Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-3.4011.193.2017.2.KK
z 12 grudnia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b c 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 29 września 2017 r. (data wpływu 2 października 2017 r.), uzupełnionym 6 listopada 2017 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania świadczenia w związku z rozwiązaniem umowy o pracę – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 października 2017 r. wpłynął do tutejszego organu wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania świadczenia w związku z rozwiązaniem umowy o pracę.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z 25 października 2017 r. Znak: 0111-KDIB2-3.4011.193.2017.1.KK wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano pismem z 2 listopada 2017 r. (data wpływu 6 listopada 2017 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Stan faktyczny dotyczy odprowadzonego podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu dodatkowego odszkodowania za zwolnienie z pracy w ramach grupowych zwolnień obowiązujących w Banku X w okresie od 1 stycznia 2017 r. do 31 grudnia 2017 r.

Zgodnie z porozumieniem zawartym w dniu 15 grudnia 2016 r. pomiędzy Bankiem a organizacjami związkowymi, które działają w spółce w okresie od 1 stycznia 2017 r. do 31 grudnia 2017 r. w banku zostaną przeprowadzone zwolnienia grupowe. Łącznie programem zwolnień objętych zostanie 2400 pracowników co stanowi blisko 25% wszystkich zatrudnionych. Scenariusz zakłada, że 75% z tej liczby zostanie zwolnionych w pierwszym półroczu, a pozostała cześć do końca bieżącego roku. Podpisane porozumienie gwarantowało odprawę na podstawie art. 8 ustawy (w przypadku Wnioskodawcy 3-krotność miesięcznego wynagrodzenia) jak i dodatkowe odszkodowanie z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyny niedotyczącej pracownika, a będące iloczynem stażu pracy w latach w spółce (ustalono przedziały czasowe), a tzw. mnożnikiem z kwotą bazową 6.500 zł. Dla przypadku Wnioskodawcy było to 16 x 6.500 zł co dało kwotę 104.000 zł.

O ile pobrana zalicza na podatek z tytułu odprawy nie budzi wątpliwości Wnioskodawcy to już w przypadku ww. dodatkowego odszkodowania/zadośćuczynienia tak nie jest, gdyż Wnioskodawca uważa że ustawodawca na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a) i b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych celowo objął przywilejem zwolnienia z podatku tych kwot, a zatem od sumy 104.000 zł zaliczka na podatek nie powinna być pobrana.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że rozwiązanie umowy o pracę nie nastąpiło na podstawie porozumienia z pracodawcą w związku z programem dobrowolnych odejść. Po pierwsze już samo porozumienie zawarte w dniu 15 grudnia 2016 r. pomiędzy Bankiem a organizacjami związkowymi wyraźnie określa przyczynę wprowadzenia zwolnień grupowych (integracja procesów, poprawa efektywności, zmiana realiów rynkowych a konieczność osiągania wysokich zwrotów z kapitałów, zmiany struktury organizacyjnej jako skutek połączenia Banku z wydzieloną częścią innego banku (…)). Po drugie § 6 porozumienia wyraźnie określa jakie bank zastosował kryteria doboru do grupowego zwolnienia konkretnego pracownika. Są to przyporządkowanie organizacyjne, tj. wykonywania pracy w jednostce, która jest likwidowana lub której planowane jest ograniczenie zatrudnienia lub też niższa ocena pracownika, np. z uwagi na mniejsze doświadczenie zawodowe, niższe kwalifikacje zawodowe. Po trzecie ani jeden akapit powyższego porozumienia nie sugeruje, że konkretny pracownik może wyrazić wolę dobrowolnego odejścia i jednocześnie skorzystania z porozumienia. Wręcz przeciwnie to strona pracodawcy zostawia sobie w tym względzie wyłączność.

Także indywidualne porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę, które Wnioskodawca podpisał w dniu 27 lutego 2017 r. w punkcie B wskazuje że to bank dobrał Wnioskodawcę do programu grupowych zwolnień, a pkt 2 jako powód określił przyczynę niedotyczącą Pracownika w rozumieniu ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

Odszkodowanie dotyczy szkody, którą jest rozwiązanie pracy przez pracodawcę z Wnioskodawcą z uwagi na dobranie do programu zwolnień grupowych (optymalizacja struktury po fuzji (…)), czyli inaczej pozbawienie Wnioskodawcy źródła dochodu i wynagrodzenia a jednocześnie wyraźne zaznaczenie, iż jest to przyczyna niedotyczącą Pracownika w rozumieniu ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

W ocenie Wnioskodawcy dokument (porozumienie), na podstawie którego przyznano odszkodowanie stanowi normatywne źródło prawa pracy, ponieważ zawarte porozumienie spełnia ten wymóg, jako porozumienie zbiorowe zawarte pomiędzy pracodawcą a Związkami Zawodowymi reprezentującymi pracownika. Zachowana jest także hierarchiczność, tzn. porozumienie jest rozszerzeniem Kodeksu pracy i zawiera rozwiązania korzystniejsze dla pracowników niż te przewidziane ustawowo.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (sformułowane w uzupełnieniu wniosku z 2 listopada 2017 r., data wpływu 6 listopada 2017 r.):

Czy dla przypadku Wnioskodawcy to jednorazowe dodatkowe odszkodowanie nie powinno być zwolnione z podatku, ponieważ jest to odszkodowanie rekompensujące utratę pracy a co za tym idzie wynagrodzenia i mieści się w zapisach zawartych w art. 9 § 1 Kodeksu pracy i nie jest jednocześnie odprawą która jest wymieniana w kontekście art. 8 o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunku pracy?

Zdaniem Wnioskodawcy, były pracodawca wypłacając mu odszkodowanie i zadośćuczynienie za utraconą pracę nie powinien na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a) i b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odprowadzać podatku od części wypłaconej jako zadośćuczynienie.

Wnioskodawca w banku był zatrudniony od 1 września 1997 r., który początkowo funkcjonował jako Bank A jako podmiot wyodrębniony ze struktur B. Następnie w kolejnych latach zaszło kilka przemian właścicielskich. Pierwszym udziałowcem był C, a następnie w wyniku podziału banku jego następcą stał się D by ostatecznie pod koniec ubiegłego roku finalnym właścicielem został Bank X. W rękach D pozostał jedynie fragment związany z obsługą udzielonych kredytów hipotecznych.

Wkrótce po przejęciu przez Bank X ogłosił on konieczność przeprowadzenia restrukturyzacji i tak jednostka Wnioskodawcy tj. (…) została w całości zlikwidowana, a Wnioskodawca w ramach tzw. zwolnień grupowych został zwolniony z dniem 31 maja 2017 r. Zgodnie z porozumieniem zawartym przez Zakładowe Porozumienie Zbiorowe utworzonym na podstawie ustawy o zwolnieniach grupowych ustalono, że Wnioskodawca otrzyma jako pracownik rekompensatę a raczej wyrównanie krzywdy za utraconą pracę stanowiącą źródło dochodu Wnioskodawcy.

Mimo zgłoszonych wątpliwości przez stronę związkową pracodawca pobrał podatek dochodowy od ww. rekompensaty, gdyż nie leżało w obszarze jego zainteresowania samodzielne uzyskanie stosowanej interpretacji.

Według opinii Wnioskodawcy ustawodawca celowo objął przywilejem zwolnienia tych kwot na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a) i b), tj. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia o pracę oraz odpraw pieniężnych wypłaconych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

Wnioskodawca uważa, że ww. powinny być na podstawie tych przepisów wyłączone z opodatkowania, a podatek w części związany z dodatkową rekompensatą powinien być zwrócony.

Ponadto w uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca dodał, iż jednorazowe dodatkowe odszkodowanie, które Wnioskodawca otrzymał powinno być zwolnione z podatku, ponieważ jest to odszkodowanie rekompensujące utratę pracy a co za tym idzie wynagrodzenia Wnioskodawcy i mieści się w zapisach zawartych w art. 9 § 1 Kodeksu pracy.

Jednocześnie nie jest odprawą pieniężną czy też szczególnym rodzajem odszkodowania np. z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia, która jest wymieniana w kontekście art. 8 o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunku pracy.

Zdaniem Wnioskodawcy, jego stanowisko poparte jest także bardzo podobną sprawą gdzie Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 22 kwietnia 2016 r. (IPPB4/4511-262/16-4/IM) określiła, że dodatkowe odszkodowanie wypłacone jako rekompensata za utratę wynagrodzenia jest zwolnione z podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania, wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 11 ust. 1 powołanej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, ze wymienione kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Oznacza to, że zawiera on tylko przykładowe wyliczenie przychodów ze stosunku pracy, za które uważa się m.in. wszelkiego rodzaju wypłaty przez pracodawcę.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666), z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

Należy zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w przytoczonym wyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy objęte są tylko odszkodowania i zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a)-g) tego artykułu.

Zgodnie natomiast z art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. − Kodeks pracy ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.

Ponadto należy podkreślić, że ww. zwolnienie jest wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, co oznacza, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. W związku z tym tylko otrzymanie odszkodowania lub zadośćuczynienia opisanego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwala na zastosowanie przedmiotowego zwolnienia.

Zatem korzystanie ze zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Z przedstawionych we wniosku informacji oraz uzupełnienia stanu faktycznego sprawy wynika, że Wnioskodawca został zakwalifikowany do programu grupowych zwolnień i podpisał z pracodawcą porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika. Zgodnie z zawartym porozumieniem wypłacono Wnioskodawcy świadczenie pieniężne w wysokości 104.500 zł. W porozumieniu została określona wysokość i zasady ustalania wypłacanego świadczenia. Wnioskodawca wskazała, że porozumienie, na podstawie którego wypłacono świadczenie, stanowi normatywne źródło prawa, w rozumieniu art. 9 § 1 Kodeksu pracy. Rozwiązanie umowy o pracę nie nastąpiło w związku z przystąpieniem Wnioskodawcy do programu dobrowolnych odejść.

Wątpliwości Wnioskodawcy dot. kwestii opodatkowania wypłaconego dodatkowego świadczenie pieniężnego.

Mając na uwadze przedstawione powyżej okoliczności stwierdzić należy, że zastosowanie zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymaga łącznego spełnienia następujących warunków:

1. otrzymane świadczenie musi być odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem,
   
2. odszkodowanie lub zadośćuczynienie musi być przyznane na podstawie:
   
   1. ustawy,
   2. przepisów wykonawczych do ustawy,
   3. układów zbiorowych pracy lub innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy Kodeks pracy,
3. wysokość bądź zasady ustalania odszkodowania lub zadośćuczynienia muszą wprost wynikać z ww. aktów,
   
4. nie mogą zachodzić wyłączenia, o jakich mowa w lit. a-g art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
   
   

Jednocześnie należy zauważyć, że w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia odszkodowania czy zadośćuczynienia. Nie oznacza to jednak dowolności w ich rozumieniu. Jak wynika bowiem z orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 kwietnia 2011 r. sygn. akt SK 62/08, jeśli określony sposób rozumienia przepisu ustawy utrwalił się już w sposób oczywisty, a zwłaszcza jeśli znalazł jednoznaczny i autorytatywny wyraz w orzecznictwie Sądu Najwyższego bądź Naczelnego Sądu Administracyjnego, to należy uznać, że przepis ten – w praktyce swego stosowania – nabrał takiej właśnie treści. Jednocześnie względy spójności systemu prawa uzasadniają, aby kryteria rozumienia pojęć niezdefiniowanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, miały w pierwszej kolejności charakter kryteriów ustawowych. Konieczne staje się zatem zastosowanie wykładni systemowej zewnętrznej i odwołanie się do przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 459 ze zm.).

Odwołując się zatem do prawa cywilnego stwierdzić należy, że świadczenie odszkodowawcze to najogólniej świadczenie mające na celu naprawienie wyrządzonej szkody. Szkodą jest uszczerbek jakiego doznał poszkodowany wbrew jego woli we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Uszczerbek niemajątkowy jest określany terminem „krzywda”. Pod tym pojęciem należy rozumieć wszelkie negatywne przeżycia człowieka wyrażające się zarówno w cierpieniu fizycznym, jak i psychicznym, wywołane czynem niedozwolonym. Do naprawienia krzywdy odnosi się termin „zadośćuczynienie”, natomiast „odszkodowanie” wiąże się z naprawieniem uszczerbku majątkowego.

W Kodeksie cywilnym świadczenie odszkodowawcze wynika głównie z tytułu odpowiedzialności deliktowej (art. 415 i następne) lub odpowiedzialności kontraktowej (art. 471 i następne), a co za tym idzie jest następstwem czynu niedozwolonego lub niewykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązania.

Powyższe regulacje, mają również zastosowanie do przepisów prawa pracy, choć w ograniczonym zakresie. Jak stanowi bowiem art. 300 Kodeksu pracy, w sprawach nieuregulowanych przepisami prawa pracy, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego, jeżeli nie są one sprzeczne z zasadami prawa pracy. Powyższe oznacza, że przepisy Kodeksu cywilnego wybrane do zastosowania w prawie pracy (stosunku pracy) nie mogą się sprzeciwiać ogólnym normom prawa pracy, mającym podstawowe znaczenie dla regulacji stosunków pracy.

Przepisy Kodeksu pracy, posługują się terminami „odszkodowanie” oraz „zadośćuczynienie” w odniesieniu do konkretnych świadczeń pracowniczych, do których uprawniony jest pracownik lub były pracownik (np. w art. 18^3d, art. 36¹ § 2, art. 45, art. 56, art. 94³ § 3, art. 99, art. 101² Kodeksu pracy).

W kontekście rozwiązania umowy o pracę ustawodawca przewiduje odszkodowanie, w sytuacji gdy wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę (art. 45 Kodeksu pracy), przepisy o wypowiadaniu warunków pracy i płacy (art. 45 w zw. z art. 42 § 1 Kodeksu pracy) bądź rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie (art. 56 Kodeksu pracy). Jednocześnie zgodnie z art. 471 Kodeksu pracy, odszkodowanie, o którym mowa w ww. art. 45, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, natomiast odszkodowanie, o którym mowa w art. 56 przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia (art. 58 Kodeksu pracy).

Należy zatem uznać, że funkcję odszkodowawczą w Kodeksie pracy oraz Kodeksie cywilnym, pełnią wyłącznie te świadczenia, których celem jest zrekompensowanie pracownikowi skutków zdarzeń, które noszą cechy czynu niedozwolonego lub zawinionego przez pracodawcę. Potwierdza to wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 listopada 2007 r., sygn. akt SK 18/05, w którym Trybunał Konstytucyjny uznał, że odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy o pracę nie jest odszkodowaniem sensu stricto, lecz sui generis świadczeniem majątkowym, pełniącym funkcję sankcji (ustawowej kary pieniężnej) wobec pracodawcy za bezprawne działanie. W orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się również, że odszkodowanie należne pracownikowi z tytułu bezprawnego rozwiązania stosunku pracy lub bezprawnego wypowiedzenia dotychczasowych warunków pracy i płacy nie pozostaje w żadnej relacji do ewentualnej szkody, co oznacza, że przysługuje za samo bezprawne działanie pracodawcy, niezależnie od tego, czy jakakolwiek szkoda po stronie pracownika powstała. Odszkodowania takie traktowane są bowiem jak szczególny rodzaj odszkodowania ustawowego, należnego bez względu na to, czy pracownik – na skutek niezgodnego z prawem postępowania pracodawcy – poniósł szkodę w ogóle, lub poniósł ją w większym lub mniejszym rozmiarze, niż odszkodowanie przysługujące w kwocie z góry określonej w przepisach Kodeksu pracy. W judykaturze przypisuje się zresztą temu odszkodowaniu charakter kompensacyjno-sankcyjny, wynikający z unormowania zabezpieczającego pracownika przed bezprawnym działaniem pracodawcy.

Przepisy prawa pracy umożliwiają pracodawcom podejmowanie pewnych działań korzystnych dla zwalnianych pracowników (np. w drodze umowy, porozumienia), wykraczających poza unormowania wynikające z przepisów Kodeksu pracy, bądź innych aktów stanowiących źródła prawa pracy. Nie oznacza to jednak, że przyznanie przez pracodawcę różnorodnych dodatkowych świadczeń – nawet jeśli nazywane są przez strony umowy „odszkodowaniem” – ma każdorazowo charakter odszkodowawczy, zmierza do naprawienia szkody. Nie nazwa, lecz rzeczywisty charakter świadczenia decyduje o tym czy przybiera ono cechy odszkodowania, czy też nie.

Mając powyższe wyjaśnienie na względzie oraz odnosząc się do stanu faktycznego sprawy, stwierdzić należy, że w sytuacji gdy wypłata określonego świadczenia następuje zgodnie z obowiązującymi u pracodawcy wewnętrznymi aktami prawa pracy (przewidującymi wypłatę takich świadczeń), w związku z zawartym przez strony porozumieniem rozwiązującym umowę o pracę, nie można mówić o bezprawności działania pracodawcy, bez względu na to, czy pracownik poniósł jakąkolwiek szkodę. Takie świadczenie nie jest zatem odszkodowaniem, ani też zadośćuczynieniem, czyli naprawieniem szkody lub krzywdy, jaką pracownik poniósł w związku z rozwiązaniem umowy o pracę.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że skoro świadczenie jakie zostało wypłacone w związku ze skorzystaniem przez Wnioskodawcę z rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron, zawartym w związku ze zmianami organizacyjnymi polegającymi na redukcji zatrudnienia poprzez likwidację stanowisk pracy, nie mieści się w pojęciu odszkodowania ani zadośćuczynienia, to tym samym stwierdzić należy, że nie może korzystać ze zwolnienia przedmiotowego zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wejście w życie przepisów ustawy z 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2014 r. poz. 1328 ze zm.) nie zmieniło dotychczasowej zasady, zgodnie z którą art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma zastosowanie wyłącznie do odszkodowań i zadośćuczynień.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Odnosząc się do przywołanej przez Wnioskodawcę interpretacji wskazać należy, że dotyczy ona tylko konkretnej, indywidualnej sprawy podatnika, w określonym stanie faktycznym czy zdarzeniu przyszłym i w tej sprawie rozstrzygnięcie zostało wydane i nie jest wiążąca dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a,
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1369 ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.