2015.12.04 - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB3/4510-1-426/15-5/JG
z 4 grudnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 4 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z 27 sierpnia 2015 r. (data wpływu 7 września 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na usługi gastronomiczne – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 września 2015 r. został złożony ww. wniosek – uzupełniony pismami z 24 listopada 2015 r. (data wpływu 25 listopada 2015 r. oraz 26 listopada 2015 r.) – o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na usługi gastronomiczne.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka (dalej zwana: Spółka, Wnioskodawca) praktykuje zakup usług gastronomicznych i cateringowych, które są nabywane przez Spółkę w różnych okolicznościach (takich jak np. spotkanie z klientem, spotkanie wewnętrzne, szkolenie itp.) i przekazywane na rzecz różnych osób (pracowników, klientów). Wnioskodawca udostępnia usługi gastronomiczne między innymi w trakcie:

szkoleń „wewnętrznych” realizowanych na rzecz pracowników,
szkoleń „zewnętrznych” realizowanych na rzecz klientów lub innych podmiotów grupy C.,
spotkań grup roboczych w trakcie trwania projektów realizowanych na rzecz klientów lub też projektów w ramach projektów wewnętrznych (organizacyjnych),
spotkań wewnętrznych pracowników o charakterze „team building” (integracyjnych, budowania zespołu) w szczególności w ramach zespołów oddelegowanych do wykonania określonego projektu lub też członków komórek organizacyjnych,
spotkań z klientami w trakcie, których omawiane są zagadnienia operacyjne na różnym etapie projektów (negocjacji, realizacji projektu, finalizacji projektów i obsługi posprzedażowej itp.).

Oferowane klientom/pracownikom posiłki mogą mieć różną formę od przekąsek (ciastka, owoce) lub też lunchu/kolacji. W przypadku większej liczby uczestników lub braku możliwości logistycznej zaserwowania usług cateringowych/gastronomicznych w biurach Spółki, posiłki (np. lunch) mogą być serwowane w restauracji. Wnioskodawca chciałby zaznaczyć, że w każdym z ww. przypadków spotkania nie mają charakteru reprezentacyjnego.

W piśmie z 24 listopada 2015 r. stanowiącym odpowiedź na wezwanie o doprecyzowanie stanu faktycznego, Spółka złożyła następujące wyjaśnienia.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy.

Z powyższego wynika, iż podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (niewymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Tak więc, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:

został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik).
jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,
został właściwie udokumentowany,
nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Wskazać należy, iż aby uznać dany wydatek za koszt uzyskania przychodów nie jest konieczne w każdym przypadku wykazanie między nim a przychodem bezpośredniego związku. Należy zaznaczyć, że kosztami uzyskania przychodów są wszystkie wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów, w tym również w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości. Wobec powyższego, kosztami będą również koszty pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

Zdaniem Spółki, koszty spotkań integracyjnych przedstawionych w punktach od 1 do 4 w opisie stanu faktycznego spełniają zawarty w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych warunek zakwalifikowania ich do kosztów uzyskania przychodów. Jak przedstawiono w opisie stanu faktycznego, Spółka ponosi koszty organizacji spotkań integracyjnych, bowiem widzi istotną potrzebę wzmacniania więzi między współpracownikami i pracownikami i zwiększenie efektywności pracy zespołowej wszystkich twórców projektu (pracowników i podwykonawców). Charakter pracy wykonywanej przez pracowników (praca w siedzibie u klienta, poza biurem Spółki) nie daje wszystkim pracownikom możliwości wzajemnego poznania się poprzez codzienny kontakt. Natomiast współpraca między pracownikami oraz podwykonawcami staje się szczególnie ważna w przypadku jeśli zostaną oddelegowani do wspólnego projektu. Realizacja złożonych projektów informatycznych wymaga efektywnej współpracy członków zespołu projektowego ze względu na potrzebę zapewnienia wysokiej jakości usług, jak również terminowe wykonanie prac. Skuteczna współpraca zespołu zapewnia przede wszystkim sprawną realizację projektu oraz efektywną komunikację w zespole (właściwe monitorowanie postępu prac przez managera projektu, ewaluację poprawności wykonanych przez członków zespołu zadań, jak również skorygowanie ewentualnych pomyłek).

W ocenie Spółki, wydatki ponoszone na usługi gastronomiczne w trakcie spotkań wewnętrznych z pracownikami, takich jak szkolenia wewnętrzne, spotkania grup roboczych, spotkania wewnętrzne pracowników (team building) mają związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, bowiem wpływają na jakość świadczonych przez firmę usług (poprzez poprawę sprawnej realizacja projektów), a zatem mają wpływ na przychody osiągane przez Spółkę. Efekty organizacji szkoleń, spotkań projektowych o charakterze zarządczym (tj. w trakcie których kierownicy dzielą obowiązki, zarządzają, kontrolują i motywują postępy zespołu) i merytorycznych (tj. w trakcie których omawiane są wyniki prac zespołów) oraz spotkania wewnętrzne pracowników (team building) o charakterze integracyjnym są jak najbardziej widoczne w dynamicznym rozwoju firmy. W trakcie szkoleń i w trakcie spotkań grup roboczych, posiłki mają charakter symboliczny. Pracodawcy zależy na utrzymaniu w zespole skupienia na realizowanej aktywności (tj. na szkoleniu lub na spotkaniu grupy roboczej), pracownicy pozostają część dnia lub cały dzień w jednej grupie, przerwa w trakcie której serwowany jest posiłek jest częścią spotkania i zapobiega rozchodzeniu się pracowników, ich powrotom do stanowiska pracy, a tym samym rozproszeniu np. na bieżących obowiązkach. Poprawia to dyscyplinę pracy grupy i w ocenie Wnioskodawcy, kosztem niewielkich nakładów pozwala na osiągnięcie znacznie lepszych wyników prac.

W odniesieniu do spotkań integracyjnych (team building) podkreślić należy, że spotkania organizowane są najczęściej jako popołudniowe lub wieczorne wspólne wyjście przy okazji spotkań szkoleniowych lub projektowych. Spotkania są szerszą częścią spotkań pracowników w ramach zespołów, których celem jest przede wszystkim wzmocnienie pracy zespołowej (tzw. team building). Wspólne spotkania poprawiają atmosferę w ramach zespołu (należy wskazać, że praca w zespołach projektowych związana jest z wysokim poziomem stresu, dużą presją na terminowość i jakość wykonanych zadań), umożliwiają tworzenie więzi między pracownikami i tym samym wpływają na efektywność pracowników i ich zadowolenie z wykonywanych obowiązków, te z kolei na jakość świadczonych przez Spółkę usług. Dodatkowo należy wskazać, że w odniesieniu do spotkań integracyjnych „team building”, poza oczywistym aspektem integracyjnym, spotkania te mają przede wszystkim na celu wymianę doświadczeń i omówienie problemów potencjalnie nurtujących pracowników. Jak już wspomniano, ze względu na charakter wykonywanej pracy (praca projektowa, często wykonywana u klienta, poza biurem), wielu spośród pracowników, członków tego samego zespołu, nie ma możliwości codziennego kontaktu. W przypadku jeśli pracownicy mieliby możliwość codziennego kontaktu, wymiana doświadczeń i dzielenie się pozaformalnymi doświadczeniami z przebiegu projektów, przebiegałoby w sposób niejako naturalny. Ze względu na specyfikę funkcjonowania firmy, Spółka decyduje się zatem na organizowanie spotkań pracowników z różnych działów (przy okazji szkoleń) lub w ramach jednego zespołu projektowego, aby umożliwić im sprawną i efektywną współpracę oraz wymianę doświadczeń. Spotkania te mają – zdaniem Spółki – pozytywny wpływ na bieżącą działalność operacyjną firmy, a zatem mają związek z osiąganymi przychodami.

Podobne stanowisko prezentują organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych. Między innymi Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu potwierdził, że wydatki na spotkania integracyjne i okolicznościowe, jak również spotkania łączone ze szkoleniowymi i informacyjnymi, ze względu na wzrost motywacji, wzajemnego zaufania pracowników i identyfikacji z firmą, a przez to wzrost wydajności i zaangażowania pracowników, mają niewątpliwy wpływ na osiągane przez Spółkę przychody. W związku z powyższym, a także w związku z brakiem w art. 16 wyłączenia tego rodzaju wydatków stanowią one pośrednie koszty uzyskania przychodów (sygn. ILPB3/423-424/09-5/MC z 1.09.2009 r.).

Dodatkowym argumentem przemawiającym w ocenie Spółki za uznaniem wydatków na usługi gastronomiczne w trakcie spotkań szkoleniowych, projektowych i o charakterze integracyjnym, za koszty uzyskania przychodów, jest specyfika współczesnego rynku pracy w Polsce. Pozyskanie wysoko wykwalifikowanych pracowników jest kluczem do sukcesu każdej firmy, a w szczególności działającej w branży informatycznej, gdzie pozyskanie nowych pracowników o odpowiednich kwalifikacjach często jest trudne i kosztowne (m.in. koszty rekrutacji). W związku z powyższym, Spółka przywiązuje dużą wagę do stwarzania pracownikom szczególnie korzystnych warunków pracy, które obejmują poza wynagrodzeniem i świadczeniami pozapłacowymi np. w formie kart sportowych (doliczanymi do wynagrodzenia podlegającego opodatkowaniu), również organizację spotkań dla pracowników w trakcie których ponosząc niewielkie wydatki na usługi gastronomiczne. Spotkania takie wpływają na przyjazną.

W związku z powyższym, zdaniem Spółki, wydatki na usługi gastronomiczne w trakcie organizowanych spotkań wewnętrznych należy uznać za koszty ponoszone na rzecz pracowników i stanowią one koszty uzyskania przychodów. Pracownicy są podstawowym „zasobem” Spółki i świadczone przez tych pracowników usługi informatyczne stanowią źródło jej przychodów podlegających opodatkowaniu.

W odniesieniu do kosztów ponoszonych w związku z usługami gastronomicznymi w związku ze spotkaniami z klientami, należy jednoznacznie wskazać, że Spółka każdorazowo poddaje szczegółowej analizie cel organizacji spotkania. W przypadku, gdyby spotkanie miało charakter reprezentacyjny, tj. nie byłoby związane z bieżącymi celami operacyjnymi Spółki, takimi jak realizacja projektów, analiza postępu prac, wyniki prac itd.

W ocenie Spółki, są to koszty ponoszone w związku z prowadzoną działalnością i niestanowiące kosztów reprezentacji. Zgodnie z interpretacją ogólną Ministra Finansów z 25 listopada 2013 r. (DD6/0331127/SOH/2013/RD-120521), nie podlegają wykluczeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT i art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o PIT ponoszone przez podatników wydatki na drobne poczęstunki (np. ciastka, paluszki, kanapki), napoje (np. kawa, herbata, woda mineralna, soki), a także posiłki (np. obiady, lunche), niezależnie od miejsca ich podawania (w siedzibie podatnika, czy też poza nią), podawane podczas prowadzenia rozmów z kontrahentami, inwestorami, wykonawcami etc. dotyczących zakresu prowadzonej przez podatników działalności gospodarczej.

Spółka każdorazowo dokonuje analizy celu i okoliczności spotkania, co w praktyce powoduje, że za reprezentację uznawane są np. wydatki na spotkania o charakterze towarzyskim czy czysto rozrywkowym (które jednak występują niezwykle rzadko). Spółka natomiast dokonuje zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków na usługi gastronomiczne, gdy ponoszone są one w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, tj. gdy spotkania spełniają łącznie następujące warunki.

spotkania odbywają się z klientami, podwykonawcami lub partnerami,
spotkania mają charakter biznesowy, to jest w szczególności dotyczą obecnej lub przyszłej współpracy, która ma na celu osiąganie przychodów przez podatnika,
spotkania nie mają charakteru reprezentacyjnego, czyli między innymi wyłącznie rozrywkowego lub towarzyskiego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Spółka może rozpoznać jako koszt uzyskania przychodów wydatki na usługi gastronomiczne?

Zdaniem Wnioskodawcy, każda ze wskazanych w stanie faktycznym sytuacji, a więc, oferowanie pracownikom lub klientom przekąski lub posiłku (lunch, kolacja), w biurze Spółki lub poza biurem w lokalu gastronomicznym, w przypadku:

szkoleń „wewnętrznych” realizowanych na rzecz pracowników,
szkoleń „zewnętrznych” realizowanych na rzecz klientów lub innych podmiotów grupy C.,
spotkań grup roboczych w trakcie trwania projektów realizowanych na rzecz klientów lub prac realizowanych w ramach projektów wewnętrznych,
spotkań wewnętrznych pracowników o charakterze „team building” (integracyjnych, budowania zespołu),
spotkań z klientami w trakcie których omawiane są zagadnienie operacyjne (zarówno na etapie pozyskiwania zleceń, realizacji projektu, finalizacji projektów),

nie stanowi spotkania o charakterze reprezentacyjnym, w związku z czym nie podlega ograniczeniu, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a tym samym prawidłowo udokumentowane wydatki na zakup usług gastronomicznych mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Jak wielokrotnie wskazywało orzecznictwo sądowe, dokonując oceny, czy dane koszty mają charakter reprezentacyjny, należy patrzeć właśnie przez pryzmat ich celu. Jeśli wyłącznym bądź dominującym celem ponoszonych kosztów jest właśnie wykreowanie takiego obrazu podatnika, to koszty te mają charakter reprezentacyjny. Wymienienie jako przykładowych kosztów reprezentacyjnych wydatków na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych, nie oznacza, iż wydatki te zawsze muszą zostać wyłączone z kosztów uzyskania przychodów. Nie są one kosztami jedynie wówczas, gdy mają charakter reprezentacyjny. Kwalifikacja każdego przypadku powinna być odrębna, uzależniona od jego okoliczności. W tym celu należy odwołać się do etymologii tego terminu. Wyraz „reprezentacja” pochodzi od łacińskiego „repraesentatio” oznaczającego wizerunek. Upływ czasu nie zmienił jego znaczenia i formy. Oznacza to, że „reprezentacja” w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi działanie w celu wykreowania oraz utrwalenia pozytywnego wizerunku podatnika wobec innych podmiotów. W podanym znaczeniu reprezentacja to przede wszystkim każde działanie skierowane do istniejących lub potencjalnych kontrahentów podatnika lub osoby trzeciej w celu stworzenia oczekiwanego wizerunku podatnika dla potrzeb ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia. W takiej sytuacji wydatki na reprezentację to koszty, jakie ponosi podatnik w celu wykreowania swojego pozytywnego wizerunku, uwypuklenie swojej zasobności, profesjonalizmu. Przy tak zdefiniowanym terminie „reprezentacji” kwestia wystawności, okazałości czy też ponadprzeciętności nie ma żadnego znaczenia. Ponownie podkreślić należy, że dla oceny, czy dana działalność stanowi reprezentację, czy też innego rodzaju działalność, konieczna jest analiza całokształtu okoliczności faktycznych konkretnej sprawy.

Takie stanowisko prezentuje Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku siedmioosobowego składu z 16 czerwca 2013 r. sygn. akt II FSK 702/11, który odwołując się do etymologicznego znaczenia „reprezentacji”, stwierdził, że reprezentacja w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi działanie w celu wykreowania oraz utrwalenia pozytywnego wizerunku podatnika lub osoby trzeciej w celu stworzenia oczekiwanego wizerunku podatnika dla potrzeb ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia. W takiej sytuacji wydatki na reprezentację to koszty, jakie ponosi podatnik w celu wykreowania swojego pozytywnego wizerunku, uwypuklenia swojej zasobności, profesjonalizmu.

W przypadku prezentowanego stanu faktycznego, w ocenie Wnioskodawcy, wydatki na usługi gastronomiczne mają związek z działalnością gospodarczą przez nią prowadzoną i w żadnej mierze wyłącznym bądź dominującym celem ich ponoszenia nie jest wykreowanie wizerunku podatnika. Podstawowym celem spotkań jest:

omówienie z kontrahentami spraw handlowych na każdym etapie projektu,
omówienie z pracownikami spraw operacyjnych w trakcie realizacji projektu,
omówienie z pracownikami spraw organizacyjnych w trakcie różnego rodzaju spotkań wewnętrznych,
spotkanie o charakterze integracyjnym, gdzie pracodawca umożliwia pracownikom lepsze poznanie się i nawiązanie kontaktów z pracownikami w ramach grup projektowych lub komórek organizacyjnych,
szkolenie klientów lub pracowników.

Wnioskodawca dysponuje dokumentacją, która będzie umożliwiała wykazanie, że określone wydatki w tym gastronomiczne poniesione zostały w celu uzyskania przychodów (zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów) oraz że nie były one ukierunkowane na kształtowanie wizerunku firmy, lecz stanowiły element aktywności gospodarczej Spółki.

Na potwierdzenie powyższego Spółka chciałaby odnieść się do jednej z tez zaprezentowanej w interpretacji ogólnej Ministra Finansów z 25 listopada 2013 r. (DD6/033/127/SOH/2013/RD-120521), w której napisał: Nie podlegają wykluczeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT i art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o PIT ponoszone przez podatników wydatki na drobne poczęstunki (np. ciastka, paluszki, kanapki), napoje (np. kawa, herbata, woda mineralna, soki), a także posiłki (np. obiady, lunche), niezależnie od miejsca ich podawania (w siedzibie podatnika, czy też poza nią), podawane podczas prowadzenia rozmów z kontrahentami, inwestorami, wykonawcami etc. dotyczących zakresu prowadzonej przez podatników działalności gospodarczej.

W świetle powyższego Spółka stoi na stanowisku, że wydatki poniesione na usługi gastronomiczne, o ile nie dotyczą wydatków o charakterze reprezentacji i mają związek z utrzymaniem i zabezpieczeniem źródła przychodów, należy uznać za koszty uzyskania przychodu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

O możliwości obciążenia podatkowych kosztów uzyskania przychodów wydatkami ponoszonymi przez podatników podatku dochodowego od osób prawnych decydują przepisy art. 15 i 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2014 r., poz. 851 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (nie wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Tak więc, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

Zatem, aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym kosztem a przychodem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy. Chodzi tu o związek tego typu, że poniesienie kosztu ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu. Przez koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami należy rozumieć te koszty, których poniesienie wpływa bezpośrednio na uzyskanie przychodu z danego źródła. Są to więc wszelkie koszty, których poniesienie jest niezbędne, aby określone źródło przychodów przyniosło konkretne przychody. Aby uznać dany wydatek za koszt uzyskania przychodów nie jest konieczne w każdym przypadku wykazanie między nim a przychodem bezpośredniego związku. Należy zaznaczyć, że kosztami uzyskania przychodów są wszystkie wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów, w tym również w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości. Wobec powyższego, kosztami będą również koszty pośrednie związane z uzyskiwanymi przychodami, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:

został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,
jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,
został właściwie udokumentowany,
nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Należy przy tym zauważyć, że definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach, należy zaś zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania. Podatnik oceniając związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą winien zakładać, że dany koszt może obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodu. Ponadto, należy mieć na względzie, że podatnik uznając wydatek za koszt uzyskania przychodu odnosi ewidentne korzyści albowiem o ten koszt zmniejsza podstawę opodatkowania. Na nim więc spoczywa ciężar udowodnienia, że określony wydatek jest kosztem uzyskania przychodu.

Uznanie danego wydatku za koszt uzyskania przychodów jest możliwe tylko wtedy, gdy z prawidłowo i rzetelnie udokumentowanych zdarzeń wynika ponad wszelką wątpliwość, że jest to wydatek celowy i racjonalnie uzasadniony. Podatnik zobowiązany jest więc wykazać nie tylko fakt poniesienia danego wydatku, ale także jego celowość i racjonalność. Przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów, nie można uznać za koszt wydatków, których charakter budzi wątpliwości.

W tym miejscu należy zauważyć, że ustawodawca nie definiuje, co należy rozumieć pod pojęciami: „w celu” osiągnięcia przychodu, jak i „zachowanie” lub „zabezpieczenie” źródła przychodów.

Zgodnie z definicjami zawartymi w Słowniku języka polskiego PWN, pojęcie:

„celowość” oznacza: „przydatność do jakichś potrzeb”, „świadome zmierzanie do celu”, „taki przebieg zjawisk, zdarzeń, działań ludzkich, jakby w swym rozwoju zmierzały one do określonego celu”,
„zabezpieczyć” oznacza: „zapewnienie ochrony przed czymś niebezpiecznym lub szkodliwym”, „uczynienie bezpiecznym”, „zapewnienie utrzymania czegoś w dotychczasowym stanie”, „zapewnienie komuś środków do życia”, „zapewnienie zaspokojenia roszczenia lub wykonanie kary”, natomiast
„zachować” oznacza: „pozostać w posiadaniu czegoś”, „dochować coś w niezmienionym stanie mimo upływu czasu lub niesprzyjających okoliczności”, „uchronić przed zapomnieniem”.

Można więc przyjąć, że koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów to takie koszty, które są poniesione w trakcie dążenia do uzyskania przychodów. Określony cel musi być widoczny w momencie ponoszenia kosztu. Ponadto poniesione koszty winny omawiany cel realizować lub co najmniej zakładać jego realność. Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to takie koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu występowały w nienaruszonym stanie oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast jako zabezpieczenie źródła przychodów powinno się przyjmować koszty poniesione na ochronienie istniejącego źródła przychodów, w taki sposób, aby to źródło funkcjonowało w bezpieczny sposób.

Podsumowując, wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów jeżeli pomiędzy jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu zaistnieje związek przyczynowy i koszt nie będzie objęty dyspozycją art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Katalog wydatków wyłączonych z kategorii kosztów podatkowych na podstawie art. 16 ust. 1 ww. ustawy ma charakter zamknięty.

Wśród wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, ustawodawca wymienił – w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje przy tym terminu „reprezentacja” ani też nie odsyła do innych przepisów prawa. Brak ustawowej definicji pojęcia „reprezentacja” nie uprawnia jednak do dowolnego określania zakresu znaczeniowego tego terminu.

Zgodnie z przyjętą linią orzeczniczą, celem kosztów reprezentacyjnych jest stworzenie pewnego wizerunku podatnika, stworzenie dobrego obrazu jego firmy, działalności, wykreowanie pozytywnych relacji z kontrahentami. Oceniając, czy dane koszty mają charakter reprezentacyjny, należy patrzeć właśnie przez pryzmat ich celu. Jeśli wyłącznym bądź dominującym celem ponoszonych kosztów jest właśnie wykreowanie takiego obrazu podatnika, to koszty te mają charakter reprezentacyjny. Przy tak zdefiniowanym terminie „reprezentacji” kwestia wystawności, okazałości czy też ponadprzeciętności nie ma żadnego znaczenia. Ponownie podkreślić należy, że dla oceny, czy dana działalność stanowi reprezentację, czy też innego rodzaju działalność, konieczna jest analiza całokształtu okoliczności faktycznych konkretnej sprawy. To co dawniej mogło zostać uznane za reprezentację do takiej kategorii nie zostanie zaliczone obecnie ze względu na zmieniające się realia prowadzenia działalności gospodarczej, przyjęte w tym zakresie dobre praktyki i obyczaje. Dotyczy to akceptowanych i stosowanych powszechnie zachowań, bez których nie jest możliwe prowadzenie działalności gospodarczej – uzyskiwanie przychodów podlegających opodatkowaniu (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 czerwca 2013 r. sygn. akt II FSK 702/11).

Innymi słowy, reprezentacja to przede wszystkim każde działanie skierowane do istniejących lub potencjalnych kontrahentów podatnika lub osoby trzeciej w celu wykreowania pozytywnego wizerunku podatnika. Co istotne, działania o charakterze reprezentacyjnym podejmowane są w stosunku do podmiotów lub ich przedstawicieli zewnętrznych. Pojęcie reprezentacji nie obejmuje natomiast tych działań, które podejmowane są w stosunku do własnych pracowników Spółki.

Dokonując zatem rozstrzygnięcia na gruncie analizowanej sprawy należy stwierdzić, że wskazane we wniosku wydatki na usługi gastronomiczne w trakcie:

szkoleń „wewnętrznych” realizowanych na rzecz pracowników,
szkoleń „zewnętrznych” realizowanych na rzecz klientów lub innych podmiotów grupy C.,
spotkań grup roboczych w trakcie trwania projektów realizowanych na rzecz klientów lub też projektów w ramach projektów wewnętrznych (organizacyjnych),
spotkań wewnętrznych pracowników o charakterze „team building” (integracyjnych, budowania zespołu) w szczególności w ramach zespołów oddelegowanych do wykonania określonego projektu lub też członków komórek organizacyjnych,
spotkań z klientami w trakcie, których omawiane są zagadnienia operacyjne na różnym etapie projektów (negocjacji, realizacji projektu, finalizacji projektów i obsługi posprzedażowej itp.),

mogą zostać uznane za koszty podatkowe w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ponieważ spełniają przesłankę celowości ich poniesienia wynikającą z art. 15 ust. 1 ww. ustawy, tj. pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami (służą zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów) oraz nie zostały wymienione w negatywnym katalogu kosztów zawartym w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

Jednocześnie tut. Organ pragnie dodać, że w przypadku spotkań integracyjnych niezwykle ważny jest cel takiego spotkania. Jeżeli wydatki poniesione zostały na zorganizowanie spotkania mającego na celu zintegrowanie pracowników z firmą, budowanie zespołu, poprawy atmosfery pracy oraz ułatwienie ułożenia wzajemnych relacji między pracownikami i w efekcie poprawę efektywności pracy, a przez to zwiększenie przychodów osiąganych przez podatnika, to wówczas spełniają warunki, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i mogą zostać zakwalifikowane do kosztów podatkowych. W takim przypadku można bowiem przyjąć, że pomiędzy prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą oraz wydatkami ponoszonymi, nawet w sposób pośredni, na lepszą, bardziej wydajną pracę pracowników, a przez to na zwiększenie przychodów osiąganych przez przedsiębiorcę, istnieją określone związki. Jeśli jednak spotkanie nie służy takiemu celowi, a przebywanie pracowników ze sobą, czy konsumpcja są celem samym w sobie, to w takim przypadku nie można uznać, że wydatki poniesione na organizację takiej imprezy mają związek z przychodem, wobec czego nie stanowią one kosztu uzyskania przychodów.

Ponadto należy podkreślić, że to na podatniku ciąży obowiązek wykazania związku poniesionych wydatków z przychodami, bo to on wywodzi skutki prawne w postaci zmniejszenia zobowiązania podatkowego.

Podsumowując, mając na względzie powołane uregulowania prawne oraz przedstawione wyjaśnienia, należy stwierdzić, że wydatki poniesione przez Spółkę na usługi gastronomiczne w trakcie opisanych we wniosku szkoleń i spotkań stanowią koszty uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Ustosunkowując się natomiast do przytoczonych przez Spółkę interpretacji podatkowych należy stwierdzić, że są one rozstrzygnięciami wydanymi w konkretnych sprawach, osadzonych w określonym stanie faktycznym i tylko do nich się odnoszących, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin