Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4.4012.107.2019.1.AKO
z 18 kwietnia 2019 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 15 lutego 2019 r. (data wpływu 19 lutego 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług związanych z prowadzeniem badań naukowych i prac badawczo-rozwojowych – jest prawidłowe.


UZASADNIENIE


W dniu 19 lutego 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług związanych z prowadzeniem badań naukowych i prac badawczo-rozwojowych.


We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz następujące zdarzenie przyszłe:


Wnioskodawca jest państwowym instytutem badawczym, prowadzącym działalność na podstawie przepisów ustawy z 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych oraz Statutu. Przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest prowadzenie badań naukowych oraz prac rozwojowych w określonych dziedzinach nauki i technologii związanych m.in. z bioinżynierią, biopreparatami, analizą fizykochemiczną i mikrobiologiczną produktów żywnościowych, opracowywania i rozwoju technologii w dziedzinie produkcji spożywczej, przemysłu fermentacyjnego, browarniczego, piekarskiego itp. Ponadto Wnioskodawca w ramach działalności statutowej zajmuje się wdrażaniem i upowszechnianiem wyników badań naukowych w praktyce rolniczej i przemyśle rolno spożywczym.


Ponadto w oparciu o posiadane przez Wnioskodawcę zasoby i wyposażenie naukowo-badawcze, a także wysoko wykwalifikowaną kadrę naukową, Wnioskodawca prowadzi działalność komercyjną na rzecz przedsiębiorców i innych podmiotów z sektora rolno-spożywczego, w szczególności polegającą na:

  • dostarczaniu szczepów mikroorganizmów, o wysokiej wartości użytkowej, dla przemysłów: gorzelniczego, piwowarskiego i winiarskiego i podobnych;
  • świadczeniu usług analitycznych w szerokim zakresie badań związanych z oceną jakości i właściwości produktów przemysłu rolno-spożywczego, jako certyfikowane laboratorium badawcze.


Wnioskodawca świadczy także usługi wynajmu i dzierżawy nieruchomości oraz innych składników majątku związanych z nieruchomościami, w obiektach stanowiących własność Wnioskodawcy, które nie są aktualnie wykorzystywane do prowadzenia własnej działalności Wnioskodawcy.


Wnioskodawca finansuje swoją działalność pozyskując środki pieniężne z trzech głównych źródeł:

  • dotacji państwowej ze środków na finansowanie nauki, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (tzw. „Ustawa 2.0”);
  • dotacji (grantów) przyznanych przez instytucje publiczne zarządzające środkami przeznaczonymi na finansowanie badań naukowych i prac rozwojowych, np. X, w związku z realizacją określonych projektów badawczych i badawczo-rozwojowych, na podstawie umów zawartych z tymi instytucjami;
  • prowadzenia odpłatnej działalności produkcyjnej i usługowej, w szczególności w zakresie dostarczania mikroorganizmów oraz świadczenia specjalistycznych usług analitycznych i laboratoryjnych dla przedsiębiorstw sektora rolno-spożywczego, produktów spożywczych, a ponadto świadczenie usług wynajmu i dzierżawy posiadanych składników majątku, ze szczególnym uwzględnieniem nieruchomości.


Świadcząc usługi w zakresie komercyjnych badań naukowych i prac badawczo rozwojowych, jak również w zakresie specjalistycznych usług analitycznych i laboratoryjnych dla przedsiębiorstw sektora rolno-spożywczego i produkcji spożywczej, Wnioskodawca wykorzystuje urządzenia, wyposażenie oraz wiedzę i doświadczenie uzyskane w toku realizacji prac badawczych i badawczo-rozwojowych finansowanych ze środków publicznych – dotacji państwowej ze środków na finansowanie nauki oraz grantów (dotacji) przyznanych przez instytucje publiczne zarządzające środkami przeznaczonymi na finansowanie badań naukowych i prac rozwojowych, np. X. Wyniki własnych badań naukowych lub prac badawczo-rozwojowych Wnioskodawca wykorzystuje w celu opracowania nowych rozwiązań i technologii związanych z wytwarzaniem mikroorganizmów wykorzystywanych przez przemysł rolno-spożywczy, nowych odmian takich mikroorganizmów, jak również pozyskanie nowej wiedzy, metod lub urządzeń umożliwiających wykonywanie komercyjnych badań analitycznych i laboratoryjnych, w tym udoskonalanie metod przeprowadzania tych badań lub poszerzenie oferty świadczonych usług w zakresie badań analitycznych i laboratoryjnych na rzecz przemysłu rolno-spożywczego.

Tym samym wyniki badań naukowych i prac rozwojowych prowadzonych przez Wnioskodawcę z wykorzystaniem środków publicznych na finansowanie nauki w ramach dotacji i grantów otrzymywanych przez Wnioskodawcę, podlegają co do zasady komercjalizacji, tj. są lub mogą w przyszłości zostać wykorzystane do świadczenia przez Wnioskodawcę odpłatnych usług, podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wnioskodawca nie może jednak określić w jakim zakresie wydatki ponoszone na zakup towarów i usług związanych z prowadzeniem badań naukowych i prac badawczo-rozwojowych będą związane z realizacją własnych zadań badawczych i naukowych w zakresie podstawowej działalności statutowej Wnioskodawcy, w jakim zaś będą wykorzystane do świadczenia odpłatnych usług oraz dostawy towarów opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.


Wnioskodawca jest podatnikiem podatku od towarów i usług, zarejestrowanym jako czynny podatnik VAT.


W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:


Czy w związku z nabywaniem towarów i usług związanych z prowadzeniem badań naukowych i prac badawczo-rozwojowych ze środków publicznych przeznaczonych na finansowanie nauki, tj. dotacji otrzymanej zgodnie z przepisami o finansowaniu nauki oraz dotacji (grantów) na realizację określonych prac badawczych i badawczo-rozwojowych, których wyniki podlegać będą w całości lub w części komercjalizacji, poprzez wykorzystanie uzyskanej w ich wyniku wiedzy, doświadczenia lub nabytych albo wytworzonych urządzeń lub technologii do świadczenia odpłatnych usług podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem takich towarów i usług?


Zdaniem Wnioskodawcy, nabywając towary i usługi związane z prowadzeniem badań naukowych i prac badawczo-rozwojowych ze środków publicznych przeznaczonych na finansowanie nauki, tj. dotacji otrzymanej zgodnie z przepisami o finansowaniu nauki oraz dotacji (grantów) na realizację określonych prac badawczych i badawczo-rozwojowych, których wyniki podlegać będą w całości lub w części komercjalizacji, poprzez wykorzystanie uzyskanej w ich wyniku wiedzy, doświadczenia lub nabytych albo wytworzonych urządzeń lub technologii do świadczenia odpłatnych usług podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem takich towarów i usług, w wysokości ustalonej zgodnie z art. 86 ust. 1 w związku z art. 86 ust. 2a i nast. Ustawy VAT.


Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy


Stosownie do przepisu art. 86 ust. 1 Ustawy VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124 Ustawy VAT.


Zgodnie natomiast z art. 86 ust. 2a Ustawy VAT, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Mając na uwadze powyższe Wnioskodawca wskazuje, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikowi, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Bez znaczenia dla ustalenia prawa do odliczenia podatku naliczonego jest zatem źródło pochodzenia środków pieniężnych służących sfinansowaniu poniesienia wydatku, albowiem decydujące znaczenie dla powstania prawa do odliczenia ma wykorzystanie nabytych towarów lub usług do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Tym samym, w przypadku gdy nabywane przez Wnioskodawcę towary i usługi związane są z prowadzeniem badań naukowych lub prac badawczo-rozwojowych, których wyniki podlegają co do zasady komercjalizacji, tj. mogą zostać wykorzystane do świadczenia przez Wnioskodawcę odpłatnych usług, podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, to w odniesieniu do kwot podatku naliczonego wynikających z faktur zakupu takich towarów i usług Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia.

Z uwagi jednak na okoliczność, że co do zasady nie jest możliwe określenie przez Wnioskodawcę w jakim zakresie wydatki ponoszone na zakup towarów i usług związanych z prowadzeniem badań naukowych i prac badawczo-rozwojowych będą związane z realizacją własnych zadań badawczych i naukowych w zakresie podstawowej działalności statutowej Wnioskodawcy, w jakim zaś będą wykorzystane do świadczenia odpłatnych usług oraz dostawy towarów opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje Wnioskodawcy w wysokości określonej stosownie do przepisów art. 86 ust. 2a Ustawy VAT, tj. w takiej części jaka wynika z zastosowania sposobu określenia proporcji odpowiadającego specyfice wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności i dokonywanych nabyć towarów i usług.


Wyłącznie w odniesieniu do nabycia towarów i usług, w odniesieniu do których Wnioskodawca może w sposób jednoznaczny określić, że dotyczą one wyłącznie wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje Wnioskodawcy w pełnej wysokości, stosownie do art. 86 ust. 1 Ustawy VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.


Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.


W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) tej ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.


Podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 tej ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.


Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 cyt. ustawy. Zgodnie z tym przepisem nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Z kolei, w myśl art. 88 ust. 4 powołanej ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.


Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.


Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.


Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).


Odliczyć zatem można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza tym samym możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.

Podatnik w celu odliczenia podatku naliczonego, w pierwszej kolejności ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą opodatkowaną. Natomiast podatnikowi nie przysługuje takie prawo przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą niepodlegającą opodatkowaniu albo zwolnioną od podatku.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.


W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.


Działalność gospodarcza, na podstawie art. 15 ust. 2 tej ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określenie działalności producenta, handlowca lub usługodawcy następuje każdorazowo w stosunku do odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnie świadczonych usług na terenie kraju, będących przedmiotem opodatkowania. Przez pojęcie producenta w takim razie należy rozumieć podmiot, który w zorganizowany sposób dokonuje produkcji towarów w celu ich dalszego zbycia. Handlowiec dokonuje w sposób zorganizowany zakupu towarów w celu ich odsprzedaży. W końcu podobnie usługodawca, który świadczy usługi w celach zarobkowych. Płaszczyzna działalności podmiotów będących podatnikami podatku VAT, o czym świadczy zdanie drugie art. 15 ust. 2, opierać się musi na działalności podejmowanej w szczególności w sposób ciągły w celach zarobkowych, w ramach prowadzonego przez nich profesjonalnego obrotu gospodarczego.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U. z 2018 r. poz. 736, z późn. zm.), instytutem badawczym w rozumieniu ustawy jest państwowa jednostka organizacyjna, wyodrębniona pod względem prawnym, organizacyjnym i ekonomiczno-finansowym, która prowadzi badania naukowe i prace rozwojowe ukierunkowane na ich wdrożenie i zastosowanie w praktyce, zwana dalej „instytutem”.


Stosownie do art. 2 ust. 1 ww. ustawy do podstawowej działalności instytutu należy:

  1. prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych;
  2. przystosowywanie wyników badań naukowych i prac rozwojowych do potrzeb praktyki;
  3. wdrażanie wyników badań naukowych i prac rozwojowych.


W myśl art. 2 ust. 2 cyt. wyżej ustawy, w związku z prowadzoną działalnością podstawową instytut może:

  1. upowszechniać wyniki badań naukowych i prac rozwojowych;
  2. wykonywać badania i analizy oraz opracowywać opinie i ekspertyzy w zakresie prowadzonych badań naukowych i prac rozwojowych;
  3. opracowywać oceny dotyczące stanu i rozwoju poszczególnych dziedzin nauki i techniki oraz sektorów gospodarki, które wykorzystują wyniki badań naukowych i prac rozwojowych oraz w zakresie wykorzystywania w kraju osiągnięć światowej nauki i techniki;
  4. prowadzić działalność normalizacyjną, certyfikacyjną i aprobacyjną;
  5. prowadzić i rozwijać bazy danych związane z przedmiotem działania instytutu;
  6. prowadzić działalność w zakresie informacji naukowej, technicznej i ekonomicznej, wynalazczości oraz ochrony własności przemysłowej i intelektualnej, a także wspierającej innowacyjność przedsiębiorstw;
  7. wytwarzać w związku z prowadzonymi badaniami naukowymi i pracami rozwojowymi aparaturę, urządzenia, materiały i inne wyroby oraz prowadzić walidację metod badawczych, pomiarowych oraz kalibrację aparatury;
  8. prowadzić działalność wydawniczą związaną z prowadzonymi badaniami naukowymi i pracami rozwojowymi.


Jak stanowi ust. 3 powołanego artykułu, instytut, poza zadaniami, o których mowa w ust. 1 i 2, może prowadzić:

  1. kształcenie w szkole doktorskiej i na studiach podyplomowych, związane z prowadzonymi przez instytut badaniami naukowymi i pracami rozwojowymi,
  2. inne formy kształcenia

– na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 1668).


Instytut może prowadzić działalność inną niż wymieniona w ust. 1-3. Działalność ta jest wyodrębniona pod względem finansowym i rachunkowym z działalności, o której mowa w ust. 1 3 (art. 2 ust. 4 ww. ustawy).


Ponadto, zgodnie z art. 18 ust. 7 ww. ustawy o instytutach badawczych, instytut osiąga przychody w związku z prowadzoną działalnością określoną w art. 2, w tym ze sprzedaży:

  1. wyników badań naukowych, prac rozwojowych oraz know-how związanego z tymi wynikami;
  2. patentów, praw ochronnych oraz licencji na stosowanie wynalazków, wzorów użytkowych, topografii układów scalonych oraz wyhodowanej albo odkrytej i wyprowadzonej odmiany rośliny;
  3. prac wdrożeniowych, w tym nadzoru autorskiego;
  4. produkcji urządzeń i aparatury oraz innej produkcji lub usług.


Instytut osiąga przychody z subwencji i dotacji na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce i ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, z zastrzeżeniem ust. 9 i art. 21 ust. 6, oraz z innych źródeł (art. 18 ust. 8 cyt. ustawy).


Z okoliczności sprawy przedstawionych w złożonym wniosku wynika, że Wnioskodawca jest państwowym instytutem badawczym, jest podatnikiem podatku od towarów i usług, zarejestrowanym jako czynny podatnik VAT. Przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest prowadzenie badań naukowych oraz prac rozwojowych w określonych dziedzinach nauki i technologii związanych m.in. z bioinżynierią, biopreparatami, analizą fizykochemiczną i mikrobiologiczną produktów żywnościowych, opracowywania i rozwoju technologii w dziedzinie produkcji spożywczej, przemysłu fermentacyjnego, browarniczego, piekarskiego itp. W ramach działalności statutowej Wnioskodawca zajmuje się wdrażaniem i upowszechnianiem wyników badań naukowych w praktyce rolniczej i przemyśle rolno spożywczym. Ponadto w oparciu o posiadane przez Wnioskodawcę zasoby i wyposażenie naukowo-badawcze, a także wysoko wykwalifikowaną kadrę naukową, Wnioskodawca prowadzi działalność komercyjną na rzecz przedsiębiorców i innych podmiotów z sektora rolno spożywczego, w szczególności polegającą na:

  • dostarczaniu szczepów mikroorganizmów, o wysokiej wartości użytkowej, dla przemysłów: gorzelniczego, piwowarskiego i winiarskiego i podobnych;
  • świadczeniu usług analitycznych w szerokim zakresie badań związanych z oceną jakości i właściwości produktów przemysłu rolno-spożywczego, jako certyfikowane laboratorium badawcze.


Wnioskodawca świadczy także usługi wynajmu i dzierżawy nieruchomości oraz innych składników majątku związanych z nieruchomościami, w obiektach stanowiących własność Wnioskodawcy, które nie są aktualnie wykorzystywane do prowadzenia własnej działalności Wnioskodawcy.


Wnioskodawca finansuje swoją działalność pozyskując środki pieniężne z trzech głównych źródeł: dotacji państwowej ze środków na finansowanie nauki, dotacji (grantów) przyznanych przez instytucje publiczne zarządzające środkami przeznaczonymi na finansowanie badań naukowych i prac rozwojowych, np. X, prowadzenia odpłatnej działalności produkcyjnej i usługowej. Świadcząc usługi w zakresie komercyjnych badań naukowych i prac badawczo rozwojowych, jak również w zakresie specjalistycznych usług analitycznych i laboratoryjnych dla przedsiębiorstw sektora rolno-spożywczego i produkcji spożywczej, Wnioskodawca wykorzystuje urządzenia, wyposażenie oraz wiedzę i doświadczenie uzyskane w toku realizacji prac badawczych i badawczo-rozwojowych finansowanych ze środków publicznych – dotacji państwowej ze środków na finansowanie nauki oraz grantów (dotacji) przyznanych przez instytucje publiczne zarządzające środkami przeznaczonymi na finansowanie badań naukowych i prac rozwojowych, np. X. Wyniki własnych badań naukowych lub prac badawczo-rozwojowych Wnioskodawca wykorzystuje w celu opracowania nowych rozwiązań i technologii związanych z wytwarzaniem mikroorganizmów wykorzystywanych przez przemysł rolno-spożywczy, nowych odmian takich mikroorganizmów, jak również pozyskanie nowej wiedzy, metod lub urządzeń umożliwiających wykonywanie komercyjnych badań analitycznych i laboratoryjnych, w tym udoskonalanie metod przeprowadzania tych badań lub poszerzenie oferty świadczonych usług w zakresie badań analitycznych i laboratoryjnych na rzecz przemysłu rolno-spożywczego.

Tym samym wyniki badań naukowych i prac rozwojowych prowadzonych przez Wnioskodawcę z wykorzystaniem środków publicznych na finansowanie nauki w ramach dotacji i grantów otrzymywanych przez Wnioskodawcę, podlegają co do zasady komercjalizacji, tj. są lub mogą w przyszłości zostać wykorzystane do świadczenia przez Wnioskodawcę odpłatnych usług, podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wnioskodawca nie może jednak określić w jakim zakresie wydatki ponoszone na zakup towarów i usług związanych z prowadzeniem badań naukowych i prac badawczo-rozwojowych będą związane z realizacją własnych zadań badawczych i naukowych w zakresie podstawowej działalności statutowej Wnioskodawcy, w jakim zaś będą wykorzystane do świadczenia odpłatnych usług oraz dostawy towarów opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

Wątpliwości Wnioskodawcy w analizowanej sprawie dotyczą prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług, związanych z prowadzeniem badań naukowych i prac badawczo-rozwojowych ze środków publicznych przeznaczonych na finansowanie nauki, tj. dotacji otrzymanej zgodnie z przepisami o finansowaniu nauki oraz dotacji (grantów) na realizację określonych prac badawczych i badawczo-rozwojowych, których wyniki podlegać będą w całości lub w części komercjalizacji, poprzez wykorzystanie uzyskanej w ich wyniku wiedzy, doświadczenia lub nabytych albo wytworzonych urządzeń lub technologii do świadczenia odpłatnych usług podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy pamiętać, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.


Wątpliwości Instytutu dotyczą kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabywaniem towarów i usług związanych z prowadzeniem badan naukowych i prac badawczo-rozwojowych.


W odniesieniu do powyższego, w sytuacji, gdy ww. prace będą wykonywane w ramach działalności gospodarczej i związane tylko z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług (wyniki prac będą podlegać w całości komercjalizacji), a Wnioskodawca może w jednoznaczny sposób określić, że nabywane towary i usługi dotyczą wyłącznie wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT – warunki uprawniające do odliczenia należy uznać za spełnione.

W konsekwencji Wnioskodawcy przysługuje/będzie przysługiwać prawo do odliczania podatku VAT z tytułu zakupów finansowanych z otrzymanych środków w ramach otrzymywanych dotacji. Powyższe wynika z faktu, że w analizowanym przypadku będą spełnione – wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT – przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego, tj. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT, a wydatki sfinansowane z otrzymanych dotacji związane z realizacją zadań, których wyniki podlegać będą w całości komercjalizacji, są związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

Należy wskazać, że w celu odliczenia podatku naliczonego, Wnioskodawca winien przyporządkować ponoszone wydatki do poszczególnych rodzajów działalności (opodatkowanej i niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT). Zatem przy zakupie towarów i usług związanych wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT (o czym wskazano wyżej). Natomiast przy zakupach związanych wyłącznie z działalnością Wnioskodawcy, która nie podlega ustawie, prawo do odliczenia podatku naliczonego nie będzie przysługiwało.

W złożonym wniosku Instytut wskazał, że co do zasady nie jest możliwe określenie przez Wnioskodawcę w jakim zakresie wydatki ponoszone na zakup towarów i usług związanych z prowadzeniem badań naukowych i prac badawczo-rozwojowych będą związane z realizacją własnych zadań badawczych i naukowych w zakresie podstawowej działalności statutowej Wnioskodawcy, w jakim zaś będą wykorzystane do świadczenia odpłatnych usług oraz dostawy towarów opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. W takiej sytuacji, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego podlegającego odliczeniu Wnioskodawca jest zobowiązany do obliczenia podatku naliczonego przypisanego do działalności gospodarczej zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 86 ust. 2a i nast. ustawy o VAT.

Oznacza to, że Wnioskodawca zobowiązany jest do wyodrębnienia takiej części podatku naliczonego, którą można przypisać prowadzonej działalności gospodarczej. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych nabyć. Warto nadmienić, że zastosowane przez Wnioskodawcę metody, czy też sposoby, na podstawie których dokona on wydzielenia odpowiedniej kwoty podatku naliczonego muszą odpowiadać wartościom faktycznym i rzeczywistym. Ciężar rzetelnego ustalenia, jaka część podatku naliczonego związana jest z prowadzoną działalnością gospodarczą, a jaka część wykorzystywana jest dla potrzeb innych niż prowadzona działalność gospodarcza, spoczywa zawsze na Wnioskodawcy. Należy również dodać, że zastosowana metoda wydzielenia odpowiedniej kwoty podatku naliczonego musi spełniać kryteria, o których mowa w art. 86 ust. 2b ustawy o VAT.

I tak, na mocy art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Powołany art. 86 ust. 2a ustawy o VAT wprost określa, co stanowi kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych. Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i 3 tej ustawy. W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej u podatnika mogą wystąpić działania czy sytuacje, które nie generują opodatkowania VAT. „Towarzyszą” one działalności gospodarczej i nie stanowią obok niej odrębnego przedmiotu działalności podatnika. Nie podlegają one opodatkowaniu VAT, jednakże ich występowanie nie oznacza, że u podatnika występują czynności wykonywane poza działalnością gospodarczą. Za czynności zrównane z czynnościami wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej uznaje się także nieodpłatną dostawę towarów lub nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste, w przypadkach, o których mowa w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ww. ustawy. Uzasadnia to fakt, że chociaż czynności te z definicji nie mają związku z działalnością gospodarczą, w przypadkach określonych w tych przepisach następuje obowiązek naliczenia VAT. Natomiast przez cele inne, rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 cyt. ustawy (przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatną działalność statutową).


Stosownie do art. 86 ust. 2b cyt. ustawy, sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

  1. zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
  2. obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.


Zgodnie z ust. 2c analizowanego artykułu, przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:

  1. średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;
  2. średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;
  3. roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;
  4. średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.


W celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy (ust. 2d cyt. artykułu).


Na mocy art. 86 ust. 2e ustawy o VAT, podatnik rozpoczynający w danym roku podatkowym wykonywanie działalności gospodarczej i działalności innej niż działalność gospodarcza, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje dane wyliczone szacunkowo, według prognozy uzgodnionej z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu.


Przepis ust. 2e stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć dane za poprzedni rok podatkowy byłyby niereprezentatywne – ust. 2f.


Stosownie do art. 86 ust. 2g ww. ustawy, proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a i 10 stosuje się odpowiednio.


W przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji (art. 86 ust. 2h ustawy o VAT).


Jak stanowi art. 86 ust. 22 cyt. ustawy, minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.


W odniesieniu do sposobu określenia proporcji należy wskazać, że na podstawie ww. przepisu art. 86 ust. 22 ustawy o VAT zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. z 2015 r. poz. 2193). W rozporządzeniu tym zostali wskazani podatnicy, do których przepisy w nim zawarte się odnoszą. Są to: jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe instytucje kultury, państwowe instytucje kultury, uczelnie publiczne, instytuty badawcze.


W § 7 powyższego rozporządzenia wskazano, że w przypadku instytutu badawczego, jako sposób określenia proporcji uznaje się sposób ustalony według wzoru:


X=Ax100/(A+B) ,


gdzie poszczególne symbole oznaczają:


X – proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,

A – roczny obrót z działalności gospodarczej instytutu badawczego,


Przy czym stosownie do zasady wyrażonej w art. 86 ust. 2g ustawy o VAT, nakazującej odpowiednie stosowanie art. 90 ust. 5 i 6 ustawy o VAT przy wyliczaniu proporcji, roczny obrót z działalności gospodarczej instytutu badawczego nie obejmuje:

  1. dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez instytut badawczy do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych instytutu badawczego – używanych przez ten instytut na potrzeby jego działalności,
  2. transakcji dotyczących:
    1. pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych;
    2. usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.

В – środki na finansowanie nauki do wysokości poniesionych kosztów przez instytut badawczy w danym roku, w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki oraz inne dotacje lub środki o podobnym charakterze – przeznaczone przez ten instytut w danym roku na realizację badań naukowych, prac rozwojowych oraz innych zleconych zadań, których realizacja nie mieści się w działalności gospodarczej, z wyłączeniem dotacji przeznaczonych na stypendia dla uczestników studiów doktoranckich uczestniczących w realizacji badań naukowych lub prac rozwojowych.


Jednocześnie w § 8 ww. rozporządzenia ustawodawca wskazał, że w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w § 3-7, mogą być przyjęte dane za rok podatkowy poprzedzający poprzedni rok podatkowy.


W związku z tym, odnosząc się do wskazanego wzoru mającego zastosowanie w przypadku Wnioskodawcy należy wskazać, że w liczniku i mianowniku wzoru (symbol A) powinien być przyjęty roczny obrót Instytutu z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku VAT. Z kolei w przypadku symbolu B – należy w nim ująć środki na finansowanie nauki do wysokości poniesionych kosztów w danym roku w rozumieniu ustawy o zasadach finansowania nauki oraz inne dotacje lub środki o podobnym charakterze przeznaczone w danym roku na realizację badań naukowych, prac rozwojowych oraz innych zleconych zadań, których realizacja nie mieści się w działalności gospodarczej, tj. w opisanym przypadku dotacje państwowe ze środków na finansowanie nauki, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz dotacje (granty) przyznane przez instytucje publiczne zarządzające środkami przeznaczonymi na finansowanie badań naukowych i prac rozwojowych, np. X, w związku z realizacją określonych projektów badawczych i badawczo-rozwojowych, na podstawie umów zawartych z tymi instytucjami.


W konsekwencji należy stwierdzić, że jeśli wydatki związane z realizacją prac badawczych i badawczo-rozwojowych będą związane z czynnościami opodatkowanymi (z wyłączeniem zwolnionych) oraz niepodlegającymi opodatkowaniu, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do częściowego odliczenia podatku naliczonego w związku z tymi pracami, w wysokości ustalonej w oparciu o sposób określenia proporcji, o którym mowa w art. 86 ust. 2a i nast. ustawy o VAT, z uwzględnieniem wskazanego w powołanym rozporządzeniu wzoru. Prawo to będzie przysługiwało, o ile nie wystąpią przesłanki negatywne, o których mowa w art. 88 tej ustawy.


Zgodzić zatem należy się z Wnioskodawcą, że w sytuacji, w której Instytut nie będzie w stanie określić, w jakim zakresie wydatki ponoszone na zakup towarów i usług związanych z prowadzeniem badań naukowych i prac badawczo-rozwojowych będą związane z realizacją własnych zadań badawczych i naukowych w zakresie podstawowej działalności statutowej Wnioskodawcy, w jakim zaś będą wykorzystane do świadczenia odpłatnych usług oraz dostawy towarów opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, prawo do odliczenia podatku naliczonego będzie przysługiwać Wnioskodawcy w wysokości określonej stosownie do przepisów art. 86 ust. 2a i nast. ustawy o VAT.


Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznano za prawidłowe.


Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym oraz z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.


Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).


Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia, a także zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj