Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL3-1.4011.93.2019.1.AG
z 24 maja 2019 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 10 kwietnia 2019 r. (data wpływu 10 kwietnia 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego dotyczącego odszkodowania otrzymanego od byłego pracodawcy – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 kwietnia 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego dotyczącego odszkodowania otrzymanego od byłego pracodawcy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Z dniem 17.09.2015 r. pracodawca – A Sp. z o.o. (dalej: A lub Pozwana) rozwiązał z Wnioskodawcą (dalej także: Powódka) umowę o pracę na podstawie art. 30 § 1 pkt 1 oraz art. 52 § 1 pkt 1 Kodeksu Pracy. Dnia 01.10.2015 r. Wnioskodawca złożył do Sądu Rejonowego (…) Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Odwołanie od rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia zawartej na czas nieokreślony.

Roszczenia Wnioskodawcy były następujące:

  1. zasądzenie od Pozwanej na rzecz Powódki kwoty (…) zł brutto (1 - krotność wynagrodzenia miesięcznego) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia Pozwanej odpisu pozwu do dnia zapłaty, tytułem odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów prawa;
  2. zasądzenie od Pozwanej na rzecz Powódki wynagrodzenia za cały okres pozostawania bez pracy, tj. od dnia 17.09.2015 r. do dnia wydania wyroku w pierwszej instancji;
  3. zasądzenie od Pozwanej na rzecz Powódki kwoty (...) zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę wyrządzoną Powódce na skutek niezapobieżenia w stosowaniu wobec niej działań mobbingowych w trakcie trwania stosunku pracy przez B;
  4. sprostowanie świadectwa pracy poprzez wskazanie: rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem.

Dnia 23.03.2016 r. sprawa o odszkodowanie, zadośćuczynienie w związku z mobbingiem, sprostowanie świadectwa pracy (sygn. …) została rozpoznana na posiedzeniu jawnym przez Sąd Rejonowy Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Strony doszły do porozumienia i zawarły ugodę, na podstawie której A zobowiązała się zapłacić na rzecz Wnioskodawcy na całkowite zaspokojenie roszczeń Powódki w rozpatrywanej sprawie kwotę (...) zł brutto. A wycofała swoje oświadczenie woli o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia, a Wnioskodawca wycofał pozew. Dnia 31.03.2016 r. Wnioskodawca otrzymał od A zapłatę na rachunek bankowy w wysokości (...) zł. Tym samym płatnik, tj. A pobrał zaliczkę na podatek dochodowy w wysokości (...) zł, co potwierdzone zostało w dokumencie PIT-11, który Wnioskodawca otrzymał od A w dniu 17.10.2017 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy A prawidłowo pobrała zaliczkę na podatek dochodowy z tytułu odszkodowania wypłaconego na rzecz Wnioskodawcy?

Zdaniem Wnioskodawcy, wskazać należy, iż otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie nie stanowi odszkodowania, którego wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, ani też odszkodowania, którego wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.). Tym samym zastosowania nie znajdzie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwalnia z opodatkowania inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz odszkodowań lub zadośćuczynień dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Podstawą odszkodowania otrzymanego przez Wnioskodawcę jest ugoda sądowa. Odszkodowanie nie zostało otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Otrzymane odszkodowanie nie dotyczy także korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Strony, tj. Wnioskodawca i A zawarły ugodę, w wyniku której Pozwana cofnęła swoje oświadczenie woli o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia, a strony oświadczyły, iż wiążący je stosunek pracy zakończył się w dniu 17.09.2015 r. za porozumieniem stron. Pozwana zobowiązała się do zapłaty na rzecz Powódki na całkowite zaspokojenie roszczeń wynikających z rozpatrywanej sprawy kwotę (...) zł brutto. Powódka cofnęła pozew oraz oświadczyła, że zawarta ugoda wyczerpała wszelkie roszczenia Powódki względem Pozwanej wynikające z łączącego strony stosunku pracy. Kwota odszkodowania w ramach ugody została ustalona przez strony w drodze negocjacji i stanowić miała całkowite zaspokojenie roszczeń Powódki w sprawie o odszkodowanie, zadośćuczynienie w związku z mobbingiem, sprostowanie świadectwa pracy. Uzgodniona przez strony kwota odnosiła się zatem do wszystkich roszczeń, które Wnioskodawca wskazał w pozwie przeciwko A z dnia 01.10.2015 r.

Roszczenia Wnioskodawcy zawarte w pozwie obejmowały przede wszystkim:

  1. zasądzenie od Pozwanej na rzecz Powódki kwoty (...) zł brutto (1 - krotność wynagrodzenia miesięcznego) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia pozwanej odpisu pozwu do dnia zapłaty, tytułem odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów prawa;
  2. zasądzenie od Pozwanej na rzecz Powódki wynagrodzenia za cały okres pozostawania bez pracy, tj. od dnia 17.09.2015 r. do dnia wydania wyroku w pierwszej instancji;
  3. zasądzenie od Pozwanej na rzecz powódki kwoty (...) zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę wyrządzoną powódce na skutek niezapobieżenia w stosowaniu wobec niej działań mobbingowych w trakcie trwania stosunku pracy przez B;
  4. sprostowanie świadectwa pracy poprzez wskazanie: rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem.

Wskazać należy, iż w wyniku zawartej ugody Wnioskodawca wycofał pozew w całości oraz oświadczył, że ugoda wyczerpała wszelkie roszczenia Powódki względem Pozwanej wynikające z łączącego strony stosunku pracy, a więc także roszczenia w zakresie zadośćuczynienia w związku z mobbingiem. Jednakże strony zawierając ugodę nie określiły, jaka część ustalonego odszkodowania odpowiada poszczególnym roszczeniom Wnioskodawcy. Tym samym nie można uznać ustalonej przez strony w ramach ugody wysokości odszkodowania za utraconą przez Wnioskodawcę korzyść. Co więcej, w wyniku zawartej ugody strony oświadczyły, iż wiążący je stosunek pracy zakończył się w dniu 17.09.2015 r. za porozumieniem stron; a więc Wnioskodawca zrezygnował ze wskazanego w pozwie roszczenia w zakresie sprostowania świadectwa pracy poprzez wskazanie: rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem. Tym samym nie można uznać, iż otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie stanowi korzyść, którą podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono - ponieważ w przypadku rozwiązania stosunku pracy na mocy porozumienia stron pracownikowi nie przysługuje wynagrodzenie za okres wypowiedzenia. Należy również wskazać, iż w chwili rozwiązania umowy (tj. 17.09.2015 r.) oraz w bezpośrednio następującym po niej okresie Wnioskodawca korzystał ze zwolnienia lekarskiego oraz otrzymywał zasiłek chorobowy. Zatem nawet w sytuacji zastosowania przez strony innego trybu rozwiązania stosunku pracy Wnioskodawca nie otrzymałby od A dodatkowych korzyści, ponad pobierany już zasiłek chorobowy, tytułem którego płatnik pobrał zaliczkę na podatek dochodowy. Biorąc pod uwagę powyższe, nie ma podstaw, by uznać, iż otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie stanowi korzyść, którą podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zdaniem Wnioskodawcy odszkodowanie otrzymane w ramach ugody sądowej od A spełnia przesłanki do zwolnienia z opodatkowania przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych; tym samym A nieprawidłowo pobrała zaliczkę na podatek dochodowy z tytułu odszkodowania wypłaconego na rzecz Wnioskodawcy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Na podstawie art. 11 ust. 1 cyt. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 12 ust. 1 powyższej ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Analiza powyższego przepisu prowadzi do wniosku, że podstawą nabycia prawa do m.in. odszkodowań wypłaconych pracownikowi lub byłemu pracownikowi jest łączący lub uprzednio łączący tę osobę z pracodawcą stosunek pracy, a zatem odszkodowania takie stanowią przychód ze stosunku pracy, opodatkowany lub zwolniony od podatku.

Za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy (art. 12 ust. 4 ww. ustawy).

W myśl art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Stosownie do art. 38 ust. 1 ww. ustawy, płatnicy, o których mowa w art. 31 i art. 33-35, przekazują, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, kwoty pobranych zaliczek na podatek w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jeżeli między kwotą potrąconego podatku a kwotą wpłaconego podatku występuje różnica, należy ją wyjaśnić w deklaracji, o której mowa w ust. 1a.

Zgodnie z art. 39 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatnicy, o których mowa w art. 31, art. 33 i art. 35, są obowiązani przesłać podatnikowi i urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania, imienne informacje sporządzone według ustalonego wzoru. Informację, o której mowa w zdaniu pierwszym, sporządza się również w przypadku dokonywania wypłaty świadczeń określonych w art. 21 ust. 1 pkt 46 i 74. W informacji tej wykazuje się również dochody zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że w 2015 roku pracodawca rozwiązał z Wnioskodawcą umowę o pracę na podstawie art. 30 § 1 pkt 1 oraz art. 52 § 1 pkt 1 Kodeksu Pracy. W tymże też roku Wnioskodawca złożył do Sądu Rejonowego, Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Odwołanie od rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia zawartej na czas nieokreślony.

Roszczenia Wnioskodawcy były następujące:

  1. zasądzenie od Pozwanej na rzecz Powódki kwoty 1 - krotności wynagrodzenia miesięcznego wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia Pozwanej odpisu pozwu do dnia zapłaty, tytułem odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów prawa;
  2. zasądzenie od Pozwanej na rzecz Powódki wynagrodzenia za cały okres pozostawania bez pracy do dnia wydania wyroku w pierwszej instancji;
  3. zasądzenie od Pozwanej na rzecz Powódki kwoty tytułem zadośćuczynienia za krzywdę wyrządzoną Powódce na skutek niezapobieżenia w stosowaniu wobec niej działań mobbingowych w trakcie trwania stosunku pracy;
  4. sprostowanie świadectwa pracy poprzez wskazanie: rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem.

W 2016 roku sprawa o odszkodowanie, zadośćuczynienie w związku z mobbingiem, sprostowanie świadectwa pracy została rozpoznana na posiedzeniu jawnym przez Sąd Rejonowy, Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Strony doszły do porozumienia i zawarły ugodę, na podstawie której pracodawca zobowiązał się zapłacić na rzecz Wnioskodawcy na całkowite zaspokojenie roszczeń Powódki w rozpatrywanej sprawie kwotę (...) zł brutto. Pracodawca wycofał swoje oświadczenie woli o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia, a Wnioskodawca wycofał pozew. Wnioskodawca otrzymał od byłego pracodawcy zapłatę na rachunek bankowy. Płatnik, tj. były pracodawca, pobrał zaliczkę na podatek dochodowy, co potwierdzone zostało w dokumencie PIT-11, który Wnioskodawca otrzymał w 2017 roku.

Odszkodowanie stanowi, co do zasady, przychód w rozumieniu cytowanego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, określonym w art. 21 ust. 1 cyt. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są: otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 917, 1000 i 1076), z wyjątkiem:

  1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
  2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
  3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
  4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
  5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
  7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Zwolnieniem określonym w przytoczonym powyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, objęte są tylko odszkodowania i zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a)-g) tego artykułu.

Oznacza to, że zwolnienie nie obejmuje wszystkich odszkodowań a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych kategorii odszkodowań.

Kwestie zasad i podstawy do wypłaty odszkodowania z tytułu nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę reguluje ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r., poz. 917, z późn. zm.).

Przepis art. 52 § 1 ustawy Kodeks pracy stanowi, że pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie:

  1. ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych;
  2. popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem;
  3. zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Zgodnie z art. 56 § 1 ww. ustawy, pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. O przywróceniu do pracy lub odszkodowaniu orzeka sąd pracy.

Z kolei w myśl art. 943 § 3 Kodeksu pracy, pracownik, u którego mobbing wywołał rozstrój zdrowia, może dochodzić od pracodawcy odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Pracownik, który wskutek mobbingu rozwiązał umowę o pracę, ma prawo dochodzić od pracodawcy odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów (art. 943 § 4 ww. ustawy). Oświadczenie pracownika o rozwiązaniu umowy o pracę powinno nastąpić na piśmie z podaniem przyczyny, o której mowa w § 2, uzasadniającej rozwiązanie umowy (art. 943 § 5 Kodeksu pracy).

Stosownie do treści art. 30 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy, umowę o pracę rozwiązuje się na mocy porozumienia stron. Jednakże należy zauważyć, że przepisy Kodeksu pracy nie przewidują wypłaty odszkodowania w sytuacji rozwiązania umowy za porozumieniem stron. Konsekwencją tego jest brak możliwości sprecyzowania na gruncie powołanych wyżej przepisów Kodeksu pracy ustalenia wysokości odszkodowania.

Wobec tego, zawarta między byłym pracownikiem (Wnioskodawcą), a pracodawcą ugoda sądowa stanowi ugodę w rozumieniu art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r., poz. 1025, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 917 powołanej powyżej ustawy, przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

W związku z tym należy uznać, że określone w ugodzie świadczenie przyznane Wnioskodawcy przez byłego pracodawcę nie jest odszkodowaniem wynikającym z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, przedmiotowe świadczenie nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie ww. artykułu.

Natomiast w przypadku, gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a) i b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b cytowanej ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

  1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Warunkiem wystarczającym do powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych na zasadach przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie więc niezrealizowanie choćby jednej ze wskazanych wyżej przesłanek.

Podstawową przesłanką zwolnienia świadczenia od opodatkowania na podstawie przytoczonego przepisu jest jego odszkodowawczy charakter. Wyżej wymieniony przepis zwalnia od podatku jedynie takie odszkodowania, które nie stanowią ekonomicznego przysporzenia ponad stan majątkowy będący w posiadaniu podatnika przed ich wypłatą. Odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszystkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. W praktyce szkoda może obejmować stratę polegającą na ubytku w majątku – wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy niż był dotychczas, lub może dotyczyć utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono – wówczas poszkodowany nie staje się bogatszy, jakkolwiek mógł liczyć na wzbogacenie się.

Na podstawie ww. przepisu (art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) opodatkowaniu podatkiem dochodowym – jako wyłączone ze zwolnienia – podlega odszkodowanie otrzymane (na podstawie wyroku lub ugody sądowej) z tytułu utraconych korzyści, które podatnik mógł otrzymać gdyby mu szkody nie wyrządzono. Opodatkowanie to wynika stąd, że gdyby podatnik osiągnął spodziewane korzyści, to korzyści te podlegałyby opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Kwota odszkodowania wynikająca z ustaleń zawartych między stronami ugody (ugody w rozumieniu art. 917 Kodeksu cywilnego), której wysokość uwzględnia interesy obu stron wynikające z łączącego strony stosunku pracy, ma rekompensować pracownikowi utracone przez niego, w wyniku rozwiązania umowy o pracę, spodziewane korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę.

Zatem, wypłacone Wnioskodawcy przez byłego pracodawcę odszkodowanie nie jest rekompensatą za szkodę z tytułu bezpodstawnego (krzywdzącego) sposobu rozwiązania umowy o pracę, jeśli rozwiązanie umowy nastąpiło w efekcie za porozumieniem stron (czyli za zgodą byłego pracownika). Odszkodowanie to ma więc tak naprawdę zrekompensować zarobek, jaki były pracownik mógłby otrzymać, gdyby nadal łączył go stosunek pracy z byłym pracodawcą, a więc gdyby do rozwiązania umowy o pracę nie doszło.

W związku z tym, wypłacona na rzecz Wnioskodawcy przez byłego pracodawcę kwota odszkodowania nie będzie korzystała ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Nie można jednocześnie przyjąć, że zawarcie ugody stanowi uznanie zasadności roszczeń Wnioskodawcy, w tym również roszczenia w zakresie zadośćuczynienia w związku z mobbingiem. Istotą ugody jest bowiem czynienie sobie wzajemnie ustępstw w zakresie oczekiwanych rezultatów stosunku prawnego. Rozmiar i rodzaje ustępstw pozostają jedynie w gestii zainteresowanych podmiotów stosunku. Z zawartej ugody sądowej jednoznacznie wynika, że pozwany zobowiązał się wypłacić Wnioskodawcy wskazaną we wniosku kwotę celem realizacji wszystkich roszczeń Wnioskodawcy. Z treści ugody nie wynika jednak, że pozwany uznał zasadność roszczeń Wnioskodawcy.

W tym miejscu należy podkreślić, że jak wskazuje praktyka odszkodowanie (zadośćuczynienie) z tytułu mobbingu zawsze wypłacane jest na podstawie wyroku, w którym sąd jednoznacznie stwierdza, że działania mobbingowe miały miejsce. Przy czym sąd określa kwotę tytułem zadośćuczynienia tylko wówczas, gdy działania mobbingowe wywołały rozstrój zdrowia i pracownik jest w stanie to udowodnić (wykazać).

W świetle natomiast powołanego powyżej art. 943 § 4 Kodeksu pracy pracownik ma prawo dochodzić od pracodawcy odszkodowania, jeśli wskutek mobbingu rozwiązał umowę o pracę. Natomiast z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że umowa o pracę pomiędzy Wnioskodawcą a pracodawcą została ostatecznie rozwiązana, na podstawie ugody sądowej, na mocy porozumienia stron. Rozwiązanie stosunku pracy nie nastąpiło zatem z inicjatywy Wnioskodawcy.

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że wypłacone Wnioskodawcy przez byłego pracodawcę odszkodowanie stanowi dla Wnioskodawcy przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegający opodatkowaniu tym podatkiem, ponieważ wypłata tegoż świadczenia miała swe źródło w uprzednio łączącym Wnioskodawcę z byłym pracodawcą stosunku pracy. Wskazać należy, że gdyby tego stosunku nie było – Wnioskodawca nie miałby podstaw występować z roszczeniem przeciwko byłemu pracodawcy o zasądzenie odszkodowania w związku z rozwiązaniem umowy o pracę.

W świetle powyższego, stwierdzić należy, że kwota odszkodowania wypłaconego Wnioskodawcy przez byłego pracodawcę, na mocy zawartej ugody – na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przychód ten – wbrew twierdzeniu Wnioskodawcy, nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania. Zatem były pracodawca jako płatnik, prawidłowo postąpił pobierając od wypłaconego odszkodowania kwotę zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj