2019.02.19 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP1-1.4012.787.2018.1.IZ
z 19 lutego 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 13 grudnia 2018 r. (data wpływu 19 grudnia 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania otrzymanego odszkodowania – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 grudnia 2018 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek, o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania otrzymanego odszkodowania.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest spółką akcyjną, opodatkowaną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości osiąganych dochodów. Rok podatkowy Spółki jest tożsamy z rokiem kalendarzowym. Spółka jest zarejestrowanym polskim podatnikiem VAT czynnym. Spółka powstała w wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego oraz działa na podstawie Kodeksu spółek handlowych i ustawy x…”. Spółka prowadzi szeroko pojmowaną działalność w zakresie zarządzania posiadanym majątkiem wyodrębnionym z majątku ww. przedsiębiorstwa państwowego. Spółka zarządza i administruje kilkudziesięcioma tysiącami nieruchomości mieszkalnych i niemieszkalnych oraz jest właścicielem, użytkownikiem wieczystym lub posiadaczem bazy nieruchomości na terenie kraju, obejmującej około 100 tys. działek ewidencyjnych gruntów.

Spółka w dniu 18 sierpnia 2008 roku oddała do użytku urządzony parking samochodowy, zlokalizowany na części działki ewidencyjnej numer 218/62. Parking został wykonany na podstawie pozwolenia na budowę z 2008 roku. Spółka jest użytkownikiem wieczystym gruntu i właścicielem nakładów w postaci parkingu.

Gmina zaplanowała w tej samej lokalizacji inwestycję polegającą na wybudowaniu wielopoziomowego parkingu. Wojewoda w dniu 10 listopada 2016 roku wydał Decyzję o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego polegającego na budowie wielopoziomowego parkingu samochodowego. Decyzja została wydana na podstawie art. 50 ust. 1 w związku z art. 4 ust. 2 pkt 1, art. 51 ust. 1 pkt 3 i art. 54 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 788, z późn. zm.), zgodnie z art. 6 pkt 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 1774, z późn. zm.).

Inwestycja Gminy realizowana jest na części działki ewidencyjnej nr 218/62.

W trakcie realizacji powyżej opisanej inwestycji parking wybudowany przez Spółkę uległ całkowitej likwidacji.

Inwestycja celu publicznego uniemożliwiła użytkownikowi wieczystemu inne zadysponowanie nieruchomością np. na cele komercyjne. Użytkownikiem wieczystym działki w dalszym ciągu pozostała Spółka.

Zgodnie z art. 36 ust. 1 pkt 1, w związku z art. 58 ust. 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym jeżeli, w związku z wydaniem decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, korzystanie z nieruchomości lub jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe bądź istotnie ograniczone, właściciel albo użytkownik wieczysty nieruchomości może żądać od gminy:

odszkodowania za poniesioną rzeczywistą szkodę albo
wykupienia nieruchomości lub jej części.

Spółka wystąpiła o wypłatę odszkodowania za poniesioną rzeczywistą szkodę do podmiotu odpowiedzialnego za realizację inwestycji - Gminy. Wysokość odszkodowania została oparta o wartość odtworzeniową nakładów poniesionych przez Spółkę na budowę parkingu.

Aktualnie Spółka jest na etapie negocjacji zmierzających do podpisania porozumienia w przedmiocie uznania przez Gminę poniesionej przez Spółkę. z tytułu likwidacji parkingu szkody oraz wypłaty odszkodowania.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w przedstawionym powyżej stanie faktycznym odszkodowanie, które zostanie wypłacone przez Gminę na rzecz Spółki z tytułu likwidacji parkingu będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Stanowisko Wnioskodawcy

Zdaniem Spółki, odszkodowanie, które w przedstawionym stanie faktycznym zostanie wypłacone na rzecz Spółki przez Gminę nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Uzasadnienie

Spółka jest podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie, z którym podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielną działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ww. ustawy działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT) podlegają:

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
eksport towarów;
import towarów na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Odnosząc się do powyższych przepisów, należy zaznaczyć, że odszkodowanie, które ma zostać wypłacone na rzecz Spółki przez Gminę stanowi jedynie rekompensatę za poniesioną rzeczywistą szkodę powstałą na majątku (jednej z działek) Spółki wskutek realizacji inwestycji objętej decyzją Wojewody z dnia 10 listopada 2016 r. Szkoda wynikała z faktu, iż w celu realizacji inwestycji wynikającej z ww. decyzji, konieczna była likwidacja znajdującego się na działce parkingu stanowiącego własność Spółki.

Jednocześnie przedmiotowe odszkodowanie nie ma charakteru wynagrodzenia:

za przeniesienie praw do nieruchomości (Spółka nadal jest użytkownikiem wieczystym działki, której dotyczy realizacja inwestycji);
za zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania jakichkolwiek czynności lub do tolerowania określonej czynności lub sytuacji;
za świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej, podmiotu działającego w jego imieniu czy nakazem wynikającym z mocy prawa;
z tytułu jakiejkolwiek usługi świadczonej przez Spółkę.

Ponadto ww. odszkodowanie nie zostało określone przez organ władzy publicznej w drodze decyzji administracyjnej. To Spółka - kierując się własnym interesem - wystąpiła do podmiotu realizującego inwestycję (Gmina) o odszkodowanie w równowartości nakładów poniesionych na budowlę, która wskutek tej inwestycji została zlikwidowana. Jednocześnie kwota odszkodowania nie została ustalona przez Strony w drodze wzajemnego porozumienia, ale została oszacowana przez rzeczoznawcę majątkowego po przeprowadzeniu oględzin nieruchomości i zebraniu informacji o cenach poszczególnych elementów budowli na podstawie: faktycznie poniesionych kosztów budowy, stopnia zużycia, itp. (operat szacunkowy został sporządzony na dzień 14 października 2017 r.). Natomiast porozumienie, które ma zostać zawarte pomiędzy Spółką a Gminą, ma jedynie na celu uznanie przez Gminę szkody poniesionej przez Spółkę i tym samym uznanie prawa do roszczenia odszkodowawczego.

Rozpatrując kwestię charakteru przedmiotowego odszkodowania wskazać należy na wyrok NSA z dnia 7 lipca 2016 r. sygn. akt IFSK 226/15, zgodnie z którym: Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jak należy rozumieć zawarte w tym przepisie pojęcie świadczenia usług określa natomiast art. 8 ust. 1 tej ustawy, zgodnie z którym jest to każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Nie budzi przy tym wątpliwości, że odszkodowania pozostają poza zakresem powyższej regulacji, nie podlegają zatem opodatkowaniu podatkiem VAT. Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie pozostaje natomiast ocena, czy opisane we wniosku o interpretację świadczenie wypłacone na podstawie porozumienia zawartego pomiędzy najemcą a wynajmującym, którym rozwiązano przed terminem umowę najmu zawartą na czas określony należy uznać za wynagrodzenie za usługę, czy też właśnie odszkodowanie. Należy przy tym przyznać rację Ministrowi Finansów, że o charakterze danego świadczenia nie decyduje nadana mu przez strony danej czynności nazwa ale jego cechy istotne z punktu widzenia prawa podatkowego. Słusznie zwrócono także uwagę w zaskarżonej interpretacji, że cechą odszkodowania jest jedynie naprawienie szkody, które nie wiąże się z żadnym wzajemnym świadczeniem ze strony podatnika, (podkreślenie Spółki)”

Dodatkowo wskazać należy również na treść wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy interpretacji indywidualnej z dnia 10 czerwca 2015 r. Nr ITPP1/4512-322/15/BS, w której stwierdzono, iż: przepisy prawa podatkowego nie zawierają definicji odszkodowania. Zatem w niezbędnym zakresie należy posiłkować się przepisami prawa cywilnego. Odszkodowanie za doznaną szkodę majątkową lub niemajątkową uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto między zdarzeniem, a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy. W myśl postanowień art. 471 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121), dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. W świetle powyższego należy stwierdzić, że na gruncie stosunków cywilnoprawnych, szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika, istnieniu adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem, a szkodą. Brak tych przesłanek powoduje, że nie mamy do czynienia ze szkodą, za powstanie której dłużnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania. Zgodnie z art. 361 § 1 Kodeksu cywilnego, zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (§ 2 ww. artykułu). Istotą odszkodowań nie jest zatem płatność za świadczenie lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną - świadczeniem w zamian za wynagrodzenie, co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podmiotu, który je otrzymał. Zapłata ta nie jest też związana ze zobowiązaniem się przez otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji. Ustalanie statusu należnej kwoty, jako podlegającej bądź niepodlegającej opodatkowaniu VAT, należy oceniać w kontekście związku z konkretnym świadczeniem. Zatem jeżeli płatność o charakterze odszkodowawczym nie ma bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia, wówczas jej otrzymanie nie będzie miało wpływu na podatek od towarów i usług.”

Ww. wyrok oraz interpretacja podatkowa zostały wydane w oparciu o stany faktyczne inne niż zakres niniejszego wniosku, ale w ich treści znajdują się istotne wskazówki dla oceny charakteru świadczenia odszkodowawczego. W ocenie Spółki, „świadczenie”, które ma zostać wypłacone w przedmiotowej sprawie, spełnia kryteria uznania go za odszkodowanie (nie tylko pod względem użytej nazwy) i jednocześnie nie można przypisać mu cech wynagrodzenia za usługę. Wynika to stąd, iż roszczenie o jego wypłatę jest następstwem powstałej po stronie Wnioskodawcy szkody w postaci likwidacji obiektu stanowiącego jego majątek (na który Spółka kilka lat wcześniej poniosła nakłady). Świadczy o tym również sposób ustalenia jego wysokości (kwota ustalona przez rzeczoznawcę majątkowego na podstawie wartości odtworzeniowej nakładów). Istotą wypłaty ww. należności jest więc wyłącznie rekompensata za poniesioną szkodę, bez obowiązku świadczenia usługi ekwiwalentnej. Tym samym, biorąc pod uwagę treść orzecznictwa, w ocenie Spółki, odszkodowanie, które ma zostać wypłacone w przedmiotowej sprawie, pozostaje poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług i nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 cyt. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres. Przez świadczenie należy rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Przy czym, świadczenie usług nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy bowiem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy przy tym zaznaczyć, że nie każde powstrzymanie się od działania czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Z treści powołanego art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Pod pojęciem odpłatności dostawy towarów lub odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego). W konsekwencji, usługa podlega opodatkowaniu podatkiem VAT wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych.

Warto w tym miejscu wskazać, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. I tak, przykładowo w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise TSUE uznał, że określoną czynność można uznać za wykonaną odpłatnie, jeśli istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto gdy odpłatność za otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miała być opodatkowana VAT.

Na uwagę zasługuje także orzeczenie z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 R. J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, gdzie podkreślono, że usługi świadczone są za wynagrodzeniem, wyłącznie jeżeli istnieje stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, na mocy którego występuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez świadczącego usługę stanowi wartość przekazywaną w istocie w zamian za usługę wyświadczoną jej odbiorcy.

Tak więc, aby uznać dane świadczenie za świadczenie odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a beneficjentem i w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Tym samym, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść.

Z treści wniosku wynika, że Spółka prowadzi szeroko pojmowaną działalność w zakresie zarządzania posiadanym majątkiem wyodrębnionym z majątku przedsiębiorstwa państwowego. Spółka zarządza i administruje kilkudziesięcioma tysiącami nieruchomości mieszkalnych i niemieszkalnych oraz jest właścicielem, użytkownikiem wieczystym lub posiadaczem bazy nieruchomości na terenie kraju, obejmującej około 100 tys. działek ewidencyjnych gruntów.

Spółka w dniu 18 sierpnia 2008 roku oddała do użytku urządzony parking samochodowy o powierzchni 4.150 m², zlokalizowany na części działki ewidencyjnej numer 218/62. Parking został wykonany na podstawie pozwolenia na budowę z dnia 21 maja 2008 roku. Spółka jest użytkownikiem wieczystym gruntu i właścicielem nakładów w postaci parkingu.

Inwestycja Gminy realizowana jest na części działki ewidencyjnej nr 218/62.

W trakcie realizacji powyżej opisanej inwestycji parking wybudowany przez Spółkę uległ całkowitej likwidacji.

Inwestycja celu publicznego uniemożliwiła użytkownikowi wieczystemu – Spółce inne zadysponowanie nieruchomością np. na cele komercyjne. Użytkownikiem wieczystym działki w dalszym ciągu pozostała Spółka.

Aktualnie Spółka jest na etapie negocjacji zmierzających do podpisania porozumienia w przedmiocie uznania przez Gminę poniesionej przez Spółkę z tytułu likwidacji parkingu szkody oraz wypłaty odszkodowania.

Wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczą opodatkowania podatkiem od towarów i usług otrzymanej kwoty odszkodowania.

Przy określeniu, czy miała miejsce czynność podlegająca opodatkowaniu istotne jest określenie, czy wykonano świadczenie i czy wynagrodzenie z tytułu wykonania tego świadczenia miało być wypłacone. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy przy tym podkreślić, że ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało – jako usługa – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Kwestie odszkodowań z tytułu niewywiązania się z warunków umowy regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r., poz. 1025, z późn. zm.). Odszkodowanie jest zapłatą za wyrządzone szkody, poniesione przez kogoś straty.

Zgodnie z art. 471 Kodeksu cywilnego dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Stosownie do art. 361 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Istotą odszkodowań nie jest zatem płatność za świadczenie, lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną – świadczenie w zamian za wynagrodzenie – co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana z zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji. Ustalanie statusu wypłacanej rekompensaty, jako podlegającej bądź niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT należy więc oceniać w kontekście związku z konkretnym świadczeniem. Bez znaczenia pozostaje nazwa danej płatności. Istotne jest natomiast, czy stanowi ona zapłatę za konkretne świadczenie czy też jest odszkodowaniem w znaczeniu wyżej opisanym.

W konsekwencji, jeżeli płatności o charakterze odszkodowawczym nie będą miały bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony podmiotu zobowiązanego, wówczas kwota otrzymanych płatności nie będzie mieściła się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT i jako taka nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

W świetle przedstawionej treści wniosku i przywołanych przepisów należy stwierdzić, że otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie z tytułu likwidacji wybudowanego parkingu, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Kwota ta nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Z wniosku wynika bowiem, że otrzymane przez Wnioskodawcę wynagrodzenie sprowadza się do naprawienia szkody w związku z likwidacją parkingu wybudowanego przez Wnioskodawcę w wyniku wybudowania przez Gminę w tej samej lokalizacji parkingu wielopoziomowego. Kwota przyznanego odszkodowania, jak wskazał Wnioskodawca nie została określona w decyzji wydanej przez organ władzy – Gminę, lecz została oszacowana przez rzeczoznawcę majątkowego po przeprowadzeniu oględzin nieruchomości i zebraniu informacji o cenach poszczególnych elementów budowli na podstawie: faktycznie poniesionych kosztów budowy, stopnia zużycia, itp. Porozumienie, które ma zostać zawarte pomiędzy Wnioskodawcą a Gminą, ma jedynie na celu uznanie przez Gminę szkody poniesionej przez Wnioskodawcę i tym samym uznanie prawa do roszczenia odszkodowawczego.

Z powyższych okoliczności wynika więc, że wynagrodzenie to pełni rolę rekompensaty i sprowadza się do naprawienia szkody powstałej w związku z likwidacją parkingu wybudowanego przez Wnioskodawcę. Otrzymana przez Wnioskodawcę kwota posiada zatem cechy odszkodowania za poniesioną szkodę, gdyż w niniejszej sprawie zaistniały okoliczności, które w rozumieniu Kodeksu cywilnego spowodowały szkodę i determinowały wypłatę odszkodowania.

W podsumowaniu należy stwierdzić, że otrzymane przez Wnioskodawcę wynagrodzenie spełnia funkcję odszkodowawczą i nie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT. Tym samym, kwota ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy oceniono jako prawidłowe.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin