Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-3.4011.190.2017.1.AB
z 1 grudnia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 201 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 25 września 2017 r. (data wpływu 3 października 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od osób fizycznych w zakresie obowiązku poboru zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych z tytułu wypłaty pracownikowi odszkodowania - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 października 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku poboru zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych z tytułu wypłaty pracownikowi odszkodowania.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka Akcyjna (dalej: „Spółka”, bądź „Wnioskodawca”) rozwiązała z jednym ze swoich pracowników umowę o pracę na czas nieokreślony. Rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło na podstawie art. 30 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1666, dalej: „Kodeks pracy”), tj. poprzez oświadczenie złożone przez Spółkę pracownikowi, z zachowaniem trzy miesięcznego okresu wypowiedzenia. Pracownik, uznając, że wypowiedzenie było nieuzasadnione, na podstawie art. 47 Kodeksu pracy, wystąpił przeciwko Spółce do sądu pracy z pozwem o odszkodowanie. W pozwie dochodził zapłaty odszkodowania w wysokości trzykrotności miesięcznego wynagrodzenia, tj. w kwocie 24.420 zł (słownie: dwadzieścia cztery tysiące czterysta dwadzieścia złotych). W okresie wypowiedzenia, tj. w okresie trzech miesięcy następujących po miesiącu, w którym wręczone zostało wypowiedzenie, pracownik otrzymywał wynagrodzenie zgodnie z postanowieniami zawartej z nim umowy o pracę. Dnia 31 maja 2017 r., w toku rozprawy sądowej Spółka i pracownik postanowili zawrzeć ugodę, na podstawie której Spółka zobowiązała się do zapłaty pracownikowi połowy kwoty dochodzonej pozwem, tj. kwotę 12.210 zł (słownie: dwanaście tysięcy dwieście dziesięć złotych), tytułem „odszkodowania w związku z wypowiedzeniem umowy o pracę”. Strony zgodnie oświadczyły, iż ugoda reguluje i wyczerpuje wszystkie wzajemne roszczenia związane z łączącym strony stosunkiem pracy. W zaistniałej sytuacji, Sąd postanowieniem z 31 maja 2017 r. umorzył postępowanie wszczęte z powództwa pracownika. Następnie, 21 czerwca 2017 r., zgodnie z postanowieniami ugody, wyżej wskazana kwota odszkodowania została przez Spółkę przelana na konto bankowe pracownika. Spółka, z ostrożności potraktowała ją jako przychód pracownika związany ze stosunkiem pracy i pobrała od tej kwoty zaliczkę na podatek PIT (kwota odszkodowania została potraktowana jako kwota brutto stanowiąca podstawę do naliczenia zaliczki na podatek, a następnie zaliczka została przelana na konto odpowiedniego urzędu skarbowego).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w opisanej powyżej sytuacji Spółka prawidłowo pobrała jako płatnik zaliczkę na podatek dochodowy od kwoty ustalonej na podstawie ugody sądowej i wypłaconej pracownikowi jako odszkodowanie za nieuzasadnione wypowiedzenie umowy o pracę?

Zdaniem Wnioskodawcy, od kwoty wypłaconej na podstawie ww. ugody sądowej, będącej odszkodowaniem za nieuzasadnione rozwiązanie umowy o pracę, nie należało pobierać zaliczki na podatek dochodowy, ponieważ kwota wypłacona pracownikowi podlega zwolnieniu z opodatkowania tym podatkiem, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r.,poz. 2032 ze zm., dalej: „ustawa PIT”). W związku z powyższym, zaliczka została pobrana niezasadnie i podlega zwrotowi.

Uzasadnienie stanowiska Spółki w zakresie zadanego pytania.

Należy zauważyć, iż zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy PIT, odszkodowania oraz zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, co do zasady są zwolnione z podatku. Oznacza to, że jeżeli podstawą odszkodowania są przepisy ustawy, to podatnik co do zasady jest zwolniony z podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu otrzymania takiego świadczenia. Ustawodawca wprowadza wyjątki od tej zasady. Jeden z nich jest zawarty w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g ustawy PIT, w świetle którego, nawet jeśli odszkodowanie jest wypłacane na podstawie odrębnych ustaw, to nie podlega zwolnieniu, jeśli jest następstwem zawartej umowy lub ugody innej niż sądowa.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, należy podkreślić, że pracownik domagał się odszkodowania w związku z niezasadnym wypowiedzeniem umowy o pracę. Zgodnie z art. 471 w zw. z art. 45 Kodeksu pracy, odszkodowanie przysługujące pracownikowi w takiej sytuacji jest równe wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższe jednak od wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W odniesieniu do niniejszej sprawy, gdyby strony nie zawarły ugody, a powództwo zostałoby uwzględnione, zasądzona kwota byłaby więc równa wysokości roszczenia, które zostało obliczone zgodnie z dyspozycją w/w przepisu.

Zdaniem Spółki, okoliczność, że kwota odszkodowania wypłacona pracownikowi na podstawie ugody, jest mniejsza od wysokości wynagrodzenia przysługującego za okres wypowiedzenia, nie oznacza, że nie jest zwolniona z opodatkowania. Przyjęcie przeciwnego stanowiska było w ocenie Spółki sprzeczne z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g ustawy PIT, z którego wynika przecież, że odszkodowanie wynikające z ugody sądowej podlega zwolnieniu wskazanemu w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy PIT. Nie sposób bowiem interpretować treść art. 21 ust. 1 pkt 3

lit. g ustawy PIT w ten sposób, że w sytuacji zawarcia ugody sądowej, zwolnieniu z opodatkowania podlegają tylko takie kwoty odszkodowania, których wysokość wynika wprost z przepisów odrębnych ustaw. Prowadziłoby to do sytuacji, w której, aby odszkodowanie wypłacone na podstawie ugody zostało objęte zwolnieniem, kwota odszkodowania musiałaby być równa wysokości dochodzonego roszczenia.

W kontekście niniejszej sprawy takie założenie prowadziłoby do wypaczenia sensu zawierania ugody, ponieważ, aby pracownik miał możliwość skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem PIT, treść zawartej przez niego z pracodawcą ugody musiałaby całkowicie odpowiadać treści żądania pozwu. W zaistniałym stanie faktycznym zawarcie takiej ugody
z pespektywy Spółki byłoby oczywiście nieracjonalne, biorąc pod uwagę okoliczność, że co do zasady byłaby zobowiązana do poniesienia nieuiszczonych kosztów sądowych w równej wysokości, co pracownik. Nie tylko więc musiałaby wypłacić pracownikowi całość dochodzonego roszczenia, ale dodatkowo ponieść część tych kosztów. W podanym przykładzie Spółka chcąc zminimalizować koszty, powinna więc uznać powództwo przy pierwszej czynności, co zgodnie z art. 101 k.p.c. zwolniłoby ją z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych. W takiej sytuacji zapadłe rozstrzygnięcie nie miałoby już jednak rzecz jasna charakteru ugody.

Co istotne, przyjęcie powyższego założenia prowadziłoby do wniosku, że tylko ugoda, która przewidywałaby odszkodowania w wysokości 3-krotności miesięcznego wynagrodzenia podlegałaby zwolnieniu z opodatkowania, a w jakiejkolwiek innej (niższej) kwocie już nie. W efekcie, nawet gdyby odszkodowanie ustalone zostało w kwocie tylko trochę niższej np. odpowiadającej wynagrodzeniu za 2 miesiące i 3 tygodnie, to wówczas zwolnienie już by nie przysługiwało. W ocenie Spółki, taka interpretacja prowadziłby do niesprawiedliwego różnicowania sytuacji podatników - jedynie dlatego że zdecydowali się pójść na ustępstwa i zawrzeć ugodę. W takiej sytuacji zawarcie ugody obarczone byłoby niejako „sankcją podatkową”, co jest nie do przyjęcia.

W tym miejscu stwierdzić przyjdzie, że ugoda ze swej istoty wiąże się ze wzajemnymi ustępstwami stron. Jak wskazał Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 29 listopada 2006 r. (sygn. akt SK 51/06), (...) wypada podkreślić, że „z punktu widzenia jednostki dochodzącej swych roszczeń przed sądem - zawarcie ugody nie obywa się bez kosztów. Ugoda sądowa, jak każda ugoda, polega na czynieniu sobie przez strony wzajemnych ustępstw. Aby doszło do jej zawarcia, powód musi więc zrezygnować z części swoich żądań, co w sprawie odszkodowawczej oznacza zwykle ograniczenie wysokości dochodzonego odszkodowania, rezygnację z odsetek, zgodę na rozłożenie odszkodowania na raty. Rzecz jasna, gdy sprawa kończy się umorzeniem postępowania na skutek zawarcia ugody, nie da się obiektywnie stwierdzić, czy i ile powód „stracił” na ugodzie. Jego udziałem jest jednak subiektywne odczucie rezygnacji z części świadczenia, którego oczekiwał.”

Podkreślić także należy doniosłość ugody sądowej, w przypadku której wyeliminowane jest niebezpieczeństwo nadużyć, do których może dochodzić w przypadku ugody pozasądowej. Jak bowiem wskazał TK w przywołanym wyżej wyroku: „Po pierwsze, skoro sprawa trafia do sądu, poszkodowany musi przedstawić w pozwie, a zatem w pewnym sensie upublicznić i poddać kontroli sądowej, okoliczności faktyczne dotyczące samej szkody i przesłanek odpowiedzialności pozwanego. Po drugie, sąd ma możliwość sprawdzenia tych informacji a także powinien sprawdzić istnienie podstawy prawnej roszczeń. Po trzecie, ugoda zawierana przed sądem podlega kontroli składu orzekającego. Biorąc pod uwagę wyżej opisane gwarancje wynikające z sądowego charakteru ugody, jak również to, że na równi z wyrokiem sądowym stanowi ona tytuł egzekucyjny, należy dojść do wniosku, że różnicowanie wyroku sądowego i ugody sądowej z punktu widzenia zwolnień podatkowych byłoby nieuprawione.”

Ponadto, należy także zwrócić uwagę na znaczenie, jakie przywiązuje ustawodawca do ugody sądowej, czemu daje wyraz systematycznie rozbudowując przepisy procedury cywilnej, w zakresie, w jakim reguluje ona polubowne rozwiązywanie sporów, a także przyznając sądowi szersze możliwości w zakresie nakłaniania stron do wybrania właśnie tej metody zakończenia powstałego pomiędzy nimi sporu. Przyjęcie stanowiska, że aby doszło do zwolnienia z opodatkowania, kwota odszkodowania wypłaconego na podstawie ugody sądowej musiałaby być dokładnie w takiej wysokości, w jakiej zostałaby zasądzona, gdyby doszło do wydania wyroku uznającego w całości powództwo, prowadziłoby niewątpliwie do drastycznego spadku liczby zawieranych w sprawach ze stosunku pracy ugód. Taki rezultat interpretacji wyżej przywołanych przepisów ustawy PIT stoi w jawnej sprzeczności ze znaczeniem ugody sądowej w polskim systemie prawnym.

Wreszcie, kwota jaką otrzymał pracownik miała służyć zrekompensowaniu i naprawieniu szkody jaką poniósł w skutek wypowiedzenia umowy o pracę, o czym świadczą okoliczności niniejszej sprawy, w tym też wskazanie w treści ugody, że zapłata uzgodnionej kwoty nastąpi tytułem odszkodowania w związku z wypowiedzeniem umowy o pracę. Świadczenie to zatem miało charakter odszkodowania, więc ze swej istoty powinno być zwolnione z opodatkowania podatkiem PIT. Jak już wskazano na wstępie, podstawą do wystąpienia przez pracownika z pozwem o odszkodowanie za nieuzasadnione rozwiązanie umowy o pracę był art. 45 § 1 Kodeksu pracy. Natomiast ostateczna wysokość odszkodowania ustalona przez strony (tj. półtorakrotność jego miesięcznego wynagrodzenia za pracę), mieści się „w przedziale” wskazanym w pierwszej części przepisu art. 471 Kodeksu pracy (nie przekracza kwoty, która wynikałaby z tego przepisu). Podnieść również należy, iż możliwość zawarcia ugody pomiędzy stronami w zakresie obniżenia wysokości odszkodowania za nieuzasadnione wypowiedzenie umowy o pracę nie zostało wyłączone na podstawie przepisów prawa pracy, a nadto nie jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Jakkolwiek wysokość odszkodowania ustalona przez strony była niższa niż wynagrodzenie pracownika za okres wypowiedzenia, jednakże ta okoliczność nie wpływa w jakikolwiek sposób na to, iż wobec wypłaconego odszkodowania przysługuje zwolnienie z opodatkowania podatkiem PIT, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g ustawy PIT. Nie zmienia ona bowiem faktu, że odszkodowanie zostało przyznane na podstawie przepisów Kodeksu pracy, gdyż to art. 45 § 1 Kodeksu pracy był podstawą żądania pracownika zawartego w pozwie.

Warto również wskazać, że powyższa interpretacja jest zgodna z orzecznictwem sądów administracyjnych. Z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 lutego 2016 r. (sygn. akt II FSK 3448/13), który dotyczył odszkodowania na podstawie innego, ale analogicznego przepisu Kodeksu pracy (art. 58, dotyczącego odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia) wynika, iż przyznanie pracownikowi odszkodowania wyższego niż przewidziane w przepisach Kodeksu pracy, nie przekreśla odszkodowawczego charakteru takiego świadczenia. Jednocześnie NSA uznał, że kwota odszkodowania ponad wartość określoną w przepisie nie powinna podlegać zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy PIT. Przenosząc rozważania przedstawione w w/w wyroku na grunt powyższej sprawy należałoby uznać, że jeśli kwota odszkodowania byłaby wyższa niż wynagrodzenie za okres wypowiedzenia, to zwolnienie nie znalazłoby zastosowania w zakresie kwoty przewyższającej wysokość wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

W konsekwencji, skoro kwota odszkodowania wypłacona pracownikowi na gruncie przedstawionego stanu faktycznego jest niższa niż odszkodowanie za okres wypowiedzenia,
to w takiej sytuacji zwolnienie znajduje zastosowanie.

Natomiast, w wyroku z 5 października 2007 r., sygn. akt III SA/Wa 872/07 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, analizując charakter prawny przepisu ustawy PIT, dotyczącego omawianego zwolnienia, stwierdził, że art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy PIT, stanowi nie o zwolnieniu odszkodowań do wysokości wynikającej z przepisów odrębnych ustaw, lecz o zwolnieniu odszkodowań, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw. „(...) W przepisie tym nie chodzi więc o wysokość faktycznie otrzymanego odszkodowania, lecz o jego istotę”- uznał sąd.

Spółka pragnie także zwrócić uwagę, że w interpretacji indywidualnej z 25 września 2016 r., nr ITPB4/4511-219/15/AS, stanowisko przedstawione w niniejszej sprawie zostało zaakceptowane przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy. Stan faktyczny na gruncie w/w interpretacji był analogiczny, jak w opisanym przez Spółkę przypadku. Powódka występująca w tej sprawie domagała się od byłego pracodawcy odszkodowania za nieuzasadnione rozwiązanie umowy o pracę w wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia. Przed sądem zawarła z byłym pracodawcą ugodę, mocą której pracodawca wypłacił jej odszkodowanie w wysokości odpowiadającej 2-krotności wynagrodzenia. Podmiot występujący o interpretację uznał, iż tak ustalone odszkodowanie mieści się w zakresie dyspozycji art. 471 Kodeksu pracy, w związku z czym nie powinna zostać pobrana od niego zaliczka na podatek PIT. Takie stanowisko wnioskodawcy zostało uznane za prawidłowe przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, który przedstawił następujący pogląd: „skoro otrzymane przez Wnioskodawczynię na podstawie ugody sądowej odszkodowanie jest odszkodowaniem za nieuzasadnione wypowiedzenie umowy o pracę, to odszkodowanie to korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem jego wysokość oraz zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, tj. art. 45 w związku z art. 47 Kodeksu pracy (a jak wynika z wniosku właśnie na podstawie tychże przepisów odszkodowanie zostało wypłacone)”.

Spółka pragnie zaznaczyć, iż stan faktyczny przedstawiony w w/w interpretacji jest w zasadzie identyczny, jak stan faktyczny niniejszej sprawy, a różni się jedynie wysokością kwoty przyznanego odszkodowania i okolicznością, że na gruncie sprawy przedstawionej w interpretacji w ugodzie dodatkowo doszło do zmiany trybu rozwiązania umowy o pracę. W stanie faktycznym opisanym w/w interpretacji kwota odszkodowania odpowiadała 2-krotności wynagrodzenia, a w niniejszej sprawie ustalone odszkodowanie odpowiada 1,5-krotności wynagrodzenia pracownika. Wszystkie pozostałe elementy stanu faktycznego są identyczne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 2032, ze zm., dalej „updof”), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 updof, źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 11 ust. 1 updof, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 updof, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot "w szczególności" oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 updof, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 2016 r., poz. 1666), z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

Natomiast z art. 21 ust. 1 pkt 3b updof, wynika, że wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
   
   

Treść zacytowanych przepisów wskazuje, że zasadą jest traktowanie otrzymanych odszkodowań (zadośćuczynień) jako przychodu podlegającego opodatkowaniu, który tylko w pewnych przypadkach – szczegółowo opisanych w ustawie – korzystać może ze zwolnienia z opodatkowania.

Ze zwolnienia z opodatkowania korzystają zatem takie odszkodowania lub zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy Kodeks pracy oraz inne niż wskazane wyżej odszkodowania (zadośćuczynienia), które otrzymane zostały na podstawie wyroku lub ugody sądowej, do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie. Zastrzec przy tym należy, że użycie przez ustawodawcę w art. 21 ust. 1 pkt 3b zwrotu „inne” oznacza, że ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie tego przepisu korzystać mogą tylko takie odszkodowania, które nie zostały wymienione w innych przepisach dotyczących zwolnień z opodatkowania. Powoduje to, że jeżeli określone odszkodowanie wyłączone zostało z zakresu zwolnienia z opodatkowania na podstawie jednego z przepisów ustawy nie może ono korzystać ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie innego przepisu nawet jeżeli spełnia warunki w nim określone.

Mając na uwadze powyższe wyjaśnienia konieczne jest więc ustalenie, czy wypłacone przez Wnioskodawcę byłemu pracownikowi odszkodowanie spełnia warunki do zastosowania zwolnienia z opodatkowania.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Spółka rozwiązała z jednym ze swoich pracowników umowę o pracę na czas nieokreślony. Rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło na podstawie art. 30 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2016, poz. 1666 ze zm., dalej: „Kodeks pracy”), tj. poprzez oświadczenie złożone przez Spółkę pracownikowi, z zachowaniem trzy miesięcznego okresu wypowiedzenia. Pracownik, uznając, że wypowiedzenie było nieuzasadnione, na podstawie art. 47 Kodeksu pracy wystąpił przeciwko Spółce do sądu pracy z pozwem o odszkodowanie. W pozwie dochodził zapłaty odszkodowania w wysokości trzykrotności miesięcznego wynagrodzenia. W toku rozprawy sądowej Spółka i pracownik postanowili zawrzeć ugodę, na podstawie której Spółka zobowiązała się do zapłaty pracownikowi połowy kwoty dochodzonej pozwem, tytułem „odszkodowania w związku z wypowiedzeniem umowy o pracę”.

W uzasadnieniu swojego stanowiska Wnioskodawca powołał się na interpretację indywidualną wskazując, że stan faktyczny powołanej interpretacji jest identyczny jak stan faktyczny niniejszej sprawy, a różni się jedynie wysokością odszkodowania i okolicznością, że w przedstawionej interpretacji doszło do zmiany trybu rozwiązania umowy o pracę. Z uwagi na powyższe Organ przyjął, że w sprawie będącej przedmiotem niniejszego rozstrzygnięcia zmiana trybu rozwiązania umowy o pracę nie miała miejsca.

Kwestie nawiązania stosunku pracy oraz rozwiązania umowy o pracę, a także zasad i podstawy wypłaty odszkodowania z tytułu naruszenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę regulują przepisy Kodeksu pracy.

W myśl art. 32 § 1 Kodeksu pracy, każda ze stron może rozwiązać umowę o pracę za wypowiedzeniem. Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony i umowy o pracę zawartej na czas określony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata (art. 36 § 1 pkt 3 Kodeksu pracy).

Zgodnie z art. 45 § 1 Kodeksu pracy, w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy – stosownie do żądania pracownika – orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu – o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

Sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe; w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu (art. 45 § 2 Kodeksu pracy).

Stosownie do art. 471 Kodeksu pracy, odszkodowanie, o którym mowa w art. 45, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

W świetle powyższego, należy stwierdzić, że o ile w istocie wypłacone odszkodowanie, o którym mowa we wniosku stanowiło odszkodowanie z tytułu nieuzasadnionego rozwiązania umowy o pracę, tj. wiązało się z naruszeniem przepisów prawa pracy traktujących o rozwiązaniu umowy o pracę – art. 45 § 1 i 2 i art. 471 Kodeksu pracy, stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3 updof, wolne jest od podatku dochodowego, gdyż jego wysokość oraz zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, tj. na gruncie badanej sprawy – z przepisów Kodeksu pracy.

W przedmiotowej sprawie nie ma zastosowania wyłączenie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g updof, gdyż jak wynika ze stanu faktycznego, odszkodowanie zostało wypłacone na podstawie ugody sądowej.

W konsekwencji, od kwoty wypłaconego odszkodowania Spółka nie ma obowiązku obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja rozstrzyga tylko w zakresie objętym pytaniem, tj. w kwestii oceny prawidłowości poboru zaliczki na podatek dochodowy od wypłaconego odszkodowania za nieuzasadnione rozwiązanie umowy o pracę.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Odnosząc się do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnej wskazać należy, że została ona wydana w indywidualnej sprawie innego Wnioskodawcy i nie może przesądzać o niniejszym rozstrzygnięciu.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków - w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2017 r., poz. 1369 ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.