Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL3-2.4011.73.2018.1.TR
z 2 marca 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 2 lutego 2018 r. (data wpływu 8 lutego 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia od podatku alimentów – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 lutego 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia od podatku alimentów oraz w zakresie skutków podatkowych podziału wspólnego majątku małżonków.

Tut. organ informuje, że przedmiotem niniejszego rozstrzygnięcia jest zagadnienie dotyczące zwolnienia od podatku alimentów, natomiast w przedmiocie zagadnienia dotyczącego skutków podatkowych podziału wspólnego majątku małżonków zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny w zakresie zwolnienia od podatku alimentów.

Postanowieniem sądu okręgowego (wydziału cywilnego) z dnia 24 października 2017 r. została orzeczona separacja Zainteresowanej i jej męża. Związek małżeński jest nadal ważny. W ww. postanowieniu sąd zasądził od męża na rzecz Zainteresowanej (nie mają małoletnich dzieci) alimenty, płatne od dnia prawomocności postanowienia, oraz dokonał podziału majątku dorobkowego.

Alimenty Wnioskodawczyni otrzymuje regularnie od października 2017 r. na rachunek bankowy.

Separacja nie powoduje ustania małżeństwa; małżonkowie nadal są zobowiązani do pomagania sobie (art. 61 par. 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). W odróżnieniu od małżonków po rozwodzie, na których nie ciąży taki obowiązek, wolną od podatków mają tylko część alimentów (wg ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307, z późn. zm.) art. 21 ust. 1 pkt 127 b.

W przypadku separacji małżonkowie są nadal mężem i żoną, a zatem jakiekolwiek przekazywane kwoty – np. przez męża na rzecz żony – nie stanowią alimentów i pozostają wolne od podatku dochodowego w całości. Jak podała Zainteresowana, stanowisko takie potwierdza wielu prawników.

Ponieważ Wnioskodawczyni jest na emeryturze (ma 66 lat), to każda zaoszczędzona kwota jest dla jej budżetu ważna i dlatego zainteresowała się możliwością zwolnienia z podatku dochodowego alimentów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy Zainteresowana jest zwolniona z podatku dochodowego od osób fizycznych, od alimentów w całości otrzymywanych przy separacji?
2. Jak Zainteresowana powinna postąpić i jakie dokumenty wypełnić w przypadku otrzymywania alimentów przy separacji małżeńskiej?
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni – w odniesieniu do zagadnienia dotyczącego zwolnienia od podatku alimentów – separacja nie powoduje ustania małżeństwa. Małżonkowie nadal są zobowiązani do pomagania sobie (art. 61 par. 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) i jakiekolwiek przekazywane kwoty (przez męża dla żony) nie stanowią alimentów i pozostają wolne od podatku w całości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie zwolnienia od podatku alimentów jest nieprawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów (art. 9 ust. 2 ww. ustawy).

Z kolei stosownie do art. 45 ust. 1 ww. ustawy, podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru (PIT-36), o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem ust. 1aa, 7 i 8.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W art. 10 ust. 1 ww. ustawy zostały określone źródła przychodów, gdzie między innymi w punkcie 9 wymienia się: inne źródła.

Zgodnie natomiast z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Z powyższego wynika, że ustawodawca wprost zakwalifikował alimenty do – co do zasady – podlegających opodatkowaniu przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże na mocy art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. b) cyt. ustawy podatkowej, wolne od podatku dochodowego są alimenty na rzecz innych osób niż wymienione w lit. a (czyli dzieci, które nie ukończyły 25. roku życia, oraz dzieci bez względu na wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymują zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną), otrzymane na podstawie wyroku sądu lub ugody sądowej, do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 700 zł.

Należy przy tym jednoznacznie podkreślić, że wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe nie stanowią standardu prawnego, lecz są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483, z późń. zm.), stanowiącego, że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, wymaga spełnienia warunków określonych w przepisach je konstytuujących. Tak więc, przepisy regulujące prawo do przedmiotowego zwolnienia winny być interpretowane ściśle; niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Zainteresowana otrzymuje alimenty zasądzone postanowieniem sądu rejonowego, od męża, z którym pozostaje w separacji, orzeczonej tym samym postanowieniem.

Wątpliwości Zainteresowanej dotyczą natomiast tego, czy na gruncie opisanego we wniosku stanu faktycznego, jakiekolwiek kwoty otrzymywane od męża jako ww. alimenty są wolne od podatku dochodowego.

W tym miejscu pomocne jest odwołanie się do uregulowań ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682, z późn. zm.), w której znalazły uregulowanie: separacja oraz obowiązek alimentacyjny.

Na podstawie art. 61⁴ § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, orzeczenie separacji ma skutki takie jak rozwiązanie małżeństwa przez rozwód, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Z kolei zaś na podstawie art. 61 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z zastrzeżeniem przepisu artykułu poprzedzającego do obowiązku dostarczania środków utrzymania przez jednego z małżonków rozwiedzionych drugiemu stosuje się odpowiednio przepisy o obowiązku alimentacyjnym między krewnymi.

W myśl natomiast art. 61⁴ § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jeżeli wymagają tego względy słuszności, małżonkowie pozostający w separacji obowiązani są do wzajemnej pomocy.

Wracając jednak na grunt prawa podatkowego, należy zauważyć, że nawet ewentualne uznanie na gruncie prawa rodzinnego, że obowiązek wzajemnej pomocy małżonków pozostających w separacji mógłby stanowić podstawę obowiązku alimentacyjnego, nie zmienia faktu, że – jak już wyżej wyjaśniono – alimenty na rzecz takiego małżonka korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego jedynie do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 700 zł (a nie w jakiejkolwiek kwocie), stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując: na gruncie opisanego we wniosku stanu faktycznego, otrzymywane przez Zainteresowaną alimenty są wolne od podatku dochodowego jedynie do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 700 zł – stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – a nie w jakiejkolwiek wysokości, jak utrzymuje Zainteresowana.

W konsekwencji, ewentualna nadwyżka ponad wskazaną wysokość stanowi dla Zainteresowanej przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający rozliczeniu na zasadach ogólnych wraz z innymi przychodami z tego źródła w rocznym zeznaniu podatkowym na formularzu PIT-36.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.