Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4.4012.569.2017.1.KR
z 15 grudnia 2017 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 16 października 2017 r. (data wpływu 18 października 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji przelewu wierzytelności – jest nieprawidłowe.


UZASADNIENIE


W dniu 18 października 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji przelewu wierzytelności.


We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.


B. Sp. z o.o. jest podmiotem zajmującym się świadczeniem usług w zakresie leasingu maszyn, urządzeń, pojazdów, statków powietrznych oraz innych przedmiotów wartościowych, w tym dzieł sztuki. W ramach prowadzonej działalności, B. Sp. z o.o. zawiera, między innymi, umowy leasingu operacyjnego (z przedsiębiorcami) oraz umowy leasingu konsumenckiego. Ponadto, spółka prowadzi działalność w zakresie udzielania pożyczek i kredytów zgodnie z wpisem w Rejestrze Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Rosnące zainteresowanie klientów usługami finansowymi - udzielanie pożyczek i kredytów - świadczonymi przez podatnika spowodowało, że spółka rozważa wydzielenie działalności związanej z tymi usługami do osobnej spółki prawa handlowego. Wraz z wydzieleniem nastąpi przeniesienie na nowy podmiot praw i obowiązków związanych z już świadczonymi na rzecz obecnych klientów usługami finansowymi - udzielanie pożyczek i kredytów.

Należy stwierdzić, że spółka udziela pożyczek i kredytów w sposób ciągły i zorganizowany, a działalność ta nie ma charakteru incydentalnego i nie jest świadczona jedynie dla wybranych klientów lecz należy wraz z usługą leasingu do podstawowej działalności gospodarczej świadczonej w ramach przedsiębiorstwa. Zgodnie z powyższym działalność w zakresie udzielania pożyczek ujawniona jest w Rejestrze Przedsiębiorców w ramach wpisu do KRS Wnioskodawcy. Ponadto z analizy sprawozdań finansowych wynika, że wierzytelności z umów tego typu stanowią istotną część przychodów Wnioskodawcy. Jednoznacznie zatem należy zakwalifikować udzielanie pożyczek i kredytów do działalności przedsiębiorcy. Planowana cesja wierzytelności ma zostać dokonana w cenie odpowiadającej wartości nominalnej wierzytelności wraz z odsetkami naliczonymi do dnia dokonania cesji, stanowiąc dla Wnioskodawcy wynagrodzenie za pozyskanie klienta spłacającego pożyczkę wraz z odsetkami na warunkach korzystnych dla nabywcy wierzytelności.


W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.


Czy w tak przedstawionym stanie faktycznym przelew wierzytelności będzie czynnością wykonywaną w charakterze podatnika podatku VAT, a powyższa transakcja będzie świadczeniem usług pośrednictwa finansowego w rozumieniu ustawy o VAT, która zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 tej ustawy będzie podlegała zwolnieniu?


Zdaniem Wnioskodawcy, w tak opisanym zdarzeniu przyszłym zastosowanie będą miały przepisy ustawy o podatku od towarów i usług w stosunku do umowy cesji wierzytelności, która będzie wywoływała skutek w ramach prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej. Czynność ta będzie dokonywana w charakterze usługi pośrednictwa finansowego i będzie podlegała zwolnieniu od tego podatku na podstawie przepisu z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, że udzielanie pożyczek stanowi podstawową działalność Wnioskodawcy. Zarządzanie udzielonymi kredytami, a w tym umowne przenoszenie wynikających z nich praw i obowiązków stanowi działalność prowadzoną w ramach udzielania pożyczek. Należy stwierdzić na wstępie, że opodatkowanie udzielenia pożyczki nie przysparza trudności w przypadku, gdy udzielanie pożyczek jest jednym z przedmiotów działalności przedsiębiorcy. Wówczas usługa taka podlega ustawie o VAT, jednak jest zwolniona z opodatkowania na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38. Zgodnie natomiast z art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o PCC usługa ta jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Świadczą o tym zgodne interpretacje organów podatkowych (np. Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 4 września 2013 r., Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 9 listopada 2013 r. i Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 20 lipca 2010 r.) dotyczące przedsiębiorców, których przedmiot działalności zarejestrowany w KRS obejmuje udzielanie pożyczek. W piśmie z dnia 16 grudnia 2010 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, iż podmiot taki należy uznać za usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2, gdyż będzie on samodzielnie, w ramach prowadzonej działalności świadczyć usługi pośrednictwa finansowego, a tym samym w zakresie wykonywanych czynności występować będzie jako podatnik podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje z kolei wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.


Przepisy powyższe powinny być rozumiane w ten sposób, że warunkiem sine qua non uznania, iż dany podmiot działa w charakterze podatnika VAT, jest ustalenie, że działa on jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik lub jako osoba wykonująca wolny zawód.


W tym zakresie zgodnie z jednym z najnowszych orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 czerwca 2016 r. II FSK 1493/14 należy podzielić tezę, że: "Analiza przywołanych wyżej przepisów pozwala wysnuć wniosek, iż ani formalny status podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości, nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do tej konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. A zatem odpowiedź na pytanie, czy dany podmiot w odniesieniu do danej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do konkretnych okoliczności faktycznych danej sprawy (por. wyrok NSA z dnia 22 stycznia 2015 r., sygn. akt II FSK 3091/12, publ:http.orzeczenia.nsa.gov.pl)". Zatem kwestia opodatkowania cesji nie przysparza trudności interpretacyjnych ze względu na mnogość orzeczeń i stanowisk wyrażonych w piśmiennictwie. W tym miejscu należy odnieść się do skutków podatkowych wynikających z prowadzonej działalności przez wnioskodawcę oraz opisać jaki skutek zamierza osiągnąć spółka. W przedstawionym stanie faktycznym zastosowanie będą miały przepisy ustawy o podatku od towarów i usług w związku z definicją świadczenia usług. Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, a więc przez odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.


Z zawartej w art. 8 w zw. z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT definicji świadczenia usług można wyprowadzić następujące wnioski:

  • świadczenie usług zakłada istnienie dwóch podmiotów, a więc tego, który świadczy usługę (usługodawcę) i tego, który świadczenie odbiera (usługobiorcę), czyli konsumenta usługi,
  • skoro opodatkowaniu podlega odpłatne świadczenie usług, to znaczy, że istnieje stosunek prawny pomiędzy usługodawcą i usługobiorcą, a rezultatem tego związku jest wzajemne działanie tych podmiotów. Działanie to polega na tym, że wynagrodzenie otrzymywane przez wykonawcę usługi jest w zamian za wykonanie usługi na rzecz jej odbiorcy,
  • pomiędzy odpłatną czynnością podlegającą opodatkowaniu, a otrzymywanym z tytułu tej czynności wynagrodzeniem musi istnieć bezpośredni, czytelny i dostrzegalny związek.

Należy stwierdzić, co do zasady, że Cesja wierzytelności polega na przeniesieniu wierzytelności z jednego podmiotu na inny podmiot. Umowa cesji wierzytelności wypełnia natomiast znamiona określone w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, polega bowiem na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych, a w związku z tym stanowi świadczenie usług w rozumieniu tej ustawy.

Zgodnie z powyższym należy przyjąć że w tak przedstawionym stanie faktycznym w przyszłości dojdzie do przelewu wierzytelności na podmiot powiązany z wnioskodawcą w związku z prowadzoną działalnością w zakresie udzielania kredytów i pożyczek. Przelew ten będzie stanowił w istocie cesję wierzytelności wykonaną w celu zarządzania udzielonymi już kredytami do podmiotu powiązanego, który będzie prowadził działalność wyspecjalizowaną w tym zakresie. Powyższa transakcja będzie zatem świadczeniem usług w rozumieniu ustawy o VAT, a zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 tej ustawy będzie podlegała zwolnieniu.

Zgodnie z przeważającym aktualnie poglądem orzecznictwa, cesja wierzytelności własnych uznawana jest za czynność niepodlegającą podatkowi VAT, dokonywaną poza działalnością gospodarczą podmiotu, który dokonuje cesji. W ocenie Wnioskodawcy, stanowisko to nie może być uznane za uzasadnione w stosunku do Wnioskodawcy, dla którego pośrednictwo finansowe stanowi trzon działalności opodatkowanej podatkiem VAT. W konsekwencji, stanowisko, że fragment prowadzonej działalności, polegający na zarządzaniu pakietem wierzytelności w sposób mający na celu uzyskanie dodatkowych środków obrotowych, angażowanych w podstawową działalność Wnioskodawcy, dokonywany jest w warunkach wykluczających zakwalifikowanie tej transakcji do działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę jest niespójne i nieuzasadnione.

Zgodnie z powyższym należy przyjąć że w tak przedstawionym stanie faktycznym w przyszłości dojdzie do przelewu wierzytelności na podmiot powiązany z wnioskodawcą w związku z prowadzoną działalnością w zakresie udzielania kredytów i pożyczek. Przelew ten będzie stanowił w istocie cesję wierzytelności wykonaną w celu zarządzania udzielonymi już kredytami do podmiotu powiązanego, który będzie prowadził działalność wyspecjalizowaną w tym zakresie, a jednocześnie, nie będzie ponosił dalszych kosztów związanych z pozyskaniem pożyczkobiorców, czerpiąc korzyści w postaci odsetek naliczanych i spłacanych począwszy od dnia cesji. Powyższa transakcja będzie zatem świadczeniem usług w rozumieniu ustawy o VAT, a zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 tej ustawy będzie podlegała zwolnieniu.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.


Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2017 r., poz. 1221 z późn.zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.


Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

  1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
  2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
  3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
  4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
  5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
  6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
  7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.


Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z ww. regulacji wynika, że usługą jest każde świadczenie wykonane przez podatnika w ramach działalności, które nie jest dostawą towarów, w tym m.in. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Zatem na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). W przypadku uznania danego świadczenia za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, winien istnieć bezpośredni konsument, beneficjent świadczenia, odnoszący wymierną korzyść.

Dana czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością, a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można stwierdzić, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.


Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami art. 509-517 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2017 r., poz. 459 z późn. zm.), dalej k.c.


Zgodnie z treścią art. 509 § 1 k.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.


Na mocy art. 509 § 2 k.c., wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa (...).


Przeniesienie wierzytelności następuje – w myśl art. 510 § 1 k.c. – na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności.


Przelew wierzytelności jest swoistą konstrukcją prawną, przewidzianą w ogólnych zasadach zobowiązań prowadzącą do zmiany osoby wierzyciela, podczas gdy przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Umowy cesji wierzytelności należą do czynności prawnych rozporządzających o skutkach zbliżonych do umowy przenoszącej własność. Dodać należy, że cesja nie ma formy samoistnej umowy, dlatego też dla jej realizacji musi być dokonana czynność cywilnoprawna, na podstawie której nastąpi przeniesienie wierzytelności.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na mocy której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności cesjonariusz może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw.

Celem i skutkiem przelewu jest przejście wierzytelności na nabywcę. W wyniku przelewu przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Wierzytelność przechodzi na nabywcę w takim stanie, w jakim była w chwili zawarcia umowy o przelew, a więc ze wszystkimi związanymi z nią prawami i brakami (np. przedawnieniem).

Ze wskazanych uregulowań wynika, że wierzytelność jest prawem jednego podmiotu do żądania od drugiego podmiotu pewnego zachowania się zwanego świadczeniem (wyrażalnym pieniężnie). Wobec tego wierzytelność jest prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności jest skutkiem rozporządzania tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca jest podmiotem zajmującym się świadczeniem usług w zakresie leasingu maszyn, urządzeń, pojazdów, statków powietrznych oraz innych przedmiotów wartościowych, w tym dzieł sztuki. W ramach prowadzonej działalności, B Sp. z o.o. zawiera, między innymi, umowy leasingu operacyjnego (z przedsiębiorcami) oraz umowy leasingu konsumenckiego. Ponadto, spółka prowadzi działalność w zakresie udzielania pożyczek i kredytów zgodnie z wpisem w Rejestrze Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Rosnące zainteresowanie klientów usługami finansowymi - udzielanie pożyczek i kredytów - świadczonymi przez podatnika spowodowało, że spółka rozważa wydzielenie działalności związanej z tymi usługami do osobnej spółki prawa handlowego. Wraz z wydzieleniem nastąpi przeniesienie na nowy podmiot praw i obowiązków związanych z już świadczonymi na rzecz obecnych klientów usługami finansowymi - udzielanie pożyczek i kredytów.

Należy stwierdzić, że spółka udziela pożyczek i kredytów w sposób ciągły i zorganizowany, a działalność ta nie ma charakteru incydentalnego i nie jest świadczona jedynie dla wybranych klientów lecz należy wraz z usługą leasingu do podstawowej działalności gospodarczej świadczonej w ramach przedsiębiorstwa. Zgodnie z powyższym działalność w zakresie udzielania pożyczek ujawniona jest w Rejestrze Przedsiębiorców w ramach wpisu do KRS Wnioskodawcy. Ponadto z analizy sprawozdań finansowych wynika, że wierzytelności z umów tego typu stanowią istotną część przychodów Wnioskodawcy. Jednoznacznie zatem należy zakwalifikować udzielanie pożyczek i kredytów do działalności przedsiębiorcy. Planowana cesja wierzytelności ma zostać dokonana w cenie odpowiadającej wartości nominalnej wierzytelności wraz z odsetkami naliczonymi do dnia dokonania cesji, stanowiąc dla Wnioskodawcy wynagrodzenie za pozyskanie klienta spłacającego pożyczkę wraz z odsetkami na warunkach korzystnych dla nabywcy wierzytelności.


W związku z tak przedstawionym opisem sprawy wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą opodatkowania transakcji przelewu wierzytelności.


W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że czynności polegającej na zbyciu wierzytelności nie można uznać za dostawę towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług. Zbycie wierzytelności nie stanowi również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi).

Należy zauważyć, że przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności, które następuje na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, jest skutkiem rozporządzania tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz zbywcy wierzytelności (cedenta). Spełnienie świadczenia wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja będzie miała charakter odpłatny). Czynności tej nie można uznać za dostawę towaru w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 tej ustawy określającego, co należy rozumieć na potrzeby podatku od towarów i usług pod pojęciem towaru. Skoro wierzytelność nie jest towarem to nie mamy do czynienia z dostawą towaru, lecz ze świadczeniem usług. Sama sprzedaż wierzytelności własnej nie jest również świadczeniem usług przez jej zbywcę, a więc po stronie zbywcy wierzytelności nie powstaje z tego tytułu obowiązek podatkowy w zakresie podatku od towarów i usług.

W tym miejscu podkreślić należy, że w przypadku zbycia wierzytelności własnych o świadczeniu usług można mówić jedynie w odniesieniu do nabywcy tych wierzytelności. Zbycie wierzytelności na rzecz osoby trzeciej najczęściej może mieć miejsce w sytuacji, gdy wierzyciel ma kłopoty z uzyskaniem od dłużnika zapłaty za sprzedane towary lub usługi. Takie zbycie, z punktu widzenia pierwszego wierzyciela, nie jest sprzedażą towarów ani usług, lecz jednym ze sposobów otrzymania zapłaty za dokonaną wcześniej sprzedaż. Celem i skutkiem takiej transakcji jest przejście wierzytelności na nabywcę. W wyniku tej transakcji przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Wierzytelność przechodzi na nabywcę w takim stanie, w jakim była w chwili zawarcia umowy o przelew, a więc ze wszystkimi związanymi z nią prawami i brakami (np. przedawnieniem).

Zatem, to zakup wierzytelności stanowi usługę polegającą na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). Oznacza to, że w takim przypadku to nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę, której celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności.

Należy więc podkreślić, że kwestie ewentualnego opodatkowania tej czynności należy rozpatrywać z punktu widzenia świadczącego usługę, czyli nabywcy wierzytelności. Pogląd taki prezentuje również NSA w wyroku z 10 maja 2012 r. o sygn. akt I FSK 1099/11 wskazując, że „Skoro jak wskazano powyżej, w przypadku zbycia wierzytelności (także w drodze wniesienia aportu do spółki) to podmiot nabywający tę wierzytelność świadczy usługę na rzecz jej zbywcy (wnoszącego aport), to u wnoszącego aport nie powstanie obowiązek podatkowy z tytułu dokonania tej czynności i dlatego nie ma potrzeby rozpatrywania zwolnienia z opodatkowania (…)”.

Powyższe rozumienie przelewu wierzytelności jako usługi znajduje również potwierdzenie w orzeczeniu z dnia 6 listopada 2009 r., sygn. akt I SA/Po 628/09 WSA w Poznaniu, gdzie Sąd stwierdził: „Biorąc pod uwagę powyższe Sąd podziela pogląd organów podatkowych, że wierzytelność nie jest towarem, a zakup wierzytelności jest usługą. Istotą tej usługi jest zdjęcie z dotychczasowego wierzyciela (zbywcy) ciężaru egzekucji, czy też niewypłacalności dłużnika. Usługa ta wyraża się w tym, że usługodawca uzyskuje zysk generowany [kosztem zbywcy]. Zbywca w tym wypadku otrzymuje za wierzytelność cenę niższą od jej wartości nominalnej. Z drugiej strony zbywca uzyskuje konkretne świadczenie w postaci zdjęcia z niego: ryzyka niewypłacalności dłużnika, konieczności prowadzenia postępowania egzekucyjnego, czy też opóźnień związanych z egzekwowaniem gotówki.

W konsekwencji, z uwagi na powołane przepisy prawa i przedstawiony opis sprawy należy podkreślić, że w przypadku sprzedaży wierzytelności zbywca nie będzie podmiotem świadczącym usługę. Tym samym, zbycie własnych wierzytelności nie stanowi świadczenia usługi, zdefiniowanej w art. 8 ust. 1 ustawy, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu.

Zatem czynność polegająca na zbyciu wierzytelności przez Wnioskodawcę pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Czynność ta nie stanowi ani dostawy towarów, ani świadczenia usług, a więc nie mieści się w powołanym wyżej art. 5 ustawy o podatku od towarów i usług. Skoro w analizowanej sprawie nie dojdzie do odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnego świadczenia usług, a więc czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT to brak jest podstaw do opodatkowania wskazanej czynności po stronie Wnioskodawcy.


Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że zbycie wierzytelności nie będzie stanowiło po stronie Wnioskodawcy czynności podlegającej regulacjom ustawy o VAT. Tym samym kwestia zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jest bezprzedmiotowa.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.


Na marginesie należy zaznaczyć, że według art. 16b ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1888 z późn.zm.; dalej: „ustawa o CIT”), amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, nabyte nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania, stanowiące wartości niematerialne i prawne:

  1. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,
  2. spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,
  3. prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
  4. autorskie lub pokrewne prawa majątkowe,
  5. licencje,
  6. prawa określone w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej,
  7. wartość stanowiąca równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how)

– o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1,


Stosownie do przepisów art. 16b ust. 2 ustawy o CIT, amortyzacji podlegają również, z zastrzeżeniem art. 16c, niezależnie od przewidywanego okresu używania:

  1. (uchylony),
  2. wartość firmy, jeżeli wartość ta powstała w wyniku nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w drodze:
    1. kupna,
    2. przyjęcia do odpłatnego korzystania, a odpisów amortyzacyjnych, zgodnie z przepisami rozdziału 4a, dokonuje korzystający,
    3. wniesienia do spółki na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji,
  3. koszty prac rozwojowych zakończonych wynikiem pozytywnym, który może być wykorzystany na potrzeby działalności gospodarczej podatnika, jeżeli:
    1. produkt lub technologia wytwarzania są ściśle ustalone, a dotyczące ich koszty prac rozwojowych wiarygodnie określone, oraz
    2. techniczna przydatność produktu lub technologii została przez podatnika odpowiednio udokumentowana i na tej podstawie podatnik podjął decyzję o wytwarzaniu tych produktów lub stosowaniu technologii, oraz
    3. z dokumentacji dotyczącej prac rozwojowych wynika, że koszty prac rozwojowych zostaną pokryte spodziewanymi przychodami ze sprzedaży tych produktów lub zastosowania technologii,

  4. składniki majątku, wymienione w ust. 1, niestanowiące własności lub współwłasności podatnika, wykorzystywane przez niego na potrzeby związane z prowadzoną działalnością na podstawie umowy określonej w art. 17a pkt 1, zawartej z właścicielem lub współwłaścicielami albo uprawnionymi do korzystania z tych wartości - jeżeli zgodnie z przepisami rozdziału 4a odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający.

Jedynie wyraźnie wymienione w ustawie aktywa są wartościami niematerialnymi i prawnymi. Pozostałe aktywa nie stanowią takich wartości, nawet jeżeli ich wykonanie jest rozłożone na dłuższy okres czasu. Z uwagi na powyższe uregulowania należy więc wskazać, że Wnioskodawca przedstawił błędne twierdzenie dotyczące kwalifikacji wierzytelności, bowiem jak wynika z powołanych przepisów nie są one zaliczane do wartości niematerialnych i prawnych.


Końcowo należy wskazać, że niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie kwestie będącą przedmiotem zapytania, tj. opodatkowanie transakcji przelewu wierzytelności, natomiast inne kwestie nie objęte pytaniem nie były przedmiotem merytorycznej oceny.


Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.


Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 z późn.zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj