Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-1/4515-149/15/AD
z 5 lutego 2016 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 1 października 2015 r. (data wpływu do Biura – 16 października 2015 r.), uzupełnionym 1 grudnia 2015 r. i 20 stycznia 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy kredytu hipotecznego:

  • w części dotyczącej spłaty kredytu – jest prawidłowe,
  • w części dotyczącej braku skutków podatkowych przekazania kredytu na zakup lokalu – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 października 2015 r. do Biura wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy kredytu hipotecznego.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w pismach z 18 listopada 2015 r. i 17 grudnia 2015 r., znak: IBPB-2-1/4515-149/15/AD wezwano do jego uzupełnienia.

Wniosek uzupełniono 1 grudnia 2015 r. i 20 stycznia 2016 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 11 lipca 2014 r. została zawarta umowa kredytu hipotecznego w banku na zakup lokalu mieszkalnego dla małoletniej (Wnioskodawczyni).

Z uwagi na brak możliwości zaciągnięcia kredytu hipotecznego przez małoletnią, stroną umowy kredytowej – kredytobiorcą jest jej matka.

Okres kredytowania rozpoczął się po przekazaniu deweloperowi ostatniej transzy według harmonogramu i będzie trwał przez okres 120 miesięcy, aż do całkowitej spłaty zaciągniętego przez matkę kredytu.

Właścicielem mieszkania na mocy aktu notarialnego z dnia 5 lutego 2015 r. jest Wnioskodawczyni.

W piśmie z 24 listopada 2015 r. (wpływ do Biura – 1 grudnia 2015 r.), stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawczyni wskazała, że w myśl art. 888 ustawy Kodeks cywilny, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Spłata kredytu nie powinna być traktowana jako darowizna, ale jako zwolnienie z długu. Dłużnik (w tym wypadku matka Wnioskodawczyni) reguluje własny dług, a nie cudze zobowiązanie. Rata kredytu pobierana jest przez bank z rachunku bankowego matki każdego 18-go dnia miesiąca, przy czym kwota raty zmienia się, gdyż jest ona uwarunkowana od wskaźnika „WIBOR”. W związku z tym nie jest możliwe wyliczenie całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu przez kredytobiorcę (matkę Wnioskodawczyni). Całkowita spłata kredytu i wykreślenie hipoteki na zakupionym mieszkaniu pozwoli poznać wartość spłaconego długu, który został zaciągnięty przez matkę.

W związku z powyższym, jeżeli zaciągnięty przez matkę kredyt stanowiłby darowiznę to miałaby ona miejsce w momencie całkowitej spłaty kredytu i wykreśleniu hipoteki znajdującej się na mieszkaniu.

Z uzupełnienia wniosku wynika także, że po spłacie zaciągniętego własnego długu przez matkę i wykreśleniu hipoteki nie będą miały miejsca inne rozliczenia między Wnioskodawczynią a matką.

W piśmie z 12 stycznia 2016 r. (wpływ do Biura – 20 stycznia 2016 r.), stanowiącym kolejne uzupełnienie wniosku, Wnioskodawczyni wskazała, że na podstawie comiesięcznej spłaty raty kredytu hipotecznego otrzymała przysporzenie od matki w związku z nabyciem lokalu mieszkalnego.

Wnioskodawczyni podkreśliła, że matka sfinansowała zakup mieszkania środkami pochodzącymi z zaciągniętego kredytu, zobowiązując się w umowie kredytowej zawartej z bankiem do jego spłaty w 120 ratach.

W związku z powyższym, na podstawie comiesięcznej spłaty kredytu hipotecznego matka dokonuje przysporzenia Wnioskodawczyni, traktując wyżej wymienioną czynność jako darowanie środków pieniężnych w postaci comiesięcznej raty kredytu hipotecznego.

Z uzupełnienia wniosku wynika również, że od chwili zaciągnięcia kredytu hipotecznego do dnia 12 stycznia 2016 r. suma spłaconych miesięcznie rat kredytowych nie przekroczyła kwoty 9637 zł, rodząc tym samym brak obowiązku złożenia deklaracji SD-Z2.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zaciągnięty przez matkę kredyt hipoteczny na zakup lokalu mieszkalnego, którego właścicielem na mocy podpisanego aktu notarialnego jest Wnioskodawczyni, wiąże się z powstaniem po stronie Wnioskodawczyni obowiązku podatkowego określonego w ustawie o podatku od spadków i darowizn i w związku z tym, czy podlega obowiązkowi zgłoszenia nabycia majątku w drodze darowizny na formularzu SD-Z2 ?

Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że spłata kredytu hipotecznego przez kredytobiorcę (rodzica) nie wiąże się z powstaniem obowiązku podatkowego określonego w ustawie o podatku od spadków i darowizn.

Uzasadniając swoje stanowisko Wnioskodawczyni przywołała treść art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zdaniem Wnioskodawczyni, przedmiotowy kredyt hipoteczny stanowi zobowiązanie rodzica (matki) do spłaty własnego długu, do którego zdecydował się przystąpić. W tej sytuacji dłużnik spłaca własny dług, a nie cudzy. W konsekwencji, zaistniała sytuacja nie wiąże się z powstaniem obowiązku podatkowego po stronie Wnioskodawczyni i zgłoszenie nabycia i zgłoszenie nabycia majątku w drodze darowizny na formularzu SD-Z2 jest bezprzedmiotowe.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2015 r., poz. 86, ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem darowizny.

Katalog tytułów opodatkowania wymieniony w ww. przepisie ma charakter zamknięty, co oznacza, że nabycie jedynie w drodze tych czynności prawnych może podlegać opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, obowiązek podatkowy przy nabyciu w drodze darowizny powstaje z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia. Jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9.637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca (art. 14 ust. 1 cyt. ustawy). W myśl art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Stosownie do art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

  1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
  2. w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2 zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz.U. Nr 243, poz. 1762, ze zm.).

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Stosownie do art. 4a ust. 4 ww. ustawy, obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

  1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
  2. nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Przepisy analizowanej ustawy podatkowej nie definiują pojęcia „darowizna”, a zatem należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz. 121, ze zm.), przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Treść tego świadczenia określa umowa darowizny. W związku z tym, że darowizna ma charakter umowy, istotnym jej elementem jest także przyjęcie darowizny przez obdarowaną osobę. Darowizna jest świadczeniem na rzecz obdarowanego pod tytułem darmym i dobrowolnym, przy czym nie wynika ani z żadnego stosunku zobowiązaniowego, ani też z ustawy. Darowizna może polegać zarówno na przesunięciach do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych postaciach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów. W wyniku zawarcia umowy darowizny może dochodzić do określonych zmian w położeniu prawno-majątkowym darczyńcy i obdarowanego.

W myśl art. 890 § 1 ustawy Kodeks cywilny, oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Stosownie do treści § 2 art. 890 ustawy, przepisy powyższe nie uchybiają przepisom, które ze względu na przedmiot darowizny wymagają zachowania szczególnej formy dla oświadczeń obu stron.

Jeżeli więc umowa darowizny nie została zawarta w formie wymaganej przepisem prawa, darowizna ma miejsce wówczas, gdy następuje spełnienie świadczenia.

Nie stanowią natomiast darowizny, a zatem nie podlegają podatkowi od spadków i darowizn, bezpłatne przysporzenia wynikające z umowy uregulowanej innymi przepisami Kodeksu cywilnego.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że została zawarta umowa kredytu hipotecznego na zakup lokalu mieszkalnego dla Wnioskodawczyni. Z uwagi na brak możliwości zaciągnięcia kredytu hipotecznego przez małoletnią, stroną umowy kredytowej – kredytobiorcą jest jej matka. Okres kredytowania rozpoczął się po przekazaniu deweloperowi ostatniej transzy według harmonogramu i będzie trwał przez okres 120 miesięcy, aż do całkowitej spłaty zaciągniętego przez matkę kredytu. Właścicielem mieszkania na mocy aktu notarialnego jest Wnioskodawczyni.

Po spłacie zaciągniętego własnego długu przez matkę i wykreśleniu hipoteki nie będą miały miejsca inne rozliczenia między Wnioskodawczynią a matką.

Z opisanego stanu faktycznego wynika, że źródłem spłaty rat kredytu przez matkę Wnioskodawczyni jest osobiste zobowiązanie matki wynikające z umowy kredytu. Taka umowa stanowi odrębny od umowy darowizny stosunek zobowiązaniowy. Tym samym, dla Wnioskodawczyni samo zaciągnięcie oraz spłata tegoż kredytu nie wywoła żadnych skutków podatkowych w podatku od spadków i darowizn. Matka Wnioskodawczyni zaciągnęła bowiem kredyt w swoim imieniu i tym samym spłacając kredyt (wpłacając poszczególne raty) wywiązuje się z własnego zobowiązania wobec banku. Wpłata poszczególnych rat nie wywołuje więc żadnych skutków podatkowych po stronie Wnioskodawczyni, gdyż nie stanowi dla niej przysporzenia majątkowego – przysporzenie miałoby miejsce wówczas, gdyby to kredyt zaciągnęła Wnioskodawczyni (i to tylko sama), a spłaty rat dokonywała matka.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni w części dotyczącej spłaty kredytu – należało uznać za prawidłowe.

Odrębnej ocenie podlega jednak sposób wykorzystania środków pieniężnych uzyskanych z kredytu.

Matka Wnioskodawczyni pozyskane z kredytu środki przekazała na zakup lokalu dla Wnioskodawczyni. Po zakończeniu spłaty kredytu nie nastąpi żadne rozliczenie z tego tytułu pomiędzy matką a Wnioskodawczynią. Tym samym, środki te stały się własnością Wnioskodawczyni.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika więc, że to z chwilą przekazania środków pieniężnych na zakup mieszkania, pochodzących z zaciągniętego przez matkę kredytu, po stronie Wnioskodawczyni powstało przysporzenie pod tytułem darmym. To bowiem wtedy przekazując własne środki (pozyskane z kredytu), matka Wnioskodawczyni dokonała przysporzenia w jej majątku kosztem własnego majątku.

Dokonanie tej czynności podlegało zatem opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej. Tym samym, w celu skorzystania ze zwolnienia Wnioskodawczyni zobowiązana była dokonać zgłoszenia SD-Z2.

Formułując stanowisko do pytania „Czy zaciągnięty kredyt hipoteczny przez matkę (…) wiąże się z powstaniem po stronie małoletniej córki obowiązku podatkowego…” Wnioskodawczyni stwierdziła, że „W konsekwencji zaistniała sytuacja nie wiąże się z powstaniem obowiązku podatkowego po stronie małoletniej córki i zgłoszenie nabycia majątku w drodze darowizny na formularzu SD-Z2 jest bezprzedmiotowe”.

Z takim stanowiskiem nie można się zgodzić. Przekazanie środków pod tytułem darmym (a tak wynika z wniosku, bo pomiędzy matką i Wnioskodawczynią nie będzie żadnych rozliczeń) pozyskanych z kredytu na zakup lokalu mieszkalnego dla Wnioskodawczyni rodzi bowiem, jak wskazano powyżej, skutki podatkowe.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni w tej części należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj