INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 25.07.2011 r. (data wpływu 28.07.2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania oraz dokumentowania nieodpłatnego przekazania i sprzedaży bonów - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28.07.2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania oraz dokumentowania nieodpłatnego przekazania i sprzedaży bonów.

W przedmiotowym wniosku zostały przedstawione następujące stany faktyczne:

Podstawowym przedmiotem działalności gospodarczej prowadzonej przez Spółkę jest sprzedaż detaliczna artykułów spożywczych i przemysłowych w sieci hipermarketów i supermarketów na terenie całej Polski. Jednym ze stosowanych przez Spółkę sposobów zachęcenia klientów do dokonywania zakupów w sklepach Spółki, jest emitowanie bonów z logo Spółki, w tym bonów towarowych lub bonów o nazwie czek prezentowy (dalej: bony) o określonej wartości nominalnej. Bony te są przekazywane klientom nieodpłatnie w ramach akcji promocyjnych organizowanych przez Spółkę, bądź sprzedawane firmom, które np. wydają je następnie swoim pracownikom w ramach nagród, czy upominków świątecznych.

Osoba posiadająca bon ma możliwość jego zrealizowania jako formy zapłaty za towary zakupione w sieci sklepów Spółki - przekazanie bonu przez klienta jest traktowane jako dokonanie przez niego płatności równej wartości nominalnej określonej na bonie.

Bony nie mogą być wymieniane przez klientów na gotówkę. Jeśli wartość nominalna bonu przekracza kwotę, którą klient jest zobowiązany zapłacić za nabywane towary, różnica między wartością nominalną bonu a kwotą należną od klienta, nie jest zwracana klientowi.

W przypadku bonów, które są sprzedawane, w momencie ich realizacji przez klienta w sklepie w celu zapłaty za zakupione towary, Spółka nalicza podatek należny VAT z tytułu sprzedaży towarów według stawek właściwych dla danego towaru - kwota zrealizowanego bonu w takiej sytuacji jest traktowana jako część (bądź całość) obrotu z tytułu danej transakcji sprzedaży towarów. Natomiast w przypadku bonów wydawanych przez Spółkę nieodpłatnie w ramach akcji promocyjnych, w momencie ich realizacji przez klienta, wartość realizowanego bonu pomniejsza obrót stanowiący podstawę opodatkowania dla potrzeb rozliczeń VAT. Są one zatem traktowane jako rabat udzielony przez Spółkę klientowi. Stanowisko takie zostało potwierdzone w interpretacji indywidualnej wydanej na wniosek Spółki przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dn. 27 października 2010 r. (sygn. IPPP1-443-785/10-5/AS).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy wydanie bonów przez Spółkę (odpłatne lub nieodpłatne) stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług...
2. Czy prawidłowe jest dokumentowanie sprzedaży bonów poprzez wystawienie noty księgowej...
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, wydanie bonów nie stanowi czynności objętej zakresem opodatkowania podatkiem VAT, tj. nie spełnia ani definicji dostawy towarów, ani świadczenia usług, a więc nie podlega w ogóle opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jednocześnie zdaniem Wnioskodawcy sprzedaż bonu nie powinna być dokumentowana fakturą VAT lecz notą księgową.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Natomiast towarami według tej ustawy są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).

Natomiast świadczeniem usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Bony wydawane przez Spółkę mają charakter bonów towarowych, gdyż uprawniają ich posiadaczy do nabycia dowolnych towarów w sieci sklepów Spółki (do wysokości wartości nominalnej bonu).

Pojęcie bonu towarowego nie jest zdefiniowane w przepisach ustawy o VAT. Natomiast Internetowy Słownik Języka Polskiego (http://sjp.pwn.pl) ) definiuje „bon” jako „dowód uprawniający do otrzymania w oznaczonym terminie pewnych towarów, sumy pieniędzy lub usług”.

W praktyce bony towarowe uznaje się za znaki legitymacyjne, uprawniające do skorzystania z określonych świadczeń w przyszłości - w tym przypadku uprawnienie to polega na możliwości zrealizowania bonu przy zakupie towarów w sklepach Spółki. Bony należy zatem uznać za znaki legitymacyjne uprawniające do ich wykorzystania przez klienta w momencie zakupu towarów jako „substytutu pieniądza” (w przypadku bonów sprzedawanych przez Spółkę), bądź uprawniających do skorzystania z rabatu (w przypadku bonów wydawanych nieodpłatnie) w wartości nominalnej bonu.

Bony same w sobie nie zaspokajają żadnych potrzeb - nie stanowią więc autonomicznego świadczenia. Bony nie mieszczą się więc w definicji towaru, określonej w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT. W konsekwencji ich wydanie nie może stanowić dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Bony jako znaki legitymacyjne nie reprezentują uprawnienia do skonkretyzowanego świadczenia - posiadacz bonu może go zrealizować przy zakupie dowolnych towarów oferowanych w sklepach Spółki, może również z tego uprawnienia w ogóle nie skorzystać (bony zazwyczaj mają określony termin ważności).

Jak wskazano powyżej, bony stanowią znaki legitymacyjne, które nie dotyczą konkretnego świadczenia, lecz zastępują one środki pieniężne umożliwiając klientom ich wykorzystanie przy nabyciu towarów jako formy „zapłaty” - są więc quasi środkiem płatniczym (w przypadku bonów wydawanych odpłatnie). Opodatkowaniu podatkiem VAT podlega natomiast dostawa towarów dokonywana na rzecz klienta w momencie realizacji bonu (według zasad właściwych dla poszczególnych towarów). Z kolei bony wydawane nieodpłatnie są dokumentem uprawniającym do uzyskania przez klienta rabatu.

Z powyższego wynika, że w momencie wydania bonów przez Spółkę nie dochodzi do żadnego świadczenia ze strony Spółki na rzecz ich odbiorcy - niezależnie od tego, czy bony przekazywane są odpłatnie czy nieodpłatnie.

Nie można zatem uznać wydania bonów za świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT, gdyż z wydaniem bonu nie wiąże się żadne świadczenie Spółki.

Spółka pragnie także podkreślić, iż bon towarowy nie jest papierem wartościowym, bowiem żadna ustawa nie nadaje mu cech papieru wartościowego - zasada numerus clausus papierów wartościowych. Jak podkreśla się w komentarzach do Kodeksu cywilnego: „Zgodnie z zasadą numerus clausus papiery wartościowe mogą być wystawiane (emitowane) tylko wtedy, gdy przepisy prawa możliwość taką dopuszczają. Ustawodawca powinien przy tym zaliczyć określony dokument do kategorii papierów wartościowych bądź to wprost (jak to uczynił w odniesieniu do obligacji, listów zastawnych, bankowych papierów wartościowych, papierów wartościowych NBP czy certyfikatów inwestycyjnych), bądź też przez określenie szczególnych jego cech i funkcji (jak np. w przypadku weksla, czeku, konosamentu, dowodu składowego)”. (Z. Gawlik, A. Janiak, A Kidyba, K. Kopaczyńska-Pieczniak, G. Kozieł, E. Niezbecka, T. Sokołowski, Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania - część szczególna, LEX, 2010).

W momencie wydania przez Spółkę bonów, jako znaków legitymacyjnych upoważniających do odbioru świadczenia w przyszłości, nie można zatem mówić o wystąpieniu jakiegokolwiek świadczenia, które mogłoby konstytuować czynność podlegającą opodatkowaniu VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, tj. odpłatną dostawę towarów lub odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W konsekwencji, czynność zarówno odpłatnego, jak i nieodpłatnego przekazania bonów przez Spółkę nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, bowiem nie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem, wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT.

Stanowisko powyższe w sposób jednolity potwierdzają Organy podatkowe w wydanych interpretacjach, przykładowo: interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach 20 stycznia 2011 r., sygn. IBPP1/443-1001/10/AL, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 22 grudnia 2010 r., sygn. IPPP2/443-735/10-4/KG, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 19 lutego 2010 r., sygn. IBPP1/443-1168/09/MS, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 4 marca 2011 r., sygn. ILPP2/443-1978/10-4/SJ.

Ustawa o VAT nakłada na podatników obowiązki związane z dokumentowaniem obrotu podlegającego opodatkowaniu podatkiem VAT, m.in. w zakresie wystawiania faktur. Na podstawie art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy o VAT przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Ponieważ czynność sprzedaży bonów nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż nie mieści się ani w pojęciu odpłatnej dostawy towarów, ani odpłatnego świadczenia usług, zatem Spółka nie ma obowiązku dokumentowania takiej transakcji fakturą VAT. Z tych samych przyczyn Spółka nie ma obowiązku wystawiania rachunków, które - zgodnie z art. 87 § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa - również wystawia się jedynie w przypadku sprzedaży towarów lub wykonania usługi.

Wobec braku obowiązku dokumentowania czynności wydania bonów fakturą VAT lub rachunkiem, Spółka postępuje prawidłowo wystawiając z tego tytułu notę księgową. Takie stanowisko potwierdza m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 5 września 2008 r., sygn. ILPP1/443-581/08-2/MT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionych stanów faktycznych uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałych stanów faktycznych przedstawionych przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionych stanach faktycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.