INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni, przedstawione we wniosku z dnia 7 września 2011 r. (data wpływu 13 września 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia wartości początkowej środków trwałych, wyposażenia oraz towarów wchodzących w skład przedsiębiorstwa nabytego w drodze darowizny – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 września 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia wartości początkowej środków trwałych, wyposażenia oraz towarów wchodzących w skład przedsiębiorstwa nabytego w drodze darowizny.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Matka Wnioskodawczyni prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. W skład Jej przedsiębiorstwa, oprócz innych elementów składających się funkcjonalnie na przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55^¹ Kodeksu cywilnego, wchodzą towary, wyposażenie i środki trwałe, w tym między innymi część budynku trójkondygnacyjnego (pierwsza i druga kondygnacja), który z cywilistycznego punktu widzenia stanowi część składową nieruchomości gruntowej, będącej przedmiotem majątkowej współwłasności ustawowej rodziców Wnioskodawczyni. Z uwagi na to, że ojciec Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej, część budynku wykorzystywana przez matkę Wnioskodawczyni na cele działalności gospodarczej, z podatkowego punktu widzenia, stanowi majątek - środek trwały ww. przedsiębiorstwa.

Rodzice zamierzają przekazać opisaną wyżej, zabudowaną nieruchomość, a matka całe prowadzone przedsiębiorstwo, w darowiźnie Wnioskodawczyni, co zostanie dokonane w formie aktu notarialnego. Od tego momentu przedsiębiorstwo będzie prowadzone na imię i nazwisko Wnioskodawczyni. Wartość poszczególnych aktywów składająca się na darowane przedsiębiorstwo, w tym środków trwałych, wyposażenia i towarów, zostanie ustalona w oparciu o ewidencje prowadzone w przedsiębiorstwie matki Wnioskodawczyni (ewidencja środków trwałych, ewidencja wyposażenia, spis z natury towarów).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Jakie wartości, w okolicznościach opisanych we wniosku, winny przyjąć: wartość początkowa i umorzenie środków trwałych, wartość wyposażenia oraz wartość remanentu początkowego w firmie Wnioskodawczyni...

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 22g ust 15 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), w razie nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w drodze spadku lub darowizny, łączną wartość początkową nabytych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych stanowi suma ich wartości rynkowej, nie wyższa jednak od różnicy pomiędzy wartością tego przedsiębiorstwa albo jego zorganizowaną częścią, a wartością składników mienia, niebędących środkami trwałymi ani wartościami niematerialnymi i prawnymi określoną dla celów podatku od spadków i darowizn.

W sytuacji, gdy dla potrzeb ustalenia wartości poszczególnych składników majątku darowanego przedsiębiorstwa przyjęte zostaną wartości wynikające z ewidencji prowadzonych w przedsiębiorstwie matki, to przyjęcie wartości poszczególnych aktywów przedsiębiorstwa Wnioskodawczyni w wysokości tożsamej z wartościami wynikającymi z ewidencji prowadzonych w przedsiębiorstwie Jej matki należy uznać za prawidłowe.

W konsekwencji prawidłowe będzie:

1. ustalenie wartości początkowej i umorzenia środków trwałych w firmie Wnioskodawczyni w wartościach wynikających z ewidencji środków trwałych firmy Jej matki,
2. ustalenie wartości wyposażenia w firmie Wnioskodawczyni w wartościach wynikających z ewidencji wyposażenia firmy Jej matki,
3. przyjęcie wartości remanentu początkowego towarów w firmie Wnioskodawczyni w wysokości tożsamej z remanentem towarów wchodzących w skład darowanego przedsiębiorstwa, sporządzonym w firmie Jej matki,

- wg stanów na dzień darowizny przedsiębiorstwa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5a pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), ilekroć w ustawie jest mowa o przedsiębiorstwie – oznacza to przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego.

W myśl art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5. koncesje, licencje i zezwolenia;
6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8. tajemnice przedsiębiorstwa;
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
   
   

We wniosku Wnioskodawczyni wskazała, iż rodzice zamierzają przekazać Jej, umową darowizny zawartą w formie aktu notarialnego, nieruchomość gruntową zabudowaną budynkiem trójkondygnacyjnym, stanowiącą ich współwłasność majątkową, a matka całe posiadane przedsiębiorstwo. Wnioskodawczyni zamierza kontynuować prowadzenie tego przedsiębiorstwa i w tym celu ustalić wartość darowanego przedsiębiorstwa, a więc środków trwałych, wyposażenia i towarów, w oparciu o ewidencję środków trwałych, ewidencję wyposażenia oraz spis z natury towarów prowadzone przez matkę.

W świetle prawa z chwilą przyjęcia darowizny Wnioskodawczyni będzie właścicielem ww. nieruchomości oraz przedsiębiorstwa. W związku z tym, iż zamierza kontynuować działalność gospodarczą, istotnym jest ustalenie wartości poszczególnych składników tego przedsiębiorstwa, w tym środków trwałych, wyposażenia oraz towarów. Należy tu bowiem mieć na uwadze, iż mimo, że Wnioskodawczyni nie poniesie kosztów nabycia przedmiotu darowizny, będzie miała jednak prawo ująć poszczególne jej składniki w prowadzonych dla celów działalności podatkowej ewidencjach podatkowych.

Przepisy prawa podatkowego pozwalają ująć w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, jako remanent początkowy, nabyte w drodze darowizny towary.

Zgodnie § 3 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 ze zm.), określenie „towary” oznacza towary handlowe, materiały podstawowe i pomocnicze, półwyroby (półfabrykaty), wyroby gotowe, braki i odpady oraz materiały przyjęte od zamawiających do przerobu lub obróbki, z tym że:

1. towarami handlowymi są wyroby przeznaczone do sprzedaży w stanie nieprzerobionym; towarami handlowymi są również produkty uboczne uzyskiwane przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej,
2. materiałami (surowcami) podstawowymi są materiały, które w procesie produkcji lub przy świadczeniu usług stają się główną substancją gotowego wyrobu; do materiałów podstawowych zalicza się również materiały stanowiące część składową (montażową) wyrobu lub ściśle z wyrobem złączone (np. opakowania - puszki, butelki) oraz opakowania wysyłkowe wielokrotnego użytku (np. transportery, palety), jeżeli opakowania te nie są środkami trwałymi,
3. materiałami pomocniczymi są materiały niebędące materiałami podstawowymi, które są zużywane w związku z działalnością gospodarczą i bezpośrednio oddają wyrobowi swoje właściwości,
4. wyrobami gotowymi są wyroby własnej produkcji, których proces przerobu został całkowicie zakończony, wykonane usługi, prace naukowo-badawcze, prace projektowe, geodezyjno-kartograficzne, zakończone roboty, w tym także budowlane,
5. produkcją niezakończoną jest produkcja w toku oraz półwyroby (półfabrykaty), to jest niegotowe jeszcze produkty własnej produkcji, a także wykonywane roboty, usługi przed ich ukończeniem,
6. brakami są nieodpowiadające wymaganiom technicznym wyroby własnej produkcji, całkowicie wykończone bądź też doprowadzone do określonej fazy produkcji; brakami są również towary handlowe, które na skutek uszkodzenia lub zniszczenia w czasie transportu bądź magazynowania utraciły częściowo swą pierwotną wartość,
7. odpadami są materiały, które na skutek procesów technologicznych lub na skutek zniszczenia albo uszkodzenia utraciły całkowicie swą pierwotną wartość użytkową.
   
   

Stosownie do § 27 ust. 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów, podatnicy są obowiązani do sporządzenia i wpisania do księgi spisu z natury towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadów, zwanego dalej "spisem z natury", na dzień 1 stycznia, na koniec każdego roku podatkowego, na dzień rozpoczęcia działalności w ciągu roku podatkowego, a także w razie zmiany wspólnika, zmiany proporcji udziałów wspólników lub likwidacji działalności.

Sposób ustalenia wartości towarów i materiałów określony został przez przepis § 29 ust. 1 ww. rozporządzenia stanowiący, iż podatnik jest obowiązany wycenić materiały i towary handlowe objęte spisem z natury według cen zakupu lub nabycia albo według cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, jeżeli są one niższe od cen zakupu lub nabycia; spis z natury półwyrobów (półfabrykatów), wyrobów gotowych i braków własnej produkcji wycenia się według kosztów wytworzenia, a odpadów użytkowych, które w toku działalności utraciły swoją pierwotną wartość użytkową, wycenia się według wartości wynikającej z oszacowania uwzględniającego ich przydatność do dalszego użytkowania.

Cytowany wyżej przepis wskazuje, iż towary handlowe i materiały objęte spisem z natury winny być wycenione wg cen zakupu lub nabycia albo wg cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, jeżeli są one niższe od cen zakupu lub nabycia.

Przepisy rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, regulują również kwestię ustalenia wartości wyposażenia.

Określenie „wyposażenie, według § 3 pkt 7 powyższego rozporządzenia, oznacza rzeczowe składniki majątku, związane z wykonywaną działalnością, niezaliczone, zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym, do środków trwałych.

W myśl § 4 ust. 4 ww. rozporządzenia, podatnicy, którzy w ciągu roku podatkowego utracili lub zrzekli się prawa do zryczałtowanego opodatkowania podatkiem dochodowym w formie karty podatkowej albo zakładają po raz pierwszy ewidencję wyposażenia, dokonują wyceny wyposażenia według cen zakupu lub według wartości rynkowej z dnia założenia ewidencji.

Należy przy tym mieć na uwadze, iż stosownie do § 3 ust. 2 ww. rozporządzenia, użyty w tym przepisie termin „cena zakupu” oznacza cenę, jaką nabywca płaci za zakupione składniki majątku, pomniejszoną o podatek od towarów i usług, podlegający odliczeniu zgodnie z odrębnymi przepisami, a przy imporcie powiększoną o należne cło, podatek akcyzowy oraz opłaty celne dodatkowe, obniżoną o rabaty opusty, inne podobne obniżenia, w przypadku zaś otrzymania składnika majątku w drodze darowizny lub spadku - wartość odpowiadającą cenie zakupu takiego samego lub podobnego składnika.

W świetle powyższego ustalenie wartości wyposażenia można nastąpić według cen zakupu lub według cen rynkowych.

Kwestię ustalania wartości początkowej środków trwałych regulują przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 22a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, za środki trwałe uważa się stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1. budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2. maszyny, urządzenia i środki transportu,
3. inne przedmioty

- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1.

Zasady ustalania wartości początkowej środków trwałych nabytych w drodze darowizny określone zostały w art. 22g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 22g ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z uwzględnieniem ust. 2-18, uważa się w razie nabycia w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób - wartość rynkową z dnia nabycia, chyba że umowa darowizny albo umowa o nieodpłatnym przekazaniu określa tę wartość w niższej wysokości.

W myśl art. 22g ust. 15 tej ustawy, w razie nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w drodze spadku lub darowizny, łączną wartość początkową nabytych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych stanowi suma ich wartości rynkowej, nie wyższa jednak od różnicy pomiędzy wartością tego przedsiębiorstwa albo jego zorganizowaną częścią a wartością składników mienia, nie będących środkami trwałymi ani wartościami niematerialnymi i prawnymi, określoną dla celów podatku od spadków i darowizn.

Jednocześnie należy podkreślić, że zgodnie z art. 22g ust. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przy ustalaniu wartości początkowej poszczególnych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, zgodnie z ust. 1 pkt 3-5 oraz ust. 2, 8, 9, 14 i 15, przepis art. 19 stosuje się odpowiednio.

W myśl art. 19 ust. 3 powołanej ustawy, wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

Z kolei stosownie do przepisu art. 19 ust. 4 ww. ustawy, jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie odpłatnego zbycia znacznie odbiega od wartości rynkowej nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub biegłych. Jeżeli wartość ustalona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego lub biegłych ponosi zbywający.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje również możliwość ustalenia wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w wysokości wartości początkowej określonej w ewidencji (wykazie) podmiotu, który poprzednio amortyzował ten środek trwały (art. 22g ust. 12-14c ww. ustawy). Przepisy te jednak nie dotyczą ustalania wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych otrzymanych w drodze darowizny.

Reasumując stwierdzić należy, iż Wnioskodawczyni, po przyjęciu darowizny przedsiębiorstwa i kontynuowaniu prowadzenia działalności gospodarczej, będzie miała prawo ustalić wartość początkową nabytych w tej formie środków trwałych na podstawie art. 22g ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z ograniczeniem wynikającym z art. 22g ust. 15 ww. ustawy, tj.: w wysokości wartości rynkowej z dnia dokonania darowizny, chyba że umowa darowizny określi tę wartość w niższej wysokości.

Wartość nabytego w drodze darowizny wyposażenia Wnioskodawczyni winna ustalić na podstawie przepisu § 4 ust. 4 rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, czyli według cen zakupu lub według cen rynkowych, natomiast wartość towarów handlowych według cen zakupu lub nabycia, albo wg cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, jeżeli są one niższe od cen zakupu lub nabycia, stosownie do przepisu § 29 ust. 1 ww. rozporządzenia.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie Organ informuje, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U z 2005 r., Nr 8, poz. 60 ze zm.), Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Mając powyższe na względzie, należy stwierdzić, iż interpretacje prawa podatkowego wydaje się wyłącznie na pisemny wniosek zainteresowanego i tylko w jego indywidualnej sprawie. Z uwagi na powyższe niniejsza interpretacja nie wywiera skutków prawnych dla innych niż Wnioskodawczyni osób, tj. darczyńców.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.