Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP2/4512-36/16-2/BH
z 17 lutego 2016 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 14 stycznia 2016 r. (data wpływu 18 stycznia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT z tytułu pełnienia funkcji arbitra - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE


W dniu 18 stycznia 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT z tytułu pełnienia funkcji arbitra.


We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe:


Wnioskodawca jest adwokatem wykonującym zawód w kancelarii prawnej prowadzonej w formie spółki komandytowej. Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT.


Jednocześnie, na podstawie umów zawartych z:

  1. Sądem - z dnia 15 października 2014 r. oraz
  2. Konfederacją „X.”, której wyodrębnioną jednostką jest Sąd przy Konfederacji X. - z dnia 7 stycznia 2013 r.

- Wnioskodawca pełni funkcję arbitra w wyżej wskazanych sądach (w dalszej części niniejszego wniosku na określenie wskazanych powyżej sądów arbitrażowych Wnioskodawca będzie posługiwał się sformułowaniem „Sąd Arbitrażowy”). Działając jako arbiter, Wnioskodawca jest związany postanowieniami zawartych umów oraz regulaminu danego Sądu Arbitrażowego, które określają sposób wykonywania przez niego funkcji arbitra, zasady ustalania wynagrodzenia oraz zasady odpowiedzialności Wnioskodawcy względem osób trzecich.

W tym zakresie:


  1. Podmiot zlecający wykonywanie funkcji arbitra

Stroną zlecającą Wnioskodawcy wykonywanie funkcji arbitra (niezależnie od sposobu jego powołania w danym sporze) jest zawsze Sąd Arbitrażowy.


  1. Obowiązki Wnioskodawcy związane z pełnieniem funkcji arbitra


Przyjmując funkcje arbitra, Wnioskodawca zobowiązał się w szczególności do:

  1. przestrzegania obowiązujących w Sądzie Arbitrażowym tzw. „Zasad Etyki Arbitra” oraz postanowień regulaminu i statutu danego Sądu Arbitrażowego, jak również taryf opłat za czynności Sądu Arbitrażowego:
  2. składania w każdej sprawie, w której Wnioskodawca przyjmie funkcję arbitra, deklaracji o braku przeszkód w jej rozstrzyganiu;
  3. zachowania poufności co do wszelkich informacji, które uzyskał w związku ze sprawowaniem funkcji arbitra, o ile nie są one informacjami powszechnie dostępnymi.

  1. Obowiązek Sądu Arbitrażowego do zapewnienia Wnioskodawcy odpowiedniej infrastruktury


W celu zapewnienia właściwych warunków dla wykonywania funkcji arbitra, Sąd Arbitrażowy jest zobowiązany zapewnić Wnioskodawcy (i całemu zespołowi orzekającemu) odpowiedni lokal w siedzibie Sądu Arbitrażowego lub w innym miejscu dla przeprowadzenia rozprawy w terminie uzgodnionym pomiędzy przewodniczącym zespołu orzekającego a Sekretarzem Generalnym, a także zapewnić odpowiednią obsługę kancelaryjną i techniczną postępowania arbitrażowego, w tym protokołowanie przebiegu rozprawy przez należycie wykwalifikowanych pracowników Sądu Arbitrażowego.


  1. Wynagrodzenie należne Wnioskodawcy


Z tytułu pełnienia funkcji arbitra w danej sprawie Wnioskodawcy przysługuje wynagrodzenie w wysokości określonej: postanowieniami statutu Sądu Arbitrażowego, regulaminem Sądu Arbitrażowego, Taryfą Opłat oraz (w przypadku Sądu Arbitrażowego przy Konfederacji X. - Uchwałą Zarządu.).


W związku z wykonywaniem funkcji arbitra, Wnioskodawcy nie wolno przyjmować żadnego innego wynagrodzenia, ani też jakiejkolwiek korzyści osobistej od którejkolwiek strony lub któregokolwiek uczestnika postępowania arbitrażowego, w którym pełni on funkcję arbitra.


Co istotne, wynagrodzenie od Sądu Arbitrażowego przysługuje Wnioskodawcy bez względu na to, czy strona powodowa wniosła opłatę arbitrażową zgodnie z taryfą opłat za czynności Sądu Arbitrażowego.


  1. Zasady odpowiedzialności Wnioskodawcy

Wnioskodawca nie ponosi odpowiedzialności za szkody wynikłe w związku z pełnieniem funkcji arbitra w Sądzie Arbitrażowym, chyba że szkoda została wyrządzona umyślnie (za szkody powstałe w związku z powierzoną Wnioskodawcy funkcją odpowiedzialność ponosi Sąd Arbitrażowy).


W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:


Czy pełniąc funkcję arbitra w opisanych w stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym Sądach Arbitrażowych Wnioskodawca działa w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1-3 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: „Ustawa o VAT”), a w konsekwencji czy wynagrodzenie, jakie Wnioskodawca otrzymuje (oraz będzie otrzymywał) z tytułu pełnienia funkcji arbitra, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?


Zdaniem Wnioskodawcy:


Pełniąc funkcję arbitra w opisanych w stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym Sądach Arbitrażowych Wnioskodawca nie działa w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1-3 Ustawy o VAT, a w konsekwencji wynagrodzenie, jakie Wnioskodawca otrzymuje (oraz będzie otrzymywał) z tytułu pełnienia funkcji arbitra, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.


  1. Uwagi wstępne

Przed przystąpieniem do uzasadnienia stanowiska Wnioskodawcy należy poczynić dwie uwagi wstępne, które determinują dalszą argumentację przedstawioną w ramach niniejszego wniosku.


Po pierwsze, dla prawidłowej odpowiedzi na zasadnicze pytanie postawione przez Wnioskodawcę (tj. czy wynagrodzenie otrzymywane przez Wnioskodawcę od Sądów Arbitrażowych za pełnienie funkcji arbitra podlega podatkowi VAT) kluczowa jest analiza, kwestii, czy pełniąc funkcję arbitra Wnioskodawca działa w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1-3 Ustawy o VAT. Jedynie bowiem w takim przypadku wynagrodzenie otrzymane z tytułu pełnienia funkcji arbitra może zostać uznane za podlegające podatkowi VAT. Kwestia ta wynika wprost z artykułu 2 ust. 1 lit. c Dyrektywy 2006/112/WE (dalej określanej jako: „Dyrektywa VAT”), zgodnie z którym opodatkowaniu VAT podlegają odpłatne świadczenie usług na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Po drugie, sama okoliczność, że Wnioskodawca posiada status czynnego podatnika VAT z tytułu innych wykonywanych przez niego czynności, nie przesądza automatycznie tego, że wykonując funkcję arbitra w Sądzie Arbitrażowym posiada on status podatnika VAT. Status podatnika VAT należy bowiem badać odrębnie dla każdej podejmowanej przez daną osobę fizyczną działalności. Dla przykładu, osoba fizyczna, która jest podatnikiem VAT z tytułu swojej podstawowej działalności (np. sprzedaży towarów handlowych za pośrednictwem Internetu), nie będzie działała w charakterze podatnika VAT, dokonując sprzedaży własnego majątku prywatnego (np. własnego domu). Jednocześnie, osoba, która prowadzi samodzielną działalność gospodarczą (z tytułu której ma ona status czynnego podatnika VAT) i jednocześnie pozostaje w stosunku zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, nie działa w charakterze podatnika VAT wykonując swoje czynności w ramach umowy o pracę. Stąd, wskazana w opisie stanu faktycznego okoliczność, że Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT (z tytułu innej działalności) pozostaje irrelewantna dla odpowiedzi na zadane we wniosku pytanie.


  1. Definicja podatnika w rozumieniu przepisów Ustawy o VAT. Rozbieżność pomiędzy definicją zawartą w Ustawie o VAT oraz w Dyrektywie VAT

Definicja podatnika została wprowadzona w artykule 15 ust. 1-3 Ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności (art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT).


Samodzielna działalność gospodarcza obejmuje zasadniczo wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 Ustawy o VAT).

Za samodzielną działalność gospodarczą nie uznaje się jednak czynności z tytułu których: (a) przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1 - 6 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: „Ustawa o pdof”), tj. przychody ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych lub (b) przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 Ustawy o pdof (przychody te zostaną omówione w dalszej części niniejszego wniosku) - jeżeli z tytułu wykonania tych czynności „osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich” (art. 15 ust. 3 Ustawy o VAT).

Zgodnie z powyższymi regulacjami, podmiot nie działa w charakterze podatnika VAT (nie wykonuje on samodzielnej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów Ustawy o VAT) w sytuacji, gdy łącznie spełnione są następujące warunki:

  1. uzyskuje on przychody ze stosunku pracy (lub stosunku pokrewnego) lub przychody, które zostały wymienione w art. 13 pkt 2 - 9 Ustawy o pdof oraz
  2. w przypadku uzyskiwania przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 2 - 9 Ustawy o VAT - „związany jest on ze zlecającym stosunkiem prawnym więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich”.

Odnosząc się do pierwszego ze wskazanych warunków (a więc ograniczenia wyłączenia z „samodzielnej działalności gospodarczej” jedynie przypadków uzyskiwania przychodów ze stosunku pracy oraz ze stosunków określonych w art. 13 pkt 2 - 9 Ustawy o pdof) należy w tym miejscu zasygnalizować, że literalne brzmienie tak skonstruowanej regulacji wydaje się pozostawać w niezgodności z przepisami Dyrektywy VAT (tak też: J. Martini, P. Skorupa, M. Wojda, Komentarz do Ustawy o VAT, wyd. C.H. Beck, 2010 str. 231). Przepisem Dyrektywy VAT, który stanowił podstawę do wprowadzenia powyższej regulacji, jest artykuł 10 tej Dyrektywy, który stanowi o wyłączeniu z kategorii podatników wszystkich osób, które są związane z pracodawcą (zleceniodawcą) stosunkiem podporządkowania w zakresie: (a) warunków pracy, (b) wynagrodzenia oraz (c) odpowiedzialności pracodawcy. Artykuł ten wskazuje, że „Warunek, o którym mowa w art.. 9 ust. 1, przewidujący, że działalność gospodarcza jest prowadzona samodzielnie wyklucza opodatkowanie VAT pracowników i innych osób, o ile są one związane z pracodawcą umową o pracę lub jakimikolwiek innymi więzami prawnymi tworzącymi stosunek prawny między pracodawcą a pracownikiem w zakresie warunków pracy, wynagrodzenia i odpowiedzialności pracodawcy.”). Przepis ten nie warunkuje więc swojego zastosowania od tego, w jaki sposób określona kategoria przychodów kwalifikowana jest w prawie wewnętrznym poszczególnych państw członkowskich, kładzie natomiast nacisk na to, czy relacje pomiędzy zlecającym czynność oraz spełniającym świadczenie są typowe - w zakresie zasad wynagradzania, warunków pracy i odpowiedzialności - dla stosunku, który istnieje pomiędzy pracodawcą oraz pracownikiem.

Oznacza to, że literalne brzmienie artykułu 15 ust. 3 Ustawy o VAT, w zakresie, w jakim ogranicza wyłączenie z kategorii „samodzielnej działalności gospodarczej” wyłącznie do podmiotów uzyskujących przychody ze źródeł określonych w art. 12 ust. 1-6 lub w art. 13 pkt 2 - 9 Ustawy o pdof wydaje się pozostawać w niezgodności z przepisami Dyrektywy VAT. Kwestia ta jednak wydaje się mieć w niniejszej sprawie drugorzędne znaczenie, a to z tego względu, że - jak zostanie wskazane poniżej - zgodnie z ukształtowaną praktyką organów podatkowych wynagrodzenie osób pełniących funkcję arbitrów mieści się w źródłach przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 2-9 Ustawy o VAT.

Natomiast odnosząc się do drugiego w omawianych warunków, należy wskazać, że został on zredagowany przez prawodawcę w sposób nieprecyzyjny - niemal każda umowa cywilna kreuje bowiem taki stosunek prawny, w którym określone są (w jakiś sposób) „warunki wykonywania zleconych czynności, wynagrodzenie i odpowiedzialność zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich”. Dlatego też, przy jego interpretacji należy uwzględnić cel tego przepisu (który zarysowany został w artykule 10 Dyrektywy VAT) oraz odwołać się do orzecznictwa sądów administracyjnych oraz orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, które zapadło na gruncie omawianej regulacji.

Jak wskazuje się w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych, dokonując wykładni art. 15 ust. 3 Ustawy o VAT należy wskazać, że za niespełniające warunku samodzielności należy uznać czynności prawne, które w swej istocie zbliżone są do umowy o pracę, kreujące stosunek podporządkowania, co się tyczy warunków pracy, wynagrodzenia i odpowiedzialności wobec osób trzecich (tak: Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku o sygn. I SA/Gd 792/13). Innymi słowy, za samodzielną działalność nie będzie mogła zostać uznana działalność, która jest stosunkiem pracy lub stosunkiem do niego bardzo zbliżonym, ponieważ wykonywana jest przy wykorzystaniu infrastruktury i organizacji wewnętrznej podmiotu, na rzecz którego jest prowadzona, nie powoduje żadnego ryzyka ekonomicznego po stronie usługodawcy, a nadto nie powoduje odpowiedzialności usługodawcy wobec osób trzecich za szkody wyrządzone w związku z prowadzoną działalnością, (tak: Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku o sygn. III SA/Wa 3481/14).

Wnioski takie są zgodne z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Zdaniem Trybunału, istotnym wyznacznikiem dla oceny, czy warunki istniejące pomiędzy dwoma podmiotami odpowiadają stosunkowi prawnemu między niezależnymi przedsiębiorcami, czy też warunki te cechują się podporządkowaniem wykluczającym „samodzielność” podmiotu realizującego świadczenie jest to, czy zleceniobiorca zapewnia sobie we własnym zakresie zasoby do wykonywania czynności (np. sam wynajmuje lokal, posiada własny sprzęt itp.) czy ponosi ryzyko ekonomiczne wykonywanej działalności, a także czy odpowiedzialność zleceniodawcy za działania zleceniobiorcy kształtuje się w sposób analogiczny do tej, jaką ponosi wobec osób trzecich pracodawca za działania swojego pracownika (por. J. Martini, P. Skorupa, M. Wojda, Komentarz do Ustawy o VAT, str. 230 i powołane tam orzecznictwo).


Podsumowując, w świetle regulacji art. 15 ust. 1-3 Ustawy o VAT, w dalszej części argumentacji Wnioskodawcy należy odpowiedzieć na dwa pytania:

  • Po pierwsze, czy przychody uzyskiwane przez Wnioskodawcę jako arbitra we wskazanych w opisie stanu faktycznego mieszczą się w definicji przychodów z działalności wykonywanej osobiście w rozumieniu art. 13 pkt 2-9 Ustawy o pdof oraz
  • Po drugie, czy relacja pomiędzy Wnioskodawcą oraz Sądami Arbitrażowymi jest takiego rodzaju, że cechuje się ona stosunkiem podporządkowania zbliżonym do stosunku pracy, a więc nie zakłada ona istnienia ryzyka ekonomicznego po stronie Wnioskodawcy, zakłada wykorzystanie infrastruktury i organizacji wewnętrznej Sądu Arbitrażowego, a także nie zakłada odpowiedzialności Wnioskodawcy względem osób trzecich w związku z pełnioną funkcją.

  1. Działalność arbitra jako działalność wykonywana osobiście w rozumieniu art. 13 pkt 2-9 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

Wśród źródeł przychodów, o których mowa w tym przepisie należy wskazać następujące:

  1. przychody z działalności polskich arbitrów uczestniczących w procesach arbitrażowych z partnerami zagranicznymi (art. 13 pkt 4 Ustawy o pdof);
  2. przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7 (art. 13 ust. 5 Ustawy o pdof);
  3. przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9 (art. 13 ust. 6 Ustawy o pdof);
  4. przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:
    1. osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
    2. właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora - jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością
    - z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9 (art. 13 ust. 8 Ustawy o pdof).

Co prawda, żaden z tych przepisów nie wymienia wprost przychodów z tytułu pełnienia funkcji członka składu orzekającego „polskiego” sądu arbitrażowego tj. sądu arbitrażowego bez uczestnictwa partnerów zagranicznych (art. 13 pkt 4 Ustawy o pdof odnosi się jedynie do arbitrów uczestniczących w procesach arbitrażowych z partnerami zagranicznymi). Należy jednak wskazać, że zarówno w literaturze przedmiotu, jak również w wydawanych indywidualnych interpretacjach przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe od lat prezentowane jest stanowisko, zgodnie z którym przychody osób pełniących funkcję arbitra w polskich sądach arbitrażowych należy zakwalifikować do przychodów z działalności wykonywanej osobiście w rozumieniu artykułu 13 Ustawy o pdof.


Dla przykładu:


W komentarzu do art. 13 Ustawy o pdof A. Bartosiewicza (Por: A. Bartosiewicz, Komentarz do Ustawy o PIT, Wyd. Lex.EI.) wskazano:


„ 32. Pewna część sporów prawnych z zakresu prawa prywatnego może być rozstrzygana w drodze poddania ich pod sąd polubowny. Pełnienie funkcji arbitra sądu polubownego jest wykonywaniem obowiązku społecznego (obywatelskiego), stąd też wynagrodzenie otrzymywane z tego tytułu jest przychodem z działalności wykonywanej osobiście.


Także przychody mediatorów i arbitrów społecznych (diety, zwroty kosztów), powoływanych do polubownego rozwiązywania sporów zbiorowych między pracownikami a pracodawcami, mają charakter przychodów z działalności wykonywanej osobiście.”


W interpretacji indywidualnej z dnia 19 lutego 2009 r. nr IPPP/2/443-52/09-02/SAP uznano za prawidłowe stanowisko podatnika, zgodnie z którym „w sytuacji, gdy arbiter świadczy usługi w procesach arbitrażowych z partnerami zagranicznymi, to jego przychody mieszczą się w art. 13 pkt 4 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ale jednocześnie, w bardziej ogólnym ujęciu, przychody arbitrów mieszczą się w źródle przychodów, o którym mowa w art. 13 pkt 8 ww. Ustawy, tj. w przychodach z wykonywanych usług na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło”.


W interpretacji indywidualnej wydanej przez Urząd Skarbowy, wskazano:

„W przedstawionym stanie faktycznym przychód uzyskany z tytułu pełnienia funkcji arbitra w ramach Sądu Arbitrażowego przy w arbitrażach krajowych i zagranicznych, stanowi źródło przychodu określone w art. 10 ust.1 pkt 2, tzn. działalność wykonywaną osobiście, tym samym nie może być on zaliczany do przychodu z działalności gospodarczej określonego w art. 10 ust.1 pkt 3 u.p.d.o.f.”


W interpretacji indywidualnej wydanej przez Izbę Skarbową w Gdańsku w dniu 20 grudnia 2004 r. BI/005-0947/04 wskazano, że „przychody podatnika wykonującego zawód radcy prawnego i powołanego w charakterze superarbitra do sądu polubownego ad hoc powołanego przez strony sporu zaliczają się do źródła przychodów określonych w art. 13 pkt 4 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.”


W interpretacji indywidualnej wydanej przez Urząd Skarbowy wskazano:


„Analizując przedstawiony przez wnioskodawcę stan faktyczny należy zauważyć, iż przychody uzyskiwane przez arbitra są kwalifikowane jako przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.”


W konsekwencji, również w niniejszej sprawie należy uznać, że wynagrodzenie, które Wnioskodawca uzyskuje z tytułu pełnienia funkcji arbitra w Sądzie Arbitrażowym powinno być zakwalifikowane jako przychód, o którym mowa w art. 13 pkt 2-9 Ustawy o pdof. Tym samym należy przyjąć, że spełniony został pierwszy z warunków wskazanych w art. 15 ust. 3 Ustawy o VAT do uznania, że Wnioskodawca nie wykonuje „samodzielnej działalności gospodarczej” w rozumieniu tych przepisów. Jednocześnie, należy zasygnalizować, że nawet, gdyby wynagrodzenie otrzymywane przez Wnioskodawcę od Sądu Arbitrażowego nie mieściło się w wyżej opisanym katalogu art. 13 pkt 2-9 Ustawy o VAT, to i tak - w świetle przepisów Dyrektywy VAT - kluczowa jest odpowiedź na pytanie, czy stosunek, jaki istnieje pomiędzy Wnioskodawcą oraz Sądem Arbitrażowym, cechuje podporządkowanie podobne (z ekonomicznego punktu widzenia) do podporządkowania, jakie istnieje w relacji pracodawca - pracownik.


  1. Pełnienie funkcji arbitra przez Wnioskodawcę jako działalność cechująca się stosunkiem podporządkowania

Odnosząc się do drugiego z warunków wynikających z Ustawy o VAT, niezbędnych do uznania danego podmiotu za niedziałającego w charakterze podatnika VAT, należy przypomnieć, że za samodzielną działalność nie może zostać uznana taka działalność, która albo jest stosunkiem pracy, albo też jest stosunkiem do niego zbliżonym, gdyż wykonywana jest ona przy wykorzystaniu infrastruktury i organizacji wewnętrznej podmiotu, na rzecz którego jest prowadzona, nie powoduje żadnego ryzyka ekonomicznego po stronie usługodawcy, a nadto nie powoduje odpowiedzialności usługodawcy wobec osób trzecich za szkody wyrządzone w związku z prowadzoną działalnością (tak: Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku o sygn. III SA/Wa 3481/14).

Innymi słowy, jeżeli ze stosunku prawnego łączącego arbitra z sądem arbitrażowym wynika podporządkowanie arbitra sądowi arbitrażowemu w takim znaczeniu, że wyłączona jest odpowiedzialność arbitra wobec osób trzecich za wykonanie zlecenia; funkcja arbitra wykonywana jest przy wykorzystaniu infrastruktury oraz organizacji wewnętrznej sądu arbitrażowego, oraz równocześnie funkcja ta nie jest związana z ponoszeniem ryzyka ekonomicznego przez arbitra (np. wartość jego wynagrodzenia nie jest uzależniona od tego czy strona powodowa wniosła opłatę arbitrażową), wówczas stosunek taki nie stanowi „samodzielnej działalności gospodarczej” w rozumieniu przepisów Ustawy o VAT.


W tym zakresie Wnioskodawca pragnie wskazać, że:

  • zgodnie z umową, Wnioskodawca nie ponosi odpowiedzialności za szkody wynikłe z związku z pełnieniem funkcji arbitra (chyba, że szkoda taka zostałaby przez Wnioskodawcę wyrządzona umyślnie) - za szkody powstałe w związku z powierzoną Wnioskodawcy funkcją arbitra odpowiedzialność ponosi Sąd Arbitrażowy;
  • wykonując swoją funkcję Wnioskodawca ma zapewniony przez Sąd Arbitrażowy lokal w siedzibie sądu lub w innym miejscu dla przeprowadzenia rozprawy, a także odpowiednią obsługę kancelaryjną oraz techniczną postępowania arbitrażowego (w tym protokołowania przebiegu rozprawy) - tym samym pełniąc swoje funkcje, Wnioskodawca wykorzystuje infrastrukturę sądów arbitrażowych;
  • Wnioskodawcy przysługuje wynagrodzenie za pełnienie funkcji arbitra bez względu na to, czy strona powodowa uiści opłaty arbitrażowe - oznacza to, że wnioskodawca nie ponosi ryzyka ekonomicznego w związku z pełnieniem funkcji arbitra.

Wnioskodawcy przysługuje wynagrodzenie za pełnienie funkcji arbitra bez względu na to, czy strona powodowa uiści opłaty arbitrażowe - oznacza to, że wnioskodawca nie ponosi ryzyka ekonomicznego w związku z pełnieniem funkcji arbitra.


W konsekwencji należy przyjąć, że spełnione są łącznie wszystkie trzy warunki dla uznania, że działalność Wnioskodawcy z tytułu pełnienia funkcji arbitra nie przyjmuje cech „samodzielnej” działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów Ustawy o VAT. Nie jest bowiem spełnione kryterium samodzielności w zakresie ponoszenia ryzyka ekonomicznego, kryterium odpowiedzialności względem osób trzecich, jak również kryterium samodzielnej organizacji warunków pełnienia wyznaczonych funkcji.


  1. Podsumowanie

Analizując przedstawiony stan faktyczny oraz przepisy Ustawy o VAT w powiązaniu z przepisami Ustawy o pdof, należy dojść do wniosku, że pełnienie przez Wnioskodawcę opisanych funkcji arbitra nie będzie mieściło się w definicji „samodzielnej działalności gospodarczej” w rozumieniu Ustawy o VAT, a w konsekwencji, że Wnioskodawca, pobierając wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji arbitra, nie działa w charakterze podatnika VAT.


Tym samym, należy uznać, że wynagrodzenie, jakie Wnioskodawca otrzymał oraz będzie otrzymywał z tytułu pełnienia funkcji arbitra w Sądzie oraz w Sądzie przy Konfederacji X., nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.


Wnioskodawca pragnie podkreślić, że analogiczne konkluzje wynikają z indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 7 lipca 2010 r., o sygn. IPPP3-443-745/10-2/JF, w której wskazano:


„Analizując przedstawiony stan faktyczny należy zauważyć, iż Wnioskodawca wykonując czynności w ramach indywidualnej kancelarii radcy prawnego jest podatnikiem, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Należy jednakże stwierdzić, że czynności arbitra przy wskazanych sądach i organizacjach arbitrażowych są czynnościami niezależnymi od prowadzonej w ramach indywidualnej praktyki prawnej. Pełniąc funkcję arbitra Wnioskodawca nie ponosi odpowiedzialności osób trzecich za wykonywane czynności arbitrażu a warunki wykonywania czynności określa regulamin sądu, dla którego czynności te są wykonywane. Z regulaminu wynikają również zasady wynagradzania pełnionej funkcji.

Mając na uwadze przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, należy stwierdzić, że wskazane okoliczności odnoszące się do czynności arbitrażu wskazują na istnienie stosunku prawnego posiadającego cechy właściwe dla stosunku pracy, w ramach którego zleceniobiorca (arbiter) związany jest ze zlecającym wykonanie czynności (sąd arbitrażowy) więzami prawnymi co do warunków wykonywania czynności, wynagrodzenia, a także odpowiedzialności zlecającego wobec osób trzecich. Stosunek prawny między zlecającym a wykonującym zlecenie wskazuje na cechy właściwe stosunkowi pracy, tj. obciąża zatrudniającego ryzykiem za wykonanie tych czynności, podporządkowuje wykonującego zlecenie co do warunków realizacji umówionych czynności oraz wynagrodzenia.

W przedmiotowej sprawie występują zatem przesłanki wynikające z art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, co oznacza, że zostały spełnione kryteria wyłączające świadczenie usług z czynności podlegających ustawie o podatku od towarów i usług, a zatem czynności arbitra, podejmowane przed wskazanymi sądami arbitrażowymi, nie mogą być uznane za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, tym samym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.”


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.


Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.


Interpretacja dotyczy stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku oraz stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym a w odniesieniu do zdarzenia przyszłego stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj