Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP1/4512-15/15/MS
z 20 kwietnia 2015 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 19 grudnia 2014 r. (data wpływu 7 stycznia 2015 r.), uzupełnionym pismem z 3 kwietnia 2015 r. (data wpływu 8 kwietnia 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

  • stwierdzenia, że wypłata premii nie stanowi zdarzenia skutkującego u Wnioskodawcy możliwością obniżenia podstawy opodatkowania w podatku VAT - jest prawidłowe,
  • stwierdzenia, że wypłata premii nie powoduje skutków prawnych na gruncie podatku VAT - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 stycznia 2015 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek z 19 grudnia 2014 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych udzielanych przez Wnioskodawcę premii.

Wniosek został uzupełniony pismem z 3 kwietnia 2015 r. (data wpływu 8 kwietnia 2015 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu nr IBPP1/4512-15/15/MS, IBPBI/2/4510-30/15/PC z 25 marca 2015 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług działającym w branży motoryzacyjnej. Podstawowym przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskodawcy jest wykonywanie produktów z materiałów technicznie spienionych oraz realizacja dostaw elementów na zlecenie swoich odbiorców, będących niejednokrotnie znaczącymi koncernami branży motoryzacyjnej. Cechą charakterystyczną działania w branży motoryzacyjnej jest tendencja do udzielania wymiernych korzyści finansowych zleceniodawcom w zamian za złożenie przez nich zlecenia wytworzenia określonego elementu konstrukcyjnego samochodu.

W toku negocjacji prowadzonych z jednym z kontrahentów Wnioskodawcy w 2014 r. ustalono, iż z tytułu możliwości realizacji projektu polegającego na dostarczaniu uszczelek samochodowych z tworzyw sztucznych, którego wartość wyceniono na około 500.000 euro (wartość tego projektu może ulegać zmianom, w tym w skrajnym przypadku niepowodzenia rynkowego może ona wynieść „0”), udzielający zamówienia otrzyma dwa rodzaje premii finansowych. Rozpoczęcie produkcji seryjnej przewidziano na okres czerwca 2015 r.

Pierwszy rodzaj premii został określony jako obniżka procentowa w stosunku do wynegocjowanej ceny jednostkowej towaru, wynoszącej odpowiednio: 1) 0,442 euro oraz 0,375 euro za każdą sztukę uszczelki dostarczonej do samochodu O. A. SW oraz 2) 0,24 euro oraz 0,242 euro za każdą sztukę uszczelki dostarczonej do samochodu VW T. Obniżka ta wynosi 5% ww. ceny uszczelki i będzie udzielana w każdym roku realizacji projektu tj. z dniem 1 stycznia 2016 r., 1 stycznia 2017 r. oraz 1 stycznia 2018 r. Rozpoczęcie produkcji seryjnej przewidziano na okres czerwca 2015 r.

Drugi rodzaj premii finansowej polega na wypłaceniu jednorazowej premii za realizację projektów: w wysokości 3.000 euro za projekt VW T. oraz 2000 euro za projekt O. A. SW. Kwota 5.000 euro ma być wypłacona w wysokości 20% do końca listopada 2014 r. oraz w pozostałej wysokości w styczniu 2015 r., a więc zanim nastąpi realizacja projektów. Zgodnie z ustalonymi warunkami transakcji wysokość drugiego rodzaju premii nie jest uzależniona ani od rzeczywiście zrealizowanego obrotu (choć w toku negocjacji Wnioskodawca proponował alternatywnie udzielenie dodatkowego rabatu w wysokości 1% rocznego zrealizowanego obrotu na rzecz kontrahenta) ani w ogóle od dokonania jakiejkolwiek sprzedaży na jego rzecz. Nie jest ona również zwracana w przypadku braku realizacji projektu z powodów rynkowych (np. brak powodzenia rynkowego danego modelu samochodu). Na koniec Wnioskodawca zauważa, iż wskazane dwa rodzaje premii finansowej były osobno negocjowane, są ujmowane jako osobne postanowienia kontraktu a ponadto w stosunku do nich używa się odrębnej terminologii umownej (np. pierwszy rodzaj premii jest opisywany mianem „productivity” podczas gdy drugi rodzaj premii jest określany mianem „business link” albo „additional productivity”).

Wnioskodawca powziął wątpliwość co do prawidłowego ujęcia drugiego ze wskazanych rodzajów premii finansowej na potrzeby podatku od towarów i usług (VAT) oraz właściwego zaliczenia go do kosztów uzyskania przychodów na potrzeby podatku dochodowego od osób prawnych (CIT).

W piśmie z 3 kwietnia 2015 r. stwierdzono:

Ad. 1

Wnioskodawca pragnie wskazać, iż w chwili składania uzupełnionego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego, bonus został już udzielony. Strony zgodnie ustaliły, iż w związku z powyższym po stronie kontrahenta powstanie należność w kwocie 5.000 euro i zostanie ona potrącona ze zobowiązaniem kontrahenta w stosunku do Wnioskodawcy z tytułu zapłaty wynagrodzenia za sprzedawane towary.

Ad. 2

  1. Kontrahent umożliwił Wnioskodawcy realizację wskazanego projektu w ten sposób, iż po zaakceptowaniu przedstawionej oferty i jej warunków biznesowych, udzielił mu zamówienia (w formie pisemnej - tzw. list nominacyjny) na określoną partię wyrobów, co było jednoznaczne ze zobowiązaniem się do ich odbioru i zapłaty ceny transakcyjnej.
  2. Kwota 5.000 euro stała się należna w związku z wyborem oferty Wnioskodawcy. Dokonując wyboru oferty Wnioskodawcy, kontrahent w praktyce zobowiązał się do realizacji kontraktu w sposób wyłączny z Wnioskodawcą np. w razie znalezienia przez niego lepszego źródła zaopatrzenia zobowiązał się do dania Wnioskodawcy 3 - miesięcznego terminu do dostosowania swojego poziomu produkcji do konkurencji. Jednakże podpisana umowa nie zawiera formalnego zobowiązania się kontrahenta do wykorzystania potencjału ekonomicznego Wnioskodawcy na zasadzie wyłączności w okresie trwania umowy (klauzula wyłączności).
  3. Kwota 5.000 euro była jednym z warunków przyjęcia oferty Wnioskodawcy. W związku z tym miała ona go zachęcić do udzielenia zamówienia Wnioskodawcy i w konsekwencji zawarcia wiążącej umowy cywilnoprawnej (w dokumentach handlowych okoliczność ta jest określana mianem „nominacji”, co oznacza pozytywne zakończenie postępowania o udzielenie zamówienia o charakterze konkursowym). Dodatkowo należy wskazać, że kwota 5.000 euro została udzielona przez Wnioskodawcę w zamian za zawarcie umowy na warunkach zbliżonych do wyłączności (por. lit. b powyżej), a zatem korzystnych dla Wnioskodawcy.

Ad. 3

Z treści dokumentów dotyczących negocjacji biznesowych wynika, iż zapłata tej kwoty była warunkiem zaakceptowania oferty Wnioskodawcy i wybrania jej spośród innych konkurencyjnych ofert, dotyczących tego samego przedmiotu zamówienia. Dodatkowo należy wskazać, iż kwota bonusu była udzielona również z uwagi na otrzymanie zamówienia na warunkach w praktyce zbliżonych do wyłączności (por. pkt 2 lit. b powyżej).

Ad. 4

Wnioskodawca zapewnił sobie możliwość realizacji kontraktu na wynegocjowanych warunkach. Skutkuje to w efekcie uzyskaniem przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Ad. 5

Ustalenie kwoty 5.000 euro nastąpiło w trakcie negocjacji. Z każdej strony w negocjacjach brały udział osoby upoważnione do składania wiążących oświadczeń w imieniu reprezentowanych podmiotów. Negocjacje były prowadzone pomiędzy działem zakupów kontrahenta oraz działem sprzedaży Wnioskodawcy.

Na ustalenie kwoty 5.000 euro wpłynęła chęć kontrahenta zapewnienia sobie porównywalności ofert różnych oferentów, w przypadku których proponowane produkty spełniały co prawda pewne minimalne standardy, jednakże różniły się tak ceną jak i jakością. Kwota 5.000 euro została zaproponowana jako kontroferta przez Wnioskodawcę, w związku z tym, iż początkowa wysokość opłaty była zbyt wygórowana i Wnioskodawca nie był gotów ponieść tak dużego wydatku. Kontrahent zażądał bowiem opłaty w wysokości 7.800 euro, zaś początkowo Wnioskodawca nie był w ogóle gotów udzielić bonusu. W efekcie negocjacji udało się zmniejszyć wysokość żądanej opłaty o około 35% w stosunku do początkowo zażądanej przez kontrahenta, a ponadto Wnioskodawca odzyskał kwotę 2.500 euro jako koszt oprzyrządowania niezbędnego do realizacji kontraktu.

Ad. 6

Kwestia podejmowania dodatkowych czynności została przedstawiona przez Wnioskodawcę w pkt 2 lit. b odpowiedzi Wnioskodawcy. Rekapitulując w tym miejscu powyższe uwagi: kontrahent realizuje umowę na warunkach zbliżonych do klauzuli wyłączności i jest zobowiązany, w razie znalezienia lepszej oferty, do udzielenia Wnioskodawcy 3 miesięcznego terminu na dostosowanie się do lepszej oferty konkurencji.

Ad. 7

Wypłacona kwota zostanie udokumentowana notą księgową. Jednakże z uwagi na najnowsze uzgodnienia pomiędzy stronami dojdzie do potrącenia wzajemnych należności i zobowiązań, a nie do fizycznej zapłaty tej kwoty.

Ad. 8

Kwota 5.000 euro jest związana z wykonywanymi czynnościami, które podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT). Jest tak ponieważ jej zapłata (ściślej: potrącenie) umożliwia realizację kontraktu na dostawy towarów wytworzonych przez Wnioskodawcę, w związku z czym Wnioskodawca będzie dokonywał krajowej dostawy towarów podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ad. 9

W hipotetycznej sytuacji gdyby Wnioskodawca nie zgodził się na uiszczenie kwoty 5.000 euro, kontrahent nie zawarłby z nim kontraktu i z pewnością wybrałby ofertę podmiotów konkurencyjnych wobec Wnioskodawcy. W efekcie Wnioskodawca nie uzyskałby w tej sytuacji przychodów związanych z dokonaniem sprzedaży (około 780.000 euro w ciągu 5 lat) na rzecz kontrahenta.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy drugi ze wskazanych rodzajów premii udzielonych przez Wnioskodawcę, polegający na dokonaniu zapłaty kwoty 5.000 euro na rzecz kontrahenta, powoduje skutki na gruncie podatku od towarów i usług poprzez obniżenie podstawy opodatkowania, a jeśli tak, to w którym okresie?

Zdaniem Wnioskodawcy,

Ad. 1 Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a - 30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5 tej ustawy, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Z kolei stosownie do art. 29a ust. 7 pkt 1 i 2 ustawy o VAT podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty oraz udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży. Dodatkowo ustawodawca wskazał, że podstawę opodatkowania obniża się (po spełnieniu warunków przewidzianych w ustawie o VAT) m.in. o kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen (art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT).

W tym miejscu Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, że przepis art. 29a ust. 7 ustawy o VAT jest oparty na art. 79 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE.L. Nr 347 s. 1, ze zm, dalej jako: „Dyrektywa VAT”). Art. 79 Dyrektywy VAT stanowi, że podstawa opodatkowania nie obejmuje obniżek cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty oraz opustów i obniżek cen udzielonych nabywcy lub usługobiorcy i uwzględnionych w momencie transakcji. Przyjęta konstrukcja wskazuje, iż konieczne jest uwzględnienie na potrzeby rozliczeń VAT tylko zdarzeń, które wpływają na obniżenie ceny za wyświadczoną usługę lub dokonaną dostawę towarów.

Co prawda ani Dyrektywa VAT ani ustawa o VAT nie zawierają definicji normatywnej „ceny”, jednakże można posiłkowo wskazać na obecnie obowiązującą w polskim porządku prawnym definicję normatywną „ceny” zawartą w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz.U. z 2014 r. poz. 915). Zgodnie z tym przepisem, ceną jest wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest zobowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę. Innymi słowy, cena określa wartość świadczenia wzajemnego, które otrzymuje sprzedawca w zamian za dokonaną przez siebie dostawę towarów lub wyświadczoną usługę. W konsekwencji zdarzenia, które nie wpływają na wartość świadczenia wzajemnego otrzymywanego przez sprzedawcę nie mogą wpływać na ustalenie podstawy opodatkowania VAT.

Biorąc pod uwagę powyższe regulacje prawne Wnioskodawca uznaje, iż okoliczność obniżenia wysokości należnej sprzedawcy zapłaty winna być każdorazowo uwzględniana w ustalanej podstawie opodatkowania VAT. Jeżeli do obniżenia wysokości zapłaty (i tym samym do obniżenia wysokości podstawy opodatkowania VAT) dochodzi jeszcze przed dokonaniem sprzedaży, to obniżka ta jest uwzględniona już w cenie ustalonej pomiędzy stronami. Jeżeli do obniżenia wysokości zapłaty dochodzi już po dokonaniu sprzedaży, ale przed wystawieniem faktury VAT dokumentującej sprzedaż, okoliczność ta jest w odpowiedni sposób wykazywana na wystawianym dokumencie. Jeżeli zaś obniżenie należnej zapłaty następuje po dokonaniu sprzedaży i po wystawieniu faktury VAT, wówczas obniżenie podstawy opodatkowania VAT wymaga wystawienia faktury VAT korygującej oraz zasadniczo uzyskania potwierdzenia jej otrzymania przez kontrahenta.

Wnioskodawca dostrzega, iż nie wszystkie zdarzenia gospodarcze dotyczące sposobów rozliczeń pomiędzy kontrahentami mogą powodować powstanie skutków na gruncie podatku VAT. W szczególności tego typu zdarzenia, w przypadku których nie występuje żaden związek pomiędzy rozliczeniem stron a należną sprzedawcy zapłatą nie mogą być uwzględniane w podstawie opodatkowania VAT. Odnosząc te spostrzeżenia do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, to o ile w przypadku pierwszego rodzaju premii finansowej można dostrzec wyraźny związek pomiędzy wysokością należnego Wnioskodawcy wynagrodzenia a udzieloną 5% obniżką ceny (wartość rabatu jest udzielana od wynegocjowanej ceny, wobec czego wpływa ona na wysokość zapłaty otrzymywanej przez Wnioskodawcę), to już w przypadku drugiego z rodzajów premii związek taki nie jest już widoczny.

Wnioskodawca zauważa, iż w przypadku szeroko rozumianych obniżek cen (w postaci rabatów, bonifikat, opustów, uznanych reklamacji, skont oraz wypłacanych premii pieniężnych z tytułu osiągnięcia określonej wielkości sprzedaży lub terminowego regulowania należności) wpływających na obniżenie podstawy opodatkowania kluczowe znaczenie mają rozważania zawarte w uchwale składu siedmiu sędziów NSA z 25 czerwca 2012 r. (sygn. akt I FPS 2/12). Pogląd prawny wyrażony w tej uchwale jest szeroko podzielany w orzecznictwie sądowym (por. przykładowo wyrok WSA w Szczecinie z 23 marca 2014 r., sygn. akt I SA/Sz 1030/13, wyrok NSA z 11 lutego 2014 r., sygn. akt I FSK 310/13 oraz wyrok WSA w Warszawie z 17 października 2012 r., sygn. akt III SA/Wa 2204/11). Co więcej wyroki te potwierdzają prawidłowość stanowiska zajmowanego przez Ministerstwo Finansów, które również uwzględnia treść przytoczonej uchwały składu siedmiu sędziów NSA.

W związku z powyższym należy zauważyć, iż w powyższej uchwale NSA wskazał, że pojęcia rabatu i premii pieniężnej pokrywają się. Dalej NSA podał, iż rabaty można podzielić na transakcyjne oraz potransakcyjne. Te pierwsze są udzielane przed ustaleniem ceny lub w trakcie jej ustalania i są najczęściej wynikiem negocjacji ceny. Z kolei rabaty potransakcyjne są najczęściej konsekwencją odpowiednich umów o współpracy handlowej, które premiują kontrahentów np. tych, którzy osiągnęli określony poziom obrotu i w takiej sytuacji zmniejszają one obrót w transakcji z danym kontrahentem. W dalszej części swoich rozważań NSA zauważył, że efekt ekonomiczny przyznania np. premii pieniężnej wyrażonej procentowo w stosunku do obrotu oraz udzielenia rabatu w stosunku do wszystkich transakcji z danym kontrahentem w danym okresie będzie zbliżony. Podobnie ocenił NSA efekt udzielenia premii pieniężnej wyrażonej kwotowo, ponieważ również w tym wypadku możliwe będzie przypisanie określonego procentu rabatu przypadającego na dokonaną sprzedaż za dany okres. NSA zauważył, iż następstwem dokonanych rozliczeń pomiędzy stronami (zarówno w przypadku premii pieniężnej jak i rabatu) będzie to, iż premia pieniężna za dany okres, w ujęciu ekonomicznym, będzie się w istocie sprowadzać do zwrotu nabywcy przez sprzedawcę części uiszczonego wcześniej wynagrodzenia z tytułu dokonanych z nabywcą transakcji – w następstwie czego zmniejszeniu ulega wcześniej określona z tytułu tych transakcji ich globalna wartość.

Zdaniem Wnioskodawcy niekiedy mogą jednak występować sytuacje, w ramach których płatność dokonana na rzecz kontrahenta nie ma żadnego związku z realizowaną później na jego rzecz sprzedażą. W stanie faktycznym przedstawionym w niniejszym wniosku, z uwagi na brak uzależnienia konieczności dokonania zapłaty kwoty 5.000 euro od wolumenu sprzedaży jak również z uwagi na okoliczność, iż w przypadku gospodarczej niemożliwości/nieopłacalności realizacji projektu dokonana płatność nie podlega zwrotowi, wskazuje iż to przysporzenie ma charakter partycypacji w ryzyku gospodarczym zleceniodawcy. Skoro bowiem zleceniodawca ponosi wydatki związane z uruchomieniem produkcji danego elementu samochodu i związane z tym ryzyko poniesienia straty, to również zleceniobiorca (Wnioskodawca) będący jego kooperantem winien wziąć na siebie część tego ryzyka gospodarczego.

Dodatkowo, zdaniem Wnioskodawcy, za przyjęciem, iż dokonana płatność kwoty 5.000 euro nie ma wpływu na podstawę opodatkowania VAT przemawiają następujące argumenty:

  • obydwie premie pieniężne zostały w inny sposób ujęte (opisane) w postanowieniach umownych;
  • w przypadku premii finansowej polegającej na dokonaniu zapłaty kwoty 5.000 euro strony odrzuciły pierwotną koncepcję wprowadzenia dodatkowego rabatu ustalonego na podstawie wielkości uzyskanych obrotów, co wskazuje na ich zgodną wolę wprowadzenia rozliczenia innego niż wpływające na ustalenie wysokości ceny transakcji pomiędzy nimi;
  • wysokość wypłacanej premii finansowej w kwocie 5.000 euro w żaden sposób nie jest zależna od wysokości obrotu i również w przypadku jego niewystąpienia (sytuacja w której obrót wyniesie zero) płatność ta powinna nastąpić;
  • termin dokonania płatności (listopad 2014/styczeń 2015 r.) jest znacznie wcześniejszy niż zakontraktowany początek dostaw (czerwiec 2015 r.) w związku z czym płatność ta w żaden sposób nie może być łączona z mającymi nastąpić dopiero w przyszłości dostawami.

Tym samym uiszczana opłata może pełnić również rolę dodatkowej zachęty dla kontrahenta na potrzeby realizacji transakcji, ponieważ pokazuje, iż dokonujący płatności chce rzetelnie współpracować na uzgodnionych warunkach oraz spełnia określone warunki m.in. co do swojej płynności finansowej. W kwestii opłat motywacyjnych wypowiedział się m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w wyroku z dnia 5 września 2013 r. (sygn. akt: I SA/Rz 532/13). W przytoczonym wyroku WSA uznał, iż tego typu opłata ma na celu zachęcenie odbiorcy do zawarcia danej umowy na określonych w niej warunkach. Zapłata opłaty motywacyjnej nie ma charakteru wzajemnego, nie stanowi żadnej formy zaliczki, ani też nie ma gwarancji, że odbiorca otrzymujący taką premię, dotrzyma warunków wynikających z umowy. Należy zatem stwierdzić, że opłata motywacyjna stanowi jedynie opłatę za gotowość do przystąpienia przez odbiorcę do konkretnej umowy handlowej i realizowania jej założeń.

W świetle powyższego Wnioskodawca zauważa, iż w przypadku dokonania przez niego zapłaty w kwocie 5.000 euro również brak będzie wzajemnego świadczenia ze strony jego kontrahenta. Podmiot otrzymujący premię nie jest bowiem zobowiązany do spełnienia jakiegokolwiek innego świadczenia wzajemnego w związku z otrzymaną premią pieniężną, zaś realizacja sprzedaży Wnioskodawcy na jego rzecz będzie uzależniona od przyszłych uwarunkowań gospodarczych (tzn. ilości zamówień na nowe samochody). Nie można tym samym uznać, że premia finansowa wskazana w przedmiotowym stanie faktycznym będzie tożsama z premią pieniężną w rozumieniu ww. uchwały NSA z dnia 25 czerwca 2012 r. (sygn. akt I FPS 2/12), ponieważ nie można takiej premii przypisać do transakcji dokonywanych w ramach projektu, a zatem nie ulegnie zmniejszeniu „określona wcześniej globalna wartość tych transakcji”.

Podsumowując, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że drugi ze wskazanych rodzajów premii finansowej jest zdarzeniem nie powodującym skutków prawnych na gruncie podatku VAT, w szczególności jej zapłata nie stanowi zdarzenia umożliwiającego obniżenie podstawy opodatkowania w VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się w zakresie:

  • stwierdzenia, że wypłata premii nie stanowi zdarzenia skutkującego u Wnioskodawcy możliwością obniżenia podstawy opodatkowania w podatku VAT - za prawidłowe,
  • stwierdzenia, że wypłata premii nie powoduje skutków prawnych na gruncie podatku VAT - za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W myśl art. 15 ust.1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych ( art. 15 ust. 2 ustawy).

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Powyższy przepis formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres.

Na mocy art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, obowiązującego od dnia 1 stycznia 2014 r., podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W myśl art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:

  1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
  2. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Stosowanie do art. 29a ust. 7 ustawy, podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

  1. stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
  2. udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
  3. otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

W oparciu o art. 29a ust. 10 ustawy, podstawę opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 13, obniża się o:

  1. kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;
  2. wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;
  3. zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;
  4. wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy o VAT podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

  1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
  2. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
  3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
  4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.

W art. 106e ustawy wskazano, co faktura powinna zawierać.

Na mocy art. 106j ust. 1 ustawy, w przypadku gdy po wystawieniu faktury:

  1. udzielono obniżki ceny w formie rabatu, o której mowa w art. 29a ust. 7 pkt 1,
  2. udzielono opustów i obniżek cen, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1,
  3. dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,
  4. dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,
  5. podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury

-podatnik wystawia fakturę korygującą.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług działającym w branży motoryzacyjnej. Podstawowym przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskodawcy jest wykonywanie produktów z materiałów technicznie spienionych oraz realizacja dostaw elementów na zlecenie swoich odbiorców, będących niejednokrotnie znaczącymi koncernami branży motoryzacyjnej. Cechą charakterystyczną działania w branży motoryzacyjnej jest tendencja do udzielania wymiernych korzyści finansowych zleceniodawcom w zamian za złożenie przez nich zlecenia wytworzenia określonego elementu konstrukcyjnego samochodu.

W toku negocjacji prowadzonych z jednym z kontrahentów Wnioskodawcy w 2014 r. ustalono, iż z tytułu możliwości realizacji projektu polegającego na dostarczaniu uszczelek samochodowych z tworzyw sztucznych, którego wartość wyceniono na około 500.000 euro (wartość tego projektu może ulegać zmianom, w tym w skrajnym przypadku niepowodzenia rynkowego może ona wynieść „0”), udzielający zamówienia otrzyma dwa rodzaje premii finansowych. Rozpoczęcie produkcji seryjnej przewidziano na okres czerwca 2015 r.

Pierwszy rodzaj premii został określony jako obniżka procentowa w stosunku do wynegocjowanej ceny jednostkowej towaru, wynoszącej odpowiednio: 1) 0,442 euro oraz 0,375 euro za każdą sztukę uszczelki dostarczonej do samochodu O. A. SW oraz 2) 0,24 euro oraz 0,242 euro za każdą sztukę uszczelki dostarczonej do samochodu V. T. Obniżka ta wynosi 5% ww. ceny uszczelki i będzie udzielana w każdym roku realizacji projektu tj. z dniem 1 stycznia 2016 r., 1 stycznia 2017 r. oraz 1 stycznia 2018 r. Rozpoczęcie produkcji seryjnej przewidziano na okres czerwca 2015 r.

Drugi rodzaj premii finansowej polega na wypłaceniu jednorazowej premii za realizację projektów: w wysokości 3.000 euro za projekt V. T. oraz 2000 euro za projekt O. A. SW. Kwota 5.000 euro ma być wypłacona w wysokości 20% do końca listopada 2014 r. oraz w pozostałej wysokości w styczniu 2015 r., a więc zanim nastąpi realizacja projektów. Zgodnie z ustalonymi warunkami transakcji wysokość drugiego rodzaju premii nie jest uzależniona ani od rzeczywiście zrealizowanego obrotu (choć w toku negocjacji Wnioskodawca proponował alternatywnie udzielenie dodatkowego rabatu w wysokości 1% rocznego zrealizowanego obrotu na rzecz kontrahenta) ani w ogóle od dokonania jakiejkolwiek sprzedaży na jego rzecz. Nie jest ona również zwracana w przypadku braku realizacji projektu z powodów rynkowych (np. brak powodzenia rynkowego danego modelu samochodu). Na koniec Wnioskodawca zauważa, iż wskazane dwa rodzaje premii finansowej były osobno negocjowane, są ujmowane jako osobne postanowienia kontraktu a ponadto w stosunku do nich używa się odrębnej terminologii umownej (np. pierwszy rodzaj premii jest opisywany mianem „productivity” podczas gdy drugi rodzaj premii jest określany mianem „business link” albo „additional productivity”).

W przedmiotowej sprawie wyjaśnienia wymaga kwestia czy wypłacona przez Wnioskodawcę kwota premii w wysokości 5.000 euro za realizację projektów (w wysokości 3.000 euro za projekt V. T. oraz 2000 euro za projekt O. A. SW) stanowiącej zachętę dla kontrahenta do zawarcia z Wnioskodawcą umowy na produkcję uszczelek samochodowych z tworzyw sztucznych stanowi zapłatę za świadczenie usług na rzecz Wnioskodawcy.

Przepis art. 8 ust. 1 ustawy o VAT jest niejako dopełnieniem art. 7 ust. 1 ustawy i ma na celu objęcie opodatkowaniem każdej transakcji wykonywanej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, która nie stanowi dostawy towarów, przez co realizowana jest w ten sposób zasada powszechności opodatkowania.

Także art. 24 ust. 1 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347, s. 1 ze zm.) wskazuje, że „świadczenie usług” oznacza każdą transakcję, która nie stanowi dostawy towarów.

Pojęcie świadczenia – składającego się na istotę usługi – należy interpretować zgodnie z jego cywilistycznym rozumieniem. Jak wskazuje art. 353 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 121 ze zm.), świadczenie może polegać na działaniu albo zaniechaniu. Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innego podmiotu), jak i zaniechanie (nie czynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Na świadczenie mogą się też jednocześnie składać zachowania związane z działaniem, jak i zaniechaniem.

Należy zauważyć, iż pojęcie usługi zostało zdefiniowane bardzo szeroko. Powyższa definicja jest niewątpliwie szersza niż zakres tego pojęcia w potocznym jego rozumieniu. Taka konstrukcja definicji usług pozwala na objęcie zakresem przedmiotowym podatku VAT wszelkich transakcji wykonywanych w ramach działalności gospodarczej.

Zgodnie z artykułem 25 ww. Dyrektywy 2006/112/WE Rady, świadczeniem usług jest każde zachowanie się podmiotu w wykonaniu stosunku zobowiązaniowego, które niekoniecznie polega na fizycznym wykonaniu jakiejkolwiek czynności lub podjęciu działania. Dyrektywa obejmuje definicją świadczenia usług również zobowiązanie do zaniechania działania bądź do tolerowania czynności lub sytuacji.

W tym miejscu warto podkreślić, że nie każde zaniechanie działania lub tolerowanie czynności uważane jest za świadczenie usług. Dla stwierdzenia, czy dana czynność albo brak podejmowania czynności stanowi świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej, należy ocenić przedmiotową transakcję w kontekście całego systemu podatku VAT, a w szczególności jego głównych założeń i celów, które zostały wyrażone w artykule 1 Dyrektywy VAT. W myśl tego artykułu, podatek od wartości dodanej jest z założenia podatkiem nałożonym na konsumpcję towarów i usług. Chociaż płatnikiem podatku są wszystkie osoby zaangażowane w kolejne stadia transakcji gospodarczych, faktyczny i ostateczny ciężar podatku spoczywa jedynie na ostatecznym konsumencie. W świetle powyższych założeń opodatkowaniu podlegają tylko takie transakcje, w ramach których występuje możliwy do zidentyfikowania konsument towarów lub usług. W związku z powyższym zaniechanie działania lub tolerowanie czynności lub sytuacji podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywane jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta usługi.

W przedmiotowej sprawie kontrahent umożliwił Wnioskodawcy realizację wskazanego projektu w ten sposób, iż po zaakceptowaniu przedstawionej oferty i jej warunków biznesowych, udzielił Wnioskodawcy zamówienia (w formie pisemnej - tzw. list nominacyjny) na określoną partię wyrobów, co było jednoznaczne ze zobowiązaniem się do ich odbioru i zapłaty ceny transakcyjnej.

Kwota 5.000 euro stała się należna w związku z wyborem oferty Wnioskodawcy. Dokonując wyboru oferty Wnioskodawcy, kontrahent w praktyce zobowiązał się do realizacji kontraktu w sposób wyłączny z Wnioskodawcą np. w razie znalezienia przez niego lepszego źródła zaopatrzenia zobowiązał się do dania Wnioskodawcy 3 - miesięcznego terminu do dostosowania swojego poziomu produkcji do konkurencji. Jednakże podpisana umowa nie zawiera formalnego zobowiązania się kontrahenta do wykorzystania potencjału ekonomicznego Wnioskodawcy na zasadzie wyłączności w okresie trwania umowy (klauzula wyłączności).

Kwota 5.000 euro była jednym z warunków przyjęcia oferty Wnioskodawcy. W związku z tym miała ona go zachęcić do udzielenia zamówienia Wnioskodawcy i w konsekwencji zawarcia wiążącej umowy cywilnoprawnej (w dokumentach handlowych okoliczność ta jest określana mianem „nominacji”, co oznacza pozytywne zakończenie postępowania o udzielenie zamówienia o charakterze konkursowym). Dodatkowo należy wskazać, że kwota 5.000 euro została udzielona przez Wnioskodawcę w zamian za zawarcie umowy na warunkach zbliżonych do wyłączności, a zatem korzystnych dla Wnioskodawcy.

Z treści dokumentów dotyczących negocjacji biznesowych wynika, iż zapłata tej kwoty była warunkiem zaakceptowania oferty Wnioskodawcy i wybrania jej spośród innych konkurencyjnych ofert, dotyczących tego samego przedmiotu zamówienia. Dodatkowo należy wskazać, iż kwota bonusu była udzielona również z uwagi na otrzymanie zamówienia na warunkach w praktyce zbliżonych do wyłączności.

Wnioskodawca zapewnił sobie możliwość realizacji kontraktu na wynegocjowanych warunkach. Skutkuje to w efekcie uzyskaniem przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Na ustalenie kwoty 5.000 euro wpłynęła chęć kontrahenta zapewnienia sobie porównywalności ofert różnych oferentów, w przypadku których proponowane produkty spełniały co prawda pewne minimalne standardy, jednakże różniły się tak ceną jak i jakością. Kwota 5.000 euro została zaproponowana jako kontroferta przez Wnioskodawcę, w związku z tym, iż początkowa wysokość opłaty była zbyt wygórowana i Wnioskodawca nie był gotów ponieść tak dużego wydatku. Kontrahent zażądał bowiem opłaty w wysokości 7.800 euro, zaś początkowo Wnioskodawca nie był w ogóle gotów udzielić bonusu. W efekcie negocjacji udało się zmniejszyć wysokość żądanej opłaty o około 35% w stosunku do początkowo zażądanej przez kontrahenta, a ponadto Wnioskodawca odzyskał kwotę 2.500 euro jako koszt oprzyrządowania niezbędnego do realizacji kontraktu.

Kwota 5.000 euro jest związana z wykonywanymi czynnościami, które podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT). Jest tak ponieważ jej zapłata (ściślej: potrącenie) umożliwia realizację kontraktu na dostawy towarów wytworzonych przez Wnioskodawcę, w związku z czym Wnioskodawca będzie dokonywał krajowej dostawy towarów podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.

W hipotetycznej sytuacji gdyby Wnioskodawca nie zgodził się na uiszczenie kwoty 5.000 euro, kontrahent nie zawarłby z nim kontraktu i z pewnością wybrałby ofertę podmiotów konkurencyjnych wobec Wnioskodawcy. W efekcie Wnioskodawca nie uzyskałby w tej sytuacji przychodów związanych z dokonaniem sprzedaży (około 780.000 euro w ciągu 5 lat) na rzecz kontrahenta.

Powyższe wskazuje, że poprzez wypłatę określonej kwoty Wnioskodawca powstrzymał kontrahenta od dalszego poszukiwania ofert produkcji wskazanych we wniosku uszczelek samochodowych. Tym samym fakt zawarcia umowy na warunkach korzystnych dla Wnioskodawcy a tym samym zaprzestania dalszego poszukiwania przez kontrahenta innych dostawców uszczelek samochodowych wskazuje na wypełnienie definicji usługi, zgodnie z którą świadczeniem usług jest również zobowiązanie się do zaniechania działań.

Powyższe zagadnienie stało się przedmiotem sporu w sprawie C-384/95 pomiędzy Landboden Agrardienste GmbH & Co. KG a Finanzamt Calau (Niemcy). Sprawa dotyczyła opodatkowania zobowiązania się do ograniczenia produkcji ziemniaków w świetle definicji świadczenia usług. W orzeczeniu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wskazano, że w sytuacjach, w których zredukowanie produkcji ziemniaków nie przyczynia się do uzyskania korzyści ani przez organy administracji państwowej, które dokonują wypłaty odszkodowania z tego tytułu, ani przez inne znane (ustalone) osoby, czynność taka nie stanowi świadczenia usług w rozumieniu artykułu 6(1) VI Dyrektywy. Świadczenie usług nie może mieć bowiem miejsca bez ustalenia konsumenta, tj. podmiotu będącego beneficjentem danej usługi.

W przedmiotowej sprawie beneficjentem usługi świadczonej przez kontrahenta jest Wnioskodawca, który w związku z wypłatą zachęty (wskazanej premii) powstrzymał kontrahenta od dalszego poszukiwania innych dostawców uszczelek samochodowych i zapewnił sobie wykorzystanie mocy produkcyjnych i uzyskanie przychodów związanych z dokonaniem sprzedaży w wysokości około 780.000 euro w ciągu 5 lat. Przy czym jak wskazał Wnioskodawca sytuacji gdyby Wnioskodawca nie zgodził się na uiszczenie kwoty 5.000 euro, kontrahent nie zawarłby z nim kontraktu i z pewnością wybrałby ofertę podmiotów konkurencyjnych wobec Wnioskodawcy.

Ponadto dzięki dokonanej zapłacie Wnioskodawca zabezpieczył się na wypadek zmian na rynku i pojawienia się konkurencyjnych ofert, mianowicie kontrahent w takim przypadku da Wnioskodawcy 3 miesięczny okres wypowiedzenia, w którym Wnioskodawca może dostosować się do warunków konkurencji co zapewni mu możliwość dalszej współpracy z kontrahentem.

Co się zaś tyczy odpłatności za ww. świadczenie to ustawa o VAT nie definiuje co należy rozumieć przez czynność odpłatną. Jednak dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność, co wynika z ww. przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.

Można w tym miejscu wskazać, iż kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

I tak, w wyroku z dnia 15 lipca 1982r. w sprawie Hong-Kong Trade Development Council, TSUE stwierdził, iż wskazane w sprawie czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Analizując głębiej ten problem Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z dnia 8 marca 1988r. w sprawie Apple and Pear Development Council stwierdził, iż czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem).

Pojęcie „odpłatności” pojawiło się również w orzeczeniu z dnia 5 lutego 1981r. C-154/80, które zapadło na tle przepisów I Dyrektywy VAT z dnia 11 kwietnia 1967r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych (67/227/EWEC). Trybunał wskazał, że termin „zapłata” stanowi integralną część przepisów prawa wspólnotowego, które nie odwołuje się do prawa państw członkowskich dla ustalenia jego znaczenia i zakresu. Stąd też wykładnia tego wyrażenia nie może być pozostawiona dyskrecjonalnemu władztwu każdego państwa członkowskiego. Ponadto Trybunał przypomniał, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego. W końcu – jak wskazał Trybunał – świadczenie wzajemne musi stanowić pewną wartość subiektywną, gdyż podstawą opodatkowania jest świadczenie wzajemne rzeczywiście otrzymane, nie zaś wartość otrzymana według kryteriów obiektywnych.

Na uwagę zasługuje tutaj orzeczenie w sprawie C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia), gdzie trybunał zauważył, iż czynność „podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że czynność uznaje się za odpłatną gdy są spełnione następujące warunki:

  • istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
  • wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,
  • istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,
  • odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
  • istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że podczas negocjacji umów w zakresie produkcji uszczelek samochodowych niezależnie od zawarcia ewentualnej umowy na produkcje tych uszczelek dochodzi do zawiązania innego stosunku zobowiązaniowego, w którym kontrahent (ewentualny nabywca produkowanych przez Wnioskodawcę uszczelek) jest w stanie zaakceptować warunki Wnioskodawcy w zamian za wypłacone kwoty pieniężne. Należy zwrócić uwagę, że kwota premii („kwota na zachętę”) jest wypłacana konkretnemu kontrahentowi (nabywcy uszczelek) nie jest wypłacana każdemu ewentualnemu nabywcy ale jest wypłacana przyszłemu nabywcy, czyli podmiotowi na rzecz którego Wnioskodawca będzie produkował przedmiotowe uszczelki samochodowe. W takiej sytuacji występuje wyraźny związek wypłaconego przez Wnioskodawcę wynagrodzenia (wskazanej we wniosku premii) za wzajemne zachowanie kontrahenta – przystąpienie do zawarcia długoterminowej umowy na produkcję uszczelek samochodowych i wyrażenie zgody na proponowane przez Wnioskodawcę warunki wynikające z jej treści.

Bowiem kontrahent (potencjalny nabywca uszczelek) zobowiązując się do zawarcia umowy z Wnioskodawcą a nie z innym podmiotem, świadczy na rzecz Wnioskodawcy czynność, którą zdaniem tut. organu należy zaklasyfikować jako usługę.

Tak więc otrzymana przez kontrahenta od Wnioskodawcy kwota wskazanej premii będzie związana z określonym zachowaniem kontrahenta, a zatem świadczeniem przez niego usługi.

Wypłacona kwota, jak sam Wnioskodawca wskazuje, jest bowiem jedną z zachęt do zawarcia umowy na produkcje uszczelek dla kontrahenta.

Tym samym proponowane przez Wnioskodawcę warunki wynikające z umowy na produkcję uszczelek będą przysparzały Wnioskodawcy korzyści w postaci uzyskania przychodów związanych z dokonaniem sprzedaży (około 780.000 euro w ciągu 5 lat) na rzecz kontrahenta.

Zatem w opisanej sytuacji wystąpi oczywisty związek pomiędzy wolą Wnioskodawcy do zawarcia umowy na produkcje uszczelek a kontrahentem objawiający się wypłaceniem zachęty a chęcią kontrahenta do zawarcia przedmiotowej umowy z Wnioskodawcą na korzystnych warunkach.

Należy zauważyć, że brak takiego wzajemnego świadczenia pomiędzy stronami (Wnioskodawcą a kontrahentem) mógłby się wiązać dla obu stron transakcji przykładowo z koniecznością ponoszenia dodatkowych kosztów związanych z szukaniem kontrahentów.

Zatem występuje konieczny element wzajemności, wystarczający do uznania, że płatność jest wynagrodzeniem za świadczoną usługę.

W związku z powyższym, zdaniem tut. organu w przedmiotowej sprawie zostały spełnione wszystkie przesłanki warunkujące uznanie ww. czynności za odpłatną usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, tj.:

  • istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie świadczącego usługę, tj. kontrahenta, gdyż za swoje zachowanie (wyświadczenie usługi) otrzymuje on wynagrodzenie w postaci wskazanej we wniosku premii,
  • odpłatność za otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z konkretnym zachowaniem kontrahenta na rzecz Wnioskodawcy,
  • wynagrodzenie otrzymane przez kontrahenta stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za świadczenie usługi, jaką jest zobowiązanie się kontrahenta do długoterminowego zakupu uszczelek samochodowych u Wnioskodawcy,
  • istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia, w analizowanym przypadku premia ma określoną wartość, zatem kwota świadczenia jest jasno i precyzyjnie przez strony określona,
  • kontrahenta łączą więzy prawne z Wnioskodawcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne.

Należy w tym miejscu także stwierdzić, że wypłacona przez Wnioskodawcę kwota nie stanowi rabatu obniżającego obrót gdyż z opisu sprawy nie wynika, aby dotyczyła jakichś konkretnych dostaw towarów dokonywanych w konkretnych okresach rozliczeniowych. Ponadto skoro kontrahent zobowiązany jest do konkretnego zachowania się wobec Wnioskodawcy oczywistym jest, że stanowi zapłatę za to właśnie zachowanie.

Zatem w przedmiotowych okolicznościach zachowanie kontrahenta w świetle art. 8 ust. 1 ustawy o VAT uznać należy za usługę świadczoną odpłatnie i w związku z tym podlegającą opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

W związku z tym w opisanej sytuacji kontrahent otrzymujący od Wnioskodawcy kwotę stanowiącą zachętę do zawarcia długoterminowej umowy najmu powinien ją udokumentować – zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy – fakturą VAT wystawioną Wnioskodawcy, z uwagi na to, że jest związana z konkretnym jego zachowaniem i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji powyższego prawidłowe jest stwierdzenie Wnioskodawcy, że w przedmiotowej sprawie wypłata premii nie stanowi zdarzenia umożliwiającego u niego obniżenie podstawy opodatkowania w podatku VAT. Jednak stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym wypłata wskazanej premii nie powoduje skutków prawnych na gruncie podatku VAT, należy uznać za nieprawidłowe, gdyż jak stwierdzono przedmiotowa wypłata wywołuje skutki w podatku VAT w postaci świadczenia usług przez kontrahenta na rzecz Wnioskodawcy.

Odnośnie powołanych przez Wnioskodawcę wyroków NSA i WSA (I FPS 2/12, I SA/Sz 1030/13, I FSK 310/13, III SA/Wa 2204/11) tut. organ podziela stanowisko w nich zawarte w kwestii uznania określonych rodzajów premii za rabat, co też znajduje wyraz w niniejszej interpretacji. Natomiast w odniesieniu do wyroku I SA/Rz 532/13 należy stwierdzić, że wyrok ten został uchylony przez NSA orzeczeniem I FSK 2042/13, zatem rozstrzygnięcie podjęte przez WSA w Rzeszowie nie zostało zaakceptowane przez NSA.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejsza interpretacja nie dotyczy opodatkowania pierwszego rodzaju udzielanej przez Wnioskodawcę premii, gdyż jak wskazał Wnioskodawca we wniosku wątpliwość dotyczy drugiego rodzaju premii i w tym też zakresie zostało sformułowane prze Wnioskodawcę pytanie, które zakreśliło ramy niniejszej interpretacji.

Niniejsza interpretacja nie wywołuje też skutków prawnopodatkowych dla kontrahenta Wnioskodawcy, który jeśli jest zainteresowany uzyskaniem interpretacji w zakresie sposobu opodatkowania świadczonych na rzecz Wnioskodawcy usług powinien wystąpić z odrębnym wnioskiem o interpretację w swojej indywidualnej sprawie.

Niniejsza interpretacja indywidualna traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz.U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj