Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB1-2.4010.38.2019.2.MS
z 18 kwietnia 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 1 lutego 2019 r. (data wpływu za pośrednictwem platformy ePUAP - 7 lutego 2019 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

• uznania jednostki wewnętrznej kościelnej osoby prawnej (CIS) za podatnika w podatku dochodowym – jest prawidłowe,
• uznania Wnioskodawcy za podatnika w zakresie dochodów (przychodów) osiąganych przez jednostki wewnętrzne kościelnej osoby pranej (CIS) – jest nieprawidłowe,
• braku obowiązku składania przez Wnioskodawcę zeznań oraz dokumentacji wymaganej przez przepisy Ordynacji podatkowej – jest prawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 7 lutego 2019 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

• uznania jednostki wewnętrznej kościelnej osoby prawnej (CIS) za podatnika w podatku dochodowym,
• uznania Wnioskodawcy za podatnika w zakresie dochodów (przychodów) osiąganych przez jednostki wewnętrzne kościelnej osoby pranej (CIS),
• braku obowiązku składania przez Wnioskodawcę zeznań oraz dokumentacji wymaganej przez przepisy Ordynacji podatkowej.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 8 marca 2019 r. Znak: 0111-KDIB1-2.4010.38.2019.1.MS wezwano do jego uzupełnienia. Uzupełnienia dokonano 4 kwietnia 2019 r.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (dalej także jako: „Caritas”) jest duszpasterską instytucją charytatywno-opiekuńczą i humanitarną Kościoła Katolickiego, powołaną dekretem biskupa. Na mocy przepisów prawa kanonicznego oraz prawa cywilnego ma osobowość prawną. Zgodnie ze statutem celem Caritas jest szerzenie chrześcijańskiej idei miłosierdzia i miłości bliźniego oraz zasad posługi charytatywno-opiekuńczej. Obok działalności niematerialnej, jak np. wychowanie do miłosierdzia chrześcijańskiego, czy podejmowania działań o charakterze ściśle charytatywnym lub opiekuńczym (np. organizowanie pomocy dla ofiar kataklizmów), w cele działania Caritas wpisują się również zadania polegające na powoływaniu jednostek organizacyjnych, takich jak Centra Integracji Społecznej, mających za zadanie zaktywizować osoby wykluczone lub nie mogące znaleźć zatrudnienia na rynku pracy, a także wspomagające rozwój wspólnot i społeczności lokalnych.

W § 8 pkt 6 Statutu stwierdzono, iż cele Caritas są realizowane przez organizowanie i prowadzenie warsztatów terapii zajęciowej i centrów integracji społecznej, natomiast w punkcie 15 przewiduje się możliwość prowadzenia działalności gospodarczej w wyodrębnionych zakładach produkcyjnych, usługowych i handlowych w tym z udziałem osób z niepełnosprawnościami.

Caritas w ramach swoich struktur utworzył kilka centrów integracji społecznej, a także jednostkę gospodarczą A Caritatis, zaś celem wyłącznie tej ostatniej jest prowadzenie działalności gospodarczej (i tylko ta jednostka rozlicza VAT). Natomiast każda z tych jednostek (tak CIS, jak i A Caritatis) ma własny NIP. Jednak żaden CIS nie został uznany zgodnie z art. 55 ust. 8 ustawy o stosunku państwa do Kościoła Katolickiego za odrębny podmiot podatkowy. Caritas nie występował również z takim wnioskiem.

Pierwsze Centrum Integracji Społecznej (CIS) jest wydzieloną jednostką wewnętrzną kościelnej osoby prawnej Caritas. CIS nie posiada numeru KRS, gdyż jest jednostką nie podlegającą wpisom do rejestru lub ewidencji. Przeważająca działalność Centrum zgodnie z nr PKD 8899Z - pozostała pomoc społeczna bez zakwaterowania, gdzie indziej niesklasyfikowana.

Centrum jest placówką aktywizacji zawodowej, przeciwdziałającą zagrożeniu wykluczeniem społecznym osób pozostających w trudnej sytuacji życiowej, osoby niepełnosprawne, długotrwale bezrobotne, bezdomne, uzależnione od alkoholu, narkotyków i innych środków odurzających, osoby chore psychicznie, zwalniane z zakładów karnych itp.

Centrum działa w formie jednostki wyodrębnionej organizacyjnie i finansowo, ale podlega Caritas. Nadzór nad działalnością Centrum sprawuje Dyrektor Caritas.

CIS pokrywa koszty swej działalności z uzyskanych przychodów własnych w ramach działających warsztatów oraz z otrzymanych środków publicznych (tj. dotacja). Brakującą kwotę stanowiącą różnice pomiędzy kosztami a przychodami finansuje Caritas.

Centrum Integracji Społecznej w ramach reintegracji zawodowej i społecznej może prowadzić działalność wytwórczą, handlową lub usługową, które - w myśl ustawy o zatrudnieniu socjalnym - nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy Prawo przedsiębiorców i może być prowadzona jako statutowa działalność odpłatna pożytku publicznego w rozumieniu przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Centrum prowadzi warsztaty: rękodzieło-pamiątkarstwo-krawiectwo; okien nietypowych; remontowo-budowlany; ogrodniczo-porządkowy; gospodarczo-porządkowy; gastronomiczny; handlowy; administracyjno-biurowy.

Uczestnicy warsztatów pod opieką instruktorów nabywają umiejętności zawodowych oraz przyuczenia do zawodu, przekwalifikowanie lub podwyższenie kwalifikacji zawodowych.

Jedynie przy okazji prowadzenia warsztatów - w wyniku prac ich uczestników pod opieką instruktora - powstają przychody z własnej działalności (głównie ze sprzedaży posiłków). W treści rachunku za wykonanie świadczenia umieszczane są informacje „Usługa wykonana w ramach warsztatów reintegracji zawodowej”. Jednak ta aktywność CIS jest deficytowa z założenia - nigdy zysk nie zostanie wykazany na sprzedaży. Bowiem ponoszone koszty zatrudnienia trenerów, opiekunów psychologów znacznie przekraczają jakiekolwiek założenia w zakresie przychodów. Celem CIS nie jest bowiem sprzedaż, choć może być ona wynikiem terapii i warsztatów.

Ponadto jednostka otrzymuje dotacje z budżetów gmin, które - obok przychodów z warsztatów - częściowo pokrywają koszty pobytu niektórych uczestników w programie CIS.

Uczestnicy Centrum otrzymują za uczestnictwo na warsztatach świadczenie integracyjne, które jest refundowane wraz z pochodnymi przez Powiatowy Urząd Pracy ze środków Funduszu Pracy.

Ponadto uczestnicy otrzymują premię motywacyjną w wysokości do 50% świadczenia integracyjnego, która jest finansowana ze środków własnych bądź ze środków otrzymanych w ramach prowadzonych projektów.

Centrum prowadzi projekty wygrane przez Caritas w ramach ogłoszonych konkursów a następnie przekazane wraz z dotacją do realizacji w CIS. Projekty takie przeznaczone są również dla osób wykluczonych społecznie. W ramach tych projektów podobnie jak i w podstawowej działalności CIS zatrudniani są instruktorzy warsztatów, pracownicy socjalni, doradcy zawodowi, trenerzy pracy, psycholodzy, radcy prawni, oraz kadra kierownicza i obsługa finansowa. Do poniesienia niektórych kosztów CIS jest zobowiązany mocą ustawy o zatrudnieniu socjalnym (w ustawie uregulowano zasady funkcjonowania CIS).

Centrum Integracji Społecznej jest zobowiązane corocznie przedstawić sprawozdanie ze swojej działalności wojewodzie oraz jednostkom przyznającym dotacje a także instytucji tworzącej Centrum (Caritas). Jednocześnie Centrum jest zobowiązane corocznie przedstawić jednostce tworzącej wewnętrzne sprawozdanie finansowe (bilans, rachunek zysków i strat), z którego wynika deficyt, który powinien być uzupełniony w ramach Caritas. Budżet CIS jest bowiem częścią budżetu Caritas, więc na koniec roku musi być zbilansowany.

Aby wydzielić poszczególne aktywności Caritas niedawno utworzyła kolejne Centra Integracji Społecznej, których zasady funkcjonowania są analogiczne, jak w przypadku Pierwszego CIS. Uzyskiwanie przychodów w ramach aktywności CIS jest możliwe, ale przychody - jeśli w ogóle - będą powstawać incydentalne, a działalność nigdy nie będzie dochodowa. Generalnie produkcja określonych wyrobów, czy usług będzie dokonywana „dla siebie”, bez uwzględnienia popytu zewnętrznego, lecz gdy znajdzie się chętny, gotowy zakupić określone towary bądź usługi, np. usługę szycia, pamiątki, to CIS-y dokonają ich sprzedaży. Możliwe jest także, że dany CIS - w ramach skierowania – „przekaże” daną osobę w ramach warsztatów (głównie w celu przyuczenia) podmiotowi zewnętrznemu. Z tego tytułu CIS uzyska od podmiotu zewnętrznego wynagrodzenie za pracę tej osoby. Jednak udostępnienie pracownika jednostce zewnętrznej, będzie zawsze wymagało zaangażowania zasobów większych niż w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej, co wynika m.in. z przepisów prawa, np. obowiązek zapewnienia instruktora. A podstawowy cel świadczenia będzie inny niż gospodarczy, bowiem będzie wynikał z przepisów o zatrudnieniu socjalnym.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy Caritas, w związku z utworzeniem i prowadzeniem Centrów Integracji Społecznej, powinien być uznany za podmiot prowadzący działalność gospodarczą, z tytułu której miałby status podatnika podatku dochodowego i byłby zobowiązany do rozliczenia podatku w zeznaniu CIT-8 oraz do składania bilansu i rachunku zysków i strat do organu podatkowego?

Ewentualnie czy poszczególne CIS, jako jednostki wewnętrzne Caritasu, powinny być uznane z osobna za podmioty prowadzące działalność gospodarczą, z tytułu której miałyby status podatnika podatku dochodowego i byłyby zobowiązane do rozliczenia podatku w zeznaniu CIT-8 oraz do składania bilansu i rachunku zysków i strat do organu podatkowego?

Zdaniem Wnioskodawcy, jak wynika z art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podatnicy, z wyjątkiem zwolnionych od podatku na podstawie art. 6 ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 1d, art. 17 ust. 1 pkt 4a lit. a oraz przepisów ustawy wymienionej w art. 40 ust. 2 pkt 8, są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2a, składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości dochodu osiągniętego (straty poniesionej) w roku podatkowym - do końca trzeciego miesiąca roku następnego i w tym terminie wpłacić podatek należny albo różnicę między podatkiem należnym od dochodu wykazanego w zeznaniu a sumą należnych zaliczek za okres od początku roku.

Obowiązek złożenia rocznego sprawozdania finansowego wraz z innymi dokumentami do urzędu skarbowego przez podatnika podatku dochodowego od osób prawnych wynika z art. 27 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z tym artykułem, podatnicy, a także spółki wchodzące w skład podatkowej grupy kapitałowej, obowiązani do sporządzenia sprawozdania finansowego przekazują do urzędu skarbowego, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej, sprawozdanie wraz ze sprawozdaniem z badania, w terminie 10 dni od dnia zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego, a spółki - także odpis uchwały zgromadzenia zatwierdzającej sprawozdanie finansowe. Obowiązek złożenia sprawozdania z badania nie dotyczy podatników, których sprawozdania finansowe, na podstawie odrębnych przepisów, są zwolnione z obowiązku badania.

W artykule 27 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych znajduje się więc odwołanie do przepisów o zwolnieniach podatkowych (a ściślej do art. 17 ust. 1 pkt 4a lit. a). Wynika z nich, że dochody z niegospodarczej działalności statutowej kościelnych osób prawnych nie muszą być dokumentowane zgodnie z wymogami Ordynacji podatkowej.

Na podstawie art. 55 ustęp 2 ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17 maja 1989 r. (tekst jedn. Dz.U. z 2018, poz.380) oraz art. 17 ustęp 1 punkt 4a) podpunkt a) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r., poz. 1036 z późn. zm.) kościelne osoby prawne nie mają obowiązku prowadzenia dokumentacji wymaganej przez przepisy Ordynacji podatkowej z niegospodarczej działalności statutowej, a w związku z tym nie wykonują działań sprawozdawczych w tym zakresie.

W związku z powyższym należy ustalić trzy następujące rzeczy:

• czy CIS lub Caritas są podatnikami?
• czy te jednostki są zobowiązane do składania sprawozdań finansowych?
• czy w ramach CIS prowadzona jest działalność gospodarcza, czy niegospodarcza działalność statutowa?
  
  

Jak wynika z ustawy o zatrudnieniu socjalnym, celem działalności CIS jest reintegracja społeczno-zawodowa. Jak stwierdza portal www.ekonomiaspoleczna.pl, CIS to instytucja, która ma charakter edukacyjny, a jednym z elementów edukacji może być praca uczestników w ramach działalności handlowej, usługowej lub wytwórczej. Ustawa o zatrudnieniu socjalnym mówi wprost, że taka działalność nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. CIS adresuje swoje działania do osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, przy czym grupa tych osób nie jest ściśle określona w przepisach.

CIS nie ma osobowości prawnej i funkcjonuje jako jednostka wyodrębniona w instytucji lub organizacji, która CIS utworzyła. CIS mogą utworzyć: starosta, wójt, prezydent albo burmistrz miasta lub organizacja pozarządowa. Instytucja, która CIS utworzyła podpisuje umowy w sprawach CIS i co jeszcze ważniejsze - odpowiada za jego zobowiązania. Do prowadzenia spraw CIS zarząd organizacji prowadzącej może wyznaczyć osobę, której przekaże odpowiednie pełnomocnictwa.

Między CIS a uczestnikami zajęć w CIS nie ma stosunku pracy. Uczestnicy CIS mają status osób bezrobotnych, a od CIS otrzymują świadczenie integracyjne w wysokości zasiłku dla bezrobotnych.

O sfinansowanie etapu tworzenia CIS jego organizator może ubiegać się między innymi u marszałka województwa. Późniejszą działalność CIS finansować można między innymi ze środków własnych gminy, środków z Unii Europejskiej oraz dochodów z działalności wytwórczej, handlowej lub usługowej CIS. W przypadku decyzji o tworzeniu miejsc pracy dla podopiecznych lub absolwentów CIS można ubiegać się o refundację składek za ubezpieczenie społeczne (w ramach formuły zatrudnienia wspieranego).

Stosownie do art. 3 pkt 9 Ordynacji podatkowej przez działalność gospodarczą rozumie się każdą działalność zarobkową w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz.U. poz. 646), w tym wykonywanie wolnego zawodu, a także każdą inną działalność zarobkową wykonywaną we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, nawet gdy inne ustawy nie zaliczają tej działalności do działalności gospodarczej lub osoby wykonującej taką działalność - do przedsiębiorców.

W postanowieniu z 2 lutego 2009 r., sygn. akt V KK 330/08, Sąd Najwyższy stwierdził, iż „w przepisie art. 2 u.s.d.g. zamieszczona jest definicja legalna działalności gospodarczej, co oznacza, iż powinna być ona traktowana jako powszechnie obowiązujące rozumienie tego pojęcia w polskim systemie prawnym, wiążące zarówno dla ustawodawcy, jak i organów wykonawczych oraz sądowniczych.”

Przepis art. 9 ust. 2 ustawy o zatrudnieniu socjalnym dobitnie stwierdza, iż działalność prowadzona w ramach CIS nie jest działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły). Samo to stwierdzenie przesądza, iż CIS, ani za jego pośrednictwem Caritas, nie jest przedsiębiorcą, ani podatnikiem.

Ponadto brak wykonywania działalności gospodarczej wynika z charakteru uzyskiwanych przychodów. Uzyskiwane są one przy okazji prowadzenia warsztatów i przysposabiania uczestników do wykonywania pracy w przyszłości. Nie zakłada się przy tym, iż przychody te mogą pokryć koszty funkcjonowania CIS. A te muszą być zawsze uzupełniane dotacją i wyrównywane transferami wewnętrznymi Caritas. Nie jest to więc działalność zarobkowa, która zakłada zyski, choćby nigdy nie powstały. W CIS zakłada się natomiast pokrycie przychodami z warsztatów części kosztów, zaś uzyskiwanie przychodów nie jest celem najistotniejszym, lecz pobocznym. Może być tak, iż przychody w ogóle nie powstaną, a cele CIS zostaną osiągnięte.

Spoglądając z innej perspektywy, sprzedaż i uzyskiwanie przychodu z wyrobów i usług służyć ma nie osiąganiu zysków, lecz dowartościowaniu uczestników warsztatów, poprzez pokazanie, że ich praca ma wartość. Dlatego jedynie akcesoryjnym celem jest uzyskiwanie przychodów celem pokrycia części kosztów.

Caritas ocenia, że działalność każdego CIS nie ma charakteru zarobkowego, bowiem wysokość uzyskiwanych przychodów jest drugorzędna i z założenia deficytowa. Ograniczenia nakłada poza tym ustawa o zatrudnieniu socjalnym, która nie pozwala prowadzić sprzedaży na zasadach porównywalnych do tych, na jakich funkcjonują podmioty gospodarcze. Zresztą charakter CIS-ów wynika z ustawy, której tytuł - o zatrudnieniu socjalnym - i cel wskazują, iż celem CIS-ów jest nie zarobkowanie a zatrudnienie oraz, że nie jest to zatrudnienie zwykłe (tj. na mocy przepisów prawa pracy, lecz socjalne, czyli takie które wynika z innych przesłanek niż potrzeby rynku pracy, np. z inkluzji społecznej i zarobkowej osób trwale bezrobotnych, niepełnosprawnych lub wykluczonych w inny sposób).

Należy zatem uznać, iż działalność gospodarcza, która oznaczałaby przypisanie CIS-om lub Caritasowi statusu podatnika, nie jest realizowana. W ramach CIS-ów i Caritasu realizowana jest natomiast niegospodarcza działalność statutowa, która nie obliguje do składania zeznań rocznych CIT-8 ani sprawozdań finansowych do organów podatkowych.

Mało tego, w myśl art. 2 ust. 4 ustawy o rachunkowości kościelne osoby prawne nieprowadzące działalności gospodarczej prowadzą rachunkowość zgodnie z przepisami wewnętrznymi tych osób. To oznacza, że CIS - jako wewnętrzna jednostka organizacyjna nieprowadząca działalności gospodarczej - nie jest nawet zobowiązana do sporządzenia sprawozdania na podstawie ustawy o rachunkowości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe.

Na wstępie należy podkreślić, że przedmiotem niniejszej interpretacji (zgodnie z zadanym pytaniem) jest wyłącznie ustalenie, czy Wnioskodawca prowadząc Centrum Integracji Społecznej (dalej: CIS) prowadzi działalność gospodarczą i w związku z tym posiada status podatnika, na którym ciąży obowiązek złożenia do organu podatkowego zeznania CIT-8 oraz bilansu i rachunku zysków i strat.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej interpretacji nie rozstrzygnięto, czy Wnioskodawca może być uznany za podatnika z tytułu innych niż prowadzenie CIS obowiązków podatkowych.

Zgodnie z art. 7 § 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), podatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu. Ustawy podatkowe mogą ustanawiać podatnikami inne podmioty niż wymienione w § 1.

Jak stanowi art. 4 Ordynacji, obowiązkiem podatkowym jest wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach.

Z powyższych przepisów wynika zatem, że podatnikiem jest osoba wymieniona w art. 7 Ordynacji, u której powstał obowiązek podatkowy wynikający z ustaw podatkowych, przez które rozumie się ustawy dotyczące podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych określające podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, stawki podatkowe oraz regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich (art. 3 pkt 1 Ordynacji podatkowej).

Stosownie do art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 1036 z późn. zm. dalej: „updop”), ustawa reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób prawnych i spółek kapitałowych w organizacji.

Natomiast w myśl art. 1 ust. 2 updop, przepisy ustawy mają również zastosowanie do jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, z wyjątkiem przedsiębiorstw w spadku i spółek niemających osobowości prawnej, z zastrzeżeniem ust. 1 i 3.

Rozstrzygnięcie przedłożonej organowi kwestii wymaga w pierwszej kolejności ustalenia, czy Centrum Integracji Społecznej (CIS) działające w sposób opisany we wniosku może być uznane za podatnika podatku dochodowego od osób prawnych.

Jak wcześniej wskazano, podatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka nieposiadająca osobowości prawnej, zobowiązana do wypełnienia obowiązku podatkowego.

Z opisu sprawy wynika, że CIS nie posiada osobowości prawnej. Pozostaje do rozstrzygnięcia, czy podmiot ten może być uznany za jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej.

Zarówno w przepisach prawa podatkowego, jak i cywilnego brak jest ustawowej definicji jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej. Art. 33¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 1025 z późn. zm.) stanowi jedynie, że do jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, stosuje się odpowiednio przepisy o osobach prawnych.

Dla uznania danego podmiotu za jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej musi posiadać on wyodrębnioną strukturę organizacyjną, organ uprawniony do reprezentacji na zewnątrz, a także powinien dysponować odrębnym majątkiem i zasobami ludzkimi.

Z opisu sprawy wynika, że CIS może być uznany za jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej bowiem działa w formie jednostki wyodrębnionej organizacyjnie i finansowo, zatrudnia personel, jest kierowane przez wyznaczoną osobę posiadającą stosowne pełnomocnictwa.

Uznanie CIS za jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej nie jest równoznaczne z uznaniem go za podatnika podatku dochodowego. Zgodnie bowiem z art. 55 ust. 8 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 380 z późn. zm., dalej: „uspdk”), kościelne jednostki organizacyjne, o których mowa w art. 12, mogą być na wniosek kościelnej osoby prawnej uznane przez właściwego dyrektora izby administracji skarbowej za odrębne podmioty podatkowe, jeżeli są organizacyjnie wyodrębnione.

Jak z powyższego przepisu wynika dla uznania kościelnej jednostki organizacyjnej za odrębny podmiot podatkowy konieczne jest wydanie stosownej decyzji przez właściwą izbę administracji skarbowej. Z opisu sprawy wynika, że przesłanka ta nie została spełniona.

Przyjęcie, że CIS nie jest odrębnym od Wnioskodawcy podatnikiem odnosi ten skutek, że zaistnienie zdarzeń z którymi ustawa podatkowa wiąże powstanie obowiązku podatkowego obciąża Wnioskodawcę jako osobę prawną.

Kościelne osoby prawne, stosownie do powołanego wcześniej art. 1 updop, są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych. Jednocześnie, nie zostały one wymienione przez ustawodawcę w treści art. 6 ust. 1 updop jako podmioty, które zwolnione są od podatku. W rezultacie podmioty te podlegają ogólnym regułom podatkowym przewidzianym w updop.

Stosownie do art. 7 ust. 1 updop, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów (art. 7 ust. 2 updop).

Przychody i koszty uzyskania przychodów CIS winny być sumowane przez Wnioskodawcę z przychodami i kosztami ich uzyskania osiąganymi przez niego z innych tytułów. Nie każdy jednak dochód podlega opodatkowaniu. W art. 17 updop, ustawodawca zawarł bowiem katalog dochodów korzystających ze zwolnienia.

I tak, stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 4a updop, wolne od podatku są dochody kościelnych osób prawnych:

1. z niegospodarczej działalności statutowej; w tym zakresie kościelne osoby prawne nie mają obowiązku prowadzenia dokumentacji wymaganej przez przepisy Ordynacji podatkowej,
2. z pozostałej działalności - w części przeznaczonej na cele: kultu religijnego, oświatowo-wychowawcze, naukowe, kulturalne, charytatywno-opiekuńcze oraz na konserwację zabytków, prowadzenie punktów katechetycznych, inwestycje sakralne w zakresie: budowy, rozbudowy i odbudowy kościołów oraz kaplic, adaptację innych budynków na cele sakralne, a także innych inwestycji przeznaczonych na punkty katechetyczne i zakłady charytatywno-opiekuńcze.
   
   

Zauważyć należy, że analogiczne regulacje zostały zawarte w art. 55 uspdk. Kościelne osoby prawne są zwolnione od opodatkowania z tytułu przychodów ze swojej działalności niegospodarczej. W tym zakresie osoby te nie mają obowiązku prowadzenia dokumentacji wymaganej przez przepisy o zobowiązaniach podatkowych (art. 55 ust. 2 uspdk).

Dochody z działalności gospodarczej kościelnych osób prawnych oraz spółek, których udziałowcami są wyłącznie te osoby, są zwolnione od opodatkowania w części, w jakiej zostały przeznaczone w roku podatkowym lub w roku po nim następującym na cele kultowe, oświatowo-wychowawcze, naukowe, kulturalne, działalność charytatywno-opiekuńczą, punkty katechetyczne, konserwację zabytków oraz na inwestycje sakralne, o których mowa w art. 41 ust. 2, i te inwestycje kościelne, o których mowa w art. 41 ust. 3, których przedmiotem są punkty katechetyczne i zakłady charytatywno-opiekuńcze, jak również remonty tych obiektów (art. 55 ust. 3 uspdk).

Jak wynika z treści wniosku Wnioskodawcą jest Caritas – kościelna osoba prawna. W cele działania Caritas wpisują się m.in. zadania polegające na powoływaniu jednostek organizacyjnych, takich jak Centra Integracji Społecznej (CIS). CIS są wydzielonymi jednostkami wewnętrznymi Wnioskodawcy. CIS działają w formie jednostek wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo, które nie zostały uznane przez właściwy organ podatkowy za odrębne podmioty podatkowe.

W związku z powyższym mając na uwadze treść art. 1 ust. 1 updop w związku z art. 7 uspdk, to Caritas jako jednostka organizacyjna Kościoła posiadająca osobowość prawną, jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych i podlega przepisom ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W konsekwencji, dochody uzyskiwane przez CIS stanowią integralną część dochodów Caritas.

Rozważenia wymaga, czy osiągnięte przez Wnioskodawcę z tytułu prowadzenia CIS dochody są dochodami z niegospodarczej działalności statutowej przez co znajdzie do nich zastosowanie wyżej powołany art. 17 ust. 1 pkt 4a updop.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 217), centrum integracji społecznej, realizuje reintegrację zawodową i społeczną.

Z art. 2 pkt 4 ww. ustawy wynika, że ilekroć w ustawie jest mowa o reintegracji społecznej - oznacza to działania, w tym również o charakterze samopomocowym, mające na celu odbudowanie i podtrzymanie u osoby uczestniczącej w zajęciach w centrum integracji społecznej, klubie integracji społecznej lub zatrudnionej u pracodawcy, umiejętności uczestniczenia w życiu społeczności lokalnej i pełnienia ról społecznych w miejscu pracy, zamieszkania lub pobytu. Natomiast, reintegracja zawodowa, oznacza działania mające na celu odbudowanie i podtrzymanie u osoby uczestniczącej w zajęciach w centrum integracji społecznej i klubie integracji społecznej zdolności do samodzielnego świadczenia pracy na rynku pracy (art. 2 pkt 5 ww. ustawy).

Stosownie do art. 9 ust. 1 i 2 ustawy o zatrudnieniu socjalnym, CIS, w ramach reintegracji zawodowej, może prowadzić działalność wytwórczą, handlową lub usługową oraz działalność wytwórczą w rolnictwie, z wyłączeniem działalności polegającej na wytwarzaniu i handlu wyrobami przemysłu paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 0,5% oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali.

Działalność wytwórcza, handlowa i usługowa, o której mowa w ust. 1, nie jest działalnością gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz.U. poz. 646, 1479, 1629, 1633 i 2212) i może być prowadzona jako statutowa działalność odpłatna pożytku publicznego w rozumieniu przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Ustawa podatkowa nie definiuje pojęcia „niegospodarcza działalność statutowa”. W celu określenia zakresu tego pojęcia należy zdefiniować znaczenie poszczególnych słów. I tak, działalnością jest „zespół czynności, działań, podejmowanych w jakimś celu lub w jakimś zakresie, czynny udział w czymś; działanie, praca” (Uniwersalny Słownik Języka Polskiego PWN). Przez pojęcie „działalność gospodarcza” – w myśl art. 3 pkt 9 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 800 z późn. zm.), rozumie się każdą działalność zarobkową w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz.U. poz. 646), w tym wykonywanie wolnego zawodu, a także każdą inną działalność zarobkową wykonywaną we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, nawet gdy inne ustawy nie zaliczają tej działalności do działalności gospodarczej lub osoby wykonującej taką działalność - do przedsiębiorców.

Zgodnie natomiast z art. 3 Prawa przedsiębiorców, działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły. Działalność, która nie spełnia kryteriów przedstawionych wyżej nie może stanowić działalności gospodarczej.

Natomiast działalność statutowa to każda działalność, która została określona, dopuszczona, przewidziana w statucie. Pojęcie „niegospodarcza działalność statutowa” należy więc rozumieć jako przeciwieństwo działalności gospodarczej w rozumieniu Ordynacji podatkowej, zaś dodanie przymiotnika „statutowa” oznacza ograniczenie zwolnienia dochodów kościelnej osoby prawnej tylko do dochodów z takiej działalności niegospodarczej, która znajduje odzwierciedlenie w prawie wewnętrznym danego kościoła, czy związku wyznaniowego.

Nie jest więc przykładowo działalnością gospodarczą w rozumieniu powołanych wyżej przepisów prowadzona przez kościelne osoby prawne działalność opiekuńczo-wychowawcza, oświatowo-wychowawcza, opiekuńczo-lecznicza oraz w zakresie pomocy społecznej w formie prowadzenia przedszkoli, placówek opieki nad dzieckiem, internatów, burs, szkół, zakładów opiekuńczo-leczniczych, domów pomocy, itp.

Na podstawie przepisu art. 17 ust. 1 pkt 4a updop, należy rozróżnić wyłącznie „niegospodarczą działalność statutową” oraz „pozostałą działalność”. Opodatkowanie dochodów kościelnych osób prawnych uzależnione jest od sposobu uzyskania, a także celu przeznaczenia tych dochodów. Kościelne osoby prawne oprócz niegospodarczej działalności statutowej mogą również prowadzić działalność gospodarczą uregulowaną przepisami ustawy – Prawo przedsiębiorców.

Niegospodarczą działalność statutową Kościoła stanowi każda działalność, niebędąca działalnością gospodarczą i będąca działalnością wynikającą z samej istoty Kościoła i specyfiki jego działalności. Dochody uzyskiwane z niegospodarczej działalności statutowej Kościoła Katolickiego są wolne od podatku, bez względu na cel ich przeznaczenia i ostatecznego wydatkowania. W zakresie takiej działalności kościelna osoba prawna nie jest zobowiązana do prowadzenia dokumentacji wymaganej przez Ordynację podatkową.

Zgodnie z art. 27 ust. 1 updop, podatnicy, z wyjątkiem zwolnionych od podatku na podstawie art. 6 ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 1d, art. 17 ust. 1 pkt 4a lit. a oraz przepisów ustawy wymienionej w art. 40 ust. 2 pkt 8, są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2a, składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości dochodu osiągniętego (straty poniesionej) w roku podatkowym - do końca trzeciego miesiąca roku następnego i w tym terminie wpłacić podatek należny albo różnicę między podatkiem należnym od dochodu wykazanego w zeznaniu a sumą należnych zaliczek za okres od początku roku.

Z powyższego wynika, że podmioty korzystające ze zwolnienia m.in. określonego w art. 17 ust. 1 pkt 4a lit. a updop nie są zobowiązane do składania urzędom skarbowym zeznań.

W myśl art. 27 ust. 2 updop, podatnicy, z wyłączeniem podmiotów wpisanych do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, obowiązani do sporządzenia sprawozdania finansowego przekazują do urzędu skarbowego sprawozdanie wraz ze sprawozdaniem z badania, w terminie 10 dni od daty zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego, a spółki - także odpis uchwały zgromadzenia zatwierdzającej sprawozdanie finansowe. Obowiązek złożenia sprawozdania z badania nie dotyczy podatników, których sprawozdania finansowe, na podstawie odrębnych przepisów, są zwolnione z obowiązku badania.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że CIS nie prowadzą działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy Prawo przedsiębiorców, co wynika z przepisów ustawy o zatrudnieniu socjalnym. Ponadto Wnioskodawca wskazał, że zgodnie ze statutem, w cele działania Caritas wpisują się m.in. zadania polegające na powoływaniu jednostek organizacyjnych, takich jak Centra Integracji Społecznej.

Wobec powyższego należy uznać że prowadząc Centra Integracji Społecznej Caritas prowadzi niegospodarczą działalność statutową o jakiej mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4a lit. a updop.

Wnioskodawca nie jest zatem zobowiązany do składania w urzędzie skarbowym zeznania CIT-8 wraz z załącznikami oraz sprawozdania finansowego z zakresu prowadzonej niegospodarczej działalności statutowej.

Obowiązku takiego nie mają również poszczególne jednostki wewnętrzne Caritasu-u, o jakich mowa we wniosku, bowiem nie są odrębnymi podatnikami, działają w ramach Wnioskodawcy, który jest kościelną osobą prawną mogącą korzystać ze zwolnienia podatkowego przewidzianego w art. 17 ust. 1 pkt 4a lit. a updop.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie:

• uznania jednostki wewnętrznej kościelnej osoby prawnej (CIS) za podatnika w podatku dochodowym – jest prawidłowe,
• uznania Wnioskodawcy za podatnika w zakresie dochodów (przychodów) osiąganych przez jednostki wewnętrzne kościelnej osoby pranej (CIS) – jest nieprawidłowe,
• braku obowiązku składania przez Wnioskodawcę zeznań oraz dokumentacji wymaganej przez przepisy Ordynacji podatkowej – jest prawidłowe.
  
  

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny/zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W zakresie pytania wymienionego we wniosku jako 3 wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w … w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 1302 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.