Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB4.4015.43.2019.1.BB
z 7 maja 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2018 r., poz. 800, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 11 marca 2019 r. (data wpływu – 14 marca 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania świadczenia z ubezpieczenia osoby zmarłej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 marca 2019 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania świadczenia z ubezpieczenia osoby zmarłej.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Matka Wnioskodawczyni w 1975 r. zawarła z ubezpieczycielem umowę ubezpieczenia renty odroczonej, z umówionym wiekiem ukończenia 65 lat – co zostało stwierdzone polisą. Z tytułu zawartej umowy matka Wnioskodawczyni wpłaciła do kasy ubezpieczyciela składkę w wysokości 600.000,00 starych złotych. Według zawartej umowy uposażonym do otrzymania po śmierci matki Wnioskodawczyni zwrotu wpłaconych składek w formie jednorazowego świadczenia pośmiertnego jest Wnioskodawczyni.

Umowa ubezpieczenia zawarta była w oparciu o przepisy Ogólnych warunków ubezpieczenia rent odroczonych, zatwierdzonych przez Ministra Finansów decyzją z 1960 r. i uzupełniona decyzją z 1972 r.

W § 4 Ogólnych warunków ubezpieczenia – „Rodzaje ubezpieczeń i zakres świadczeń (…)” stwierdzono, że ubezpieczający może zawrzeć ubezpieczenie rent oszczędnościowych na starość ze zwrotem składek, na podstawie którego ubezpieczyciel wypłaca uposażonemu w razie śmierci ubezpieczonego jednorazowe świadczenie w wysokości wpłaconych składek bez względu na to, czy śmierć nastąpiła przed czy po terminie płatności renty.

Po śmierci matki Wnioskodawczyni zwróciła się do ubezpieczyciela o zwrot świadczenia pośmiertnego jako osoba uposażona. W dniu 11 maja 2017 r. Wnioskodawczyni otrzymała na swoje konto 18.975,70 złotych, które to stanowiły zaliczkę na poczet należnego jej świadczenia pośmiertnego, wynikającego z ww. umowy.

Wnioskodawczyni otworzyła procedurę reklamacyjną podważając zasadność obliczenia przez ubezpieczyciela należnego jej świadczenia pośmiertnego (uzyskała poparcie Rzecznika Finansowego).

W dniu 11 grudnia 2018 r. Sąd Okręgowy dokonał na podstawie art. 358¹ § 3 Kodeksu cywilnego waloryzacji należnego jej świadczenia pośmiertnego i zasądził od ubezpieczyciela na rzecz Wnioskodawczyni, jako osoby uposażonej kwotę 152.118,00 zł.

Ubezpieczyciel nie zaskarżył wyroku Sądu Okręgowego i 31 stycznia 2019 r. dokonał przelewu na konto Wnioskodawczyni kwoty w wysokości 152.188,00 złotych jako należność główna oraz kwoty 7.606,00 złotych jako zwrot kosztów procesu i kwoty 87,52 złotych jako zasądzone odsetki ustawowe. W sumie Wnioskodawczyni 31 stycznia 2019 r. otrzymała kwotę 159.811,52 zł.

W dniu 19 lutego 2019 r., w Urzędzie Skarbowym odmówiono Wnioskodawczyni przyjęcia zgłoszenia SD-Z2, z argumentacją, że Wnioskodawczyni nie ma obowiązku zgłaszania otrzymanego od ubezpieczyciela świadczenia. W dniu 07 marca 2019 r. Wnioskodawczyni jeszcze raz próbowała złożyć zgłoszenie i poprosiła o podanie podstawy prawnej odmowy przyjęcia formularza SD-Z2. Ponownie odmówiono jej przyjęcia formularza SD-Z2.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy jako osoba uposażona do otrzymania jednorazowego świadczenia pośmiertnego Wnioskodawczyni ma obowiązek zapłacenia podatku od otrzymanego świadczenia, czy korzysta ze zwolnienia podatkowego.
2. Jeśli występuje obowiązek podatkowy to na jakim formularzu i w jakim terminie Wnioskodawczyni powinna zgłosić fakt, że otrzymała świadczenie pośmiertne.
3. Jeśli Wnioskodawczyni korzysta ze zwolnienia podatkowego to na jakim formularzu i w jakim terminie Wnioskodawczyni powinna zgłosić fakt, że otrzymała środki pieniężne.
4. Czy Wnioskodawczyni może zgłosić świadczenie pośmiertne na formularzu SD-Z2.
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni, otrzymane świadczenie pośmiertne powinna zgłosić do Urzędu Skarbowego na formularzu SD-Z2 i skorzystać ze zwolnienia podatkowego, które jest uregulowane w ustawie o podatku od spadków i darowizn.

Otrzymana od ubezpieczyciela 31 stycznia 2019 r. kwota pieniężna nazwana w umowie: „jednorazowe świadczenie pośmiertne” jest faktycznie zwrotem wpłaconych do kasy ubezpieczyciela przez matkę Wnioskodawczyni składek.

Wpłacone przez matkę Wnioskodawczyni składki, które były w dyspozycji ubezpieczyciela przez ponad 40 lat były jej oszczędnościami, za które zakupiła od ubezpieczyciela rentę odroczoną. Zgodnie z umową, po śmierci ubezpieczonej, ubezpieczyciel wypłacił składki osobie uposażonej w formie jednorazowego świadczenia pośmiertnego.

W ocenie Wnioskodawczyni problematyczny jest brak w formularzu SD-Z2 w rubryce D dotyczącej określenia tytułu nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych słowa „uposażony”. Mogłoby to oznaczać automatyczne zwolnienie uposażonego należącego do pierwszej grupy podatkowej z obowiązku zgłoszenia nabycia własności rzeczy.

Wnioskodawczyni uważa, że mimo braku w formularzu SD-Z2 określenia nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych przez uposażonego, rodzi się obowiązek zgłoszenia do Urzędu Skarbowego faktu nabycia od matki Wnioskodawczyni środków pieniężnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji – zgodnie z zakresem wskazanym we wniosku – jest ocena stanowiska Wnioskodawczyni tylko w zakresie ustawy o podatku od spadków i darowizn, gdyż w tym przedmiocie wniosek o interpretację został złożony.

W związku z powyższym, niniejsza interpretacja nie rozstrzyga o ewentualnych skutkach podatkowych otrzymanego świadczenia mogących powstać w podatku dochodowym od osób fizycznych. Jeśli wolą Wnioskodawczyni jest otrzymanie interpretacji w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych to winna w tym zakresie złożyć odrębny wniosek.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2018 r., poz. 644, ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej m.in. tytułem dziedziczenia.

W myśl art. 1 ust. 2 ww. ustawy podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Spadek jest instytucją regulowaną przepisami zawartymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2018 r., poz. 1025, ze zm.). W myśl art. 922 § 1 tej ustawy prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

Stosownie do § 2 tego przepisu nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

Zgodnie z art. 831 § 3 Kodeksu cywilnego suma ubezpieczenia przypadająca uprawnionemu nie należy do spadku po ubezpieczonym.

Z treści wniosku wynika, iż Wnioskodawczyni otrzymała pieniężne świadczenie pośmiertne z polisy ubezpieczeniowej zmarłej matki jako osoba uposażona do otrzymania zwrotu wpłaconych składek na wypadek śmierci ubezpieczonego.

Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że otrzymane świadczenie pośmiertne powinna zgłosić do urzędu skarbowego na formularzu SD-Z2, aby skorzystać ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn.

Z takim stanowiskiem nie można się zgodzić.

Podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy lub praw majątkowych z tytułów wymienionych enumeratywnie w art. 1 tej ustawy. Świadczenie pieniężne otrzymane z ubezpieczenia na życie (z umowy ubezpieczenia renty odroczonej), zgodnie z art. 922 § 2 w powiązaniu z art. 831 § 3 Kodeksu cywilnego nie jest nabyte tytułem spadku, skoro Wnioskodawczyni – jako osoba uposażona – jest osobą uprawnioną do przejęcia świadczenia pośmiertnego z tego ubezpieczenia. Otrzymane świadczenie nie stanowi także nabycia, o którym mowa w art. 1 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, gdyż środki wpłacane przez matkę jako składka ubezpieczeniowa to nie wkład oszczędnościowy, ani nie jednostki uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym otwartym czy specjalistycznym funduszu inwestycyjnym otwartym.

Zatem wypłacona Wnioskodawczyni z towarzystwa ubezpieczeniowego kwota pieniężna z tytułu umowy ubezpieczenia renty odroczonej (którym była objęta zmarła matka Wnioskodawczyni) nie podlega podatkowi od spadków i darowizn. Nabycie, które nie podlega podatkowi od spadków i darowizn nie może korzystać ze zwolnienia z tego podatku.

Aby bowiem dane nabycie (świadczenie) mogło korzystać ze zwolnienia na podstawie przepisów danej ustawy, musi być objęte jej uregulowaniami.

Wnioskodawczyni nie jest więc obowiązana do zgłoszenia w urzędzie skarbowym faktu nabycia omawianego świadczenia na formularzu SD-Z2 oraz do uiszczenia podatku od spadków i darowizn z tytułu środków uzyskanych z ubezpieczenia renty odroczonej, którym była objęta zmarła matka Wnioskodawczyni.

Takie nabycie nie mieści się bowiem w katalogu tytułów wymienionych w ustawie o podatku od spadków i darowizn, jako podlegających opodatkowaniu. Otrzymanie przez Wnioskodawczynię wskazanych środków nie rodzi żadnych obowiązków w podatku od spadków i darowizn.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Końcowo Organ pragnie podkreślić, że w zakresie pytań oznaczonych nr 2, 3 i 4 odstąpiono od ich szczegółowej analizy, ponieważ dotyczą sytuacji, w której wypłacone świadczenie podlegałoby podatkowi od spadków i darowizn. Skoro więc otrzymane świadczenie w ogóle nie podlega podatkowi od spadków i darowizn to analiza zagadnień poruszonych w ww. pytaniach stała się bezzasadna i bezpodstawna.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2018 r., poz. 1302, ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.