Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/4511-374/16/TJ
z 8 lipca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 5 kwietnia 2016 r. (data wpływu 11 kwietnia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 kwietnia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Gmina wypłaciła poszkodowanemu strażakowi Ochotniczej Straży Pożarnej odszkodowanie za wypadek w związku z udziałem w działaniach ratowniczych, w wyniku którego doznał on uszczerbku na zdrowiu. Gmina przeprowadziła postępowanie powypadkowe, sporządzając protokół powypadkowy, w którym ustalono okoliczności wypadku, przyczynę i skutki wypadku, a także stwierdzono, że wypadek jest wypadkiem w związku z udziałem w działaniach ratowniczych. Następnie skierowała w dniu 26 października 2015 r. druha do Rejonowej Komisji Lekarskiej MSW na badanie lekarskie celem określenia procentowego uszczerbku na zdrowiu po tym wypadku. Komisja określiła procentowy stopień uszczerbku na zdrowiu wynoszący 6% w związku z przebytym przez druha urazem głowy z raną tłuczoną okolicy ciemieniowej. Jednorazowe odszkodowanie obliczono na podstawie Obwieszczenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 lutego 2015 r. licząc kwotę 4.542 zł stanowiącą iloczyn 6% uszczerbku na zdrowiu x 757 zł za każdy procent stałego uszczerbku na zdrowiu, pomniejszając kwotę 4.542 zł o kwotę 750 zł przyznanego i wypłaconego odszkodowania druhowi przez Towarzystwo Ubezpieczeń, w którym Gmina w wykonaniu obowiązku określonego w art. 32 ust. 3 pkt 2 ustawy o ochronie przeciwpożarowej ubezpiecza członków OSP z terenu gminy.

Powyższe odszkodowanie wypłacone druhowi w kwocie 3.792 zł Gmina wypłaciła na podstawie § 15 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 24 grudnia 2003 r. w sprawie przyznania świadczeń odszkodowawczych strażakom jednostek ochrony przeciwpożarowej i członkom ochotniczej straży pożarnej z tytułu uszczerbku na zdrowiu albo szkody w mieniu, a w przypadku ich śmierci przyznania odszkodowań członkom ich rodzin (Dz. U. z 2004 r., Nr 1, poz. 6).

Wobec powyższego opisu zadano następujące pytanie:

Czy wypłacone jednorazowo odszkodowanie strażakowi z OSP podlega zwolnieniu na podstawie art. 21 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy od wypłaconej strażakowi OSP kwoty odszkodowania Gmina nie powinna potrącić podatku dochodowego, gdyż korzysta ono ze zwolnienia podatkowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z powołanego przepisu wynika zatem, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź, od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jednym ze źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu są inne źródła.

Jak stanowi art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Z treści przedstawionego w niniejszej sprawie stanu faktycznego wynika, że Gmina wypłaciła poszkodowanemu strażakowi Ochotniczej Straży Pożarnej odszkodowanie za wypadek w związku z udziałem w działaniach ratowniczych, w wyniku którego doznał on uszczerbku na zdrowiu. Jednorazowe odszkodowanie obliczono na podstawie Obwieszczenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 lutego 2015 r. licząc kwotę 4.542 zł stanowiącą iloczyn 6% uszczerbku na zdrowiu x 757 zł za każdy procent stałego uszczerbku na zdrowiu, pomniejszając kwotę 4.542 zł o kwotę 750 zł przyznanego i wypłaconego odszkodowania druhowi przez Towarzystwo Ubezpieczeń, w którym Gmina w wykonaniu obowiązku określonego w art. 32 ust. 3 pkt 2 ustawy o ochronie przeciwpożarowej ubezpiecza członków OSP z terenu gminy.

Powyższe odszkodowanie wypłacone druhowi w kwocie 3.792 zł Gmina wypłaciła na podstawie § 15 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 24 grudnia 2003 r. w sprawie przyznania świadczeń odszkodowawczych strażakom jednostek ochrony przeciwpożarowej i członkom ochotniczej straży pożarnej z tytułu uszczerbku na zdrowiu albo szkody w mieniu, a w przypadku ich śmierci przyznania odszkodowań członkom ich rodzin.

W świetle przedstawionych okoliczności faktycznych wyjaśnić należy, że zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.95)), z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Z zacytowanego przepisu wynika, że ze zwolnienia z opodatkowania – poza wyjątkami wprost wskazanymi w ustawie – korzystają odszkodowania i zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Przy czym podkreślić należy, że warunkiem uznania odszkodowania za zwolnione w oparciu o ten przepis jest, aby źródłem otrzymanego odszkodowania był przepis ustawy lub aktu wykonawczego wydanego na jej podstawie. Dodatkowo akt normatywny rangi ustawowej lub podustawowej ma być źródłem mającym charakter bezpośredni w tym sensie, że musi wprost określać zasady ustalania odszkodowania lub jego wysokość. Zatem dla zastosowania zwolnienia o jakim mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy nie jest wystarczające, aby przepisy ustawy lub aktu podustawowego, były podstawą sporządzenia dokumentu, w oparciu o które dochodzi do wypłaty odszkodowania.

Z treści wniosku wynika, że wypłacone przez Wnioskodawcę odszkodowanie obliczone zostało na podstawie Obwieszczenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie wysokości kwot jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Konieczne zatem jest rozstrzygnięcie, czy akt taki może zostać uznany za akt wykonawczy wydany na podstawie ustawy.

Wskazać więc należy, że za akt wykonawczy, o którym mowa w zacytowanym art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uznać należy akty prawne wydane na podstawie jednoznacznej delegacji zapisanej w ustawie na rzecz konkretnego organu administracji.

Obwieszczenie, o którym mowa we wniosku wydane zostało w oparciu o art. 14 ust. 9 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1242 z późn. zm.), zgodnie z którym Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" wysokość kwot jednorazowych odszkodowań, o których mowa w ust. 1-4 i art. 12.

Co więcej wskazać należy, że zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 191) strażakowi jednostki ochrony przeciwpożarowej, a także członkowi ochotniczej straży pożarnej, zwanemu dalej „osobą poszkodowaną”, który w związku z udziałem w działaniach ratowniczych lub ćwiczeniach doznał uszczerbku na zdrowiu lub poniósł szkodę w mieniu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie w razie doznania stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Z ust. 3 tego przepisu wynika natomiast, że jednorazowe odszkodowania, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 1, przysługują na zasadach określonych dla strażaków Państwowej Straży Pożarnej w wysokości kwot ustalanych na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych i są wypłacane przez podmioty ponoszące koszty funkcjonowania jednostki ochrony przeciwpożarowej.

Z zacytowanych przepisów wynika, że wypłacone przez Wnioskodawcę poszkodowanemu podczas działań ratowniczych odszkodowanie ma swoje podstawy w uregulowaniach ustawowych. Co więcej Obwieszczenie, z którego wynikają zasady ustalania tego odszkodowania, spełnia warunki do tego, aby zostać uznanym za akt wykonawczy w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy. To bowiem z ustawy wynika delegacja dla konkretnego organu administracji publicznej do jego wydania.

W konsekwencji uznać więc należy, że jakkolwiek wypłacone przez Wnioskodawcę odszkodowanie mieści się w definicji przychodu to jednak, w rozpatrywanej sprawie, spełnia ono warunki do zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Końcowo jedynie wyjaśnić należy, że Wnioskodawca w analizowanej sytuacji, nawet gdyby wypłacone przez Niego odszkodowanie nie korzystało ze zwolnienia z opodatkowania, nie byłby zobowiązany do potrącenia podatku czy też zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Świadczenie takie stanowiłoby bowiem przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy. Jak natomiast stanowi art. 42a ustawy osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

Z zacytowanego przepisu wynika więc, że Wnioskodawca mógłby być jedynie zobowiązany – gdyby nie potwierdzenie w niniejszej interpretacji, że wypłacone przez Niego odszkodowanie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania – do sporządzenia stosownej informacji o wysokości osiągniętego przychodu i przesłania jej podatnikowi i właściwemu organowi podatkowemu.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.