Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPP2/443-649/14/KT
z 4 sierpnia 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 15 maja 2014 r. (data wpływu 19 maja 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie niepodlegania opodatkowaniu otrzymanego odszkodowania stanowiącego rekompensatę za uszkodzenie infrastruktury drogowej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 maja 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie niepodlegania opodatkowaniu otrzymanego odszkodowania stanowiącego rekompensatę za uszkodzenie infrastruktury drogowej.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Gmina jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym. W 2010 r. w trakcie prowadzenia prac sejsmicznych przez podmiot działający na zlecenie Spółki G. z miejscowości T. (dalej: Spółka), uszkodzeniu uległa infrastruktura drogowa na terenie Gminy. W związku z powyższym, po dokonaniu odpowiedniego przeglądu szkód Gmina wraz ze Spółką wyceniły, że z tego tytułu Gmina otrzyma od Spółki odszkodowanie w wysokości 33.306,00 zł brutto tytułem kosztów naprawy dróg. Gmina opodatkowała otrzymane odszkodowanie podatkiem od towarów i usług w kwocie 6.006,00 zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy otrzymane przez Gminę odszkodowanie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymane odszkodowanie nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Z kolei przez towary, w świetle art. 2 pkt 6 ustawy, rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W ocenie Gminy, nie ulega wątpliwości, że otrzymane przez nią odszkodowanie za zniszczenie infrastruktury drogowej nie było związane z przeniesieniem prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, a tym samym nie stanowiło zapłaty za podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług dostawę towarów.

Jeśli zatem otrzymane odszkodowanie nie stanowiło zapłaty za dostawę towarów, to aby określić, czy jego otrzymanie było zdarzeniem podlegającym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług należy rozważyć, czy stanowiło ono zapłatę za świadczenie usług.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

• przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
• zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
• świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Uwzględniając brzmienie ww. przepisu należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegać będzie tylko takie świadczenie (niestanowiące dostawy towarów), które jest odpłatne.

Kwestią „odpłatności” zajmował się wielokrotnie w swoim orzecznictwie Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. w sprawach: C-16/93, C-213/99, C-404/99) podkreślając, że o dostawie towarów i usług za wynagrodzeniem można mówić jedynie w sytuacji, gdy istnieje ścisły związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia oparty na relacjach cywilnoprawnych pomiędzy podmiotami. Innymi słowy, dana czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Podobne stanowisko zajmują również polskie sądy administracyjne, np. w wyroku z dnia 23 lipca 2013 r., sygn. akt I SA/Wr 591/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu orzekł, że „Świadczenie usług jako czynność opodatkowana VAT występuje, gdy można wskazać identyfikowalne świadczenie na rzecz drugiej strony transakcji. Brak świadczenia na rzecz innego podmiotu oznacza, że nie ma czynności opodatkowanej. (...) Dla ustalenia czy miało miejsce świadczenie usług istotne jest stwierdzenie, czy świadczenie przyniosło odbiorcy jakąkolwiek korzyść”.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w wyroku z dnia 26 maja 2011 r., sygn. akt I SA/Ke 239/11, wskazał natomiast, że: „Odszkodowanie nie jest wynagrodzeniem z tytułu jakiejkolwiek działalności gospodarczej. Istotą i celem odszkodowań jest rekompensata za szkodę, a nie płatność za świadczenie. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną – świadczenie w zamian za wynagrodzenie. Otrzymanie odszkodowania nie wiąże się bowiem z żadnym świadczeniem ze strony podatnika.”

Powyższe stanowisko znajduje także potwierdzenie w wydawanych przez organy podatkowe w imieniu Ministra Finansów interpretacjach indywidualnych. Przykładowo:

• Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 2 sierpnia 2012 r., sygn. IPPP3/443-511/12-5/RD, dotyczącej odszkodowania za przedterminowe rozwiązanie umowy stwierdził, że: „Aby dana czynność (dostawa towarów czy też usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia. Z opisanego stanu faktycznego nie wynika, aby zachodził związek przyczynowy pomiędzy świadczoną usługą a otrzymaniem wynagrodzenia za tę usługę, bowiem uzyskana przez Wnioskodawcę kwota odszkodowania zgodnie z zapisami umowy nie powodowała bezpośredniej korzyści ze strony zleceniodawcy czyli podmiotu wypłacającego odszkodowanie. Zatem biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego tut. Organ podatkowy stwierdza, że otrzymana przez Wnioskodawcę kwota odszkodowania rekompensująca straty poniesione wskutek przedterminowego rozwiązania umowy dotyczącej przewozu osób samochodem osobowym nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji powyższego otrzymana, w związku z przedterminowym rozwiązaniem umowy o świadczenie usług przewozu osób samochodem osobowym, kwota odszkodowania nie powinna być dokumentowana fakturą VAT.”
• podobny pogląd zaprezentowany został przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 9 lutego 2012 r., sygn. ITPP1/443-1593/11/TS, w której organ wskazał, że „Dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.”

Takie stanowisko wyrażane jest także przez przedstawicieli doktryny prawa podatkowego (por. np. J. Zaburzycki, Leksykon VAT, Warszawa 2014).

Mając na uwadze powyższe Gmina stoi na stanowisku, że otrzymane przez nią odszkodowanie nie powinno być uznane za wynagrodzenie za świadczenie usług. Gmina nie wykonywała bowiem żadnych czynności w zamian za otrzymane odszkodowanie (w szczególności nie świadczyła żadnej skonkretyzowanej usługi na rzecz Spółki). W zamian za zapłatę odszkodowania Spółka nie otrzymała od Gminy żadnej bezpośrednio i jasno zindywidualizowanej korzyści. W analizowanej sytuacji nie było zatem świadczenia wzajemnego i ekwiwalentnego. Według Gminy, w przedstawionym stanie faktycznym, odszkodowanie zapłacone jej przez Spółkę miało wyłącznie formę rekompensaty, której celem było wyrównanie szkody, którą poniosła Gmina na skutek uszkodzenia infrastruktury drogowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny, stosownie do art. 14c § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.