2018.03.09 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB4.4015.7.2018.1.AD
z 9 marca 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 8 stycznia 2018 r. (data wpływu – 12 stycznia 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny nieruchomości na rzecz męża, do majątku wspólnego małżonków – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 stycznia 2018 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny nieruchomości na rzecz męża, do majątku wspólnego małżonków.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Brat męża Wnioskodawczyni wraz z żoną są właścicielami nieruchomości zabudowanej dwoma budynkami niemieszkalnymi. Pomiędzy małżonkami obowiązuje ustrój wspólności małżeńskiej. Brat męża Wnioskodawczyni zamierza dokonać darowizny przedmiotowej nieruchomości na rzecz męża Wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni również pozostaje w związku małżeńskim, w którym istnieje stan majątkowej wspólności małżeńskiej. Żona brata Wnioskodawczyni (winno być: żona brata męża Wnioskodawczyni) wyraża zgodę na dokonanie darowizny nieruchomości, co zostanie zapisane w umowie darowizny sporządzonej w formie aktu notarialnego.

Zgodnie z wolą brata męża Wnioskodawczyni darowizna nieruchomości będzie dokonana do majątku wspólnego Wnioskodawczyni i jej męża. Do przekazania darowizny nieruchomości do majątku wspólnego dojdzie w drodze umowy, w której mąż Wnioskodawczyni będzie występował w charakterze obdarowanego, a Wnioskodawczyni złoży oświadczenie o wyrażeniu zgody na przyjęcie darowizny.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w świetle obowiązujących przepisów Wnioskodawczyni będzie zwolniona od podatku od spadków i darowizn w związku z darowizną nieruchomości dokonanej na podstawie umowy darowizny zwartej pomiędzy małżonkiem Wnioskodawczyni i jego bratem, za zgodą małżonki brata i nabytej do majątku wspólnego Wnioskodawczyni i jej męża, za zgodą Wnioskodawczyni?

Zdaniem Wnioskodawczyni, będzie ona zwolniona od podatku od spadków i darowizn w związku z darowizną nieruchomości dokonaną na podstawie umowy darowizny zawartej pomiędzy małżonkiem Wnioskodawczyni i jego bratem, za zgodą małżonki brata i nabytej do majątku wspólnego Wnioskodawczyni i jej męża, za zgodą Wnioskodawczyni, gdyż zgodnie z umową obdarowanym będzie jej mąż, a Wnioskodawczyni złoży wyłącznie oświadczenie o wyrażeniu zgody na przyjęcie nieruchomości do majątku wspólnego.

Wnioskodawczyni wskazała, że na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

W myśl art. 888 § 1 ustawy Kodeks cywilny, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny. Natomiast z treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, iż oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Zgodnie z art. 158 ww. ustawy, umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. To samo dotyczy umowy przenoszącej własność, która zostaje zawarta w celu wykonania istniejącego uprzednio zobowiązania do przeniesienia własności nieruchomości; zobowiązanie powinno być w akcie wymienione.

Wnioskodawczyni, przywołując treść art. 5, art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 9 ust. 1 pkt 1, art. 14 ust. 2 i ust. 3 pkt 1 oraz art. 4a ust. 1 i 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, stwierdziła że nie będzie podlegać opodatkowaniu w związku z dokonaną na rzecz jej męża, przez brata męża (za zgodą jego żony) darowizną nieruchomości. Stanowisko takie wpływa z faktu, że mimo iż darowana nieruchomość wchodzi do majątku wspólnego Wnioskodawczyni i jej męża, to w sporządzonym akcie notarialnym obdarowanym będzie mąż Wnioskodawczyni.

Zgodnie z treścią art. 31 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa, obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).

Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Wspólność ta jest wspólnością masy majątkowej, to znaczy obejmuje cały zbiór praw majątkowych takich jak własność i inne prawa rzeczowe czy wierzytelności.

Wnioskodawczyni wskazała, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich a w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Nabycie nieruchomości w czasie trwania wspólności majątkowej wiąże się z nabyciem przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale.

Skoro nie można wyodrębnić udziałów w nabywanej nieruchomości, Wnioskodawczyni uznała, że będzie zwolniona w całości od podatku od spadków i darowizn, gdyż jako obdarowany w umowie darowizny widnieć będzie mąż Wnioskodawczyni.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawczyni tylko w zakresie podatku od spadków i darowizn. Tym samym część stanowiska Wnioskodawczyni, która odnosi się do uregulowań zawartych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, uznano za element własnego stanowiska niepodlegający ocenie w ramach wydawanej interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2017 r., poz. 833, ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna” należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2017 r., poz. 459, ze zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny. Natomiast z treści art. 890 § 1 Kodeksu wynika, że oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 7276 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej.

Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe (art. 14 ust. 2 ww. ustawy). Zgodnie z treścią art. 14 ust. 3 pkt 2 cytowanej ustawy, do II grupy podatkowej zalicza się zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku. Podatek naliczany jest zależnie od wartości otrzymanej darowizny, według tabeli określonej w tym przepisie.

W myśl art. 17a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania. Obowiązek składania zeznań podatkowych nie dotyczy przypadków, w których podatek jest pobierany przez płatnika (ust. 2 ww. przepisu).

Stosownie do art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy, notariusze są płatnikami podatku od dokonanej w formie aktu notarialnego darowizny.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że brat męża Wnioskodawczyni wraz z żoną są właścicielami nieruchomości zabudowanej dwoma budynkami niemieszkalnymi. Pomiędzy małżonkami obowiązuje ustrój wspólności małżeńskiej. Brat męża Wnioskodawczyni zamierza dokonać darowizny przedmiotowej nieruchomości na rzecz męża Wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni również pozostaje w związku małżeńskim, w którym istnieje stan majątkowej wspólności małżeńskiej. Żona brata męża Wnioskodawczyni wyraża zgodę na dokonanie darowizny nieruchomości, co zostanie zapisane w umowie darowizny sporządzonej w formie aktu notarialnego. Zgodnie z wolą brata męża Wnioskodawczyni darowizna nieruchomości będzie dokonana do majątku wspólnego Wnioskodawczyni i jej męża. Do przekazania darowizny nieruchomości do majątku wspólnego dojdzie w drodze umowy, w której mąż Wnioskodawczyni będzie występował w charakterze obdarowanego, a Wnioskodawczyni złoży oświadczenie o wyrażeniu zgody na przyjęcie darowizny.

Z opisu przedstawionego zdarzenia wynika, iż zgodnie z wolą darczyńcy darowizna będzie dokonana do majątku wspólnego Wnioskodawczyni i jej męża. Przy czym, jak wynika z treści wniosku, Wnioskodawczyni złoży jedynie oświadczenie o wyrażeniu zgody na przyjęcie darowizny.

Zgodnie z art. 33 pkt 2 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2017 r., poz. 682), do majątku osobistego każdego z małżonków należą przedmioty majątkowe nabyte m.in. przez darowiznę, chyba że darczyńca inaczej postanowił. Istnienie wspólnoty majątkowej pomiędzy małżonkami nie powoduje zatem automatycznie nabycia przedmiotu darowizny przez oboje małżonków. Decydują tutaj postanowienia umowy darowizny, a dokładniej wola darczyńcy.

Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, iż nie będzie podlegać opodatkowaniu w związku z dokonaną na rzecz jej męża przez brata męża (za zgodą żony) darowizną nieruchomości. Swoje stanowisko Wnioskodawczym opiera na twierdzeniu, iż mimo że darowana nieruchomość wchodzi do majątku wspólnego jej i jej męża w sporządzonym akcie notarialnym obdarowanym będzie jej mąż a Wnioskodawczyni złoży wyłącznie oświadczenie o wyrażeniu zgody na przyjęcie nieruchomości do majątku wspólnego.

Z przedstawionym stanowiskiem nie można się zgodzić.

Należy zauważyć, iż do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny (oświadczenie woli w tym zakresie może zostać wyrażone w terminie późniejszym niż samo oświadczenie darczyńcy). Z opisu wniosku wynika, iż Wnioskodawczyni złoży oświadczenie o wyrażeniu zgody na przyjęcie darowizny. W istocie będzie to zatem oświadczenie obdarowanego. Oświadczenia tego rodzaju (jak to określa Wnioskodawczyni zgoda na przyjęcie darowizny) nie można utożsamiać ze zgodą, o której mowa w treści art. 37 § 1 pkt 4 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, a zatem zgodą drugiego małżonka na darowiznę z majątku wspólnego. Tego rodzaju zgoda jest potrzebna do dokonania darowizny rzeczy lub prawa, które objęte jest wspólnością majątkową przez jednego z małżonków. Wyrażenie zgody przez drugiego z małżonków nie oznacza jednak, że osoba ta (małżonek darczyńcy) staje się stroną umowy darowizny jako darczyńca.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że Wnioskodawczyni nie będzie zwolniona od podatku od spadków i darowizn w związku z darowizną nieruchomości dokonaną na podstawie umowy darowizny zawartej pomiędzy małżonkiem Wnioskodawczyni i jego bratem. Wnioskodawczyni wraz z mężem nabędzie w drodze darowizny nieruchomość wchodzącą w skład ich majątku wspólnego. Tym samym, mimo iż darowizna zostanie dokonana do majątku wspólnego (bezudziałowego) to na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn podstawę opodatkowania dla Wnioskodawczyni będzie stanowić połowa wartości nabytej nieruchomości.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji będzie pokrywał się z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2017 r., poz. 1369, ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin