędzy.”

Analogiczny pogląd oparty o zbliżony stan faktyczny znajduje również potwierdzenie w wyroku WSA w Bydgoszczy z dnia 9 grudnia 2013 roku, sygn. akt I SA/Bd 722/13 oraz w wyroku WSA w Bydgoszczy z 9 grudnia 2013 roku sygn. akt I SA/Bd 673/13.

Reasumując, w ocenie organu, na gruncie prawa podatkowego nie zachodzi tożsamość pomiędzy wniesieniem wkładu niepieniężnego na pokrycie kapitału zakładowego (i ewentualnie zapasowego), a spłatą wierzytelności w ramach tego wkładu wniesionych. Każda z tych operacji ma odrębny charakter podatkowy rodzący odrębne skutki w sferze prawa podatkowego. Ta odrębność prowadzi zaś do wniosku, iż spłata wierzytelności nie korzysta z wyłączeń przewidzianych w art. 12 ust. 4 pkt 4 i 11 ustawy o CIT i tym samym winna być opodatkowana na zasadach ogólnych zakreślonych w art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT. W konsekwencji, odpowiadając na pytanie Spółki, należy stwierdzić, że w związku z wykupem przez Emitenta / Emitentów Obligacji, otrzymanych przez Spółkę w drodze aportu i przeznaczonych w części na pokrycie podwyższonego kapitału zakładowego, a w części na kapitał zapasowy, po stronie Spółki powstanie przychód w wysokości kwoty głównej Obligacji na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Ustosunkowując się natomiast do indywidualnych interpretacji prawa podatkowego powołanych we wniosku organ zwraca uwagę, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację. Powołane interpretacje nie stanowią źródła prawa, wiążą strony w konkretnej indywidualnej sprawie, więc zawartych w nich stanowisk organu podatkowego nie można wprost przenosić na grunt innej sprawy. Każdą sprawę organ podatkowy jest zobowiązany rozpatrywać indywidualnie. Ponadto należy podkreślić, że cel instytucji interpretacji indywidualnej, jakim jest zapewnienie jednolitego stosowania prawa podatkowego, nie może być realizowany z pominięciem zasady praworządności (art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. - Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.; art. 120 w zw. z art. 14h Ordynacji podatkowej). Podstawowym zadaniem każdego organu administracji finansowej jest działanie zgodnie z przepisami prawa powszechnie obowiązującego. Odmienne zatem rozstrzygnięcia organów podatkowych dokonane nawet w analogicznych zagadnieniach nie mogą stanowić podstawy do żądania analogicznego rozstrzygnięcia sprawy Wnioskodawcy, jeśli stoi temu na przeszkodzie treść przepisów prawa (por. I SA/Po 355/12 z dnia 21 czerwca 2012r.; III SA/Wa 2883/11 z dnia 11 czerwca 2012r., III SA/Wa 2756/11 z 17 lipca 2012r.)

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.