2019.04.24 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB3-1.4012.19.2019.3.ICZ
z 24 kwietnia 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a i art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 7 stycznia 2019 r. (data wpływu 14 stycznia 2019 r.), uzupełnionym pismem z 11 marca 2019 r. (data wpływu 14 marca 2019 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania i udokumentowania czynności wykonanej w ramach umowy cesji wierzytelności polegającej na przeniesieniu przez Wnioskodawcę (Finansującego) na rzecz osoby trzeciej (Nowego Finansującego) wierzytelności wynikających z umowy leasingu z jednoczesnym przeniesieniem własności przedmiotu umowy leasingu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 stycznia 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania i udokumentowania czynności wykonanej w ramach umowy cesji wierzytelności polegającej na przeniesieniu przez Wnioskodawcę (Finansującego) na rzecz osoby trzeciej (Nowego Finansującego) wierzytelności wynikających z umowy leasingu z jednoczesnym przeniesieniem własności przedmiotu umowy leasingu.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 11 marca 2019 r. (data wpływu 14 marca 2019 r.), przesłanym w związku z wezwaniem tut. organu z 27 lutego 2019 r. znak: 0111-KDIB3-1.4012.19.2019.1.ICz.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako Wnioskodawca, Spółka lub Finansujący), która świadczy usługi leasingu operacyjnego na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (dalej jako Konsument lub Korzystający). Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, rozliczającym się na zasadach metody kasowej.

Na podstawie umowy leasingu operacyjnego Finansujący zobowiązuje się do zakupu określonego sprzętu - przedmiotu leasingu od Zbywcy i oddania go Korzystającemu do używania na czas oznaczony wskazany w umowie. W zamian Korzystający płaci Finansującemu wynagrodzenie w postaci uzgodnionych rat leasingowych. Przedmiotem leasingu operacyjnego jest sprzęt (głównie AGD, RTV, komputery) o wartości do 10.000,00 zł netto. Spółka nabywając przedmiot umowy leasingu operacyjnego, odlicza kwotę podatku naliczonego z otrzymanej faktury zakupu, zgodnie z art. 86 Ustawy o podatku od towarów i usług.

Zakupione przedmioty leasingu zgodnie z art. 17b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych są środkami trwałymi Finansującego tj. ujmowane są w ewidencji środków trwałych, podlegającymi odpisom amortyzacyjnym. Ze względu na to, iż wartość początkowa nabywanych środków trwałych jest równa lub niższa niż 10.000,00 zł, Spółka dokonuje jednorazowych odpisów amortyzacyjnych w miesiącu oddania środka trwałego do używania lub w miesiącu następnym zgodnie z art. 16f ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Po zakończeniu umowy leasingu Korzystający będzie miał prawo dokonania wykupu przedmiotu leasingu za określoną w umowie cenę wykupu. Do momentu ewentualnego wykupu przedmiotu leasingu przez Korzystającego, właścicielem sprzętu jest Finansujący.

Wnioskodawca w przyszłości planuje zawieranie umów cesji wierzytelności z umowy leasingu operacyjnego z jednoczesnym przeniesieniem własności przedmiotu leasingu na Nowego Finansującego (dalej jako Cesjonariusz lub Nabywca). W wyniku planowanego zawierania umów cesji wierzytelności z umowy leasingu, zmianie będzie ulegała wyłącznie strona umowy leasingu będąca Finansującym. Wszystkie pozostałe warunki umowy leasingu zawarte pomiędzy Wnioskodawcą a Korzystającym pozostaną niezmienione tj. nie będzie dochodziło do zmiany innych postanowień umowy leasingu takich jak: skrócenie lub wydłużenie okresu trwania umowy, przeliczenia wartości rat leasingowych. W sytuacji gdy Korzystający nie będzie wywiązywał się z zobowiązań nałożonych na niego z dniem zawarcia umowy leasingu, Wnioskodawca zamierza zbywać wierzytelności własne wymagalne i niewymagalne na dzień zawarcia umowy cesji wierzytelności z równoczesnym przeniesieniem własności przedmiotu umowy leasingu na rzecz Nowego Finansującego.

W wyniku zawartej umowy cesji wierzytelności, Wnioskodawca dokona przelewu wierzytelności i przeniesie własność przedmiotu leasingu na rzecz Cesjonariusza wraz z wszelkimi prawami i obowiązkami z nimi związanymi, natomiast Cesjonariusz (Nabywca) nabędzie od Wnioskodawcy (dotychczasowego Finansującego) przedmiot leasingu i wierzytelności wynikające z zawartej między Wnioskodawcą a Korzystającym umowy leasingu, wstępując w miejsce dotychczasowego Leasingodawcy. Umowa przeniesienia własności przedmiotu umowy leasingu wraz z przelewem wierzytelności wynikających z umowy leasingu będzie zawierana za wynagrodzeniem w kwocie określonej w umowie cesji.

W związku z powyższym, Wnioskodawca powziął wątpliwości w kwestii zawierania umów cesji wierzytelności z leasingu operacyjnego.

Pismem z 11 marca 2019 r. Wnioskodawca uzupełnił opis sprawy i wyjaśnił co następuje:

Wnioskodawca dokona przeniesienia prawa do rozporządzania przedmiotem leasingu (towarem) jak właściciel.
Wnioskodawca wraz z dokonaniem przelewu wierzytelności, dokona przeniesienia prawa własności do przedmiotu leasingu na rzecz Nowego Finansującego. W związku z powyższym do czasu dokonania cesji, przedmioty leasingu będą własnością dotychczasowego Finansującego (Wnioskodawcy), który przy zakupie dokonał ich jednorazowej amortyzacji, natomiast po dokonaniu cesji, przedmioty leasingu będą stanowiły środki trwałe u Nowego Finansującego, który będzie dokonywał odpisów amortyzacyjnych.

W związku z powyższym opisem Wnioskodawca zadał, w zakresie podatku od towarów i usług, następujące pytanie (oznaczone we wniosku nr 1):

Czy przeniesie przez Wnioskodawcę (Finansującego) na rzecz osoby trzeciej (Cesjonariusza) wierzytelności z jednoczesnym przeniesieniem własności przedmiotu umowy leasingu jest opodatkowane podatkiem od towarów i usług tj. czy dochodzi do świadczenia usług lub dostawy towarów? Czy Wnioskodawca jest zobowiązany do wystawienia faktury VAT za dokonanie cesji wierzytelności z umowy leasingu operacyjnego wraz z przeniesieniem własności przedmiotu leasingu na nowego Finansującego?

Stanowisko Wnioskodawcy przyporządkowane do pytania nr 1:

Zdaniem Wnioskodawcy, zbycie wierzytelności własnych jest czynnością wyłączoną z opodatkowania podatkiem VAT, bowiem zbycie wierzytelności własnych nie stanowi czynności opodatkowanych, o których mowa w art. 7 i art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług. Sprzedaż wierzytelności własnych nie stanowi ani dostawy towarów, ani świadczenia usług, a zatem nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (dalej jako: podatek VAT).

Zgodnie z interpretacją indywidualną o numerze: IPPP1-443-2041/08-2/BS z dnia 06.02.2009 r.: „Wierzytelność jest prawem podmiotowym - roszczeniem, czyli uprawnieniem danego podmiotu do domagania się od dłużnika spełnienia określonego zobowiązania. Nie mieści się zatem w definicji towarów. Sprzedaż wierzytelności nie będzie również świadczeniem usługi. Sprzedaż wierzytelności jest wykonaniem własnych uprawnień, wynikających z wierzytelności. Skutek sprzedaży jest tożsamy z realizacją własnej wierzytelności. Nie można więc uznać sprzedaży wierzytelności za dokonywanie usługi na rzecz nabywcy”. „Stwierdzić należy, iż czynności polegającej na zbyciu wierzytelności nie można uznać za dostawę towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy, określającego co należy rozumieć na potrzeby podatku od towarów i usług, pod pojęciem towaru. Zbycie wierzytelności nie stanowi również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi)”.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (wyrok z dnia 5 lutego 2007 r., sygn. III SA/Wa 2869/06) stwierdził, że „(...) aby można mówić o świadczeniu usługi, musi istnieć przedmiot świadczenia. Zdaniem Sądu w przypadku sprzedaży wierzytelności własnej, po stronie cedenta, przedmiot świadczenia nie występuje. W związku z tym, zdaniem Sądu sprzedaż wierzytelności własnych nie jest świadczeniem usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług”.

Analizując przepisy ustawy o podatku od towarów i usług Spółka powzięła wątpliwości w zakresie przeniesienia własności przedmiotu umowy leasingu, nie znajdując stosownych przepisów odnoszących się do sytuacji w której przeniesieniu na osobę trzecią wierzytelności towarzyszy jednocześnie przeniesienie przedmiotu umowy leasingu. Wnioskodawca wziął pod rozważanie czy Spółka powinna potraktować odrębnie przeniesienie wierzytelności oraz odrębnie przeniesienie przedmiotu umowy leasingu, który stanowi majątek Finansującego (Wnioskodawcy), a tym samym czy przeniesienie własności przedmiotu leasingu powinno zostać potraktowane jako sprzedaż opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Wnioskodawca bierze pod uwagę, iż przedmiot leasingu jest nieodłącznym elementem każdej zawartej z Korzystającym umowy leasingu operacyjnego.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku dokonania cesji wierzytelności z umowy leasingu z jednoczesnym przeniesieniem własności przedmiotu leasingu, Spółka powinna odrębnie potraktować przeniesienie wierzytelności oraz odrębnie przeniesienie przedmiotu umowy leasingu, który to przedmiot do czasu dokonania cesji wierzytelności będzie środkiem trwałym dotychczasowego Finansującego (Wnioskodawcy).

Wnioskodawca jako argument do odrębnego potraktowania przeniesienia wierzytelności oraz przedmiotu umowy leasingu uważa fakt, iż Wnioskodawca (dotychczasowy Finansujący) nabywając przedmiot umowy leasingu operacyjnego (środek trwały), odlicza kwotę podatku naliczonego z otrzymanej faktury zakupu przedmiotu leasingu, zgodnie z art. 86 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 Ustawy o podatku od towarów i usług.

Art. 86.1. W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

2. Kwotę podatku naliczonego stanowi:

1). suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

nabycia towarów i usług,
dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi;

Zdaniem Wnioskodawcy, dla przeniesienia przedmiotu umowy leasingu w ramach dokonywania cesji wierzytelności, zastosowanie będzie miał art. 5 ust. 1 pkt 1, wskazujący na to, że odpłatne dostarczenie towaru podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zdaniem Wnioskodawcy przepis ten będzie miał także zastosowanie w opisanym zdarzeniu przyszłym tj. w sytuacji gdy w momencie dokonywania cesji wierzytelności z umowy leasingu z jednoczesnym przeniesieniem przedmiotu umowy leasingu (środka trwałego), dany środek trwały będzie aktualnie w dyspozycji Korzystającego, a zatem gdy nie dojdzie to fizycznej dostawy środka trwałego przez Wnioskodawcę na rzecz Nowego Finansującego, ponieważ w przypadku świadczenia umów leasingu operacyjnego to Finansujący pozostaje właścicielem przedmiotu leasingu (środka trwałego) do momentu jego wykupu przez Korzystającego (opcja wykupu jest prawem Korzystającego).

Art. 5.1. Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają:

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy przy zawieraniu umowy cesji wierzytelności z jednoczesnym przeniesieniem własności przedmiotu leasingu Spółka (dotychczasowy Finansujący) powinien wystawić fakturę VAT z tytułu przeniesienia własności przedmiotu leasingu operacyjnego na Nowego Finansującego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie objętym ww. pytaniem nr 1 jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności sformułowany został odpowiednio w art. 7 oraz w art. 8 ww. ustawy.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Stosownie do art. 7 ust. 9 ustawy, przez umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub inne umowy o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1 pkt 2, rozumie się umowy, w wyniku których, zgodnie z przepisami o podatku dochodowym, odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający oraz umowy leasingu w rozumieniu tych przepisów, których przedmiotami są grunty.

Zgodnie z art. 17a pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1036 z późn. zm.), dalej zwana ustawą o CIT, pod pojęciem umowy leasingu rozumie się umowę nazwaną w kodeksie cywilnym, a także każdą inną umowę, na mocy której jedna ze stron, zwana dalej „finansującym”, oddaje do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków na warunkach określonych w ustawie drugiej stronie, zwanej dalej „korzystającym”, podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, a także grunty oraz prawo wieczystego użytkowania gruntów.

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 – stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT – rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Wobec powyższej analizy, dostawa towarów lub świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy są wykonane odpłatnie, oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

W myśl art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

W świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, faktury są dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez podatnika i pełnią szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku VAT. Faktura jest dokumentem odzwierciedlającym prawidłowy przebieg zdarzenia gospodarczego zarówno pod względem przedmiotu transakcji, jak i podmiotów biorących w niej udział.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca świadczy usługi leasingu operacyjnego na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

Ponadto Wnioskodawca planuje postępować w następujący sposób w sytuacji gdy Korzystający nie będzie wywiązywał się z zobowiązań nałożonych na niego z dniem zawarcia umowy leasingu, Wnioskodawca zamierza zbywać wierzytelności własne wymagalne i niewymagalne na dzień zawarcia umowy cesji wierzytelności z równoczesnym przeniesieniem własności przedmiotu umowy leasingu na rzecz Nowego Finansującego.

Wnioskodawca dokona przeniesienia prawa do rozporządzania przedmiotem leasingu (towarem) jak właściciel. Wnioskodawca wraz z dokonaniem przelewu wierzytelności, dokona przeniesienia prawa własności do przedmiotu leasingu na rzecz Nowego Finansującego.

Z uwagi na powyższe Wnioskodawca powziął wątpliwość czy dokonana na podstawie zawartej umowy czynność zbycia wierzytelności własnych oraz przeniesienia własności przedmiotu umowy leasingowej przez Wnioskodawcę (Finansującego) na rzecz osoby trzeciej stanowi świadczenie usług lub dostawę towarów oraz czy Wnioskodawca jest zobowiązany do wystawienia faktury VAT dokumentującej te czynność.

W świetle przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy należy zauważyć, że Wnioskodawca, na podstawie wskazanej umowy dokona na rzecz Nowo Finansującego dwóch czynności tj. zbycia wierzytelności własnych oraz przeniesienia prawa własności przedmiotu leasingu.

Zatem Organ dokonując oceny prawidłowości stanowiska Wnioskodawcy musi odnieść się do obu tych czynności.

W tym miejscu wskazać należy, że wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r. poz. 1025 z późn. zm.), zwanej dalej K.c.

Stosownie do treści art. 509 § 1 K.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki – § 2 ww. artykułu.

Jak stanowi art. 510 § 1 K.c., umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Przelew wierzytelności jest swoistą konstrukcją prawną, przewidzianą w ogólnych zasadach zobowiązań prowadzącą do zmiany osoby wierzyciela, podczas gdy przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Umowy cesji wierzytelności należą do czynności prawnych rozporządzających o skutkach zbliżonych do umowy przenoszącej własność. Dodać należy, że cesja nie ma formy samoistnej umowy, dlatego też dla jej realizacji musi być dokonana czynność cywilnoprawna, na podstawie której nastąpi przeniesienie wierzytelności.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na podstawie której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja będzie miała charakter odpłatny).

Umowa cesji wierzytelności wypełnia znamiona określone w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, polega bowiem na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych, w związku z tym stanowi świadczenie usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Z punktu widzenia nabywcy wierzytelności do świadczenia usług dochodzi już w momencie samego nabycia wierzytelności, obojętnie czy nabycie zostało dokonane w celu windykacji tej wierzytelności przez samego nabywcę, czy też innego jej wykorzystania do celów prawno-gospodarczych. Celem nabycia cudzej wierzytelności nie musi być jej odsprzedaż, ale także inne wykorzystanie do celów prawno-gospodarczych przez nabywcę. Sposób wykorzystania nabytej wierzytelności może decydować o charakterze usługi nie zaś o istocie czynności prawnej, jaką jest nabycie cudzej wierzytelności. Toteż usługą na rzecz cedenta jest nabycie wierzytelności danego podmiotu w celu jej wykorzystania do operacji prawno-podatkowych.

Zatem zakup wierzytelności stanowi usługę polegającą na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). Oznacza to, że w takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę, której celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności. Jednakże jak wskazano na wstępie ww. usługa podlega opodatkowaniu wówczas, gdy jest świadczona odpłatnie.

W tym miejscu wskazać należy, że w przypadku zbycia wierzytelności własnych o świadczeniu usług można mówić jedynie w odniesieniu do nabywcy tych wierzytelności. Zbycie wierzytelności na rzecz osoby trzeciej najczęściej może mieć miejsce w sytuacji, gdy wierzyciel ma kłopoty z uzyskaniem od dłużnika zapłaty za sprzedane towary lub usługi. Takie zbycie, z punktu widzenia pierwszego wierzyciela, nie jest sprzedażą towarów ani usług, lecz jednym ze sposobów otrzymania zapłaty za dokonaną wcześniej sprzedaż. Celem i skutkiem takiej transakcji jest przejście wierzytelności na nabywcę. W wyniku tej transakcji przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Wierzytelność przechodzi na nabywcę w takim stanie, w jakim była w chwili zawarcia umowy o przelew, a więc ze wszystkimi związanymi z nią prawami. W przypadku sprzedaży wierzytelności własnej nie można zakładać, że czynność ta może być wykonywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że wskazana we wniosku sprzedaż własnych wierzytelności przez Wnioskodawcę (Finansującego) na rzecz Nowego Finansującego nie stanowi czynności, o których mowa w art. 7 i art. 8 ustawy o VAT i nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym czynność sprzedaży własnych wierzytelności przez Wnioskodawcę nie powinna być dokumentowana fakturą VAT zgodnie z przepisami art. 106b ustawy o VAT.

Ponadto w ramach umowy cesji wierzytelności, Wnioskodawca dokona także przeniesienia własności przedmiotu leasingu na rzecz Cesjonariusza wraz z wszelkimi prawami i obowiązkami z nim związanymi, za wynagrodzeniem w kwocie określonej w umowie cesji. Jak wyjaśnił Wnioskodawca po dokonaniu cesji, przedmiot leasingu będzie stanowił środek trwały u Nowego Finansującego, który będzie dokonywał odpisów amortyzacyjnych.

Należy podkreślić, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…) – art. 7 ust. 1 ustawy.

W przypadku faktycznego wydania towarów, opodatkowaniu podlega rzeczywiste wydanie towaru, w wyniku którego przenoszone jest ekonomiczne prawo do rozporządzania rzeczą jak właściciel.

Aby uznać dane świadczenie za opodatkowane, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy stronami, a w zamian za wydanie towaru powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy dokonaną czynnością i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest określona czynność musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego daną czynność.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz wskazany powyżej stan prawny, należy stwierdzić, że dostawa towaru dokonana przez Wnioskodawcę w ramach umowy cesji wierzytelności, polegająca na przeniesieniu własności przedmiotu leasingu na rzecz Cesjonariusza w zamian za wynagrodzenie będzie stanowić czynność opodatkowaną w rozumieniu art. 7 ust. 1, w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Z uwagi na fakt, że czynność przeniesienia przedmiotu umowy leasingu przez Wnioskodawcę na rzecz Nowego Finansującego stanowi odpłatną czynność w rozumieniu art. 5 ustawy o VAT, tym samym będą mieć zastosowania przepisy dotyczące dokumentowania czynności dokonanych na gruncie podatku od towarów i usług.

Mając zatem na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy stwierdzić należy, że czynność przeniesienia własności przedmiotu umowy leasingu na Nowo Finansującego na podstawie umowy cesji powinna zostać udokumentowana fakturą VAT zgodnie z przepisami art. 106b ustawy o VAT.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie podatku od towarów i usług tj. w kwestii objętej w pytaniem nr 1, jest prawidłowe.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego).

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy
z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Ocena stanowiska Wnioskodawcy w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych jest przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin