Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT2-3.4011.179.2019.2.GG
z 27 czerwca 2019 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 11 marca 2019 r. (data wpływu 15 marca 2019 r.), uzupełnionym pismem z dnia 18 czerwca 2019 r. (data wpływu 21 czerwca 2019 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z wydawaniem uczniom bezpłatnych posiłków – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 marca 2019 r. do tutejszego Organu wpłynął wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z wydawaniem uczniom bezpłatnych posiłków.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900), w związku z powyższym pismem z dnia 6 czerwca 2019 r., nr 0113-KDIPT2-3.4011.179.2019.1.GG, Organ podatkowy na podstawie art. 13 § 2a, art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, wezwał Wnioskodawcę do usunięcia braków wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłano w dniu 7 czerwca 2019 r. (doręczono w dniu 12 czerwca 2019 r.), zaś w dniu 21 czerwca 2019 r. wpłynęło do Organu uzupełnienie wniosku z dnia 18 czerwca 2019 r. (nadane w dniu 18 czerwca 2019 r.).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca – Miasto … miasto na prawach powiatu (dalej: „Miasto” lub „Wnioskodawca”), rozpatruje wdrożenie projektu pn. „…” (dalej: „Projekt”). Obecnie Projekt jest na etapie analizy zagadnień projektowych, wytyczenia kierunków działań i sformułowania ostatecznych zasad Projektu. Planowane jest rozpoczęcie funkcjonowania Projektu (rozpoczęcie wydawania w ramach Projektu posiłków uczniom) od początku roku szkolnego rozpoczynającego się we wrześniu 2019 r. Projekt jest inicjatywą obywatelską, mającą na celu wprowadzenie w … bezpłatnych ciepłych obiadów dla wszystkich uczniów szkół podstawowych. Obiady będą wydawane uczniom, których rodzice zgłoszą taką chęć. Zamiarem Wnioskodawcy jest przeprowadzenie badania (np. w formie ankiety) wśród rodziców, która pozwoli oszacować zainteresowanie otrzymaniem bezpłatnych posiłków, co z kolei pozwoli w racjonalny sposób oszacować zapotrzebowanie i przygotowywać odpowiednią ilość jedzenia. Fakt wydania uczniowi posiłku zostanie każdorazowo odnotowany w taki sposób, że możliwe będzie dokładne określenie, ile w danym okresie posiłków zostało wydanych każdemu z uczniów. Ponadto, wskazane rozwiązanie powinno pozwolić na oszacowanie wartości przyznanych każdemu uczniowi świadczeń w danym okresie. Projekt nie będzie opierał się na kryteriach dochodowych oraz dotyczących warunków otrzymania pomocy społecznej, ponieważ zakresem darmowych posiłków objęte będą wszystkie dzieci uczęszczające do szkół podstawowych w … chcące skorzystać z darmowych obiadów, niezależnie od ich sytuacji rodzinnej, w szczególności od wysokości dochodów i sytuacji ekonomicznej rodziny.

W związku z wydaniem uczniowi posiłku ani przedstawiciele Miasta, ani szkoły wydające darmowe obiady w ramach Programu nie będą zawierać z uczniami ani ich opiekunami prawnymi umowy darowizny, o której mowa w art. 888 Kodeksu cywilnego.

Na marginesie Wnioskodawca wskazuje, że do końca 2018 r. był realizowany program ustanowiony na podstawie Uchwały Rady Ministrów nr 221 z dnia 10 grudnia 2013 r. w sprawie ustanowienia wieloletniego programu wspierania finansowego gmin w zakresie dożywiania „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” na lata 2014-2021. Natomiast z dniem 1 stycznia 2019 r. Uchwałą Rady Ministrów nr 140 z dnia 15 października 2018 r., wprowadzono nowy program wieloletni na lata 2019-2023 „Posiłek w szkole i w domu” (dalej: „Program”).

Ze środków przekazywanych w ramach Programu gmina udziela wsparcia osobom spełniającym warunki otrzymania pomocy społecznej wskazanej w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2018 r., poz. 1508, ze zm.) oraz spełniającym określone kryterium dochodowe. Pomoc może być świadczona w formie posiłku, świadczenia pieniężnego na zakup posiłku lub żywności albo świadczenia rzeczowego w postaci produktów żywnościowych. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, gdy uczeń nie spełnia wymagań określonych w ustawie o pomocy społecznej, a wyraża chęć zjedzenia posiłku dyrektor danej szkoły, do której chodzi uczeń, informuje ośrodek pomocy społecznej o potrzebie udzielenia pomocy w formie posiłku. Przyznanie pomocy, w przypadku przyjęcia przez gminę odpowiedniego programu osłonowego, o którym mowa w art. 17 ust. 2 pkt 4 ustawy o pomocy społecznej, nie wymaga wydania decyzji administracyjnej w sprawie i ustalenia sytuacji rodziny w drodze rodzinnego wywiadu środowiskowego. Miasto podjęło uchwałę przyjmującą stosowny program osłonowy.

Wnioskodawca podkreśla w tym miejscu, że przedmiotem niniejszego wniosku jest wyłącznie chęć uzyskania potwierdzenia Jego stanowiska w zakresie konsekwencji podatkowych związanych z wydawaniem posiłków w ramach Projektu pn. „…”. W szczególności, przedmiotem zapytania nie jest uzyskanie oceny prawidłowej kwalifikacji podatkowej posiłków wydawanych w ramach Programu opisanego w akapicie powyżej.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca stwierdził, że Projekt „…” został uchwalony przez Radę Gminy Miasta ... , jako inicjatywa obywatelska. Funkcjonowanie Programu określa Zarządzenie Prezydenta Miasta … , a jego realizacja jest finansowana ze środków pochodzących z budżetu gminy Miasta … . Jednocześnie, Wnioskodawca podkreślił, że Program nie będzie funkcjonował na podstawie:

  • Ustawy o pomocy społecznej,
  • Uchwały Rady Ministrów w sprawie ustanowienia wieloletniego rządowego programu „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2019 - 2023.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym w związku z wprowadzeniem Projektu „…” wydawanie uczniom posiłków będzie skutkowało powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w związku z uzyskaniem nieodpłatnych świadczeń? Konsekwentnie, czy Wnioskodawca będzie zobowiązany do sporządzenia i przekazania rodzicom uczniów, a także do urzędów skarbowych informacji PIT-11 o wysokości osiągniętego dochodu?

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym zdarzeniu przyszłym w związku z wprowadzeniem Projektu „…” wydawanie uczniom posiłków będzie skutkowało powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w związku z uzyskaniem nieodpłatnych świadczeń. Konsekwentnie, Wnioskodawca będzie zobowiązany do sporządzenia i przekazania rodzicom uczniów, a także do urzędów skarbowych informację PIT-11 o wysokości osiągniętego dochodu.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, ze zm.; dalej również: „ustawa o PIT”), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych określone zostały źródła przychodów, m.in.: inne źródła (art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy).

Stosownie do art. 20 ust. 1 wyżej powołanej ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17.

Sformułowanie „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają definicji „nieodpłatnych świadczeń” Rozumienie tego pojęcia zostało jednak wypracowane w orzecznictwie. W uchwałach z dnia 18 listopada 2002 r., sygn. akt FPS 9/02 oraz z dnia 16 października 2006 r., sygn. akt FPS 1/06 Naczelny Sąd Administracyjny ustalił znaczenie tego terminu w oparciu o przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że na gruncie tej ustawy, termin „nieodpłatne świadczenie” ma „szerszy zakres niż w prawie cywilnym, obejmuje bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy”. W uchwale z dnia 24 maja 2010 r., sygn. akt II FPS 1/10, NSA potwierdził powyższe stanowisko uznając, że ma ono również zastosowanie do podatku dochodowego od osób fizycznych, w stosunku do sytuacji wynikających z art. 11 ust. 1 w związku z art. 12 ust. 1 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z powodu niejednolitości stanowisk sądowych dotyczących kwestii „nieodpłatnego świadczenia”, zasadniczego znaczenia nabrał wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz. U. z 2014 r., poz. 947), w którym Trybunał Konstytucyjny dokonał ustalenia, jakie kryteria decydują o zakwalifikowaniu nieodpłatnego świadczenia jako przychodu pracownika z tytułu stosunku pracy. Trybunał Konstytucyjny wskazał, że za przychód pracownika mogą być uznane takie świadczenia, które:

  • zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
  • zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
  • korzyść ta jest wymierna (również w postaci zaoszczędzenia wydatku) i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

W tym miejscu zdaniem Wnioskodawcy zauważyć należy, zasadnicza część rozważań w wyroku Trybunału była oparta na art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który definiuje pojęcie „przychodu” nie tylko z tytułu stosunku pracy, lecz także z innych tytułów prawnych, zatem uwagi zawarte w wyroku Trybunału mają zastosowanie także w stosunku do dochodów uzyskanych z innych źródeł. Na tle przedstawionego przez Wnioskodawcę opisu zdarzenia przyszłego, analizując cechy jakie musi spełniać świadczenie, aby uznać je za przychód, należy wskazać, że pierwsza z przesłanek wskazanych przez Trybunał Konstytucyjny została spełniona z uwagi na fakt, że skorzystanie przez ucznia z bezpłatnego posiłku jest w pełni dobrowolne i uzależnione od wyrażenia chęci przez ucznia (lub jego rodzica). Innymi słowy, uczestnictwo w Projekcie przez uczniów nie będzie obowiązkowe. Należy więc uznać, że pierwsza przesłanka zostanie spełniona.

Dokonując analizy, czy druga przesłanka wskazana przez Trybunał została spełniona, zdaniem Wnioskodawcy należy podkreślić, na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podlega każda forma przysporzenia majątkowego, mająca konkretny wymiar finansowy. Przysporzenie to może polegać na zwiększeniu majątku bądź uniknięciu jego pomniejszenia (zaoszczędzenie wydatków). Zatem, sfinansowanie przez Miasto i wydanie posiłku uczniom w ramach Projektu powoduje powstanie po stronie ucznia przychodu, ponieważ pokrycie kosztów przez stronę trzecią oznacza bowiem wymierne i konkretne przysporzenie majątkowe po stronie dziecka (jego rodzica), który tych wydatków nie musi pokrywać ze swoich środków. Zatem, zdaniem Wnioskodawcy należy uznać, że wydatki Miasta na przygotowanie oraz wydanie bezpłatnych obiadów zostaną poniesione na rzecz uczniów, którzy wyrażą chęć zjedzenia posiłków.

W przedmiotowej sprawie, zdaniem Wnioskodawcy, spełniona została również trzecia przesłana wynikająca z wyroku Trybunału Konstytucyjnego sygn. akt K 7/2013, ponieważ korzyść uzyskana przez ucznia jest wymierna i przypisana konkretnej osobie (nie jest bowiem dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów). Powyższe wynika z faktu, że chęć skorzystania z bezpłatnego posiłku musi zostać wcześniej zgłoszona, a wartość wydanych danemu uczniowi posiłków w ramach Projektu będzie Wnioskodawcy znana.

Zgodnie z treścią art. 11 ust. 2 ustawy o PIT, wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem ust. 2c oraz art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Z kolei ust. 2a tego samego artykułu ustawy o PIT stanowi, że wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

  • jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia – według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
  • jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione – według cen zakupu;
  • jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku – według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;
  • w pozostałych przypadkach – na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

W dalszej kolejności zdaniem Wnioskodawcy należy zbadać, czy osiągnięty przychód jest objęty którymkolwiek zwolnieniem przedmiotowym wskazanym w art. 21 ustawy o PIT. Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania opodatkowaniu podlega każdy przychód, za wyjątkiem przychodów zwolnionych z opodatkowania.

W ocenie Wnioskodawcy, przychód osiągnięty w związku z otrzymaniem przez uczniów bezpłatnych posiłków w ramach Projektu nie może zostać objęty żadnym ze zwolnień wymienionych w art. 21 ustawy o PIT. W szczególności, zdaniem Wnioskodawcy, wydanie uczniom obiadu w ramach Programu nie spełnia przesłanek uznania czynności za przejaw pomocy społecznej. Konsekwentnie, związany z nim przychód nie może zostać objęty zwolnieniem przedmiotowym, które zostało ujęte w art. 21 pkt 79 ustawy PIT.

Zgodnie z treścią art. 21 pkt 79 ustawy o PIT wolne od podatku dochodowego są świadczenia z pomocy społecznej. Pomoc społeczna, zgodnie z definicją zawartą w ustawie o pomocy społecznej, jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.

Pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej i samorządowej, współpracując m.in. z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, czy osobami fizycznymi i prawnymi. Pomoc społeczna ma na celu zaspokojenie niezbędnych potrzeb i umożliwienie osobom fizycznym życie w warunkach odpowiadających godności człowieka. Zadaniem pomocy społecznej jest zapobieganie sytuacjom poprzez podejmowanie działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem.

Na podstawie art. 7 ustawy o pomocy społecznej, udziela się osobom i rodzinom w szczególności z powodu:

  1. ubóstwa,
  2. sieroctwa,
  3. bezdomności,
  4. bezrobocia,
  5. niepełnosprawności,
  6. długotrwałej lub ciężkiej choroby,
  7. przemocy w rodzinie,
  8. potrzeby ochrony ofiar handlu,
  9. potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,
  10. bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych,
  11. trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust. 1 pkt 1 lit.c lub d ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach,
  12. trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego,
  13. alkoholizmu lub narkomanii,
  14. zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej,
  15. klęski żywiołowej lub ekologicznej.

W ocenie Wnioskodawcy, zapewnienie darmowych posiłków uczniom może wpływać pozytywnie na zmniejszenie ubóstwa wśród dzieci. Niemniej, jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, ubogie dzieci mogą korzystać z darmowych posiłków w szkołach na podstawie innych regulacji niż Projekt. Otrzymanie posiłku w ramach Projektu nie będzie uzależnione od spełnienia żadnego kryterium – obowiązywać będzie zatem wszystkie dzieci uczęszczające do ….. szkół podstawowych, niezależnie od dochodu rodziców czy sytuacji życiowej.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o PIT, dochody małoletnich dzieci własnych i przysposobionych, z wyjątkiem dochodów z ich pracy, stypendiów oraz dochodów z przedmiotów oddanych im do swobodnego użytku, podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, dolicza się do dochodów rodziców, chyba że rodzicom nie przysługuje prawo pobierania pożytków ze źródeł przychodów dzieci.

Mając na uwadze, że Projekt dotyczy finansowania posiłków dla dzieci uczęszczających do szkół podstawowych Wnioskodawca zauważa, że dochód powstały w związku z udostępnieniem uczniom posiłków powinien zostać uwzględniony w dochodzie ich rodziców.

W świetle zapisu art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

Tym samym, Miasto będzie w obowiązku sporządzenia informacji o wysokości przychodów według wzoru PIT-11 oraz przesłania jej podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika (rodzica ucznia) wykonuje swoje zadania. Na Wnioskodawcy nie będzie jednak ciążył obowiązek poboru zaliczki na podatek dochodowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób, których skutkiem jest nieodpłatne – to jest nie związane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu – przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Sposób ustalania wartości pieniężnej wyżej określonych świadczeń regulują dalsze przepisy przywołanego artykułu.

Zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem ust. 2c oraz art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Na podstawie art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

  1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia – według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
  2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione – według cen zakupu;
  3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku – według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;
  4. w pozostałych przypadkach – na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Zgodnie natomiast z art. 11 ust. 2b ww. ustawy, jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika.

Jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika (art. 11 ust. 2b ww. ustawy).

Zgodnie z treścią art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 źródła przychodów ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14 przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, przychód z działalności gospodarczej, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12–14 i art. 17 przychód z kapitałów pieniężnych.

W świetle zapisu art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów, przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca rozpatruje wdrożenie projektu pn. „…” (dalej: „Projekt”). Obecnie Projekt jest na etapie analizy zagadnień projektowych, wytyczenia kierunków działań i sformułowania ostatecznych zasad Projektu. Planowane jest rozpoczęcie funkcjonowania Projektu (rozpoczęcie wydawania w ramach Projektu posiłków uczniom) od początku roku szkolnego rozpoczynającego się we wrześniu 2019 r. Projekt jest inicjatywą obywatelską, mającą na celu wprowadzenie w … bezpłatnych ciepłych obiadów dla wszystkich uczniów szkół podstawowych. Obiady będą wydawane uczniom, których rodzice zgłoszą taką chęć. Zamiarem Wnioskodawcy jest przeprowadzenie badania (np. w formie ankiety) wśród rodziców, która pozwoli oszacować zainteresowanie otrzymaniem bezpłatnych posiłków, co z kolei pozwoli w racjonalny sposób oszacować zapotrzebowanie i przygotowywać odpowiednią ilość jedzenia. Fakt wydania uczniowi posiłku zostanie każdorazowo odnotowany w taki sposób, że możliwe będzie dokładne określenie, ile w danym okresie posiłków zostało wydanych każdemu z uczniów. Ponadto, wskazane rozwiązanie powinno pozwolić na oszacowanie wartości przyznanych każdemu uczniowi świadczeń w danym okresie. Projekt nie będzie opierał się na kryteriach dochodowych oraz dotyczących warunków otrzymania pomocy społecznej, ponieważ zakresem darmowych posiłków objęte będą wszystkie dzieci uczęszczające do szkół podstawowych w … chcące skorzystać z darmowych obiadów, niezależnie od ich sytuacji rodzinnej, w szczególności od wysokości dochodów i sytuacji ekonomicznej rodziny. W związku z wydaniem uczniowi posiłku ani przedstawiciele Miasta, ani szkoły wydające darmowe obiady w ramach Programu nie będą zawierać z uczniami ani ich opiekunami prawnymi umowy darowizny, o której mowa w art. 888 Kodeksu cywilnego. Na marginesie Wnioskodawca wskazuje, że do końca 2018 r. był realizowany program ustanowiony na podstawie Uchwały Rady Ministrów nr 221 z dnia 10 grudnia 2013 r. w sprawie ustanowienia wieloletniego programu wspierania finansowego gmin w zakresie dożywiania „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” na lata 2014-2021. Natomiast z dniem 1 stycznia 2019 r. Uchwałą Rady Ministrów nr 140 z dnia 15 października 2018 r., wprowadzono nowy program wieloletni na lata 2019-2023 „Posiłek w szkole i w domu” (dalej: „Program”). Projekt „…” został uchwalony przez Radę Gminy Miasta … , jako inicjatywa obywatelska. Funkcjonowanie Programu określa Zarządzenie Prezydenta Miasta … , a jego realizacja jest finansowana ze środków pochodzących z budżetu gminy Miasta … . Jednocześnie, Program nie będzie funkcjonował na podstawie Ustawy o pomocy społecznej oraz Uchwały Rady Ministrów w sprawie ustanowienia wieloletniego rządowego programu „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2019 - 2023.

W odniesieniu do przestawionego zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają definicji nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 11 ust. 1 i art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Rozumienie tego pojęcia zostało jednak wypracowane w judykaturze. W uchwałach z dnia 18 listopada 2002 r., sygn. akt FPS 9/02 oraz z dnia 16 października 2006 r., sygn. akt FPS 1/06 Naczelny Sąd Administracyjny ustalił znaczenie tego terminu w oparciu o przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że na gruncie tej ustawy, termin „nieodpłatne świadczenie” ma „szerszy zakres niż w prawie cywilnym, obejmuje bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy”. W uchwale z dnia 24 maja 2010 r., sygn. akt II FPS 1/10, NSA potwierdził powyższe stanowisko uznając, że ma ono również zastosowanie do podatku dochodowego od osób fizycznych. Przy interpretacji pojęcia „nieodpłatnych świadczeń” odwołać się należy do jego słownikowego znaczenia. W związku z powyższym stwierdzić należy, że świadczeniem nieodpłatnym jest świadczenie „niewymagające opłaty, takie za które się nie płaci, bezpłatne” (Nowy Słownik Języka Polskiego, PWN, Warszawa 2003 r.). Dla celów podatkowych, powstanie przychodu ze świadczeń nieodpłatnych należy zatem rozważyć zawsze wtedy, gdy podatnik podatku dochodowego od osób fizycznych otrzymuje bez obowiązku świadczenia wzajemnego rzeczy lub prawa, bądź inne świadczenia lub też możliwość korzystania z rzeczy lub praw.

Oznacza to, że świadczenie uzyskane przez podatnika w sytuacji, gdy spełniający świadczenie uzyskuje albo ma uzyskać w przyszłości wzajemnie jakieś inne przysporzenie majątkowe, nie ma charakteru nieodpłatnego. W potocznym znaczeniu, świadczenia nieodpłatne, to szczególnego rodzaju świadczenia w przypadku, których otrzymujący odnosi określoną korzyść nie świadcząc nic w zamian.

Odnosząc się do powyższego stwierdzić należy, że o nieodpłatnym świadczeniu, mającym cechy przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym można mówić w sytuacji, gdy:

  • podmiot, na rzecz którego dokonywane jest tego rodzaju świadczenia odnosi korzyść, a więc musi zaistnieć u niego trwałe przysporzenie majątkowe;
  • korzyść ta musi zostać odniesiona kosztem innego podmiotu, a więc powinna istnieć możliwość ustalenia kto poniósł ekonomiczny ciężar owego przesunięcia majątkowego,
  • korzyść musi mieć konkretny wymiar finansowy,
  • świadczenie musi mieć nieodpłatny charakter. Nie może ono zatem wiązać się z jakimkolwiek ekwiwalentem ze strony podatnika. Nie ma przy tym znaczenia, czy ów ekwiwalent pozostaje w ekonomicznej równowadze ze świadczeniem. Jeżeli podmiot zobowiązany jest do jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego, choćby miało ono wymiar symboliczny nie można mówić o nieodpłatnym świadczeniu.

W tym miejscu, należy wskazać, że w rozpatrywanym zdarzeniu przyszłym nie będzie miał zastosowania, jak podaje Wnioskodawca, wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz. U. z 2014 r., poz. 947), z którego wynika, że za przychody pracownika, o których mowa w art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mogą być uznane takie świadczenia, które:

  • po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
  • po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
  • po trzecie, korzyść ta jest wymierna (również w postaci zaoszczędzenia wydatku) i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Powyższe orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego odnosi się do świadczeń udzielanych na rzecz pracowników nie zaś do osób, których nie łączy z Wnioskodawcą żaden stosunek prawny.

Zgodnie z przepisami art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2019 r., poz. 511), powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie m.in. wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej oraz polityki prorodzinnej.

Projekt, o którym mowa we wniosku wpisuje się w zadania publiczne określone wskazaną ustawą. Tym samym objęcie wszystkich dzieci szkół podstawowych możliwością korzystania z darmowych ciepłych obiadów będzie realizacją zadań publicznych powiatu.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis zdarzenia przyszłego, należy stwierdzić, że wydawanie przez Wnioskodawcę bezpłatnych obiadów dla wszystkich uczniów szkół podstawowych miasta …, realizowane na podstawie Projektu pn. „…” wprowadzonego uchwałą Rady Gminy Miasta … , jako że świadczenia te nie mają charakteru indywidualnego nie generują zatem powstania przychodu po stronie uczniów.

W konsekwencji, na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek sporządzenia i przekazania rodzicom uczniów, a także do urzędów skarbowych informacji PIT-11 o przychodach z innych źródeł oraz o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie zgodne ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w…., za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj