Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP1-1.4012.395.2018.2.AO
z 3 września 2018 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 26 czerwca 2018 r. (data wpływu 9 lipca 2018 r.) uzupełnionym pismem z 20 sierpnia 2018 r. (data wpływu 28 sierpnia 2018 r.) na wezwanie Organu z dnia 10 sierpnia 2018 r. znak sprawy 0114-KDIP1-1.4012.395.2018.1.AO o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie odpowiedzialności solidarnej za nierozliczony przez Ubezpieczającego podatek VAT – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 lipca 2018 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie odpowiedzialności solidarnej za nierozliczony przez Ubezpieczającego podatek VAT. Niniejszy wniosek uzupełniony został pismem z 20 sierpnia 2018 r. (data wpływu 28 sierpnia 2018 r.) na wezwanie Organu z dnia 10 sierpnia 2018 r. znak sprawy 0114-KDIP1-1.4012.395.2018.1.AO.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą sklasyfikowaną, w ramach dominującej działalności, jako świadczenie usług z zakresu ubezpieczenia (PKD: 65.12.Z), w tym głównie ubezpieczenia należności podmiotów gospodarczych. W tym celu Oddział zawiera umowy ubezpieczenia (dalej: Umowa) na mocy których Oddział zobowiązuje się:

  1. udzielić swojemu klientowi (dalej: Ubezpieczającemu) ochrony ubezpieczeniowej obejmującej ryzyko tak zwanego „Braku Zapłaty Należności z tytułu Dostaw zrealizowanych w okresie trwania Umowy”, wskutek czego, ochroną ubezpieczeniową zostają objęte odpowiednio zdefiniowane wierzytelności z tytułu odpłatnej dostawy towarów i/lub usług dokonanej przez Ubezpieczającego (dalej: Należności) na rzecz poszczególnego jego odbiorcy (dalej: Dłużnik);
  2. wypłacić Ubezpieczającemu odszkodowanie (dalej: Odszkodowanie) do wysokości równej iloczynowi procentu ochrony ubezpieczeniowej oraz tak zwanej: Straty Netto. Zgodnie ze szczegółowymi postanowieniami Umowy Strata Netto jest równa różnicy: (a) łącznej wartości faktur dla Dłużnika, dla których istnieje ochrona ubezpieczeniowa na podstawie Umowy, w tym, odpowiednio: kwoty podatku od towarów i usług (VAT), jeżeli ta kwota jest objęta ochroną ubezpieczeniową, należne odsetki za zwłokę, wszelkie dodatkowe należności od Dłużnika (np. koszty opakowań, transportu, ubezpieczenia); oraz (b) łącznej wartości wszystkich odzyskanych należności uzyskanych przez Ubezpieczającego lub przez Oddział do momentu wyliczenia ww. Straty Netto.

W wyniku tak zawartych umów ubezpieczenia oraz wskutek zaistnienia Straty Netto, Oddział dokonuje wypłaty Odszkodowania. Wypłata Odszkodowania następuje w ciągu 30 dni od daty zgłoszenia szkody. Z chwilą wypłaty Odszkodowania, na Oddział z mocy prawa przechodzą roszczenia Ubezpieczającego odnośnie ubezpieczonych Należności (art. 828 § 1 KC). W praktyce zatem, w przypadkach wskazanych w Umowie, Wnioskodawca dokonuje wypłaty Odszkodowania na rzecz Ubezpieczającego. Biorąc pod uwagę przepisy, jakie mają zacząć obowiązywać od lipca bieżącego roku, należy zaznaczyć, że wypłata (przez Wnioskodawcę) takiego Odszkodowania następować będzie na rachunek Ubezpieczającego bez zastosowania mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a Ustawy, w brzmieniu od 1-ego lipca 2018 roku. Wskutek wypłaty przez Wnioskodawcę Odszkodowania, zostanie z kolei wszczęte odpowiednie postępowanie wobec Dłużnika, w celu zaspokojenia roszczeń Oddziału wynikających z nabycia w drodze regresu ubezpieczeniowego wierzytelności. Nie można wykluczyć, że Dłużnik spełniając swoje świadczenie na rzecz Oddziału dokona przedmiotowej wpłaty na rachunek Wnioskodawcy, a więc na rzecz podatnika innego niż wskazany na fakturze (art. 108a ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług), w ramach mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: Ustawa) w brzmieniu obowiązującymi od l-ego lipca 2018 roku.

Mając na względzie powyższe, pojawia się wątpliwość, czy opisany powyżej proces wypłaty przez Oddział Odszkodowania oraz sposób dokonania spłaty przez Dłużnika kwoty odpowiadającej wartości Należności (już po wypłacie Odszkodowania) na rachunek Oddziału z uwzględnieniem mechanizmu podzielonej płatności może skutkować zaistnieniem przesłanek solidarnej odpowiedzialności Wnioskodawcy, o której mowa w art. 108a ust. 5 Ustawy w brzmieniu obowiązującym od l-ego lipca 2018 roku.

W piśmie doprecyzowującym przedstawiony stan faktyczny Wnioskodawca wskazał, że Wnioskodawca prowadzi działalność na terytorium Polski w formie oddziału spółki zagranicznej. Oddziałowi został nadany numer NIP, taki jak powołany został w pierwotnym wniosku. Podatnikiem podatku VAT jest jednak spółka zagraniczna, której dla potrzeb rozliczeń podatku VAT w Polsce oraz podatku dochodowego od osób prawnych w Polsce nadano numer NIP. Odnosząc powyższe do pytania wskazanego w wezwaniu organu podatkowego Wnioskodawca wyjaśnił, że czynnym, zarejestrowanym w Polsce podatnikiem podatku VAT jest spółka zagraniczna (…), której nadano numer NIP, prowadząca na terytorium Polski działalność poprzez Oddział.

W kontekście statusu Ubezpieczającego i Dłużnika Wnioskodawca stwierdził, że zdecydowana ich część będzie posiadała status czynnego podatnika podatku VAT. Nie może jednak wykluczyć, że wśród tych podmiotów będą również i takie, które statusu zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT nie będą posiadać.

Płatności, o których mowa we wniosku będą dokonywane zarówno w złotych, jak i w innej walucie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że w opisanym zdarzeniu przyszłym nie znajdzie zastosowania przepis art. 108a ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług w brzmieniu obowiązującym od l-ego lipca 2018 roku, a tym samym Wnioskodawca nie będzie odpowiadał solidarnie za nierozliczony przez Ubezpieczającego podatek VAT od zrealizowanych przez niego dostaw towarów i/lub usług?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Oddział prowadzi działalność gospodarczą w zakresie ubezpieczania należności swoich klientów (czyli Ubezpieczających). Schemat prowadzonej działalności, dokonywanych rozliczeń z Ubezpieczającym oraz jego Dłużnikiem pozostaje niezmienny. W przypadku zaistnienia przesłanek wskazanych w Umowie, Wnioskodawca dokonuje wypłaty Ubezpieczającemu Odszkodowania. Jednocześnie po dokonaniu wypłaty tego Odszkodowania dochodzi do przejścia z mocy prawa wierzytelności należnych od Dłużnika zgodnie z art. 828 § 1 kc. Zaspokojenie roszczeń Wnioskodawcy (czyli po tym jak dokona już wypłaty Odszkodowania) następuje albo wskutek postępowania egzekucyjnego (wówczas odpowiednia wpłata wpływa na konto Oddziału bezpośrednio z konta komornika albo wskutek dobrowolnej zapłaty dokonywanej przez Dłużnika. W tym ostatnim przypadku Dłużnik dokonuje wpłaty na rachunek Wnioskodawcy. W związku z przepisami Ustawy, które zaczną obowiązywać od 1 lipca 2018 roku, nie można wykluczyć, że Dłużnik dokonując na rachunek Wnioskodawcy wpłaty, której wartość wprost odpowiada kwocie Odszkodowania, skwantyfikowanego z kolei na podstawie nieuregulowanych faktur wystawionych Dłużnikowi przez Ubezpieczającego, dokona tej płatności z uwzględnieniem mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a Ustawy w brzmieniu obowiązującym od l-ego lipca 2018 roku.

Mechanizm podzielonej płatności VAT został wprowadzony ustawą z dnia 15 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Skutkiem nowelizacji jest wprowadzenie, z mocą od 1 lipca 2018 roku nowego bloku przepisów zawartych w rozdziale 1a w art. 108a-108d Ustawy. Ponadto przewidziano zmiany w innych ustawach, przede wszystkim w ustawie Prawo bankowe, które zobowiązują banki do wdrożenia wystandaryzowanego komunikatu przelewu pozwalającego na dokonanie podzielonej płatności.

Mechanizm podzielonej płatności polegać będzie na tym, że, co do zasady, płatność dokonywana przez nabywcę na rzecz sprzedawcy za nabytą usługę bądź towar będzie mogła odbywać się w taki sposób, że zapłata kwoty odpowiadającej całości albo części kwoty podatku wynikającej z otrzymanej faktury będzie dokonywana na rachunek VAT, zaś zapłata całości albo części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto wynikającej z otrzymanej faktury będzie dokonywana na rachunek bankowy albo na rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, dla których jest prowadzony rachunek VAT, albo będzie rozliczana w inny sposób, przy czym dostęp do środków zgromadzonych na rachunku VAT będzie ograniczony.

W odniesieniu do relacji sprzedawca - nabywca, czyli w analizowanym przypadku Ubezpieczający - Dłużnik, przepisy dotyczące mechanizmu podzielonej płatności nie budzą szczególnych wątpliwości interpretacyjnych. Pojawiają się one jednak w odniesieniu do kwestii solidarnej odpowiedzialności, o której mowa w art. 108a ust. 5 Ustawy o VAT, w sytuacji gdy płatność dokonywana przy zastosowaniu opisanego wyżej mechanizmu zostanie dokonana na rzecz „podatnika innego niż wskazany na fakturze”, który to podatnik jest jednak uprawniony do otrzymania zapłaty.

W związku z tym, że w następstwie wypłaty przez Oddział Odszkodowania na Oddział przechodzą z mocy prawa Należności za które wypłacono odszkodowanie, pojawia się pytanie: czy jeśli Dłużnik dokona wpłaty w kwocie odpowiadającej nieuregulowanej dotąd Należności na rachunek Wnioskodawcy (ubezpieczyciela) z zachowaniem mechanizmu podzielonej płatności, a więc na rzecz podatnika innego niż wskazany na fakturze, zaistnieją przesłanki do uznania solidarnej odpowiedzialności Oddziału za nierozliczony (ewentualnie) przez Ubezpieczającego podatek wynikający z dostawy towarów i/lub usług?

Stosownie bowiem do przepisu art. 108a ust. 5 Ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2018 roku w przypadku gdy płatność zostanie dokonana z zachowaniem metody podzielonej płatności na rzecz podatnika innego niż wskazany na fakturze sprzedaży, podatnik, na rzecz którego dokonano tej płatności, odpowiada solidarnie wraz z dostawcą tych towarów lub usługodawcą za nierozliczony przez dostawcę towarów lub usługodawcę podatek wynikający z tej dostawy towarów lub tego świadczenia usług do wysokości kwoty otrzymanej na rachunek VAT. Powyższa odpowiedzialność solidarna podatnika, jest wyłączona w przypadku dokonania przez tego podatnika płatności na rachunek VAT dostawcy towarów lub usługodawcy wskazanego na fakturze, o której mowa w art. 108a ust. 3 pkt 3, albo zwrotu otrzymanej płatności na rachunek VAT podatnika, od którego otrzymano tę płatność, niezwłocznie po powzięciu informacji o jej otrzymaniu, w kwocie otrzymanej na rachunek VAT.

Odnosząc powyższe rozważania do stanu faktycznego, jaki zaistnieć może od lipca 2018 roku, należy ocenić czy zapłata, z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, w kwocie nieuregulowanej dotąd Należności przez Dłużnika na rachunek Oddziału, rodzi solidarną odpowiedzialność po stronie Oddziału za nierozliczony przez Ubezpieczającego podatek należny VAT wynikający z Należności objętych ubezpieczeniem (w stosunku do których wcześniej nastąpiła wypłata Odszkodowania bez zastosowania mechanizmu podzielonej płatności).

W ocenie Wnioskodawcy, w analizowanym przypadku nie mogą zachodzić przesłanki do uznania solidarnej odpowiedzialności Oddziału, a opisywana konstrukcja wykracza poza ratio legis inkryminowanych przepisów. Jak wskazano bowiem w uzasadnieniu do projektu ustawy (p.str. 7 in fine uzasadnienia) „regulacja ta ma na celu uniemożliwienie dokonywania działań zmierzających do niepłacenia podatku przy jednoczesnym dopuszczeniu płatności w schematach np. faktoringu”, na co ma wskazywać ust. 6 omawianego przepisu wskazujący na możliwość uwolnienia się przez podatnika z odpowiedzialności solidarnej w przypadku dokonania przez tego podatnika płatności na rachunek VAT dostawcy towarów lub usługodawcy wskazanego na fakturze. O ile jednak wskazany w uzasadnieniu Faktor może dokonać płatności przy zastosowaniu mechanizmu podzielonej płatności, jako że płatności dokonuje finansując nabywane przez siebie wierzytelności (faktury) i w ten sposób ex ante zwolnić się z solidarnej odpowiedzialności, o tyle w przypadku ubezpieczyciela wypłacającego odszkodowanie skorzystanie z mechanizmu podzielonej płatności nie jest prawnie dopuszczalne z tego powodu, że wypłata odszkodowania nie jest czynnością objętą podatkiem VAT i nie jest dokumentowana fakturą VAT (co z kolei z praktyce uniemożliwia prawidłowe użycie komunikatu przelewu, o którym mowa w art. 108 ust. 3 Ustawy o VAT).

Tym samym, zakładając, że w przypadku otrzymania przez ubezpieczyciela od dłużnika zapłaty w mechanizmie podzielonej płatności, pomimo wypłaty odszkodowania na rzecz ubezpieczającego, powstałaby po jego stronie odpowiedzialność solidarna za nierozliczony podatek VAT, aby zwolnić się z tejże odpowiedzialności ubezpieczyciel musiałby przekazać kwotę podatku na rachunek VAT ubezpieczającego, a więc spełnić świadczenie po raz drugi, lub zwrócić kwotę podatku dłużnikowi, co byłoby zachowaniem nieracjonalnym z uwagi na istniejące i wymagalne roszczenie ubezpieczyciela do dłużnika o zapłatę, wynikające z nabytych wskutek wypłaconego odszkodowania należności.

W tym stanie rzeczy, mając na uwadze brak realnych i racjonalnych instrumentów pozwalających Wnioskodawcy zwolnić się z odpowiedzialności solidarnej za ewentualnie nierozliczony przez ubezpieczającego podatek VAT oraz fakt uprzedniego spełnienia świadczenia na rzecz podatnika wskazanego na fakturze, choć - ze względu na istotę świadczenia ubezpieczyciela, nieopodatkowanego podatkiem od towarów i usług, wynikającego z umowy ubezpieczenia - bez zastosowania metody podzielonej płatności, uznać należy, że ryzyko wynikające z przepisu art. 108a ust. 5 Ustawy w opisanym zdarzeniu przyszłym nie może dotyczyć Oddziału. Innymi słowy, wskazany powyżej przepis, w odniesieniu do będącego przedmiotem analizy zdarzenia przyszłego, nie może znaleźć zastosowania względem Oddziału.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 103 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm.) podatnicy oraz podmioty wymienione w art. 108 są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego, z zastrzeżeniem ust. 1a-4 oraz art. 33 i art. 33b.


Ustawa z dnia 15 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustawy (Dz. U. z 2018 r., poz. 62) wprowadziła z dniem 1 lipca 2018 r. nowy blok przepisów zawartych w rozdziale 1a w art. 108a-108d ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

W myśl art. 108a ust. 1 ustawy o VAT podatnicy, którzy otrzymali fakturę z wykazaną kwotą podatku, przy dokonywaniu płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury mogą zastosować mechanizm podzielonej płatności.

Stosownie do art. 108a ust. 2 ww. ustawy zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności polega na tym, że:

  1. zapłata kwoty odpowiadającej całości albo części kwoty podatku wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek VAT;
  2. zapłata całości albo części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek bankowy albo na rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, dla których jest prowadzony rachunek VAT, albo jest rozliczana w inny sposób.

Art. 108a ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, że zapłata z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności dokonywana jest w złotych polskich przy użyciu komunikatu przelewu udostępnionego przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową, przeznaczonego do dokonywania płatności w mechanizmie podzielonej płatności, w którym podatnik wskazuje:

  1. kwotę odpowiadającą całości albo części kwoty podatku wynikającej z faktury, która ma zostać zapłacona w mechanizmie podzielonej płatności;
  2. kwotę odpowiadającą całości albo części wartości sprzedaży brutto;
  3. numer faktury, w związku z którą dokonywana jest płatność;
  4. numer, za pomocą którego dostawca towaru lub usługodawca jest zidentyfikowany na potrzeby podatku.

W świetle powyższych przepisów podatnicy, którzy otrzymali fakturę z wykazaną kwotą podatku, przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi mogą zastosować mechanizm podzielonej płatności. Mechanizm ten zakłada rozdzielenie płatności za nabyty towar lub usługę na dwa odrębne rachunki – rachunek bankowy dostawcy oraz specjalny rachunek VAT. Płatność przez nabywcę na rzecz sprzedawcy za nabytą usługę bądź towar będzie odbywała się nie jak dotąd w jednej kwocie brutto, ale w dwóch kwotach, oddzielnie na dwa rachunki sprzedawcy. Skutkiem takiego zlecenia będzie uznanie dwóch rachunków sprzedawcy.

Należy wskazać, że mechanizm podzielonej płatności może być stosowany wyłącznie w odniesieniu do transakcji dokonywanych przez podatników podatku VAT na rzecz innych podatników VAT.

Zgodnie z art. 108a ust. 5 ustawy o VAT w przypadku gdy płatność zostanie dokonana w sposób określony w ust. 2 na rzecz podatnika innego niż wskazany na fakturze, o której mowa w ust. 3 pkt 3, podatnik, na rzecz którego dokonano tej płatności, odpowiada solidarnie wraz z dostawcą tych towarów lub usługodawcą za nierozliczony przez dostawcę towarów lub usługodawcę podatek wynikający z tej dostawy towarów lub tego świadczenia usług do wysokości kwoty otrzymanej na rachunek VAT.

Na mocy art. 108a ust. 6 ww. ustawy odpowiedzialność solidarna podatnika, o którym mowa w ust. 5, jest wyłączona w przypadku dokonania przez tego podatnika płatności na rachunek VAT dostawcy towarów lub usługodawcy wskazanego na fakturze, o której mowa w ust. 3 pkt 3, albo zwrotu otrzymanej płatności na rachunek VAT podatnika, od którego otrzymano tę płatność, niezwłocznie po powzięciu informacji o jej otrzymaniu, w kwocie otrzymanej na rachunek VAT. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio.


Z przedstawionej treści wniosku wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą sklasyfikowaną jako świadczenie usług z zakresu ubezpieczenia, w tym głównie ubezpieczenia należności podmiotów gospodarczych. W tym celu Oddział zawiera umowy ubezpieczenia na mocy których Oddział zobowiązuje się:

  1. udzielić swojemu klientowi ochrony ubezpieczeniowej obejmującej ryzyko tak zwanego „Braku Zapłaty Należności z tytułu Dostaw zrealizowanych w okresie trwania Umowy” wskutek czego ochroną ubezpieczeniową zostają objęte odpowiednio zdefiniowane wierzytelności z tytułu odpłatnej dostawy towarów i/lub usług dokonanej przez Ubezpieczającego na rzecz poszczególnego jego odbiorcy;
  2. wypłacić Ubezpieczającemu odszkodowanie do wysokości równej iloczynowi procentu ochrony ubezpieczeniowej oraz tak zwanej: Straty Netto. Zgodnie ze szczegółowymi postanowieniami Umowy Strata Netto jest równa różnicy: (a) łącznej wartości faktur dla Dłużnika, dla których istnieje ochrona ubezpieczeniowa na podstawie Umowy, w tym odpowiednio: kwoty podatku od towarów i usług, jeżeli ta kwota jest objęta ochroną ubezpieczeniową, należne odsetki za zwłokę, wszelkie dodatkowe należności od Dłużnika (np. koszty opakowań, transportu, ubezpieczenia); oraz (b) łącznej wartości wszystkich odzyskanych należności uzyskanych przez Ubezpieczającego lub przez Oddział do momentu wyliczenia ww. Straty Netto.

W wyniku tak zawartych umów ubezpieczenia oraz wskutek zaistnienia Straty Netto, Oddział dokonuje wypłaty Odszkodowania. Wypłata Odszkodowania następuje w ciągu 30 dni od daty zgłoszenia szkody. Z chwilą wypłaty Odszkodowania, na Oddział z mocy prawa przechodzą roszczenia Ubezpieczającego odnośnie ubezpieczonych Należności (art. 828 § 1 KC). W praktyce zatem, w przypadkach wskazanych w Umowie, Wnioskodawca dokonuje wypłaty Odszkodowania na rzecz Ubezpieczającego. Wskutek wypłaty przez Wnioskodawcę Odszkodowania, zostanie wszczęte odpowiednie postępowanie wobec Dłużnika, w celu zaspokojenia roszczeń Oddziału wynikających z nabycia w drodze regresu ubezpieczeniowego wierzytelności. Nie można wykluczyć, że Dłużnik spełniając swoje świadczenie na rzecz Oddziału dokona przedmiotowej wpłaty na rachunek Wnioskodawcy, a więc na rzecz podatnika innego niż wskazany na fakturze (art. 108a ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług), w ramach mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ustawy o podatku od towarów i usług. Wnioskodawca zaznaczył, że wypłata (przez Wnioskodawcę) takiego Odszkodowania następować będzie na rachunek Ubezpieczającego bez zastosowania mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a Ustawy.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą zastosowania w niniejszych okolicznościach art. 108a ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, czyli odpowiedzialności solidarnej za nierozliczony przez Ubezpieczającego podatek VAT od zrealizowanych przez niego dostaw towarów i/lub usług w związku z zapłatą przez Dłużnika nieuregulowanej należności na rachunek Wnioskodawcy z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

Wnioskodawca jest zdania, że w analizowanym przypadku nie mogą zachodzić przesłanki do uznania solidarnej odpowiedzialności Oddziału, gdyż w przypadku ubezpieczyciela wypłacającego odszkodowanie skorzystanie z mechanizmu podzielonej płatności nie jest prawnie dopuszczalne z tego powodu, że wypłata odszkodowania nie jest czynnością objętą podatkiem VAT i nie jest dokumentowana fakturą VAT (co z kolei z praktyce uniemożliwia prawidłowe użycie komunikatu przelewu, o którym mowa w art. 108 ust. 3 ustawy o VAT).

Należy wskazać, że co do zasady mechanizm podzielonej płatności służy do realizacji zapłaty za fakturę, na której wykazano kwotę podatku VAT. Jak już wskazano, jego istota polega na tym, że płatność za towar lub usługę jest dokonywana w wartości netto na rachunek bankowy dostawcy, natomiast pozostała zapłata odpowiadająca kwocie podatku od towarów i usług, jest płacona na specjalne konto dostawcy – rachunek VAT. Mechanizm ten nie może być więc wykorzystywany do zapłaty za czynności lub zdarzenia pozostające poza zakresem VAT (np. zapłata odszkodowania), a także za świadczenia zwolnione z VAT, opodatkowane stawką 0% VAT lub objęte odwrotnym obciążeniem.

Stosowanie mechanizmu podzielonej płatności jest dobrowolne. O jego zastosowaniu każdorazowo decyduje dokonujący płatności (czyli co do zasady nabywca towaru lub usługi). Przy tym, zapłata z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności dotyczy płatności dokonywanych w złotych polskich. Nabywca, który chce zapłacić przy wykorzystaniu mechanizmu podzielonej płatności kwotę należności wynikającą z faktury musi skorzystać z dedykowanego do tego celu rodzaju przelewu, używając tzw. komunikatu przelewu dedykowanego dla płatności w podzielonej płatności. Komunikat ten jest udostępniony przez bank/SKOK. Przyznanie jednak inicjatywy co do wyboru stosowania mechanizmu podzielonej płatności płacącemu nie oznacza jednak, że sprzedawca nie będzie mógł zastrzec w umowie, że nie chce stosować takiej formy rozliczeń. Kontrahenci mają w tym zakresie swobodę, wynikającą z zasady swobody umów i sami decydują w jaki sposób dokonują rozliczeń przeprowadzanych transakcji.

Tak wiec mechanizm podzielonej płatności co do zasady będzie stosowany przez nabywcę, który będzie mógł regulować w tej formie płatności swojemu dostawcy za nabyte towary lub usługi. W praktyce może dochodzić jednak do sytuacji, w których płatność przy zastosowaniu mechanizmu podzielonej płatności zostanie dokonana na rzecz podatnika innego niż dostawca towarów lub usługodawca. W przypadku zaistnienia sytuacji, w której płatność zostanie dokonana przy użyciu komunikatu przelewu na rzecz podatnika innego niż dostawca towarów lub usługodawca ustawodawca wprowadził regulację zgodnie z którą podatnik, na rzecz którego dokonano takiej płatności odpowiada solidarnie wraz z dostawcą tych towarów i usługodawcą za niezapłacony przez dostawcę towarów lub usługodawcę podatek wynikający z tej dostawy towarów lub świadczenia usług.

Ustawodawca przewidział przy tym sytuacje w których odpowiedzialność solidarna, o której mowa w art. 108a ust. 5 ustawy o VAT jest wyłączona. Odpowiedzialność solidarna jest wyłączona w przypadku dokonania przez tego podatnika płatności na rachunek VAT dostawcy towarów lub usługodawcy wskazanego na fakturze w kwocie odpowiadającej wysokości kwoty otrzymanej na rachunek VAT. Dokonanie takiej płatności odbywa się przy użyciu komunikatu przelewu, w którym należy wskazać elementy, o których mowa w art. 108a ust. 3 ustawy o VAT.

W analizowanych okolicznościach, w związku z zawartymi umowami ubezpieczenia i nieuregulowanymi fakturami wystawionymi Dłużnikowi przez Ubezpieczającego Wnioskodawca dokonuje wypłaty Odszkodowania. Jak wskazał Wnioskodawca, wypłata przez Wnioskodawcę takiego Odszkodowania następować będzie na rachunek Ubezpieczającego bez zastosowania mechanizmu podzielonej płatności. Wskutek wypłaty Odszkodowania zostanie wszczęte odpowiednie postępowanie wobec Dłużnika w celu zaspokojenia roszczeń Oddziału wynikających z nabycia w drodze regresu ubezpieczeniowego wierzytelności. W przedmiotowych okolicznościach Dłużnik dokona na rachunek Wnioskodawcy spłaty kwoty nieuregulowanej należności wynikającej z faktur dla niego wystawionych przez Ubezpieczającego w ramach mechanizmu podzielonej płatności.

W świetle przedstawionej treści wniosku i przywołanych przepisów należy stwierdzić, że skoro zapłata nieuregulowanej należności przez Dłużnika zostanie dokonana na rachunek Wnioskodawcy z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności Wnioskodawca – zgodnie z art. 108a ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług - będzie odpowiadał solidarnie za nierozliczony przez Ubezpieczającego podatek VAT wynikający z tej dostawy do wysokości kwoty otrzymanej na rachunek VAT. W niniejszym przypadku płatność przez nabywcę – Dłużnika za fakturę wystawioną przez Ubezpieczającego dokonana będzie w mechanizmie podzielonej płatności na rzecz podatnika innego niż wskazany na fakturze. Wnioskodawca odpowiada zatem solidarnie wraz z dostawcą – Ubezpieczającym za nierozliczony przez dostawcę – Ubezpieczającego podatek wynikający z tej dostawy do wysokości kwoty otrzymanej na rachunek VAT.

Wynikającą z powyższego przepisu odpowiedzialność solidarną Wnioskodawca może wyłączyć poprzez dokonanie płatności na rachunek VAT dostawcy wskazanego na fakturze – Ubezpieczającego w wysokości płatności otrzymanej od nabywcy - Dłużnika na swój rachunek VAT.

Ponieważ w omawianej sytuacji Wnioskodawca nie dokonuje płatności wynikających z niezapłaconych przez Dłużnika faktur (Odszkodowania) na rachunek VAT dostawcy wykazanego na fakturze – Ubezpieczającego to odpowiedzialność podatkowa nie zostaje wyłączona.

Nie można zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że w przypadku Wnioskodawcy - ubezpieczyciela wypłacającego odszkodowanie skorzystanie z mechanizmu podzielonej płatności nie jest prawnie dopuszczalne w związku z tym, że wypłata odszkodowania nie jest czynnością objętą podatkiem VAT i nie jest dokumentowana fakturą. Niezapłacona faktura wystawiona Dłużnikowi stanowi podstawę wypłaty przez Wnioskodawcę Odszkodowania Ubezpieczającemu. Wnioskodawca dokonuje w rzeczywistości płatności na rzecz Ubezpieczającego nieuregulowanych przez Dłużnika faktur. W konsekwencji, wbrew twierdzeniu Wnioskodawcy możliwe w tej sytuacji jest prawidłowe użycie komunikatu przelewu, o którym mowa w art. 108a ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług, ponieważ płatność Odszkodowania dotyczy faktur za dostawę towarów/świadczenie usług wystawionych przez Ubezpieczającego i nieuregulowanych przez Dłużnika.

Należy zauważyć, że w przypadku dokonania przez Wnioskodawcę na rzecz Ubezpieczającego płatności za niezapłaconą przez Dłużnika fakturę w ramach mechanizmu podzielonej płatności przed otrzymaniem od Dłużnika płatności za tę fakturę w mechanizmie podzielonej płatności, również dochodzi do wyłączenia odpowiedzialności solidarnej Wnioskodawcy. W tej sytuacji fakt odwrócenia następstwa czasowego zdarzeń nie ma znaczenia i wpisuje się w zakres zwrotu „kwoty otrzymanej” określony w treści art. 108a ust. 6 ustawy o VAT. Decydującym dla uwolnienia się od odpowiedzialności solidarnej jest fakt przekazania na rachunek VAT dostawcy towaru lub usługi kwoty odpowiadającej kwocie podatku VAT wykazanej na fakturze wystawionej przez dostawcę towaru lub usługi.

W konsekwencji, w przypadku dokonania przez Dłużnika płatności na rzecz Wnioskodawcy przy wykorzystaniu mechanizmu podzielonej płatności zastosowanie znajdzie art. 108a ust. 5 ustawy o VAT. Wnioskodawca otrzymując płatność podatku VAT od Dłużnika na rachunek VAT będzie odpowiadał solidarnie za nierozliczony przez Ubezpieczającego podatek VAT wynikający z danej faktury. Wnioskodawca może się jednak od tej odpowiedzialności uwolnić w sytuacji przekazania kwoty VAT na rachunek VAT Ubezpieczającego.

Stanowisko Wnioskodawcy należało więc uznać za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj