Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-1.4010.258.2018.1.BJ
z 26 września 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 800, ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 29 czerwca 2018 r. (data wpływu 4 lipca 2018 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie obowiązków dokumentacyjnych, związanych z otrzymanym nieodpłatnym świadczeniem – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 lipca 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie obowiązków dokumentacyjnych, związanych z otrzymanym nieodpłatnym świadczeniem.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca – Sp. z o.o. (dalej również jako Spółka) jest spółką kapitałową, która została utworzona w celu zrealizowania inwestycji w zakresie budowy centrum handlowego. W celu pozyskania środków finansowych Spółka zawarła umowę kredytu inwestycyjnego oraz umowę kredytu na finansowanie VAT. Umowa przewiduje spłatę kredytu w okresie 10 lat.

Zobowiązania z tytułu umowy zostały zabezpieczone między innymi poręczeniami udzielonymi przez udziałowców oraz przez inne podmioty powiązane. Na mocy udzielonych poręczeń poręczyciele stali się solidarnie odpowiedzialni za zaciągnięte zobowiązania Wnioskodawcy.

Ww. zabezpieczenia, tj. poręczenia cywilne bądź poręczenia weksli własnych Spółki, udzielone zostały nieodpłatnie. Wnioskodawca nie był zobowiązany ani do zapłaty wynagrodzenia ani do wykonania jakiegokolwiek innego świadczenia wzajemnego na rzecz poręczycieli.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy Wnioskodawca będzie zobowiązany do sporządzenia dokumentacji podatkowej w związku z otrzymanym nieodpłatnym świadczeniem, a jeśli tak to czy zarówno dla roku, w którym poręczenie zostaje Wnioskodawcy udzielone czy również za kolejne lata podatkowe w okresie trwania zabezpieczenia?
2. Czy Wnioskodawca będzie zobowiązany ująć zdarzenie dotyczące otrzymanego nieodpłatnego świadczenia w uproszczonym sprawozdaniu CIT/TP zarówno za rok, w którym poręczenie zostaje Wnioskodawcy udzielone jak i w kolejnych latach podatkowych w okresie trwania zabezpieczenia składając CIT/TP za kolejne lata podatkowe?
   
   

Ad. 1.)

Zdaniem Wnioskodawcy, nie jest on zobowiązany do sporządzenia dokumentacji podatkowej w związku z otrzymanym nieodpłatnym świadczeniem. Natomiast, gdyby rozstrzygnięcie organu w tym zakresie było przeciwne do stanowiska Spółki, wówczas Wnioskodawca uważa, że dokumentacja podatkowa powinna zostać sporządzona tylko za rok podatkowy, w którym doszło do udzielenia poręczeń nieodpłatnie, bez konieczności sporządzania dokumentacji podatkowej za kolejne lata podatkowe trwania zabezpieczenia.

Ad. 2.)

Zdaniem Wnioskodawcy, jest on zobowiązany ująć zdarzenie jakim jest otrzymanie nieodpłatnego świadczenia w uproszczonym sprawozdaniu CIT/TP składanym za rok podatkowy, w którym poręczenia zostały Wnioskodawcy udzielone. Natomiast obowiązek ten nie wystąpi w związku ze składaniem uproszczonego sprawozdania CIT/TP za kolejne lata podatkowe niezależnie od tego, że zabezpieczenia w postaci poręczeń będą wiążące również w kolejnych latach podatkowych, z uwagi na to, że skutki podatkowe dla tego zdarzenia (przychód z nieodpłatnego świadczenia) powstaje jednorazowo wyłącznie w roku podatkowym, w którym udzielone zostało poręczenie.

Uzasadnienie do Ad. 1

W ocenie Wnioskodawcy podatnicy nie mają obowiązku sporządzania dokumentacji podatkowych dla nieodpłatnych świadczeń.

Art. 9a ust. 1 Ustawy stanowi, że: „Podatnicy:

1. których przychody lub koszty, w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalone na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych przekroczyły w roku poprzedzającym rok podatkowy równowartość 2 000 000 euro:
   
   
   1. dokonujący w roku podatkowym transakcji z podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4. mających istotny wpływ na wysokość ich dochodu (straty), lub
      
   2. ujmujący w roku podatkowym w księgach rachunkowych inne zdarzenia, których warunki zostały ustalone (lub narzucone) z podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4, mające istotny wpływ na wysokość ich dochodu (straty)– lub
   
   
2. dokonujący, bezpośrednio lub pośrednio, zapłaty należności na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, wynikających z transakcji lub innego zdarzenia ujętego w księgach rachunkowych, jeżeli łączna kwota (lub jej równowartość) wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w roku podatkowym świadczeń przekracza równowartość 20 000 euro, lub
   
3. zawierający z podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową:
   
   1. umowę spółki niebędącej osobą prawna, jeżeli łączna wartość wniesionych przez wspólników wkładów przekracza równowartość 20 000 euro lub
      
   2. umowę wspólnego przedsięwzięcia lub inną umowę o podobnym charakterze, w których wartość wspólnie realizowanego przedsięwzięcia określona w umowie, a w przypadku braku określenia w umowie tej wartości, przewidywana na dzień zawarcia umowy, przekracza równowartość 20 000 euro

- są obowiązani do sporządzenia dokumentacji podatkowej tych transakcji lub innych zdarzeń, zwanej dalej „dokumentacją podatkową”.

Z powyżej cytowanego przepisu wynika, że ustawodawca odwołuje się do pojęcia transakcji oraz objął zakresem przepisów zdarzenia, które podatnik ujmuje w księgach rachunkowych, a które to zdarzenia mają istotny wpływ na wysokość ich dochodu (straty).

Pojęcie transakcji nie zostało zdefiniowane w Ustawie CIT ani żadnej innej ustawie podatkowej. Mając na uwadze zasady wykładni przepisów prawa oraz prymat wykładni językowej, należy odwołać się do definicji słownikowej i rozumienia potocznego dla zdefiniowania terminu „transakcja”. Zgodnie z internetowym słownikiem PWN (https://sjp.pwn.pl/) transakcja to:

1. operacja handlowa dotycząca kupna lub sprzedaży towarów lub usług,
2. umowa handlowa na kupno lub sprzedaż towarów lub usług; też: zawarcie takiej umowy.
   
   

Tak określone znaczenie pojęcia „transakcja” wyklucza przyjęcie stanowiska, że świadczenie o charakterze jednostronnym jakim jest poręczenie, może być utożsamiane z transakcją. Przez transakcję należy rozumieć umowę będącą źródłem stosunku zobowiązaniowego, a więc umowę wzajemną, odpłatną. Takie stanowisko przez wiele lat podzielały również organy podatkowe. Tytułem przykładu Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 9 marca 2015 r., Znak: ITPB3/423-589/14/MK wskazał: „Natomiast Spółka nie ustala ceny wynagrodzenia za poręczenie udzielone podmiotowi powiązanemu - w tym stanie rzeczy, konsekwentnie, stanowisko Spółki, że udzielenie przez Wnioskodawcę powiązanej Spółce Brytyjskiej Gwarancji Wykonania bez wynagrodzenia nie skutkuje u Wnioskodawcy obowiązkiem sporządzenia dokumentacji podatkowej stosownie do art. 9a, i art. 19 ust. 4 ustawy - jest prawidłowe”. Analogiczne stanowiska przedstawiono w interpretacjach indywidualnych: Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 9 stycznia 2013 r., Znak: IBPBI/2/423-1289/12/PC, Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 27 kwietnia 2012 r. Znak: IBPBI/2/423-79/12/BG czy Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 29 listopada 2011 r. Znak: IPTPB3/423-217/11-2/IR.

Nieodpłatne świadczenie nie stanowi też zdarzenia, które podatnik ujmuje w księgach rachunkowych, a które to zdarzenia mają istotny wpływ na wysokość ich dochodu (straty). Czynność nieodpłatnego świadczenia nie stanowi bowiem w ogóle zdarzenia ujmowanego w księgach rachunkowych w rozumieniu przepisów o rachunkowości, a do takich odwołuje się przepis art. 9a Ustawy CIT.

Nieodpłatne poręczenie nie stanowi więc ani transakcji ani zdarzenia podlegającego obowiązkowi dokumentacyjnemu. Niemniej gdyby organ uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe, wówczas Wnioskodawca stoi na stanowisku, że z uwagi na to, że przychód z nieodpłatnie udzielnego poręczenia wykazuje się jednorazowo w dacie jego udzielenia (co potwierdzają interpretacje indywidualne m.in. Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 24 lutego 2017 r., Znak: 2461-IBPB-1-3.4510.1177.2016.1.APO oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 24 marca 2014 r., Znak: ITPB3/423-1/14/AW, to ewentualny obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej występuje wyłącznie za rok, w którym doszło do udzielenia poręczeń. Za kolejne lata, pomimo trwania zabezpieczenia w postaci poręczeń, Wnioskodawca nie byłby zobowiązany do sporządzania dokumentacji podatkowej, którą objąć należałoby poręczenia udzielone nieodpłatnie w okresach wcześniejszych.

Uzasadnienie do Ad. 2

Zgodnie z art. 27 ust. 5 Ustawy CIT podatnicy obowiązani do sporządzania dokumentacji podatkowej, jeżeli ich przychody lub koszty, w rozumieniu przepisów o rachunkowości, przekroczyły w roku podatkowym równowartość 10 000 000 euro, dołączają do zeznania podatkowego za rok podatkowy uproszczone sprawozdanie w sprawie transakcji z podmiotami powiązanymi lub innych zdarzeń zachodzących pomiędzy podmiotami powiązanymi, lub w związku z którymi zapłata należności dokonywana jest bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.

Mając na uwadze, że w uproszczonym sprawozdaniu CIT/TP podatnik wykazuje również nieodpłatne świadczenia na jego rzecz, Wnioskodawca uważa, że jest zobowiązany do wykazania nieodpłatnego świadczenia w postaci poręczeń, ale wyłącznie w CIT/TP składanym za rok podatkowy, w którym podatnik uzyskał nieodpłatne świadczenie i pod warunkiem, że podatnik w ogóle jest obowiązany do sporządzenia dokumentacji podatkowej. Jeśli poręczenia udzielone są w roku podatkowym poprzedzającym rok podatkowy, za który podatnik składa CIT/TP, wówczas Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku ujawnienia tego nieodpłatnego świadczenia, pomimo trwania ochrony z niego wynikającej. Ujawnienie następuje bowiem wyłącznie w CIT/TP składanym za rok podatkowy, w którym doszło do udzielenie poręczeń (tj. w roku w którym doszło do powstania przychodu z nieodpłatnego świadczenia).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9a ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 1036 z późn. zm., dalej: „updop”), podatnicy:

1. których przychody lub koszty, w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalone na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych przekroczyły w roku poprzedzającym rok podatkowy równowartość 2 000 000 euro:
   
   
   1. dokonujący w roku podatkowym transakcji z podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4, mających istotny wpływ na wysokość ich dochodu (straty), lub
   2. ujmujący w roku podatkowym w księgach rachunkowych inne zdarzenia, których warunki zostały ustalone (lub narzucone) z podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4, mające istotny wpływ na wysokość ich dochodu (straty)
   lub

1. dokonujący, bezpośrednio lub pośrednio, zapłaty należności na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, wynikających z transakcji lub innego zdarzenia ujętego w księgach rachunkowych, jeżeli łączna kwota (lub jej równowartość) wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w roku podatkowym świadczeń przekracza równowartość 20 000 euro, lub
   
2. zawierający z podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową:
   
   1. umowę spółki niebędącej osobą prawną, jeżeli łączna wartość wniesionych przez wspólników wkładów przekracza równowartość 20 000 euro lub
   2. umowę wspólnego przedsięwzięcia lub inną umowę o podobnym charakterze, w których wartość wspólnie realizowanego przedsięwzięcia określona w umowie, a w przypadku braku określenia w umowie tej wartości, przewidywana na dzień zawarcia umowy, przekracza równowartość 20 000 euro

są obowiązani do sporządzenia dokumentacji podatkowej tych transakcji lub innych zdarzeń, zwanej dalej „dokumentacją podatkową”.

W myśl art. 9a ust. 1a updop, podatnicy, o których mowa w ust. 1 pkt 1, są obowiązani do sporządzenia dokumentacji podatkowej również za rok podatkowy następujący po roku podatkowym, za który byli obowiązani sporządzić dokumentację podatkową, bez względu na wysokość osiągniętych, w roku podatkowym, za który byli obowiązani do sporządzenia dokumentacji podatkowej, przychodów lub poniesionych kosztów, w rozumieniu przepisów o rachunkowości.

Stosownie do art. 9a ust. 1d updop, za transakcje lub inne zdarzenia mające istotny wpływ na wysokość dochodu (straty) podatnika, o których mowa w ust. 1 pkt 1, uznaje się transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju, których łączna wartość przekracza w roku podatkowym równowartość 50 000 euro, z tym że w przypadku podatników, których przychody w rozumieniu przepisów o rachunkowości, w roku poprzedzającym rok podatkowy przekroczyły równowartość:

1. 2 000 000 euro, lecz nie więcej niż równowartość 20 000 000 euro - za takie transakcje lub inne zdarzenia uznaje się transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju, których wartość przekracza w roku podatkowym kwotę stanowiącą równowartość kwoty 50 000 euro powiększoną o 5 000 euro za każdy 1 000 000 euro przychodu powyżej 2 000 000 euro;
2. 20 000 000 euro, lecz nie więcej niż równowartość 100 000 000 euro - za takie transakcje lub inne zdarzenia uznaje się transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju, których wartość przekracza w roku podatkowym kwotę stanowiącą równowartość kwoty 140 000 euro powiększoną o 45 000 euro za każde 10 000 000 euro przychodu powyżej 20 000 000 euro;
3. 100 000 000 euro - za takie transakcje lub inne zdarzenia uznaje się transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju, których wartość w roku podatkowym przekracza kwotę stanowiącą równowartość kwoty 500 000 euro.
   
   

Zgodnie z art. 9a ust. 2b pkt 1 updop, dokumentacja podatkowa obejmuje opis transakcji lub innych zdarzeń, o których mowa w ust. 1, w tym umów zarządzania płynnością, umów o podziale kosztów, dokonywanych pomiędzy podatnikiem, a w przypadku, o którym mowa w ust. 1f - spółką niebędącą osobą prawną, i podmiotami z nimi powiązanymi, zawierający:

1. wskazanie rodzaju i przedmiotu tych transakcji lub innych zdarzeń,
2. dane finansowe, w tym przepływy pieniężne dotyczące tych transakcji lub innych zdarzeń,
3. dane identyfikujące podmioty powiązane dokonujące tych transakcji lub ujmujące te zdarzenia,
4. opis przebiegu tych transakcji lub innych zdarzeń, w tym funkcji wykonywanych przez podatnika, a w przypadku, o którym mowa w ust. 1f - spółkę niebędącą osobą prawną, i podmioty z nimi powiązane, angażowanych przez nich aktywów bilansowych i pozabilansowych, kapitału ludzkiego oraz ponoszonych ryzyk,
5. wskazanie metody i sposobu kalkulacji dochodu (straty) podatnika wraz z uzasadnieniem ich wyboru, w tym algorytmu kalkulacji rozliczeń dotyczących tych transakcji lub innych zdarzeń oraz sposobu wyliczenia wartości rozliczeń wpływających na dochód (stratę) podatnika, a w przypadku, o którym mowa w ust. 1f - również pozostałych wspólników spółki niebędącej osobą prawną.
   
   

Zgodnie z art. 9a ust. 2g updop, dokumentacja podatkowa dotycząca kontynuowanych w kolejnym roku podatkowym transakcji lub innych zdarzeń, o których mowa w ust. 1 pkt 1, podlega okresowemu przeglądowi i aktualizacji, nie rzadziej niż raz na rok podatkowy, przed dniem upływu terminu określonego dla złożenia zeznania podatkowego za kolejne lata, w zakresie zawartych w niej informacji, z zastrzeżeniem ust. 2h.

Zgodnie brzmieniem art. 9a ust. 4 updop, na żądanie organów podatkowych podatnicy, o których mowa w ust. 1, 1b, 5a i 5b, są obowiązani do przedłożenia dokumentacji podatkowej w terminie 7 dni od dnia doręczenia tego żądania.

Zgodnie art. 9a ust. 4a updop, organ podatkowy może wystąpić do podatnika z żądaniem sporządzenia i przedłożenia dokumentacji podatkowej dla transakcji lub innych zdarzeń, których wartość nie przekracza limitów określonych w ust. 1d lub 1e, w przypadku zaistnienia okoliczności wskazujących na prawdopodobieństwo zaniżenia ich wartości w celu uniknięcia obowiązku sporządzenia dokumentacji podatkowej. Żądanie powinno wskazywać okoliczności świadczące o prawdopodobieństwie zaniżenia wartości transakcji lub innych zdarzeń. Podatnik jest obowiązany do sporządzenia i przedłożenia dokumentacji podatkowej, w terminie 30 dni od dnia doręczenia takiego żądania.

Stosownie do art. 11 ust. 1 updop, jeżeli:

1. osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, mająca miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwana dalej „podmiotem krajowym”, bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego przedsiębiorstwa, albo
2. osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, mająca miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwana dalej „podmiotem zagranicznym”, bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego podmiotu krajowego, albo
3. ta sama osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej równocześnie bezpośrednio lub pośrednio bierze udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli albo posiada udział w kapitale tych podmiotów

-i jeżeli w wyniku takich powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, i w wyniku tego podatnik nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały - dochody danego podatnika oraz należny podatek określa się bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.

W myśl art. 11 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2018 r., przepisy ust. 1-3a stosuje się odpowiednio, gdy:

1. podmiot krajowy, z wyłączeniem Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków, bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego, albo
2. ta sama osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, z wyłączeniem Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków, równocześnie bezpośrednio lub pośrednio bierze udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiada udział w kapitale tych podmiotów.
   
   

Z powyższych przepisów wyraźnie wynika, że aby powstał wymóg sporządzania wspomnianej dokumentacji konieczne jest ziszczenie się następujących warunków. Po pierwsze musimy mieć do czynienia z transakcją lub innym zdarzeniem jednego rodzaju, po drugie - taka transakcja lub inne zdarzenie musi mieć miejsce między podmiotami powiązanymi. Dana transakcja lub inne zdarzenie jednego rodzaju musi mieć istotny wpływ na wysokość dochodu (straty) podatnika, czyli przekraczać w roku podatkowym limit minimalny wskazany w art. 9a ust. 1d updop, dla których łączna wartość transakcji lub innych zdarzeń jednego rodzaju przekracza 50 000 euro.

W ww. przepisach ustawodawca posługuje się pojęciem transakcja. Pojęcie to nie zostało zdefiniowane w przepisach prawa podatkowego. Z tej przyczyny definiując to pojęcie zasadnym jest odwołanie się do jego potocznego rozumienia. Internetowy słownik języka polskiego (https://sjp.pl) słowo „transakcja” definiuje m.in. jako umowę handlową. Podobnie pojęcie transakcji zostało zawarte w art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 684), zgodnie z którym transakcja handlowa to umowa, której przedmiotem jest odpłatna dostawa towaru lub odpłatne świadczenie usługi (…). Biorąc pod uwagę powyższe zasadnym jest przyjęcie, że przez transakcję należy rozumieć czynność prawną (umowę) zawieraną w związku z prowadzoną przez strony działalnością gospodarczą, w wykonaniu której dokonana jest co najmniej jedna płatność (należność). Za transakcje uznaje się również umowy wymienione w cyt. wyżej art. 9a ust. 1e updop.

Wobec powyższego, analizując treść powołanych przepisów prawnych, należy odnieść się do literalnego brzmienia art. 9a ust. 1d updop. We frazie „transakcje lub inne zdarzenie jednego rodzaju” użytej w powyższym przepisie, stwierdzenie „jednego rodzaju” odnosi się zarówno do „innych zdarzeń” jak i do „transakcji”. Przez „inne zdarzenia” należy rozumieć wszelkie czynności realizowane pomiędzy podmiotami powiązanymi, ujmowane w księgach rachunkowych i mające wpływ na dochód podatnika.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest spółką kapitałową, która została utworzona w celu zrealizowania inwestycji w zakresie budowy centrum handlowego. W celu pozyskania środków finansowych Spółka zawarła umowę kredytu inwestycyjnego oraz umowę kredytu na finansowanie VAT. Umowa przewiduje spłatę kredytu w okresie 10 lat. Zobowiązania z tytułu umowy zostały zabezpieczone między innymi poręczeniami udzielonymi przez udziałowców oraz przez inne podmioty powiązane. Na mocy udzielonych poręczeń poręczyciele stali się solidarnie odpowiedzialni za zaciągnięte zobowiązania Wnioskodawcy.

Ww. zabezpieczenia, tj. poręczenia cywilne bądź poręczania weksli własnych Spółki, udzielone zostały nieodpłatnie. Wnioskodawca nie był zobowiązany ani do zapłaty wynagrodzenia ani do wykonania jakiegokolwiek innego świadczenia wzajemnego na rzecz poręczycieli.

Biorąc pod uwagę wyżej opisane rozumienie pojęcia transakcja, wskazać należy, iż nie musi mieć ona charakteru odpłatnego. Podmioty mogą dokonywać operacji, czynności, świadczeń o charakterze nieodpłatnym (tj. bez wynagrodzenia, którego wartość jest wyrażona w cenie), co nie pozbawia ich cech transakcji, o której mowa w art. 9a updop. Odpłatność nie jest zatem przesłanką konstytutywną dla powstania obowiązku sporządzenia dokumentacji podatkowej.

Pojęcie transakcji w rozumieniu art. 9a updop należy rozpatrywać w kontekście celu tego przepisu. Dokumentacja podatkowa dokonywanych przez podmioty powiązane transakcji przedstawiać ma warunki dokonywanych transakcji w celu ich porównania z warunkami stosowanymi przez podmioty niezależne w porównywalnych okolicznościach. Wskazać należy ponadto, że zgodnie ze stanowiskiem Naczelnego Sądu Administracyjnego (np. wyrok z 10 stycznia 2012 r., sygn. U FSK 1319/10) przepis art. 9a u.p.d.o.p. pełni funkcję gwarancyjną, to znaczy, że gwarantuje podmiotom powiązanym, o których mowa w art. 11 ust 1 i 4, a także art. 11 ust 5 u.p.d.o.p., że przedłożenie merytorycznie poprawnej dokumentacji, pozwoli ocenić transakcje między nimi, jako spełniające warunki transakcji rynkowych”.

Stosownie do art. 11 updop organy podatkowe lub organy kontroli skarbowej badają zgodność ustalonych lub narzuconych przez podmioty powiązane warunków z warunkami jakie ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, w tym w szczególności, zasadność dokonania danej transakcji przez podmioty powiązane (w porównaniu z zachowaniem podmiotów niezależnych). Przepis art. 9a updop obejmuje więc także sytuacje lub zachowania podmiotów powiązanych nietypowe z punktu widzenia obrotu gospodarczego, w celu ich skonfrontowania z sytuacjami lub zachowaniami podmiotów niezależnych. Postępowanie to wynika z zasady ceny rynkowej (arrns length prhtciple), zgodnie z którą podmioty powiązane powinny, we wzajemnych relacjach, ustalać warunki, które ustaliłyby miedzy sobą podmioty niepowiązane. Co ważne sporządzenie i badanie dokumentacji transakcji (w tym przypadku nieodpłatnej transakcji poręczenia) przez organy podatkowe lub organ kontroli skarbowej nie może ograniczać się tylko do badania ceny (o ile ta w ogóle występuje). Dokumentacja powinna bowiem umożliwiać analizę pod kątem warunków rynkowych również takich elementów pożyczki jak jej wartość, okres na jaki została udzielona, gwarancje spłaty, kalkulacja ryzyka etc. Dopiero tak uzyskany, pełny obraz ekonomicznej istoty danej transakcji umożliwia organom podatkowym lub organom kontroli skarbowej prawidłowe określenie rynkowości bądź nierynkowości danej transakcji. Niezależnie od powyższego, wskazać również należy, iż cena w transakcji nie musi być w danym przypadku wyrażona bezpośrednio w pieniądzu (np. odsetki), ale może również stanowić inne świadczenie, w tym np. kompensatę, o której mowa w § 5 rozporządzenia Ministra finansów z dnia 10 września 2009 r. w sprawie sposobu i trybu określania dochodów osób prawnych w drodze oszacowania oraz sposobu i trybu eliminowania podwójnego opodatkowania osób prawnych w przypadku korekty zysków podmiotów powiązanych (Dz. U. Nr 160, poz. 1268 ze zm.).

Mając na uwadze powyższe przepisy oraz opis sprawy, stwierdzić należy, że skoro Wnioskodawca otrzymał nieodpłatne świadczenie w postaci udzielenia poręczenia przez podmiot powiązany ze Spółką, to świadczenie to stanowi transakcję, podlegającą obowiązkowi dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a updop (przy spełnieniu warunku dotyczącego limitów transakcji, wskazanych w art. 9a ust. 1d updop).

Ponadto należy wskazać, że transakcje finansowe (np. pożyczki, kredyty, emisja obligacji, gwarancje, poręczenia) - co do zasady - są transakcjami kontynuowanymi w kolejnych latach podatkowych, a zatem nie ulega wątpliwości, że w takim przypadku dokumentacja podatkowa sporządzona dla takich transakcji w roku podatkowym ich rozpoczęcia, powinna podlegać okresowemu przeglądowi i aktualizacji, nie rzadziej niż raz na rok podatkowy.

Należy także zaznaczyć, że w przypadku transakcji lub innych zdarzeń kontynuowanych w kolejnym roku podatkowym, nawet gdyby w wyniku przeglądu dokumentacji podatkowej stwierdzono, że nie nastąpiła żadna istotna zmiana, podatnik nadal jest obowiązany do dokonania aktualizacji dokumentacji podatkowej nie rzadziej niż raz na rok podatkowy. Wynika to m.in. z użycia spójnika „i” w wyrażeniu „przeglądowi i aktualizacji” w art. 9a ust. 2g updop. Efektem takiej aktualizacji będzie zatem dokumentacja podatkowa sporządzona za dany rok podatkowy, uwzględniająca m.in. aktualne dane finansowe dotyczące zarówno transakcji lub innych zdarzeń, jak i podatnika.

Reasumując, Wnioskodawca zobowiązany jest do sporządzenia dokumentacji podatkowej w związku z otrzymanym nieodpłatnym świadczeniem, która winna podlegać aktualizacji przez cały okres realizacji umowy poręczenia.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku Nr 1, należy uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się z kolei do pytania oznaczonego Nr 2 wskazać należy, że zgodnie z art. 27 ust. 5 updop, podatnicy obowiązani do sporządzenia dokumentacji podatkowej, jeżeli ich przychody lub koszty, w rozumieniu przepisów o rachunkowości, przekroczyły w roku podatkowym równowartość 10 000 000 euro, dołączają do zeznania podatkowego za rok podatkowy uproszczone sprawozdanie w sprawie transakcji z podmiotami powiązanymi lub innych zdarzeń zachodzących pomiędzy podmiotami powiązanymi, lub w związku z którymi zapłata należności dokonywana jest bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.

Z powołanego przepisu wynika, że podmiotami zobowiązanymi do złożenia CIT/TP, są podatnicy, którzy na podstawie art. 9a updop, są zobowiązani do sporządzania dokumentacji podatkowej cen transferowych. Zakres tego obowiązku został jednak przez ustawodawcę zawężony tylko do tych podmiotów sporządzających dokumentację cen transferowych, u których przychody lub koszty, w rozumieniu przepisów o rachunkowości, przekroczyły w danym roku podatkowym równowartość 10 000 000 euro.

Stosownie do art. 27 ust. 8 ww. ustawy, minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór uproszczonego sprawozdania, o którym mowa w ust. 5, uwzględniając informacje dotyczące podmiotów powiązanych, rodzaju powiązań z tymi podmiotami, rodzaju i przedmiotu transakcji lub innych zdarzeń, zachodzących pomiędzy podmiotami powiązanymi, lub w związku z którymi zapłata należności dokonywana jest bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, a także kierując się potrzebą ułatwienia podatnikom poprawnego sporządzenia tego sprawozdania.

Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 8 czerwca 2017 r. w sprawie określenia wzoru uproszczonego sprawozdania w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (CIT/TP) zostało opublikowane 22 czerwca 2017 r. (Dz. U. z 2017 r., poz. 1190).

Treść przepisu art. 27 ust. 5 updop, wskazuje w sposób jednoznaczny, że do dołączenia do zeznania rocznego uproszczonego sprawozdania CIT/TP zobowiązany jest podatnik, który jest obowiązany do sporządzenia dokumentacji podatkowej. Tym samym, brak ewentualnych obowiązków dokumentacyjnych w danym roku podatkowym skutkuje brakiem obowiązku dołączenia przedmiotowego uproszczonego zeznania.

Mając na względzie, że jak wskazano na Wnioskodawcy w związku z otrzymaniem wskazanego we wniosku nieodpłatnego świadczenia spoczywa obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej, która winna podlegać aktualizacji przez cały okres realizacji umowy poręczenia, stwierdzić należy, że na Wnioskodawcy ciąży również obowiązek ujęcia ww. świadczenia w uproszczonym sprawozdaniu CIT/TP zarówno za rok, w którym poręczenie zostaje Wnioskodawcy udzielone, jak i w kolejnych latach podatkowych w okresie trwania zabezpieczenia.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy również w zakresie ujętym pytaniem Nr 2, należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w części dotyczącej zdarzenia przyszłego – stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.