Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2-2.4011.503.2018.1.ENB
z 26 lutego 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 18 grudnia 2018 r. (data wpływu 28 grudnia 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania otrzymanego z Niemiec - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 grudnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania otrzymanego z Niemiec

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną nie prowadzącą działalności gospodarczej. Wnioskodawczyni ma miejsce zamieszkania na terytorium RP.

Wnioskodawczyni w dniu 25 września 2018 r. otrzymała od niemieckiego urzędu wyrównawczego (B.) wypłatę środków w wysokości 40.049,49 EUR z tytułu odszkodowania za straty majątkowe poniesione przez jej dziadka, po nacjonalizacji mienia w NRD. Z wnioskiem o przyznanie odszkodowania wystąpił dziadek Wnioskodawczyni, po jego śmierci w jego miejsce wstąpiła matka Wnioskodawczyni, a po śmierci matki sama Wnioskodawczyni jako jej jedyny spadkobierca. Powyższe odszkodowanie zostało przyznane na podstawie przepisów prawa niemieckiego - ustawy o wyrównaniu strat (par. 8 Entschaedigungsgesetz), z których wynikały zarówno zasady jak i sposób ustalenia jego wysokości.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy otrzymana przez Wnioskodawczynię kwota odszkodowania, jako stanowiąca "de facto" spadek po matce, jest na podstawie przepisu art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wyłączona z zakresu opodatkowania podatkiem dochodowym?
2. W przypadku uznania, że kwota otrzymanego odszkodowania objęta jest zakresem opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zachodzi pytanie czy powyższe odszkodowanie korzysta ze zwolnienia podatkowego na podstawie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 updof ?

Zdaniem Wnioskodawczyni, wypłacona kwota odszkodowania stanowi część masy spadkowej po spadkodawczyni Wnioskodawczyni. Otwarcie spadku nastąpiło w 1993 r., jednak w dniu otwarcia spadku zgłoszone przez spadkodawczynię roszczenia odszkodowawcze nie zostały przez powołane do tego instytucje niemieckie rozstrzygnięte i stąd w treści decyzji przyznającej odszkodowanie jako adresat tej decyzji wymieniona jest Wnioskodawczyni. Stąd też w ocenie Wnioskodawczyni otrzymane przez nią odszkodowanie w oparciu o przepis art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy wyłączone jest z zakresu opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W sytuacji przyjęcia, że otrzymane przez Wnioskodawczynię odszkodowanie objęte jest zakresem opodatkowania podatkiem dochodowym, zdaniem Wnioskodawczyni powyższe odszkodowanie korzystałoby ze zwolnienia od podatku na podstawie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy, zgodnie z którym zwolnione od podatku są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 917,1000 i 1076), z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Mając na uwadze fakt, iż zasady ustalania przyznanego odszkodowania wynikały wprost z przepisów prawa niemieckiego, uznać należy że objęte jest ono zwolnieniem podatkowym.

Należy bowiem zauważyć, że treść cytowanego art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odwołując się do treści przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, nie wyklucza przepisów prawa wewnętrznego innych państw. Taki pogląd został też wyrażony w interpretacji indywidualnej Ministerstwa Finansów (pismo z dnia 23 lipca 2018 r. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej 0112-KDIL3-1.4011.202.2018.2.AMN).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2018 r., poz. 1509, z późn.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ww. ustawy).

Stosownie do art. 22 ust. 1 umowy z dnia 14 maja 2003 r. między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (Dz.U. z 2005 r. Nr 12, poz. 90) dochody osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, bez względu na to, gdzie są osiągane, a które nie są objęte postanowieniami poprzednich artykułów niniejszej umowy, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni ma miejsce zamieszkania na terytorium RP. W dniu 25 września 2018 r. otrzymała od niemieckiego urzędu wyrównawczego (B.) wypłatę środków w wysokości 40.049,49 EUR z tytułu odszkodowania za straty majątkowe poniesione przez jej dziadka, po nacjonalizacji mienia w NRD. Z wnioskiem o przyznanie odszkodowania wystąpił dziadek Wnioskodawczyni, po jego śmierci w jego miejsce wstąpiła matka Wnioskodawczyni, a po śmierci matki sama Wnioskodawczyni jako jej jedyny spadkobierca. Powyższe odszkodowanie zostało przyznane na podstawie przepisów prawa niemieckiego - ustawy o wyrównaniu strat (par. 8 Entschaedigungsgesetz), z których wynikały zarówno zasady jak i sposób ustalenia jego wysokości.

Mając na uwadze ww. okoliczności faktyczne oraz powołane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, że zgodnie z postanowieniami umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec otrzymane przez Wnioskodawczynię odszkodowanie podlega opodatkowaniu tylko w Polsce.

Jednakże, na mocy art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2018 r. poz. 644 ze zm.), podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem dziedziczenia.

Na podstawie art. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W myśl art. 7 ust. 1 i 3 ww. ustawy, podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

W sytuacji zatem gdy roszczenie o wypłatę odszkodowania Wnioskodawczyni nabyła w spadku po zmarłej matce, i roszczenie to jako prawo majątkowe podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, to uznać należy, że realizacja tego roszczenia w drodze wypłaty odszkodowania nie wywołuje żadnych skutków na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z wypełnieniem dyspozycji art. 2 ust. 1 pkt 3 tej ustawy. Realizacja roszczenia, czyli wykonanie prawa majątkowego, jest tylko technicznym etapem jego istnienia. Nie jest to odrębny akt obrotu, ani odrębna czynność prawna i nie wywołuje ona nowych skutków podatkowych.

Zgodzić się zatem należy z Wnioskodawczynią, że otrzymane przez Nią odszkodowanie w oparciu o art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest wyłączone z zakresu opodatkowania tym podatkiem.

W konsekwencji odpowiedź na drugie z zadanych we wniosku pytań dotyczące możliwości zastosowania zwolnienia przedmiotowego staje się bezprzedmiotowa. Aby bowiem dane świadczenie mogło korzystać ze zwolnienia przedmiotowego, musi stanowić przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.