Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT3.4011.221.2017.2.KSM
z 6 września 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku złożonym w dniu 9 sierpnia 2017 r., uzupełnionym pismem złożonym w dniu 31 sierpnia 2017 r., o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty odszkodowania – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 sierpnia 2017 r. do tutejszego Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa m.in. w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 23 sierpnia 2017 r., nr 0113-KDIPT3.4011.221.2017.1.KSM, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 23 sierpnia 2017 r. (data doręczenia 28 sierpnia 2017 r.). W dniu 31 sierpnia 2017 r. Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Niezabudowana działka należąca do Wnioskodawcy przylega do cmentarza. W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego dokonano zmiany przeznaczenia działki Wnioskodawcy z terenu zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z dopuszczeniem zabudowy bliźniaczej na tereny zieleni parkowej. Ponadto działka mieści się w strefie ochrony sanitarnej od cmentarza - obowiązuje zakaz zabudowy w odległości do 50m od powierzchni grzebalnej dla zabudowy innej niż usługowa, związana z funkcją cmentarza, parkingami i urządzeniami infrastruktury, co wynika z rozporządzenia Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 25 sierpnia 1959 r. w sprawie określenia, jakie tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie na cmentarze (tekst pierwotny: Dz. U. 1959.52.315). Taka zmiana spowodowała, że działka Wnioskodawcy została pozbawiona prawa zabudowy oraz zmniejszyła się jej wartość. Powołując się na art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 647, ze zm.) jeżeli, w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą, korzystanie z nieruchomości lub jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe bądź istotnie ograniczone, właściciel albo użytkownik wieczysty nieruchomości może, z zastrzeżeniem ust. 2, żądać od gminy:

1. odszkodowania za poniesioną rzeczywistą szkodę albo
2. wykupienia nieruchomości lub jej części,
   
   

Wnioskodawca skierował do Urzędu Gminy pismo o wypłacenie odszkodowania za wprowadzone zmiany oraz zmniejszenie wartości Jego działki.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca podał, że nabył działkę w spadku po ojcu - postanowienie Sądu Rejonowego .... z dnia 31 sierpnia 1992 r. Wypłata odszkodowania nastąpi z uwagi na obniżenie wartości nieruchomości Wnioskodawcy, w związku ze zmianą miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Wypłata odszkodowania nastąpi na podstawie art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Dokumentem, na podstawie którego zostanie wypłacone odszkodowanie będzie umowa cywilnoprawna zawarta z Gminą. Odszkodowanie nie będzie wypłacone w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, dotyczy rzeczywistej szkody, co wynika z art. 36 ust. 1 pkt 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Wnioskodawca po wypłacie odszkodowania nadal pozostanie właścicielem działki. Cena nabycia nie jest Mu znana, gdyż Wnioskodawca nabył działkę w formie spadku.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w sytuacji zawarcia umowy o wypłatę odszkodowania pomiędzy Wnioskodawcą a Gminą ….. będzie On zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, sformułowanym we wniosku i jego uzupełnieniu, wypłacone przez Urząd Gminy odszkodowanie nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Na fakt wypłacenia odszkodowania wskazuje art. 36 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Wystąpienie do Urzędu z pismem o wypłacenie odszkodowania nie wynika z chęci uzyskania dodatkowego dochodu, lecz jest zadośćuczynieniem i rekompensatą za negatywne skutki spowodowane zmianą przeznaczenia działki Wnioskodawcy. Taka zmiana pozbawiła Wnioskodawcę możliwości uzyskania dochodu ze sprzedaży działki z prawem do zabudowy.

Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r - Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r., poz. 1666), z wyjątkiem odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Jak wynika z powyższego i wcześniejszego stanowiska wyrażonego w pierwotnym formularzu, Wnioskodawca uważa, że otrzymane odszkodowanie będzie w Jego przekonaniu zadośćuczynieniem i nie będzie podlegało opodatkowaniu, gdyż nie stanowi ono dla Wnioskodawcy dochodu. Co prawda lit. g) cyt. przepisu, mówi o wyjątku dotyczącym odszkodowań wypłaconych na podstawie umów, jednakże Wnioskodawca uważa, że wypłacenie Mu na podstawie takiego dokumentu odszkodowania nie może być podstawą i kwestią przeważającą za tym, że musi On ponieść ciężar podatku.

Reasumując Wnioskodawca uważa, że wypłacone przez Urząd odszkodowanie nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 cyt. ustawy, źródłem przychodów są inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Wskazany przez ustawodawcę w art. 20 ust. 1 powyższej ustawy katalog przychodów zaliczanych do innych źródeł nie stanowi katalogu zamkniętego, zawiera on jedynie przykładowe wskazanie przychodów zaliczanych do innych źródeł.

Zgodnie z powołanymi przepisami opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlega uzyskany w roku podatkowym dochód stanowiący dla podatnika przysporzenie majątkowe.

Z przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. 2016 r., poz. 1666, z późn. zm), z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

Należy jednak podkreślić, że zwolnieniem określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy objęte są te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Oznacza to, że zwolnienie nie obejmuje wszystkich odszkodowań, a tylko te, które wypełniają dyspozycję ww. normy prawnej, czyli te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa.

Z wniosku wynika, że niezabudowana działka należąca do Wnioskodawcy przylega do cmentarza. W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego dokonano zmiany przeznaczenia działki Wnioskodawcy z terenu zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z dopuszczeniem zabudowy bliźniaczej na tereny zieleni parkowej. Ponadto działka mieści się w strefie ochrony sanitarnej od cmentarza - obowiązuje zakaz zabudowy w odległości do 50m od powierzchni grzebalnej dla zabudowy innej niż usługowa, związana z funkcją cmentarza, parkingami i urządzeniami infrastruktury, co wynika z rozporządzenia Ministra Gospodarki Komunalnej w sprawie określenia, jakie tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie na cmentarze. Taka zmiana spowodowała, że działka Wnioskodawcy została pozbawiona prawa zabudowy oraz zmniejszyła się jej wartość. Powołując się na art. 36 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Wnioskodawca skierował do Urzędu Gminy pismo o wypłacenie odszkodowania za wprowadzone zmiany oraz zmniejszenie wartości Jego działki.

Wypłata odszkodowania nastąpi z uwagi na obniżenie wartości nieruchomości Wnioskodawcy, w związku ze zmianą Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego, na podstawie art. 36 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Dokumentem na podstawie, którego zostanie wypłacone odszkodowanie będzie umowa cywilnoprawna zawarta z Gminą. Odszkodowanie nie będzie wypłacone w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, dotyczy rzeczywistej szkody, co wynika z art. 36 ust. 1 pkt 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Wnioskodawca po wypłacie odszkodowania nadal pozostanie właścicielem działki.

Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2017 r., poz. 1073) jeżeli, w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą, korzystanie z nieruchomości lub jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe bądź istotnie ograniczone, właściciel albo użytkownik wieczysty nieruchomości może, z zastrzeżeniem ust. 2, żądać od gminy:

1. odszkodowania za poniesioną rzeczywistą szkodę albo
2. wykupienia nieruchomości lub jej części.
   
   

W myśl art. 36 ust. 2 ww. ustawy realizacja roszczeń, o których mowa w ust. 1, może nastąpić również w drodze zaoferowania przez gminę właścicielowi albo użytkownikowi wieczystemu nieruchomości zamiennej. Z dniem zawarcia umowy zamiany roszczenia wygasają.

Zgodnie z art. 37 ust. 9 ww. ustawy, wykonanie obowiązku wynikającego z roszczeń, o których mowa w art. 36 ust. 1-3, następuje w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku, chyba że strony postanowią inaczej. W przypadku opóźnienia w wypłacie odszkodowania lub wykupie nieruchomości właścicielowi albo użytkownikowi wieczystemu nieruchomości przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie. Spory w sprawach, o których mowa w art. 36 ust. 1-3 i ust. 5, rozstrzygają sądy powszechne (art. 37 ust. 10 ww. ustawy).

Powyższe uprawnienia przysługują zatem w przypadku, gdy plan miejscowy w znacząco negatywny sposób oddziałuje na dotychczasowe warunki korzystania z nieruchomości.

Przepisy ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym przewidują zatem w powołanym art. 36 ust. 1 ustawy możliwość wystąpienia przez właściciela lub użytkownika wieczystego z żądaniem wypłaty odszkodowania za poniesioną rzeczywistą szkodę. Należy jednak wskazać, że w przepisach prawa brak jest konkretnych uregulowań określających wysokość lub zasady ustalania przedmiotowego odszkodowania.

Zatem, skoro w przepisach prawa brak jest konkretnych uregulowań określających wysokość lub zasady ustalania odszkodowania przewidzianego w art. 36 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, to w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania zwolnienie przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem na mocy tego przepisu wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Ponadto, wskazać należy, że z treści art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) cyt. ustawy jednoznacznie wynika, że zwolnieniu nie podlegają także odszkodowania, które zostały wypłacone na podstawie umowy czy też ugody innej niż sądowa. To oznacza, że nawet wówczas gdyby wysokość lub zasady ustalania omawianego odszkodowania wynikały z przepisów rangi ustawowej (lub aktów wykonawczych na podstawie takich przepisów wydanych), to i tak odszkodowanie nie korzystałoby ze zwolnienia, gdyż zostanie otrzymane na podstawie umowy cywilnoprawnej.

Z uwagi na powyższe wskazać należy, że odszkodowanie, które zostanie wypłacone Wnioskodawcy na podstawie umowy cywilnoprawnej zawartej z Gminą (tzn. gmina uzna roszczenie dobrowolnie, co oznacza, że sprawa nie będzie przedmiotem postępowania sądowego), nie będzie korzystało ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze przedstawiony opis zdarzenia przyszłego oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że odszkodowanie, które Wnioskodawca otrzyma za poniesioną szkodę rzeczywistą, z uwagi na zmniejszenie wartości nieruchomości w związku ze zmianą planu zagospodarowania przestrzennego, którego podstawą wypłaty będzie umowa cywilnoprawna zawarta z Gminą, będzie stanowiło przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.