2019.01.30 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP1-3.4012.736.2018.1.SM
z 30 stycznia 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 19 grudnia 2018 r. (data wpływu 21 grudnia 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z wystawionej faktury - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 grudnia 2018 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z wystawionej faktury.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni (dalej: również Nabywca) jest czynnym i zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Wnioskodawczyni zamierza nabyć za wynagrodzeniem niezabudowaną nieruchomość gruntową składającą się z działki o numerze ewidencyjnym 951/2, dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą (dalej: Nieruchomość).

Wnioskodawczyni nabędzie Nieruchomość od dwóch osób fizycznych, tj. od AN i WM.

W dniu 21 lipca 2017 r. została zawarta w formie aktu notarialnego przedwstępna warunkowa umowa sprzedaży Nieruchomości przez AN i WM na rzecz Nabywcy (dalej: Umowa przedwstępna).

AN jest osobą fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie gastronomii. AN jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

WM jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą i jest zarejestrowany jako podatnik od towarów i usług w zakresie wynajmu i zarządzania nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi.

AN jest współwłaścicielem w udziale wynoszącym 1/2 prawa własności Nieruchomości.

WM jest współwłaścicielem w udziale wynoszącym 1/2 prawa własności Nieruchomości.

Prawo własności Nieruchomości AN i WM nabyli pozostając w związku małżeńskim do ich majątku wspólnego (w ramach wspólności ustawowej małżeńskiej) od Gminy Miejskiej na podstawie umowy zamiany z dnia 21 października 2015 roku. W akcie notarialnym dokumentującym nabycie Nieruchomości wskazano, że nabycie nieruchomości następuje w związku z prowadzoną przez AN działalnością gospodarczą.

Zakup Nieruchomości był opodatkowany podatkiem VAT wg stawki podstawowej, wartość podatku VAT wyniosła 80.812,80 zł.

Zakup nieruchomości został udokumentowany fakturą VAT z dnia 21 października 2015 r. wystawioną przez zbywcę Nieruchomości. Faktura VAT została wystawiona na dane działalności gospodarczej prowadzonej przez AN i została na niej wykazana kwota podatku VAT w wysokości 80.812,80 zł zapłacona przez małżonków AN i WM, w ramach istniejącej pomiędzy małżonkami wspólności majątkowej małżeńskiej, zbywcy Nieruchomości.

Na moment nabycia Nieruchomości AN była zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

AN odliczyła w całości podatek naliczony wynikający z faktury wystawionej przez zbywcę Nieruchomości, tj. kwotę 80.812,80 zł. Zwrot VAT został przekazany na konto bankowe AN (używane w prowadzonej działalności gospodarczej). Połowa otrzymanej kwoty zwrotu VAT została przekazana przez AN na konto WM.

Nieruchomość została wprowadzona do ewidencji środków trwałych działalności gospodarczej prowadzonej przez AN.

Nieruchomość nie była wykorzystywana przez AN na cele działalności zwolnionej z podatku od towarów i usług.

W dniu 4 kwietnia 2016 r. AN i WM zawarli umowę majątkową małżeńską, na podstawie której w swoim małżeństwie wprowadzili ustrój rozdzielności majątkowej.

Aktualnie toczy się postępowanie sądowe o podział majątku wspólnego AN i WM.

Małżeństwo AN i WM zostało rozwiązane przez rozwód orzeczeniem sądu z dnia 28 lipca 2017 r.

Na moment zbycia Nieruchomość będzie wykazana w ewidencji środków trwałych działalności gospodarczej prowadzonej przez AN.

Na moment Transakcji Nieruchomość będzie niezabudowana i nie będzie korzystać ze zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT. Po nabyciu Nieruchomości, Nabywca zamierza ją wykorzystywać do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Nabywcy będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez AN, na której wykazana zostanie kwota podatku VAT od całości wynagrodzenia przysługującego łącznie AN i WM z tytułu Transakcji?

Zdaniem Wnioskodawcy:

AN powinna naliczyć podatek należny od całości wynagrodzenia przysługującego łącznie AN i WM z tytułu Transakcji.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Towarami w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy o VAT są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Według art. 2 pkt 22 cyt. ustawy, sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Zatem sprzedaż Nieruchomości należy traktować w kategorii dostawy towarów podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Przedmiotem Transakcji będzie dostawa niezabudowanej Nieruchomości, która nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy - opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy - czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Zauważyć należy, że zakup Nieruchomości przez AN i WM nastąpił na podstawie umowy zamiany z dnia 21 października 2015 roku. W akcie notarialnym dokumentującym nabycie Nieruchomości wskazano, że nabycie nieruchomości następuje w związku z prowadzoną przez AN działalnością gospodarczą. AN odliczyła 100% podatku VAT z faktury dokumentującej nabycie Nieruchomości.

W akcie notarialnym jako nabywca figuruje AN i WN, bowiem Nieruchomość objęta była wspólnością majątkową małżeńską. Jednak zakup był związany działalnością gospodarczą prowadzoną jedynie przez AN. Małżeństwo nie należy do żadnej kategorii podmiotów wymienionych w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

W związku z powyższym należy przytoczyć przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy. W świetle art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku (art. 35 ww. Kodeksu).

Zgodnie z brzmieniem art. 36 § 1 oraz § 2 cyt. ustawy, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

W oparciu o art. 37 § 1 pkt 1 ww. ustawy, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Stosownie do zapisu zawartego w art. 43 § 1 ww. Kodeksu, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, dotyczących stosunków majątkowych między małżonkami, nic nie uprawnia do wniosku, że wykonywanie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług przez jednego z małżonków czyni podatnikiem tego podatku również drugiego małżonka, gdy czynności te dotyczą składników ich majątku wspólnego, a przychód uzyskany z wykonywania tych czynności stanowi ich majątek dorobkowy.

Skoro każdy z małżonków jest uprawniony do samodzielnego zarządzania majątkiem wspólnym, to może on samodzielnie, we własnym imieniu i na własny rachunek dokonywać czynności prawnych będących wykonywaniem tego zarządu, jakkolwiek skuteczność czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu wymaga akceptacji drugiego małżonka. Prawno-podatkowa skuteczność czynności podjętej przez jednego z małżonków nie jest uzależniona od zgody drugiego z nich na jej dokonanie, skoro taka czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, niezależnie od tego, czy została wykonana z zachowaniem warunków i form określonych przepisami prawa. Czynności określone w art. 5 ust. 1 ustawy podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa (art. 5 ust. 2 ustawy).

Jak już wyżej stwierdzono, ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa. W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu. Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza bowiem możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.

Zatem dostawa Nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika. Nieruchomość była wykorzystywana wyłącznie w działalności gospodarczej AN i to jej przysługiwało 100% prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu Nieruchomości, w związku z powyższym na gruncie podatku VAT przy dostawie Nieruchomości wyłącznie AN powinna być traktowana jako podatnik VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 140 ustawy Kodeks cywilny w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.

Na skutek zawarcia w dniu 4 kwietnia 2016 r. umowy majątkowej małżeńskiej, pomiędzy AN i WM wprowadzony został ustrój rozdzielności majątkowej. Następnie małżeństwo AN i WM zostało rozwiązane przez rozwód orzeczeniem sądu z dnia 28 lipca 2017 r.

Powyższe okoliczności nie mają jednak wpływu na skutki podatkowe w zakresie podatku od towarów i usług przy dokonywaniu Transakcji, bowiem AN odliczyła całość podatku naliczonego z tytułu nabycia Nieruchomości i na moment Transakcji Nieruchomość będzie wpisana w ewidencji środków trwałych AN.

W związku z powyższym, w stosunku do zbycia Nieruchomości użytkowanej przez AN i wpisanej do jej ewidencji środków trwałych WM nie może być uznany za podatnika, gdyż WM nie wykorzystywał Nieruchomości w żaden sposób, jak też nie był w jej ekonomicznym posiadaniu, zatem na gruncie podatku VAT to AN będzie dokonywała dostawy całości Nieruchomości pomimo, że zgodnie z prawem cywilnym WM przysługuje udział 1/2 w prawie własności Nieruchomości.

Reasumując, AN powinna naliczyć podatek należny od całości wynagrodzenia przysługującego łącznie AN i WM z tytułu Transakcji.

W związku z powyższym Nabywca będzie miał prawo do obniżenia podatku należnego o podatek VAT naliczony wynikający z faktury dokumentującej sprzedaż Nieruchomości wystawionej przez AN.

Transakcja nabycia Nieruchomości przez Kupującego następuje w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT.

Transakcja nie jest objęta zwolnieniem z opodatkowania, w szczególności nie ma zastosowania art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Nieruchomość będzie wykorzystywana przez Nabywcę do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są nabywane do celów czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Nabycie Nieruchomości nie nastąpi w ramach czynności wyłączonej z zakresu opodatkowania bądź podlegającej zwolnieniu z VAT. Nie będzie miał zatem zastosowania art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT.

Konsekwentnie, Nabywca będzie uprawniony do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z prawidłowo wystawionej przez Sprzedającego i doręczonej Nabywcy faktury dokumentującej dostawę Nieruchomości.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług - art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ww. ustawy.

Z powyższego uregulowania wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione jednocześnie warunki: odliczenia dokonuje podatnik VAT oraz towary i usługi, z których nabyciem wiąże się podatek naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Powołany wyżej przepis wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych (czynności zwolnione od podatku VAT, czynności niepodlegające opodatkowaniu VAT).

Ustawodawca stworzył tym samym podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych (wskazanych powyżej, tj. m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych), oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Stosownie do art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Z okoliczności przedstawionych w złożonym wniosku wynika, że Nabywca na dzień zawierania Transakcji będzie zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Jednocześnie jak wynika z wniosku nabywaną Nieruchomość Zainteresowany będzie wykorzystywać do wykonywania czynności opodatkowanych.

Zatem stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie z uwagi na niezaistnienie przesłanki negatywnej określonej w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT oraz spełnienie warunków określonych w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT Nabywcy będzie przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej nabywaną Nieruchomość.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (…) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przy czym, jak stanowi art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zatem grunty spełniają definicję towaru wynikającą z powyższego przepisu, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości gruntowej) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że w oparciu o art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. (…) stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przy czym zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Jedno z takich zwolnień zostało określone w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy. Stosownie do ww. przepisu, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Przez tereny budowlane – w świetle art. 2 pkt 33 ustawy – rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Z powyższych przepisów wynika, że zwolnienie przysługuje względem takiej dostawy, której przedmiotem jest grunt niezabudowany i jednocześnie o przeznaczeniu innym niż budowlane. Zatem, ze zwolnienia od podatku korzystać będą dostawy gruntów o charakterze rolnym, leśnym itp.

Ponadto w myśl art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Stosownie do art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682, z późn. zm.), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 cyt. Kodeksu, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 cyt. Kodeksu oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Zauważyć należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Należy wskazać, że małżeństwo nie należy do żadnej kategorii podmiotów wymienionych w cytowanym wyżej art. 15 ust. 1 ustawy. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa. W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawczyni - Spółka zamierza nabyć za wynagrodzeniem niezabudowaną nieruchomość gruntową. Wnioskodawczyni nabędzie Nieruchomość od dwóch osób fizycznych, tj. od AN i WM.

W dniu 21 lipca 2017 r. została zawarta w formie aktu notarialnego przedwstępna warunkowa umowa sprzedaży Nieruchomości przez AN i WM na rzecz Nabywcy.

AN jest osobą fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie gastronomii. AN jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

AN jest współwłaścicielem w udziale wynoszącym 1/2 prawa własności Nieruchomości.

WM jest współwłaścicielem w udziale wynoszącym 1/2 prawa własności Nieruchomości.

Prawo własności Nieruchomości AN i WM nabyli pozostając w związku małżeńskim do ich majątku wspólnego (w ramach wspólności ustawowej małżeńskiej) na podstawie umowy zamiany z dnia 21 października 2015 roku. W akcie notarialnym dokumentującym nabycie Nieruchomości wskazano, że nabycie nieruchomości następuje w związku z prowadzoną przez AN działalnością gospodarczą.

Zakup Nieruchomości był opodatkowany podatkiem VAT wg stawki podstawowej.

Zakup nieruchomości został udokumentowany fakturą VAT z dnia 21 października 2015 r. wystawioną przez zbywcę Nieruchomości. Faktura VAT została wystawiona na dane działalności gospodarczej prowadzonej przez AN i została na niej wykazana kwota podatku VAT zapłacona przez małżonków AN i WM, w ramach istniejącej pomiędzy małżonkami wspólności majątkowej małżeńskiej, zbywcy Nieruchomości.

Na moment nabycia Nieruchomości AN była zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

AN odliczyła w całości podatek naliczony wynikający z faktury wystawionej przez zbywcę Nieruchomości. Zwrot VAT został przekazany na konto bankowe AN (używane w prowadzonej działalności gospodarczej).

Nieruchomość została wprowadzona do ewidencji środków trwałych działalności gospodarczej prowadzonej przez AN.

Nieruchomość nie była wykorzystywana przez AN na cele działalności zwolnionej z podatku od towarów i usług.

W dniu 4 kwietnia 2016 r. AN i WM zawarli umowę majątkową małżeńską, na podstawie której w swoim małżeństwie wprowadzili ustrój rozdzielności majątkowej.

Aktualnie toczy się postępowanie sądowe o podział majątku wspólnego AN i WM.

Małżeństwo AN i WM zostało rozwiązane przez rozwód orzeczeniem sądu z dnia 28 lipca 2017 r.

Na moment zbycia Nieruchomość będzie wykazana w ewidencji środków trwałych działalności gospodarczej prowadzonej przez AN.

Wątpliwości Spółki dotyczą prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury wystawionej przez AN, w której wykaże ona kwotę podatku od całości wynagrodzenia przysługującego łącznie AN i WM z tytułu Transakcji.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że autonomiczność prawa podatkowego wyklucza możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług. Zatem nie każda czynność, która wywołuje skutki na gruncie prawa cywilnego, będzie takie skutki wywoływała na gruncie prawa podatkowego.

W rozpatrywanej sprawie, pomimo że nabycie przedmiotowej nieruchomości nastąpiło w ramach istniejącej małżeńskiej wspólnoty majątkowej, to jednak od momentu nabycia nieruchomość ta była wykorzystywana przez AN w jej działalności gospodarczej.

W akcie notarialnym dokumentującym nabycie Nieruchomości wskazano, że nabycie nieruchomości następuje w związku z prowadzoną przez AN działalnością gospodarczą. Zakup nieruchomości został udokumentowany fakturą VAT, wystawioną na dane działalności gospodarczej prowadzonej przez AN. AN odliczyła w całości podatek naliczony wynikający z tej faktury; zwrot VAT został przekazany na konto bankowe AN używane w prowadzonej działalności gospodarczej. Nieruchomość została wprowadzona do ewidencji środków trwałych działalności gospodarczej prowadzonej przez AN i będzie w niej wykazana na moment zbycia.

Czyli AN prowadząc działalność gospodarczą w oparciu o składniki majątku wspólnego miała nad tym majątkiem kontrolę ekonomiczną.

Skoro więc Nieruchomość – będącą przedmiotem planowanej sprzedaży – AN wykorzystywała do prowadzenia działalności gospodarczej, to AN jest w sensie ekonomicznym właścicielką tej nieruchomości i to ona dokona w efekcie dostawy Nieruchomości – przeniesienia prawa do rozporządzania nią jak właściciel.

Biorąc pod uwagę treść przytoczonych przepisów oraz zawarty we wniosku opis sprawy wskazać należy, że w przypadku sprzedaży opisanej Nieruchomości, stanowiącej współwłasność małżeńską, za zbywcę (stronę transakcji sprzedaży) należy uznać wyłącznie AN. AN będzie zbywała majątek wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej, a tym samym wypełni przesłanki określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy dla całej transakcji sprzedaży Nieruchomości. W konsekwencji, dostawa Nieruchomości w całości będzie podlegała po stronie AN opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Przedmiotowa transakcja dotyczyć będzie bowiem towaru w rozumieniu ustawy, tj. niezabudowanej nieruchomości gruntowej, stanowiącej składnik majątkowy przedsiębiorstwa AN oraz dokonana będzie przez podatnika podatku od towarów i usług w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Jednocześnie ww. Nieruchomość będzie niezabudowana i nie będzie korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, tj. jako teren nieprzeznaczony pod zabudowę. Ponadto Wnioskodawczyni wskazała, że Nieruchomość nie była wykorzystywana przez AN na cele działalności zwolnionej z podatku od towarów i usług, tym samym brak możliwości zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zatem dostawa Nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podstawową stawką podatku od towarów i usług (art. 41 ust. 1 ustawy w związku z art. 146aa ust. 1 pkt 1).

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na podstawie art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W opisanej sytuacji spełniona jest przesłanka pozytywna prawa do odliczenia podatku naliczonego. Jak wskazała Wnioskodawczyni, po nabyciu Nieruchomości Nabywca zamierza ją wykorzystywać do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Jednocześnie nie zachodzi przesłanka negatywna, o której mowa w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy. Wystawiona w przedmiotowym przypadku faktura nie będzie dokumentować transakcji, która nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku. Z wniosku wynika, że sprzedaż przedmiotowej niezabudowanej Nieruchomości nie będzie zwolniona z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy. AN zasadnie wystawi fakturę na całość wynagrodzenia przysługującego łącznie AN i WM z tytułu Transakcji i opodatkuje ją podatkiem od towarów i usług.

Wnioskodawczyni będzie zatem przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez AN, na której wykazana zostanie kwota podatku VAT od całości wynagrodzenia przysługującego łącznie AN i WM z tytułu Transakcji.

Stanowisko Spółki jest zatem prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Stosownie do § 2 ww. artykułu przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin