INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów – uwzględniając wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 28 listopada 2012 r. sygn. akt: I SA/Po 840/12 oraz I SA/Po 841/12 – stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 14 marca 2012 r. (data wpływu 21 marca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków:

• poniesionych na wypłatę odszkodowań z tytułu szkód osobowych – jest prawidłowe w części dotyczącej szkód powstałych na skutek upadku na śliskiej nawierzchni, porażenia prądem elektrycznym w wyniku kontaktu osoby trzeciej z zerwanym przewodem elektrycznym, zatrucia pokarmowego podczas imprezy zorganizowanej przez Wnioskodawcę, zsunięcia się śniegu;
• poniesionych na wypłatę odszkodowań z tytułu szkód osobowych – jest nieprawidłowe w części dotyczącej szkód powstałych na skutek porażenia prądem elektrycznym w wyniku wejścia na prawidłowo zabezpieczone urządzenie energetyczne;
• poniesionych na wypłatę odszkodowań z tytułu szkód rzeczowych – jest prawidłowe w części dotyczącej szkód powstałych z przyczyn losowych, szkód związanych z działaniem sił natury, awarii i usterek technicznych (z wyłączeniem szkód powstałych na skutek niewłaściwych parametrów jakościowych energii) oraz działaniem osób trzecich (z wyłączeniem działań samego odbiorcy energii elektrycznej);
• poniesionych na wypłatę odszkodowań z tytułu szkód rzeczowych – jest nieprawidłowe w części dotyczącej szkód związanych z awariami i usterkami technicznymi powstałymi na skutek niewłaściwych parametrów jakościowych energii oraz szkód związanych z działaniem samych odbiorców energii elektrycznej;
• poniesionych na pokrycie „czystej straty finansowej” – jest prawidłowe w części dotyczącej szkód powstałych w wyniku niedostarczenia energii elektrycznej w terminie;
• poniesionych na pokrycie „czystej straty finansowej” – jest nieprawidłowe w części dotyczącej szkód powstałych w wyniku niedostarczenia energii elektrycznej o parametrach określonych w umowie;
• kosztów związanych ze szkodami środowiskowymi i ekologicznymi – jest prawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 21 marca 2012 r. został złożony ww. wniosek – uzupełniony pismem z dnia 26 kwietnia 2013 r. (data wpływu 02 maja 2013 r.) – o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na wypłatę:

• odszkodowań z tytułu szkód osobowych, rzeczowych oraz na pokrycie czystej straty finansowej, jak również kosztów związanych ze szkodami środowiskowymi i ekologicznymi (pytanie oznaczone we wniosku nr 1);
• odbiorcom energii elektrycznej bonifikat (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).
  
  

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz opis zdarzenia przyszłego.

Wnioskodawca jest przedsiębiorstwem energetycznym w rozumieniu przepisu art. 3 pkt 12 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 ze zm., dalej: „Prawo energetyczne”), prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie dystrybucji energii elektrycznej.

W związku z charakterem prowadzonej działalności oraz wykorzystywanych w niej urządzeń technicznych i instalacji (w szczególności urządzenia sieci elektroenergetycznej, takie jak: linie, słupy, kable, transformatory, przyłącza, kanalizacja kablowa, budynki stacji transformatorowych, budynki i budowle itp.; zlokalizowane na obszarze kilku województw, w miejscach trudno dostępnych, jak i gęsto zamieszkanych, narażone na działania sił przyrody, warunków atmosferycznych, niewłaściwego działania prądu elektrycznego, jak i osób trzecich, w tym samych odbiorców energii elektrycznej; służące dystrybucji energii elektrycznej, ze swej natury zagrażającej mieniu oraz życiu i zdrowiu osób i zwierząt), nawet przy zachowaniu najwyższych standardów bezpieczeństwa oraz zabezpieczenia i dozoru poszczególnych obiektów, zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami, Wnioskodawca nie może zapobiec występowaniu nieprzewidzianych zdarzeń, w następstwie których Spółka ponosi odpowiedzialność cywilną za szkody powstałe w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Odpowiedzialność Spółki dotyczyć może szkód na osobie, mieniu oraz czystych strat finansowych (w tym utraconych korzyści). Z uwagi na przedmiot prowadzonej działalności gospodarczej oraz charakterystykę techniczną wykorzystywanych w tej działalności urządzeń, na skutek zdarzeń niedających się przewidzieć i uniknąć, Wnioskodawca może być zobowiązany do poniesienia kosztów związanych z ograniczeniem powstałych szkód środowiskowych i ekologicznych lub zapobieżeniu ich negatywnym skutkom. Ponadto, Wnioskodawca będąc operatorem systemu dystrybucyjnego energii elektrycznej, z mocy obowiązujących w tym zakresie regulacji prawnych, obowiązany jest do wypłacania odbiorcom energii elektrycznej bonifikaty za okres przerw w dostawie energii elektrycznej.

Jak wskazano powyżej, jednym z rodzajów szkód jakie wiązać się mogą z działalnością Spółki są szkody rzeczowe, stanowiące wyrażony w pieniądzu uszczerbek poniesiony przez osobę trzecią wskutek uszkodzenia, zniszczenia lub utraty mienia, w tym także utracone korzyści, które osoba ta mogłaby osiągnąć, gdyby nie wystąpiło uszkodzenie, zniszczenie lub utrata mienia, w następstwie zdarzenia. Przedmiotem szkody rzeczowej mogą być przykładowo: sprzęt gospodarstwa domowego, sprzęt komputerowy, urządzenia techniczne, instalacje i wszelkie inne urządzenia elektryczne, a także straty w produkcji rolnej, zwierzęta domowe i hodowlane. Opisane szkody mogą powstawać z różnego rodzaju przyczyn, zarówno losowych (np. kradzieże, wandalizm, błędy pracowników, zerwanie przewodów linii), związanych z działaniem sił natury (np. huragany, opady atmosferyczne, wyładowania atmosferyczne itp.), jak i awarii i usterek technicznych (awarie, iskrzenie, przepięcia, niewłaściwe parametry jakościowe energii, stan techniczny urządzeń, prace eksploatacyjne, przerwy w dostawie energii, porażenia itp.), a także działaniami osób trzecich.

Kolejny rodzaj szkód, za które Wnioskodawca ponosić może odpowiedzialność w związku z prowadzoną działalnością są szkody osobowe, przez które rozumieć należy wyrażony w pieniądzu uszczerbek poniesiony przez osobę trzecią wskutek uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia lub śmierci, w tym także utracone korzyści, które osoba poszkodowana mogłaby osiągnąć gdyby nie doznała uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia lub śmierci, w następstwie zdarzenia. Do świadczeń, należnych poszkodowanym z tytułu szkód osobowych zalicza się zadośćuczynienie za doznaną krzywdę z tytułu uszkodzenia ciała, jednorazowe odszkodowanie, renta z tytułu zwiększonych potrzeb, renta z tytułu utraconego dochodu i renta odszkodowawcza dla członków rodziny. Opisane szkody mogą powstawać z różnego rodzaju przyczyn. Należą do nich przykładowo: upadek na śliskiej nawierzchni, porażenie prądem elektrycznym czy to w wyniku kontaktu osoby trzeciej z zerwanym przewodem elektrycznym, czy to wejścia na prawidłowo zabezpieczone, w dobrym stanie technicznym urządzenie energetyczne; zatrucie pokarmowe podczas imprezy zorganizowanej przez Wnioskodawcę, zsunięcie się śniegu itp.

Kolejny rodzaj szkód stanowi czysta strata finansowa, czyli wyrażony w pieniądzu uszczerbek poniesiony przez osobę trzecią wskutek innych okoliczności niż skutkujące powstaniem szkody osobowej i rzeczowej.

Wnioskodawca, w związku z przedmiotem prowadzonej działalności, ponosi ryzyko wystąpienia szkód środowiskowych i szkód ekologicznych (np. poprzez emisję, wydzielenie, rozrzucenie, rozpylenie, rozlanie, wyciek, wypompowanie, wylanie, opróżnienie, wtłoczenie, wyrzucenie, usunięcie itp. substancji chemicznych), wynikające z prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej, posiadania mienia lub wprowadzenia do obrotu produktu.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz. U. z 2007 r. Nr 75, poz. 493 ze zm.), Wnioskodawca w razie wystąpienia szkody lub ryzyka wystąpienia szkody, zobowiązany jest do podjęcia działań zapobiegawczych oraz mających na celu ograniczenie szkody w środowisku, zapobieżenie kolejnym szkodom i negatywnym ich skutkom.

Należy podkreślić, że opisane wyżej koszty ponoszone przez Wnioskodawcę nie mają charakteru kar, opłat i odszkodowań oraz odsetek od tych zobowiązań z tytułu nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska. Opisane wyżej szkody środowiskowe i ekologiczne występować mogą bowiem także przy zachowaniu przez Wnioskodawcę wszelkich wymogów w zakresie ochrony środowiska.

W przypadku wystąpienia opisanych wyżej szkód, za które Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność, czy to na zasadzie ryzyka (szkody związane z ruchem przedsiębiorstwa, posiadaniem i eksploatacją budynków, budowli i urządzeń technicznych, obowiązek naprawienia których zgodnie z przepisami prawa cywilnego istnieje niezależnie od winy właściciela przedsiębiorstwa lub obiektu), czy to w związku z ustaleniem winy Wnioskodawcy lub działających w jego imieniu pracowników lub osób trzecich za spowodowanie szkody, Wnioskodawca wypłaca osobom poszkodowanym odszkodowania, stosownie do powszechnie obowiązujących przepisów prawa, a w przypadku szkód środowiskowych i ekologicznych ponosi koszty naprawienia tych szkód.

W celu zminimalizowania ryzyka finansowego związanego z możliwością wystąpienia opisanych wyżej szkód, Wnioskodawca zawiera z podmiotami świadczącymi usługi ubezpieczeniowe, umowy ubezpieczenia od wskazanych wyżej ryzyk mogących skutkować powstaniem szkody, za którą Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność. Przedmiotem ubezpieczenia są przede wszystkim szkody wyrządzone w związku z prowadzoną działalnością i posiadanym mieniem wykorzystywanym w ubezpieczonej działalności. Ubezpieczeniem objęta jest w szczególności odpowiedzialność cywilna za szkody osobowe, rzeczowe oraz czyste straty finansowe (w tym utracone korzyści), a także szkody środowiskowe i ekologiczne. Podkreślić należy, że odpowiedzialność Wnioskodawcy za szkody związane z prowadzoną działalnością jest niezależna od faktu wykupienia polisy ubezpieczeniowej. Ubezpieczenie służy w tym przypadku zabezpieczeniu Wnioskodawcy na wypadek wystąpienia roszczeń odszkodowawczych, jednak ma charakter wtórny wobec pierwotnie istniejącego, ciążącego na Wnioskodawcy, obowiązku naprawienia szkody.

Odpowiedzialność ubezpieczyciela, z którym Wnioskodawca zawiera umowę ubezpieczenia, ograniczona jest do wysokości sum gwarancyjnych, limitów odpowiedzialności oraz franszyz określonych w polisie wystawionej na potwierdzenie zawarcia umowy ubezpieczenia. Przez franszyzę redukcyjną należy rozumieć ustaloną w polisie ubezpieczeniowej wartość kwotową lub procentową, o jaką pomniejszana jest wysokość każdego wypłaconego przez ubezpieczyciela odszkodowania. Franszyza integralna natomiast to ustalona w polisie ubezpieczeniowej wartość kwotowa lub procentowa, do wysokości której ciężar szkody ponosi ubezpieczony, a po przekroczeniu której kwota odszkodowania wypłacana jest przez ubezpieczyciela w pełnej wysokości.

W przypadku pokrywania przez Wnioskodawcę szkody z wykorzystaniem posiadanego ubezpieczenia (w przypadku szkód przekraczających wysokość franszyzy), w razie podjęcia przez ubezpieczyciela decyzji o wypłacie odszkodowania (po ustaleniu zasadności roszczenia oraz rozmiaru szkody) wypłata odszkodowania pomniejszana jest o wartość franszyzy. Wnioskodawca zobowiązany jest wówczas do zapłaty franszyzy potrąconej przez ubezpieczyciela przy wypłacie odszkodowania poszkodowanemu, w oparciu o wydaną przez ubezpieczyciela decyzję potwierdzającą odpowiedzialność Wnioskodawcy za powstałą szkodę oraz zgodnie z dyspozycją poszkodowanego dotyczącą sposobu przekazania franszyzy.

W przypadku szkód nieprzekraczających wysokości franszyzy, Wnioskodawca, po dokonaniu analizy zasadności roszczenia oraz wykonaniu czynności związanych z procesem likwidacji szkody, samodzielnie wypłaca poszkodowanemu całe należne odszkodowanie.

W przypadku wystąpienia szkody w środowisku, ubezpieczyciel pokrywa poniesione przez Wnioskodawcę koszty podjętych działań mających na celu ograniczenie szkody w środowisku, zapobieżenia kolejnym szkodom i negatywnym skutkom oraz zwraca poniesione koszty działań naprawczych, podejmowanych w celu naprawy lub zastąpienia w równoważny sposób elementów przyrodniczych lub ich funkcji, które uległy szkodzie. W przypadku szkód środowiskowych i ekologicznych, odpowiedzialność ubezpieczyciela jest również ograniczona do wysokości sum gwarancyjnych, limitów odpowiedzialności oraz franszyz określonych w polisie ubezpieczeniowej. Wnioskodawca zatem nie otrzymuje zwrotu kwoty kosztów poniesionych w związku z działaniami dotyczącymi szkody środowiskowej i ekologicznej, jeżeli wartość szkody nie przekracza kwoty franszyzy.

Reasumując powyższe, Wnioskodawca podkreśla, że niezależnie od tego czy szkoda objęta jest polisą ubezpieczeniową, czy też Wnioskodawca nie zawarł w tym zakresie umowy ubezpieczenia, odpowiedzialność Wnioskodawcy za szkodę oraz wypłacone z tego tytułu odszkodowanie (pokrywające całość szkody lub do wysokości określonej w polisie franszyzy) związane jest z prowadzoną działalnością gospodarczą Wnioskodawcy i stanowi normalne, wynikające z przepisów prawa, następstwo prowadzenia tej działalności.

Wnioskodawca zaznacza ponadto, że wybór formy oraz zakresu ubezpieczenia, a w szczególności istnienia oraz wysokości franszyz, uwarunkowany jest kalkulacją ekonomiczną oraz własną oceną prawdopodobieństwa wystąpienia poszczególnych szkód oraz wysokości związanych z nimi odszkodowań. Regułą jest bowiem, że polisy ubezpieczeniowe zapewniające pokrycie przez ubezpieczyciela szkody w pełnej wysokości, bez pomniejszenia o kwotę franszyzy (której wartość wypłaca poszkodowanemu Wnioskodawca), są istotnie droższe w zakupie, który to koszt może być – w ocenie Wnioskodawcy – nieadekwatny do kosztów samodzielnej likwidacji szkód oraz obowiązku wypłaty odszkodowania. Z tego też względu, partycypowanie przez Wnioskodawcę w kosztach wypłaty odszkodowań do wysokości ustalonych w umowie ubezpieczenia franszyz oraz kosztach likwidacji szkód ma na celu optymalizację (obniżenie) kosztów ponoszonych z tego tytułu. Likwidacja szkód o niskiej wartości jest istotnie tańsza, jeśli jest prowadzona samodzielnie przez Wnioskodawcę, niż jeśli prowadzi ją Zakład Ubezpieczeń.

Ponadto, Wnioskodawca wskazuje, że stosownie do przepisów Prawa energetycznego, na Wnioskodawcy jako podmiocie pełniącym funkcję operatora sieci dystrybucyjnej energii elektrycznej, w wypadku przerw w dostarczaniu energii elektrycznej lub też niedotrzymania parametrów jakościowych dostarczanej energii elektrycznej, ciążą obowiązki związane z wypłacaniem na wniosek odbiorcy energii elektrycznej, bonifikat przewidzianych w Prawie energetycznym. Sposób określenia wysokości bonifikaty wynika aktualnie z rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną (Dz. U. z 2011 r. Nr 189, poz. 1126 ze zm.). Wypłacane przez Wnioskodawcę bonifikaty finansowane są ze środków obrotowych. Bonifikaty wypłacane są w związku z wystąpieniem przerwy w dostarczaniu energii elektrycznej lub niedotrzymania parametrów jakościowych, bez względu na to, czy przerwa lub zmiana parametrów wynika z okoliczności zawinionych przez Wnioskodawcę, czy też z przyczyn od Wnioskodawcy niezależnych (np. warunków atmosferycznych, zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych itp.) Wypłata bonifikaty stanowi obowiązek Wnioskodawcy wynikający z przepisów prawa, realizowany na wniosek odbiorcy energii elektrycznej, dotyczący każdego przedsiębiorcy prowadzącego określonego rodzaju działalność gospodarczą i jest całkowicie niezależna od wykazania przez odbiorcę energii elektrycznej jakiejkolwiek szkody.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę na wypłatę odszkodowań z tytułu szkód osobowych, rzeczowych oraz na pokrycie czystej straty finansowej, jak również koszty związane ze szkodami środowiskowymi i ekologicznymi, których powstanie wiąże się z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą, stanowią koszty uzyskania przychodów, stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych...
2. Czy wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę na wypłatę odbiorcom energii elektrycznej bonifikat stanowią koszty uzyskania przychodu, stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych...
   
   

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1.

W ocenie Wnioskodawcy, wypłacane odszkodowania za szkody osobowe, rzeczowe i na pokrycie czystej straty finansowej, związane z działalnością przedsiębiorstwa oraz wydatki ponoszone na ograniczenie szkód środowiskowych i ekologicznych, stanowią koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W przypadku szkód objętych ochroną wynikającą z zawartej umowy ubezpieczenia, koszt uzyskania przychodu stanowią – zdaniem Wnioskodawcy – odszkodowania wypłacone poszkodowanym przez Wnioskodawcę samodzielnie, w całości lub w części faktycznie zapłaconej przez Wnioskodawcę, w związku z zastrzeżeniem w polisie ubezpieczeniowej kwot franszyz.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

Podana w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych definicja ma charakter ogólny i wskazuje jedynie, że dany wydatek powinien być poniesiony w celu osiągnięcia przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, co oznacza w szczególności, że kosztami uzyskania przychodów są także wydatki nieodnoszące się do konkretnych przychodów lub strumieni przychodów, ale związane z działalnością gospodarczą jako źródłem osiąganych przez podatnika przychodów, wynikające z prowadzenia tej działalności, stanowiące jej normalne następstwo lub realizację obowiązków nałożonych przez odrębne przepisy na każdy podmiot prowadzący określonego rodzaju działalność lub też indywidualnie na danego podatnika.

Na kolejne warunki, wynikające z powyższego sformułowania, wskazuje orzecznictwo oraz doktryna. W pierwszej kolejności wskazuje się, że wydatek musi zostać poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika. Podkreślić należy, że nie stanowią kosztów uzyskania przychodów podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik.

Wydatek musi również być definitywny (rzeczywisty), co należy rozumieć jako bezzwrotne poniesienie danego wydatku. Oczywiście wydatek musi pozostawać w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą i być właściwe udokumentowany.

Uznaje się zatem, że wszystkie poniesione wydatki, które pozostają w związku z osiąganymi przychodami lub z prowadzoną działalnością stanowiącą źródło tych przychodów, po wyłączeniu wydatków enumeratywnie wymienionych w przywołanym art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, stanowić mogą koszt uzyskania przychodów. Właściwa i zgodna z treścią ustawowej regulacji kwalifikacja kosztów uzyskania przychodów powinna brać pod uwagę przeznaczenie wydatku (jego celowość, zasadność dla funkcjonowania podmiotu) oraz potencjalną możliwość (analizowaną w dacie poniesienia wydatku na podstawie obiektywnych przesłanek) przyczynienia się danego wydatku do osiągnięcia przychodu, a także zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, przez co – zdaniem Wnioskodawcy – rozumieć należy także ponoszenie kosztów będących ubocznym, niepożądanym, ale też naturalnym i najczęściej nieuniknionym następstwem prowadzenia działalności w określonym zakresie.

Taki sposób rozumienia przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w odniesieniu do odszkodowań wypłacanych przez podatnika w związku z powstaniem szkody wywołanej ruchem przedsiębiorstwa podatnika, wykorzystywanymi w tym przedsiębiorstwie składnikami majątku oraz z innych przyczyn, których źródłem jest prowadzona działalność gospodarcza stanowiąca źródło przychodów znajduje pełne uznanie w orzecznictwie sądów administracyjnych.

Tytułem przykładu wskazać można, że w wyroku z 21 lipca 2011 r. o sygn. III SA/Wa 2735/10 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził, że kary umowne lub odszkodowania wypłacane z tytułów innych niż ściśle wymienione w przepisie w art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jeśli tylko mają związek z przychodem lub mają na celu zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodu, często zminimalizowanie straty, będą zawsze stanowić koszt uzyskania przychodów. Sąd podkreślił, że ustawodawca w żaden sposób nie dał podstaw do zawężania pojęcia kosztów uzyskania przychodów i zaliczania do nich jedynie wydatków bezpośrednio związanych z konkretnymi przychodami. W przypadku gdy podatnik w momencie podejmowania decyzji o poniesieniu konkretnego wydatku oceni, że obiektywnie przyczyni się on do osiągnięcia przychodów z działalności gospodarczej tego podatnika, organ podatkowy nie może kwestionować zasadności poniesienia tego wydatku i wykluczenia go z kosztów uzyskania przychodów. W przeciwnym przypadku, zdaniem Sądu, żadne przedsięwzięcie gospodarcze nie mogłoby dojść do skutku z obawy przed koniecznością poniesienia od nieudanych transakcji, nie tylko ich kosztów, ale i podatków.

Z kolei w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 11 stycznia 2011 r. o sygn. I SA/Łd 1313/10 skład orzekający wskazał, że jeżeli wypłata odszkodowania oparta jest na odpowiedzialności na zasadzie ryzyka, taki wydatek nie wykracza poza szeroko pojęty zakres działalności gospodarczej. Mieści się w pojęciu kosztów związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Nie wykracza także poza cel działalności jakim jest osiągnięcie przychodu, gdyż możliwość zaistnienia wypadku, za który odpowiedzialność jest oparta na zasadzie ryzyka jest nierozerwalnie związana z normalnym funkcjonowaniem przedsiębiorstwa.

Wnioskodawca podkreśla, że wyrządzenie szkody na osobie lub w mieniu osób trzecich, jak również spowodowanie zagrożenia lub szkody w środowisku naturalnym nie jest działaniem zamierzonym przez Wnioskodawcę.

Wnioskodawca podejmuje wszelkie możliwe i uzasadnione z gospodarczego punktu widzenia kroki celem ograniczenia możliwości wystąpienia tego rodzaju szkód, tym niemniej z uwagi na przedmiot prowadzonej działalności gospodarczej (dystrybucja energii elektrycznej), rodzaj i rozmiar wykorzystywanego majątku, na który składają się urządzenia energetyczne, rozmieszczone w miejscach dostępnych dla osób postronnych, a jednocześnie najczęściej odległych od miejsc prowadzenia działalności przez Wnioskodawcę, zawierających potencjalnie niebezpieczne dla osób, mienia i środowiska części oraz materiały eksploatacyjne, jak również znajdujących się stale pod napięciem elektrycznym sieci energetycznej, Wnioskodawca nawet przy zachowaniu najwyższych standardów zabezpieczenia tych urządzeń oraz dołożeniu wszelkich starań w celu zminimalizowania możliwości powstania szkód, nie posiada możliwości całkowitego zapobieżenia ich występowaniu. Możliwość powstania opisanych w niniejszym wniosku szkód wiąże się więc w sposób nierozerwalny z prowadzoną działalnością gospodarczą, z której Wnioskodawca uzyskuje przychody, co uzasadnia traktowanie powstałych szkód oraz wypłaconych na ich pokrycie odszkodowań (także poniesienie kosztów ochrony i zabezpieczenia środowiska), jako kosztów dotyczących tej działalności, ponoszonych obligatoryjnie w celu zachowania źródła przychodów, stanowiących koszty uzyskania przychodów z tego źródła przychodów.

Wnioskodawca podkreśla ponadto, że skoro nie budzi wątpliwości organów podatkowych ani sądów administracyjnych zasadność zaliczania do kosztów uzyskania przychodów składek ubezpieczeniowych z tytułu zawartych umów ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu szkód wyrządzonych w związku z działalnością przedsiębiorstwa podatnika (np. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 28 lutego 2011 r. nr IBPBI/2/423-1728/10/MS, z 27 maja 2011 r. nr IBPBI/2/423-534/11/BG), to oznacza to, że w swej istocie koszty związane z pokrywaniem takich szkód, czy to bezpośrednio przez podatnika w formie odszkodowania, czy to przez ubezpieczyciela, który przejmuje odpowiedzialność i wypłaca osobom poszkodowanym odszkodowania w zamian za składkę ubezpieczeniową zapłaconą przez podatnika, wykazują związek z działalnością gospodarczą będącą źródłem przychodów uzasadniający zaliczenie ich do kosztów uzyskania przychodów.

W szczególności, na podkreślenie zasługuje okoliczność, że podatnik może całkowicie wyłączyć swoją odpowiedzialność za szkody związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa poprzez zawarcie umowy przewidującej pokrywanie przez ubezpieczyciela pełnej wartości powstałych szkód, jak również jedynie ograniczyć tę odpowiedzialność, dopuszczając w zawartej umowie ubezpieczenia istnienie, względnie wyłączając z zakresu ubezpieczenia niektóre rodzaje szkód. Wybór formy zabezpieczenia przed ryzykiem wystąpienia szkody uzależniony jest od kalkulacji ekonomicznej, tj. wysokości składki ubezpieczenia, którą należało będzie zapłacić ubezpieczycielowi. Niezależnie jednak od tego czy podatnik zapłaci wyższą składkę ubezpieczeniową i wyłączy ryzyko ponoszenia kosztów odszkodowań, czy też obniżając koszt składki w części pokrywać będzie odszkodowania z własnych środków, niezmieniony pozostaje związek zapłaconej składki ubezpieczeniowej lub wypłaconych odszkodowań z prowadzoną działalnością gospodarczą, uzasadniający zaliczenie tych kosztów do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Składka ubezpieczeniowa oraz wypłata odszkodowania stanowią w tym przypadku świadczenia wymienne w tym znaczeniu, że poniesienie tych kosztów zapewnia Wnioskodawcy wywiązanie się z obowiązku naprawienia szkody powstałej w następstwie prowadzonej działalności gospodarczej i nie ma – w ocenie Wnioskodawcy – żadnych podstaw do różnicowania skutków podatkowych ich ponoszenia.

Ponoszone przez Wnioskodawcę wydatki, w części niepodlegającej zwrotowi przez ubezpieczyciela (w zakresie szkód na środowisku) mogą stanowić koszty uzyskania przychodów, ich poniesienie związane jest bowiem z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą i osiąganymi z niej przychodami. Należy jednocześnie podkreślić, że przedmiotowe wydatki nie są objęte dyspozycją art. 16 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, gdyż nie stanowią one kar, opłat czy odszkodowań z tytułu nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska. Ponoszone przez Spółkę wydatki dotyczą bowiem jedynie działań zapobiegających powstaniu lub ograniczających wielkość szkody w środowisku naturalnym, a podstawą ich poniesienia jest wystąpienie określonego rodzaju zagrożeń lub szkód, a nie naruszenie przez Wnioskodawcę jakichkolwiek przepisów w zakresie ochrony środowiska.

W świetle powyższego, uzasadnione jest – zdaniem Wnioskodawcy – stwierdzenie, że wypłacane odszkodowania za szkody osobowe, rzeczowe oraz na pokrycie czystej straty finansowej, związane z działalnością przedsiębiorstwa oraz wydatki ponoszone na zapobieżenie lub ograniczenie szkód środowiskowych i ekologicznych, w części niepokrytej przez ubezpieczyciela na podstawie polisy ubezpieczeniowej, stanowią koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2.

W ocenie Wnioskodawcy, wydatki ponoszone na wypłatę bonifikat wynikających z przerw w dostawach energii oraz niedotrzymania parametrów jakościowych, stanowią koszty uzyskania przychodu stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Mając na uwadze wskazane powyżej, w stanowisku dotyczącym pytania nr 1, wnioski wynikające z interpretacji przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dotyczące kosztów uzyskania przychodów, w tym w szczególności kosztów związanych z zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów, jakim dla Wnioskodawcy jest działalność gospodarcza w zakresie świadczenia usług operatora systemu dystrybucyjnego energii elektrycznej, Wnioskodawca wskazuje, że stosownie do przepisów Prawa energetycznego, przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii jest obowiązane utrzymywać zdolność urządzeń, instalacji i sieci do realizacji zaopatrzenia w energię w sposób ciągły i niezawodny, przy zachowaniu obowiązujących wymagań jakościowych (art. 4 ust. 1 Prawa energetycznego). Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii jest obowiązane zapewnić wszystkim odbiorcom oraz przedsiębiorstwom zajmującym się sprzedażą energii, na zasadzie równoprawnego traktowania, świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji energii, na zasadach i w zakresie określonym w ustawie; świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji energii odbywa się na podstawie umowy o świadczenie tych usług (art. 4 ust. 2 Prawa energetycznego).

Odbiorca, który był dotknięty brakiem dostaw prądu lub spadkiem parametrów jakościowych dostarczanej energii elektrycznej, jest uprawniony do uzyskania bonifikaty pieniężnej. Szczegółowe zasady wypłaty bonifikaty przewidziane są w wiążących Wnioskodawcę przepisach powszechnie obowiązującego prawa, w szczególności w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną (Dz. U. z 2011 r. Nr 189, poz. 1126 ze zm.). Spółka zatem jest obowiązana do wypłaty stosownych bonifikat. Nie jest przy tym istotne, czy przerwa w dostawie prądu lub spadek parametrów był spowodowany koniecznością dokonania napraw, czy też przyczyny związane są z czynnikami zewnętrznymi, np. warunkami atmosferycznymi, zdarzeniami losowymi, klęskami żywiołowymi itp.

Ponoszone przez Wnioskodawcę koszty bonifikat są zatem ściśle związane z przedmiotem prowadzonej działalności gospodarczej, a ich wypłacanie stanowi obowiązek Wnioskodawcy wynikający wprost z przepisów powszechnie obowiązującego prawa. Omawiane koszty mieszczą się w pojęciu kosztów związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa i nie wykraczają poza cel prowadzonej działalności gospodarczej, jakim jest osiąganie przychodów. Możliwość zaistnienia przerwy w dostawie prądu, niezależnie od jej przyczyny, stopnia zawinienia lub braku czyjejkolwiek odpowiedzialności za ten stan, jest bowiem w sposób nierozerwalny i niedający się uniknąć, związana z normalnym funkcjonowaniem przedsiębiorstwa energetycznego.

Podkreślić należy, że wypłacane bonifikaty nie mają charakteru kary administracyjnej, kary umownej, ani też odszkodowania. Funkcją bonifikaty jest bowiem zrekompensowanie odbiorcom braku dostaw energii elektrycznej, niezależnie od tego czy stan ten był w jakimkolwiek stopniu zawiniony przez przedsiębiorstwo energetyczne, a także niezależnie od tego czy odbiorca prądu poniósł z tego tytułu jakąkolwiek szkodę. Wysokość bonifikaty jest również niezależna od wysokości ewentualnej szkody, jeżeli rzeczywiście wystąpiła, i nie służy jej pokryciu – w tym zakresie odbiorcy energii elektrycznej przysługują odrębne roszczenia.

Mając powyższe na uwadze, w ocenie Wnioskodawcy, wypłacane bonifikaty związane są z prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie świadczenia usług dystrybucji energii elektrycznej, stanowią opłaty obowiązkowe, których poniesienie stanowi naturalne następstwo tej działalności w razie wystąpienia okoliczności przewidzianych w przepisach prawa regulujących prawo odbiorcy energii do otrzymania bonifikaty. Skoro zatem bonifikata nie stanowi kary administracyjnej, kary umownej lub odszkodowania wypłacanego w okolicznościach skutkujących wyłączeniem jej z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zdaniem Wnioskodawcy, wydatki związane z wypłatą bonifikat stanowią koszty uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ww. ustawy.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działając z upoważnienia Ministra Finansów, wydał w dniu 21 czerwca 2012 r.:

• postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania nr ILPB3/423-101/12-2/EK w zakresie przedstawionego stanu faktycznego dot. pytania nr 1,
• postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania nr ILPB3/423-101/12-3/EK w zakresie opisanego zdarzenia przyszłego dot. pytania nr 1,
• interpretację indywidualną nr ILPB3/423-101/12-4/EK w zakresie przedstawionego stanu faktycznego dot. pytania nr 2,
• interpretację indywidualną nr ILPB3/423-101/12-5/EK w zakresie opisanego zdarzenia przyszłego dot. pytania nr 2.
  
  

W ww. postanowieniach o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnych tut. Organ stwierdził, co następuje.

Zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Stosownie do art. 3 pkt 2 ww. ustawy, przez przepisy prawa podatkowego należy rozumieć przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych. Znaczenie terminu „ustawy podatkowe” wyjaśnia przy tym art. 3 pkt 1 wskazanej ustawy. Na jego mocy, ilekroć w ustawie jest mowa o ustawach podatkowych, należy przez to rozumieć ustawy dotyczące podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych określające podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, stawki podatkowe oraz regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich.

Wniosek zainteresowanego o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, składany w jego indywidualnej sprawie, może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 14b § 2 ustawy Ordynacja podatkowa). Stosownie do art. 14b § 3 cyt. ustawy, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

Według art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, interpretacja indywidualna zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.

Na mocy art. 14c § 2 ww. ustawy, w razie negatywnej oceny stanowiska wnioskodawcy interpretacja indywidualna zawiera wskazanie prawidłowego stanowiska wraz z uzasadnieniem prawnym.

Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej podlega opłacie w wysokości 40 zł, którą należy wpłacić w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku. W przypadku wystąpienia w jednym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej odrębnych stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych pobiera się opłatę od każdego przedstawionego we wniosku odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego (art. 14f § 1 i § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Zgodnie z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, w sprawach dotyczących interpretacji indywidualnej stosuje się odpowiednio przepisy art. 120, art. 121 § 1, art. 125, art. 129, art. 130, art. 135-137, art. 140, art. 143, art. 165a, art. 168, art. 169 § 1-2, art. 170 i art. 171 oraz przepisy rozdziału 5, 6, 10 i 23 działu IV.

Należy ponadto zaznaczyć, że instytucja interpretacji indywidualnej gwarantuje ochronę prawną w zakresie określonym przepisami art. 14k – art. 14n ustawy Ordynacja podatkowa, w przypadku zastosowania się zainteresowanego do wydanego na jego rzecz rozstrzygnięcia. W myśl art. 14k § 1 ww. ustawy, zastosowanie się do interpretacji indywidualnej przed jej zmianą lub przed doręczeniem organowi podatkowemu odpisu prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną nie może szkodzić wnioskodawcy, jak również w przypadku nieuwzględnienia jej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej.

Jak wynika z treści powołanych przepisów, przedmiotem wniosku o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego może być ocena prawna danego stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego, dotyczącego wnioskodawcy, dokonywana na gruncie przepisów prawa podatkowego. Organ wydający interpretację rozstrzyga, czy zainteresowany prawidłowo ocenia kwestię wpływu zaistnienia opisanej sytuacji faktycznej na jego obowiązki i uprawnienia wynikające z unormowań prawa podatkowego. Zarówno stan faktyczny, jak i zdarzenie przyszłe przedstawiane we wniosku muszą być skonkretyzowane i dotyczyć zindywidualizowanego podmiotu.

Status zainteresowanego posiada każdy podmiot, który chce uzyskać interpretację indywidualną w celu prawidłowej realizacji swoich praw i obowiązków w sferze prawa podatkowego – w celu wyjaśnienia bądź ułożenia swoich interesów w sferze prawa podatkowego. Innymi słowy, do uzyskania interpretacji indywidualnej legitymowany jest podmiot, dla którego określony stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe może rodzić konsekwencje w sferze stosunków podatkowoprawnych. Przedmiotem interpretacji mogą być zatem takie sytuacje faktyczne, które dotyczą sfery odpowiedzialności podatkowej wnioskodawcy, obowiązku podatkowego lub zobowiązania podatkowego wnioskodawcy. Wyjątek od tej zasady przewiduje wyłącznie art. 14n § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

Za takim rozumieniem pojęcia zainteresowanego przemawia wykładnia systemowa art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa. W szczególności, mając na uwadze unormowania art. 14k – 14n tej ustawy, należy wskazać, że zastosowanie się do uzyskanej interpretacji indywidualnej jest możliwe, jeżeli rozstrzygnięcie to dotyczy kwestii objęcia zainteresowanego – ściślej sytuacji faktycznej jaka zaistniała lub zaistnieje po stronie zainteresowanego – zakresem zastosowania normy prawnej zawartej w interpretowanym przepisie prawa podatkowego (z zastrzeżeniem art. 14n § 1 ustawy Ordynacja podatkowa). Przedmiotem interpretacji mogą być zatem przepisy prawa podatkowego zawierające normy prawne adresowane do wnioskodawcy – normy, do których wnioskodawca mógłby się zastosować.

Należy ponadto zauważyć, że przewidziany przez ustawodawcę zakres i sposób realizacji ochrony prawnej związanej z zastosowaniem się do interpretacji indywidualnej, odnosi się wyłącznie do interpretacji przepisów materialnego prawa podatkowego. Prowadzi to do wniosku, że zakres przedmiotowy omawianej instytucji obejmuje przepisy materialnego prawa podatkowego (przepisy odnoszące się do źródeł powstania obowiązku podatkowego, zobowiązania podatkowego, odpowiedzialności podatkowej, normujące elementy konstrukcyjne podatku) – przedmiotem interpretacji indywidualnej wydawanej w trybie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie mogą być natomiast przepisy o innym charakterze.

Rozważając funkcję gwarancyjną instytucji interpretacji indywidualnej, należy również podkreślić, że zastosowanie się do uzyskanej interpretacji ze skutkiem ochronnym jest możliwe wyłącznie wówczas, gdy rzeczywiście zaistniały stan faktyczny jest tożsamy ze stanem faktycznym lub zdarzeniem przyszłym przedstawionym we wniosku o jej wydanie. Okoliczności takie, jak nieprecyzyjne sformułowanie wniosku, pominięcie elementów stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) istotnych z punktu widzenia ich oceny prawnej, wskazanie elementów stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), które nie pojawiają się w rzeczywiście zaistniałym stanie faktycznym, mają wpływ na kwestię możliwości skorzystania z ochrony prawnej przewidzianej przepisami Ordynacji podatkowej. Podany we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe), stanowiąc jedyną faktyczną podstawę udzielonej interpretacji indywidualnej, wyznacza zatem granice, w jakich interpretacja będzie mogła wywołać określone w ustawie skutki prawne.

Mając na względzie powyższe, należy stwierdzić, że sama definicja przepisów prawa podatkowego zawarta w art. 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej, nie jest wystarczająca dla określenia zakresu przedmiotowego interpretacji indywidualnej. Oceniając, czy konkretny wniosek dotyczący interpretacji przepisów prawa podatkowego może podlegać merytorycznemu rozpatrzeniu w ramach procedury uregulowanej w Rozdziale la Działu II Ordynacji podatkowej, należy mieć na względzie charakter omawianej instytucji.

Ocena kwestii możliwości wszczęcia ww. rodzaju postępowania wymaga ponadto rozważenia, czy sposób skonstruowania problemowego zagadnienia, stanowiącego przedmiot wniosku, daje możliwość wydania interpretacji indywidualnej, zawierającej elementy wymagane dla tego rodzaju rozstrzygnięcia i spełniającej funkcje założone przez ustawodawcę.

Mając na uwadze powyższe, wskazać należy, iż przedstawiony we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej stan faktyczny / opis zdarzenia przyszłego nie wykazuje cech indywidualizujących go w stopniu umożliwiającym dokonanie właściwej oceny zaprezentowanego przez Spółkę własnego stanowiska w sprawie. Mianowicie, w związku z charakterem prowadzonej działalności gospodarczej (dystrybucja energii elektrycznej) oraz wykorzystywanych w niej urządzeń technicznych i instalacji (w szczególności urządzenia sieci elektroenergetycznej, takie jak: linie, słupy, kable, transformatory, przyłącza, kanalizacja kablowa, budynki stacji transformatorowych, budynki i budowle itp.; zlokalizowane na obszarze kilku województw, w miejscach trudno dostępnych, jak i gęsto zamieszkanych, narażone na działania sił przyrody, warunków atmosferycznych, niewłaściwego działania prądu elektrycznego, jak i osób trzecich, w tym samych odbiorców energii elektrycznej; służące dystrybucji energii elektrycznej, ze swej natury zagrażającej mieniu oraz życiu i zdrowiu osób i zwierząt), występują różnego rodzaju zdarzenia, w następstwie których Spółka ponosi odpowiedzialność cywilną za szkody z nimi związane. Tym samym, zakres przedstawionego stanu faktycznego / opisanego stanu przyszłego jest bardzo szeroki, w szczególności nie dotyczy określonych kategorii spraw, lecz wszystkich zdarzeń (także tych nieprzewidywalnych), w związku z zaistnieniem których Spółka ponosi odpowiedzialność cywilną za szkody z nimi związane. Co za tym idzie, nie można na podstawie tak sformułowanego stanu faktycznego / zdarzenia przyszłego wydać indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, gdyż taka interpretacja nosiłaby wszelkie znamiona interpretacji ogólnej, o której mowa w art. 14a ustawy Ordynacja podatkowa.

Analiza wniosku Spółki z dnia 14 marca 2012 r. wskazuje, iż liczba zaistniałych stanów faktycznych / możliwych zdarzeń przyszłych jest nieograniczona. Już z samego wskazania, że odpowiedzialność Wnioskodawcy „dotyczyć może” szkód na osobie, mieniu oraz czystych strat finansowych (w tym utraconych korzyści), a także że Wnioskodawca „może być” zobowiązany do poniesienia kosztów związanych ograniczeniem powstałych szkód środowiskowych i ekologicznych lub zapobieżeniu ich negatywnym skutkom wynika, że przedmiotem wniosku jest nieokreślona liczba wariantów.

I tak, jednym z rodzajów szkód jakie wiązać się mogą z działalnością prowadzoną przez Spółkę są szkody rzeczowe, stanowiące wyrażony w pieniądzu uszczerbek poniesiony przez osobę trzecią wskutek uszkodzenia, zniszczenia lub utraty mienia, w tym także utracone korzyści, które osoba ta mogłaby osiągnąć, gdyby nie wystąpiło uszkodzenie, zniszczenie lub utrata mienia, w następstwie zdarzenia. Jak wskazano we wniosku, przedmiotem szkody rzeczowej mogą być „przykładowo” sprzęt gospodarstwa domowego, sprzęt komputerowy, urządzenia techniczne, instalacje i wszelkie inne urządzenia elektryczne, a także straty w produkcji rolnej, zwierzęta domowe i hodowlane. Okoliczność, że szkody te mogą powstawać z różnego rodzaju przyczyn, zarówno losowych (np. kradzieże, wandalizm, błędy pracowników, zerwanie przewodów linii), związanych z działaniem sił natury (np. huragany, opady atmosferyczne, wyładowania atmosferyczne itp.), jak i awarii i usterek technicznych (awarie, iskrzenie, przepięcia, niewłaściwe parametry jakościowe energii, stan techniczny urządzeń, prace eksploatacyjne, przerwy w dostawie energii, porażenia itp.), a także działaniami osób trzecich, powoduje dalsze „zwielokrotnienie” liczby zaistniałych stanów faktycznych / zdarzeń przyszłych, bowiem każda z wymienionych przykładowo we wniosku szkód rzeczowych może zaistnieć na skutek którejkolwiek z podanych przykładowo przez Spółkę przyczyny.

Kolejnym rodzajem szkód, za które Spółka może ponosić odpowiedzialność, są szkody osobowe, przez które rozumieć należy wyrażony w pieniądzu uszczerbek poniesiony przez osobę trzecią wskutek uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia lub śmierci, w tym także utracone korzyści, które osoba poszkodowana mogłaby osiągnąć gdyby nie doznała uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia lub śmierci, w następstwie zdarzenia. Wśród świadczeń należnym poszkodowanym z tytułu szkód osobowych Spółka wymienia: zadośćuczynienie za doznaną krzywdę z tytułu uszkodzenia ciała, jednorazowe odszkodowanie, rentę z tytułu zwiększonych potrzeb, rentę z tytułu utraconego dochodu i rentę odszkodowawczą dla członków rodziny. Ilość stanów faktycznych / zdarzeń przyszłych również i w tym przypadku może być nieograniczona, bowiem Spółka podaje, iż opisane szkody osobowe mogą powstać z różnego rodzaju przyczyn. Należą do nich przykładowo: upadek na śliskiej nawierzchni, porażenie prądem elektrycznym czy to w wyniku kontaktu osoby trzeciej z zerwanym przewodem elektrycznym, czy to wejścia na prawidłowo zabezpieczone, w dobrym stanie technicznym, urządzenie energetyczne; zatrucie pokarmowe podczas imprezy zorganizowanej przez Wnioskodawcę, zsunięcie się śniegu itp.

Kolejny rodzaj szkód stanowi czysta strata finansowa, czyli wyrażony w pieniądzu uszczerbek poniesiony przez osobę trzecią wskutek innych okoliczności niż skutkujące powstaniem szkody osobowej i rzeczowej.

Ponadto, Spółka ponosi ryzyko wystąpienia szkód środowiskowych i szkód ekologicznych. Szkody mogą powstawać np. poprzez emisję, wydzielenie, rozrzucenie, rozpylenie, rozlanie, wyciek, wypompowanie, wylanie, opróżnienie, wtłoczenie, wyrzucenie, usunięcie itp. substancji chemicznych i wynikają z prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej, posiadania mienia lub wprowadzenia do obrotu produktu.

W przypadku wystąpienia ww. szkód, za które Spółka ponosi odpowiedzialność, czy to na zasadzie ryzyka (szkody związane z ruchem przedsiębiorstwa, posiadaniem i eksploatacją budynków, budowli i urządzeń technicznych, obowiązek naprawienia których zgodnie z przepisami prawa cywilnego istnieje niezależnie od winy właściciela przedsiębiorstwa lub obiektu), czy to w związku z ustaleniem winy Spółki lub działających w jego imieniu pracowników lub osób trzecich za spowodowanie szkody, Wnioskodawca wypłaca osobom poszkodowanym odszkodowania, stosownie do powszechnie obowiązujących przepisów prawa, a w przypadku szkód środowiskowych i ekologicznych ponosi koszty naprawienia tych szkód.

Dodatkowo, w ramach nieokreślonej liczby stanów faktycznych / zdarzeń przyszłych, Wnioskodawca wskazuje, iż w celu zminimalizowania ryzyka finansowego związanego z możliwością wystąpienia opisanych szkód, Wnioskodawca zawiera z podmiotami świadczącymi usługi ubezpieczeniowe, umowy ubezpieczenia od wskazanych wyżej ryzyk mogących skutkować powstaniem szkody, za którą Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność.

Odpowiedzialność ubezpieczyciela, z którym Wnioskodawca zawiera umowę ubezpieczenia, ograniczona jest do wysokości sum gwarancyjnych, limitów odpowiedzialności oraz franszyz określonych w polisie wystawionej na potwierdzenie zawarcia umowy ubezpieczenia.

W przypadku pokrywania przez Wnioskodawcę szkody z wykorzystaniem posiadanego ubezpieczenia (w przypadku szkód przekraczających wysokość franszyzy), w razie podjęcia przez ubezpieczyciela decyzji o wypłacie odszkodowania (po ustaleniu zasadności roszczenia oraz rozmiaru szkody) wypłata odszkodowania pomniejszana jest o wartość franszyzy. Wnioskodawca zobowiązany jest wówczas do zapłaty franszyzy potrąconej przez ubezpieczyciela przy wypłacie odszkodowania poszkodowanemu, w oparciu o wydaną przez ubezpieczyciela decyzję potwierdzającą odpowiedzialność Wnioskodawcy za powstałą szkodę oraz zgodnie z dyspozycją poszkodowanego dotyczącą sposobu przekazania franszyzy.

W przypadku szkód nieprzekraczających wysokości franszyzy, Wnioskodawca, po dokonaniu analizy zasadności roszczenia oraz wykonaniu czynności związanych z procesem likwidacji szkody, samodzielnie wypłaca poszkodowanemu całe należne odszkodowanie.

Natomiast w przypadku wystąpienia szkody w środowisku, ubezpieczyciel pokrywa poniesione przez Wnioskodawcę koszty podjętych działań mających na celu ograniczenie szkody w środowisku, zapobieżenia kolejnym szkodom i negatywnym skutkom oraz zwraca poniesione koszty działań naprawczych, podejmowanych w celu naprawy lub zastąpienia w równoważny sposób elementów przyrodniczych lub ich funkcji, które uległy szkodzie. W przypadku szkód środowiskowych i ekologicznych, odpowiedzialność ubezpieczyciela jest również ograniczona do wysokości sum gwarancyjnych, limitów odpowiedzialności oraz franszyz określonych w polisie ubezpieczeniowej. Wnioskodawca zatem nie otrzymuje zwrotu kwoty kosztów poniesionych w związku z działaniami dotyczącymi szkody środowiskowej i ekologicznej, jeżeli wartość szkody nie przekracza kwoty franszyzy.

Mając na względzie powyższe, stwierdzić należy, iż taka konstrukcja przedstawionego stanu faktycznego / przyszłej sytuacji faktycznej nie pozwala na uznanie, że wniosek Spółki dotyczy wydania interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, w szczególności nie pozwala na określenie liczby zaistniałych stanów faktycznych / zdarzeń przyszłych, które miałyby być objęte zakresem przedmiotowym żądanego rozstrzygnięcia.

W istocie jedynym przejawem zindywidualizowania sprawy będącej przedmiotem wniosku jest wskazanie Spółki jako podmiotu, którego obowiązków podatkowych miałaby dotyczyć interpretacja indywidualna. Pozostałe elementy (podmiotowe i przedmiotowe), które powinny służyć zdefiniowaniu przedmiotowej sprawy (w szczególności z uwagi na zakres i sposób realizacji ochrony prawnej związanej z omawianą instytucją) pozostają niezindywidualizowane – zostały przedstawione jako przykłady możliwych zdarzeń. Nota bene, sama Spółka podkreśla ich przykładowy charakter, wskazując, iż: „odpowiedzialność Spółki dotyczyć może”, „Wnioskodawca może być zobowiązany”, przedmiotem szkody rzeczowej mogą być przykładowo”, „opisane szkody mogą powstawać z różnego rodzaju przyczyn”, „należą do nich przykładowo”.

Jednocześnie, z uwagi na niedającą się określić liczbę stanów faktycznych / zdarzeń przyszłych, realizujących się w opisanych we wniosku sytuacjach i wynikających z charakteru prowadzonej przez Spółkę działalności, nie ma możliwości usunięcia wskazanej przeszkody dla merytorycznego rozpatrzenia wniosku poprzez jego uzupełnienie – w tym doprecyzowanie przedstawionej sytuacji faktycznej / opisanej przyszłej sytuacji faktycznej w trybie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa. Tut. Organ nie jest ponadto w stanie ocenić kwestii wypełnienia przez Spółkę wymogu formalnego uiszczenia opłaty od wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej – wysokości należnej opłaty, o której mowa w art. 14f § 1 i § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, jest ona bowiem uzależniona od liczby przedstawionych we wniosku stanów faktycznych / zdarzeń przyszłych.

Wskazane cechy wniosku Spółki nie pozwalają zatem na uznanie, że stanowi on wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie w rozumieniu art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

Na mocy stosowanego odpowiednio, zgodnie z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, przepisu art. 165a § 1 tej ustawy, gdy wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej został wniesiony przez osobę niebędącą zainteresowanym lub z jakichkolwiek innych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte, organ wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania.

Jak wyjaśniono, w przedmiotowej sprawie istnieją przeszkody dla wydania żądanego przez Spółkę rozstrzygnięcia. W związku z powyższym, w oparciu o przepis art. 14h w zw. z 165a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, postanowiono jak w sentencji.

Pismami z dnia 02 lipca 2012 r. (data wpływu 04 lipca 2012 r.) Wnioskodawca – reprezentowany przez Pełnomocnika – złożył zażalenie na postanowienia Ministra Finansów działającego przez organ upoważniony Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 21 czerwca 2012 r. nr ILPB3/423-101/12-2/EK oraz ILPB3/423-101/12-3/EK.

W dniu 02 sierpnia 2012 r. po ponownym rozpoznaniu sprawy, na skutek złożonego zażalenia, Minister Finansów działający przez organ upoważniony Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu wydał postanowienia nr ILPB3/423Z-8/12-2/BN oraz ILPB3/423Z-9/12-2/BN, w których uznał, że zarzuty zawarte w przedmiotowych zażaleniach nie zasługują na uwzględnienie i utrzymał w mocy zaskarżone postanowienia z dnia 21 czerwca 2012 r. nr ILPB3/423-101/12-2/EK oraz ILPB3/423-101/12-3/EK.

W związku z powyższym, Strona – reprezentowana przez Pełnomocnika – wystosowała w dniu 29 sierpnia 2012 r. (data nadania w polskiej placówce pocztowej: 29 sierpnia 2012 r.) skargi skierowane do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu za pośrednictwem tut. Organu, w których wniosła o uchylenie zaskarżonych postanowień.

Odpowiedzi na ww. skargi zostały udzielone pismami z dnia 03 października 2012 r. znak ILPB3/4240-54/12-2/BN oraz ILPB3/4240-55/12-2/BN, w których tut. Organ stwierdził, iż zarzuty zawarte w skargach nie zasługują na uwzględnienie i w związku z powyższym brak jest podstaw do uchylenia zaskarżonych postanowień jako naruszających prawo. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wniósł o oddalenie skarg.

Po rozpoznaniu sprawy, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wydał w dniu 28 listopada 2012 r. wyroki o sygn. akt I SA/Po 840/12 oraz I SA/Po 841/12, w których uchylił zaskarżone postanowienia i poprzedzające je postanowienia Ministra Finansów działającego przez organ upoważniony Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 21 czerwca 2012 r. nr ILPB3/423-101/12-2/EK oraz ILPB3/423-101/12-3/EK i uznał, że skargi zasługują na uwzględnienie.

Jak wskazał Sąd, przedmiotowy zakres postępowania interpretacyjnego wyznacza treść wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, gdyż wnioskowy charakter postępowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnej oraz systemowe odczytanie art. 14b - 14h ustawy Ordynacja podatkowa prowadzą do konkluzji, że organ wydający interpretację jest niejako „związany” merytorycznie zakresem problemu prawnego jaki strona przedłoży we wniosku.

W kontekście powyższego, Sąd zauważył, iż istotna w rozpatrywanej sprawie jest dyspozycja normy zawartej w art. 14g § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, w myśl której wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej niespełniający wymogów określonych w art. 14b § 3 ww. ustawy pozostawia się bez rozpatrzenia. W rozdziale 1a ustawy Ordynacja podatkowa brak jest zatem przepisu, który nadawałby organom podatkowym uprawnienie do uzupełnienia wniosku o elementy prawne lub faktyczne. W konsekwencji, w sytuacji, gdy we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego podatnik wskaże określoną okoliczność faktyczną, lecz w sposób nieprecyzyjny lub powodujący wątpliwości organu interpretacyjnego, to w trybie art. 14h w zw. z art. 169 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa należy wezwać wnioskodawcę do dokonania stosownych uzupełnień i dookreśleń kwestii faktycznych, które warunkują prawidłowe rozpatrzenie wniosku pod kątem wykładni prawa podatkowego.

W ocenie Sądu, stanowisko Organu, zgodnie z którym wniosek Skarżącej ma zbyt abstrakcyjny charakter i nie zawiera elementów koniecznych do wydania interpretacji indywidualnej nie zasługuje na aprobatę. Z postanowień wydanych w analizowanej sprawie wynika, że Organ uznał się za uprawniony do oceny stopnia hipotetyczności kwestii objętych wnioskiem o interpretację i od stopnia tej hipotetyczności uzależnił możliwość udzielenia odpowiedzi na pytanie zawarte we wniosku lub odmowę udzielenia tej odpowiedzi. Tymczasem, zdaniem Sądu, Organ nie posiada uprawnienia do uzależnienia udzielenia merytorycznej odpowiedzi od stopnia hipotetyczności stanów faktycznych / zdarzeń przyszłych, w tym od ilości tych stanów faktycznych / zdarzeń przyszłych opisanych we wniosku o wydanie interpretacji.

W opinii Sądu, przepis art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, pozwala podatnikowi na sformułowanie wniosku dotyczącego stanu faktycznego (które może być w pewnych aspektach hipotetyczne i abstrakcyjne) lub / oraz zdarzenia przyszłego (zdarzenia hipotetycznego, abstrakcyjnego, które dopiero ma lub może się zdarzyć). Jak wskazał Sąd, Organ skupiając swoją uwagę na sposobie opisania we wniosku stanu faktycznego / zdarzenia przyszłego uznał, że ich liczba jest praktycznie nieograniczona, zatem wniosek zmierza do uzyskania interpretacji o charakterze ogólnym, a jego celem jest nie tyle uzyskanie gwarancji ze strony Organu, ale otrzymanie informacji dla celów poznawczych. Zdaniem Sądu, stanowisko Organu zmierza w istocie do nałożenia na wnioskodawcę obowiązku jednoznacznego sformułowania opisu stanu faktycznego / zdarzenia przyszłego z wykluczeniem jego warunkowego, abstrakcyjnego charakteru oraz opisania zamkniętego katalogu stanów faktycznych / zdarzeń przyszłych.

Mając na uwadze powyższe, Sąd podzielił pogląd orzecznictwa, zgodnie z którym Minister Finansów w tego rodzaju sprawach nie posiada uprawnienia do uzależnienia udzielenia merytorycznej odpowiedzi od stopnia hipotetyczności stanu faktycznego / zdarzenia przyszłego opisanego we wniosku. W ocenie Sądu, brak jest zatem podstaw do zawężania pojęcia „stanu faktycznego” / „zdarzenia przyszłego” w rozumieniu art. 14b § 2 ustawy Ordynacja podatkowa wyłącznie do zdarzeń pewnych, czy planowanych wobec braku normatywnej definicji tego pojęcia. Również ilość przedstawionych we wniosku stanów faktycznych / zdarzeń przyszłych nie może determinować udzielenie bądź odmowę wydania interpretacji, albowiem jak wynika z treści art. 14b § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, wniosek o interpretację może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Wobec powyższego, nie ma przeszkód do takiego zredagowania wniosku o interpretację, w którym Skarżąca rozważa szereg różnych elementów przedstawionych stanów faktycznych / zdarzeń przyszłych, które mogą, ale nie muszą zaistnieć. Przy czym, jeśli ich katalog nie jest zamknięty, ewentualna interpretacja znajdzie zastosowanie jedynie do tych zdarzeń enumeratywnie wymienionych we wniosku.

Wobec powyższego, oczekiwania Organu co do sposobu formułowania wniosku o interpretację indywidualną, a dotyczące stworzenia zamkniętego katalogu stanów faktycznych dotyczących odpowiedzialności na zasadzie ryzyka i jednocześnie wyeliminowania ich hipotetyczności kreują pozaustawowe warunki wydania interpretacji podatkowej i jako takie nie mogą stanowić podstawy do odmowy wszczęcia postępowania interpretacyjnego w trybie art. 165a ustawy Ordynacja podatkowa.

Dodatkowo, jak wskazał Sąd, jeżeli Organ miał wątpliwości, co do przedstawionych stanów faktycznych / zdarzeń przyszłych i oczekiwał ich doprecyzowania, to był On uprawniony i zobowiązany do zastosowania art. 169 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, a nie do odmowy wszczęcia postępowania.

Za nieuzasadniony Sąd uznał zaś zarzut naruszenia art. 139 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, gdyż przepis ten nie znajduje zastosowania w procedurze wydawania interpretacji z mocy art. 14h ww. ustawy. Terminy załatwiania spraw dotyczących interpretacji zostały uregulowane w treści art. 14d ustawy Ordynacja podatkowa i zgodnie z tym przepisem indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaje się bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku. Odmowa merytorycznego rozpoznania wniosków o interpretacje poprzez wydanie postanowień obu instancji, to działanie oparte na obowiązujących przepisów prawa, tak więc nawet wobec późniejszego zakwestionowania tych działań przez Sąd za bezpodstawny należy uznać zarzut naruszenia art. 125 ustawy Ordynacja podatkowa statuującego zasadę szybkości postępowania.

Końcowo, Sąd stwierdził, iż rzeczą Organu przy ponownym rozpatrywaniu wniosku będzie wnikliwa analiza wniosku Skarżącej, która zadała pytanie o stany faktyczne / zdarzenia przyszłe w rozumieniu art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. Organ podatkowy winien zbadać, czy Skarżąca prawidłowo ocenia stan prawnopodatkowy w odniesieniu do każdego stanu faktycznego / zdarzenia przyszłego.

W dniu 04 lutego 2013 r. do tut. Organu wpłynęły prawomocne od dnia 15 stycznia 2013 r. wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 28 listopada 2012 r. o sygn. akt I SA/Po 840/12 oraz I SA/Po 841/12.

Uwzględniając uzasadnienie ww. wyroków tut. Organ pismem z dnia 19 kwietnia 2013 r. wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku o:

1. doprecyzowanie przedstawionego stanu faktycznego / zdarzenia przyszłego poprzez:
   • wskazanie okoliczności, które doprowadziły / prowadzą do powstania szkód osobowych na skutek „upadku na śliskiej nawierzchni, porażenia prądem elektrycznym czy to w wyniku kontaktu osoby trzeciej z zerwanym przewodem elektrycznym, czy to wejścia na prawidłowo zabezpieczone, w dobrym stanie technicznym urządzenie energetyczne; zatrucia pokarmowego podczas imprezy zorganizowanej przez Wnioskodawcę, zsunięcia się śniegu” i ich związku z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą;
   • wyjaśnienie, co należy rozumieć pod pojęciem „czystej straty finansowej”, w tym szczegółowe przedstawienie okoliczności powstania tego rodzaju szkód, a więc „innych okoliczności niż skutkujących powstaniem szkody osobowej i rzeczowej”;
   • wyjaśnienie, jak należy rozumieć stwierdzenie, iż szkody rzeczowe mogą być spowodowane „działaniami osób trzecich, w tym samych odbiorców energii elektrycznej”;
   • wskazanie, co należy rozumieć przez stwierdzenie, iż Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność czy to na zasadzie ryzyka (szkody związane z ruchem przedsiębiorstwa, posiadaniem i eksploatacją budynków, budowli i urządzeń technicznych, obowiązek naprawienia których zgodnie z przepisami prawa cywilnego istnieje niezależnie od winy właściciela przedsiębiorstwa lub obiektu), czy to w związku z ustaleniem winy Wnioskodawcy lub działających w jego imieniu pracowników lub osób trzecich za spowodowanie szkody;
   • wskazanie, na podstawie jakich przepisów prawa, określonych we wniosku jako „powszechnie obowiązujące przepisy prawa”, Wnioskodawca wypłaca poszkodowanym odszkodowania, a w przypadku szkód środowiskowych i ekologicznych ponosi koszty naprawienia tych szkód;
   • wyjaśnienie, jak należy odczytywać stwierdzenie Wnioskodawcy, iż „opisane wyżej szkody środowiskowe i ekologiczne występować mogą bowiem także przy zachowaniu przez Wnioskodawcę wszelkich wymogów w zakresie ochrony środowiska” – użycie przez Wnioskodawcę określenia „także” może sugerować, że wymogi w zakresie ochrony środowiska nie zawsze są przez Spółkę zachowywane;
   • wskazanie, jakiego rodzaju koszty obejmują „koszty naprawienia szkód środowiskowych i ekologicznych”;
   • wskazanie, jakiego rodzaju koszty obejmują „koszty związane ze szkodami środowiskowymi i ekologicznymi”, o których mowa w pytaniu, w kontekście informacji zawartej we wniosku, że „Wnioskodawca w razie wystąpienia szkody lub ryzyka wystąpienia szkody, zobowiązany jest do podjęcia działań zapobiegawczych oraz mających na celu ograniczenie szkody w środowisku, zapobieżenie kolejnym szkodom i negatywnym ich skutkom” oraz że „w przypadku szkód środowiskowych i ekologicznych ponosi koszty naprawienia tych szkód”, a także stwierdzenia zawartego we własnym stanowisku w sprawie, iż „wydatki ponoszone na ograniczenie szkód środowiskowych i ekologicznych stanowią koszty uzyskania przychodów (…)”;
   • wyjaśnienie, czy szkody środowiskowe i ekologiczne (np. poprzez emisję, wydzielenie, rozrzucenie, rozpylenie, rozlanie, wyciek, wypompowanie, wylanie, opróżnienie, wtłoczenie, wyrzucenie, usunięcie itp. substancji chemicznych) powstały na skutek jakiegokolwiek zawinienia ze strony Spółki poprzez niezachowanie staranności wymaganej w danych warunkach, czy niedopełnienie ciążących na Niej obowiązków
   • wniesienie opłaty w wysokości 80 zł

– w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

W odpowiedzi na powyższe, w piśmie uzupełniającym z dnia 26 kwietnia 2013 r. Wnioskodawca wyjaśnił co następuje.

1. Odnośnie okoliczności związanych z powstaniem szkód osobowych i ich związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą (część I, tiret pierwsze Wezwania).

Przedmiotem zapytania Wnioskodawcy są zdarzenia faktyczne jakie wydarzyły się w przeszłości oraz zidentyfikowane przez Wnioskodawcę zdarzenia przyszłe, których zaistnienie jest możliwe. Wspólną cechą opisanych we Wniosku zdarzeń jest wystąpienie szkody osobowej, rzeczowej lub w postaci czystej straty finansowej w okolicznościach związanych z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą. Związek z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy opisanych we Wniosku zdarzeń polega na tym, że źródłem szkody są działania Wnioskodawcy (występujących w imieniu Wnioskodawcy osób) mieszczące się w zwykłym zakresie prowadzonej działalności gospodarczej lub składniki majątku rzeczowego Wnioskodawcy wykorzystywane w prowadzonej działalności gospodarczej. Związek powyższy ma również wymiar formalno - prawny, tj. Wniosek dotyczy takich zdarzeń faktycznych i przyszłych, których odpowiedzialność cywilną za wyrządzoną szkodę ponosi Wnioskodawca z uwagi na swój status prawny przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą i posiadającego składniki majątku wchodzące w skład prowadzonego przedsiębiorstwa (przepisy te wskazane zostaną w dalszej części niniejszego uzupełnienia).

Odnosząc się z kolei do konkretnych przypadków powstania szkód osobowych, które zostały opisane we Wniosku wskazać należy, że:

• upadek na śliskiej nawierzchni to upadek osoby fizycznej na śliskiej nawierzchni, której śliskość wynika z właściwości fizycznych materiału z jakiego wykonana jest nawierzchnia, zamoczenia wodą (deszcz, mokre obuwie), lodem, śniegiem, skutkujący uszczerbkiem na zdrowiu (złamanie, stłuczenie), do którego dochodzi na gruncie, budowli lub w budynku stanowiącym własność Wnioskodawcy lub wykorzystywanym w działalności przedsiębiorstwa Wnioskodawcy na innej podstawie prawnej;
• porażenie prądem elektrycznym w wyniku kontaktu osoby fizycznej z jakimkolwiek elementem sieci elektroenergetycznej stanowiącej składnik przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, zerwanym przewodem elektrycznym, który uległ zerwaniu w wyniku awarii technicznej albo działania czynników atmosferycznych (wiatr, opad, temperatura), na które Wnioskodawca nie ma wpływu, pozostającym pod napięciem do czasu zidentyfikowania uszkodzenia oraz zabezpieczenia miejsca zdarzenia przez służby Wnioskodawcy; zdarzenia takie powstają w wyniku działania praw fizyki; porażenie prądem elektrycznym nastąpić może także w przypadku przejścia osoby fizycznej w miejscu, w którym zerwany przewód dotyka ziemi (napięcie krokowe) lub dotknięcie innego przedmiotu, którego dotyka uszkodzony element sieci elektroenergetycznej będący pod napięciem;
• porażenie prądem elektrycznym w wyniku wejścia na prawidłowo zabezpieczone, w dobrym stanie technicznym urządzenie energetyczne to świadome wejście osoby do stacji transformatorowej (kontenerowej lub słupowej) lub na liniowe urządzenia przesyłowe (linia elektroenergetyczna) należące do Wnioskodawcy, poprzez sforsowanie zabezpieczeń; celowe spowodowanie zwarcia przewodów; zdarzeniom takim towarzyszą z reguły akty wandalizmu i / lub kradzieży elementów infrastruktury sieciowej;
• zatrucie pokarmowe podczas imprezy zorganizowanej przez Wnioskodawcę dotyczy potencjalnie każdego spotkania, imprezy integracyjnej lub warsztatów doskonalących umiejętności pracowników Wnioskodawcy, podczas której podawane są posiłki (w dowolnej formie), będące źródłem zatrucia pokarmowego. Wniosek dotyczy wyłącznie takich przypadków zatrucia, które występują w przypadku imprez, których organizatorem jest Wnioskodawca i nie jest możliwe wskazanie innego podmiotu ponoszącego odpowiedzialność za jakość dostarczanych produktów gastronomicznych (np. podwykonawcy);
• zsunięcie się śniegu to spowodowanie szkody na osobie fizycznej lub prawnej wskutek zsunięcia się śniegu z dachu lub innej powierzchni (parapetów, ścian) budynku lub budowli należącej do Wnioskodawcy i wykorzystywanej w prowadzonej działalności gospodarczej. Proces gromadzenia się śniegu oraz występowania zsunięć uzależniony jest od warunków atmosferycznych, na które Wnioskodawca nie ma wpływu. Wnioskodawca, stosownie do przepisów prawa budowlanego, jako właściciel lub zarządca nieruchomości jest natomiast zobowiązany zapewnić, dochowując należytej staranności, bezpieczne użytkowanie obiektu w razie wystąpienia czynników zewnętrznych oddziałujących na obiekt, takich jak m.in. intensywne opady atmosferyczne (w tym opady śniegu). Wnioskiem objęte są takie przypadki zsunięcia śniegu, którym Wnioskodawca, pomimo dochowania należytej staranności nie mógł zapobiec.
  
  

2. Odnośnie pojęcia czystej straty finansowej (część I, tiret drugie Wezwania).

Czysta strata finansowa to wyrażony w pieniądzu uszczerbek poniesiony przez osobę trzecią (fizyczną lub prawną) wskutek innych okoliczności niż wymienione w definicji szkody osobowej i rzeczowej (definicje szkody rzeczowej i osobowej zawarte zostały we Wniosku).

Okoliczności powstania czystej straty finansowej związane są z niewykonaniem przez Wnioskodawcę zobowiązań. Szczególnie należy tu wskazać na przypadki niewykonania zobowiązań wynikających z umów o dostarczenie energii elektrycznej w stosunku do odbiorców powstałe w wyniku: przerwy w dostawie energii elektrycznej, nieterminowego oddawania urządzeń, sieci, instalacji do eksploatacji, przekroczenia czasu planowanych przerw w dostawie energii elektrycznej, redukcji zarezerwowanych wielkości zdolności przesyłowych między Krajowym Systemem Elektroenergetycznym (KSE) a innymi systemami elektroenergetycznymi. Szkoda w postaci czystej straty finansowej powstanie, gdy Wnioskodawca we wskazanych wyżej okolicznościach nie dostarczy energii elektrycznej w terminie lub o parametrach określonych w umowie, przez co odbiorca energii nie będąc w stanie wykonać podjętych zobowiązań lub planów z powodu braku zasilania, poniesie stratę finansową (np. odbiorca – zakład produkcyjny może doznać szkody polegającej na stratach finansowych w zaplanowanej produkcji).

Wniosek o wydanie interpretacji dotyczy takich zdarzeń faktycznych i przyszłych, w których odpowiedzialność cywilną za powstałą stratę finansową szkodę ponosi Wnioskodawca. Przepisy prawa stanowiące podstawę ponoszenia odpowiedzialności przez Wnioskodawcę wskazane zostaną w dalszej części niniejszego uzupełnienia.

3. Odnośnie możliwości spowodowania szkody przez działanie osób trzecich lub samego odbiorcy energii elektrycznej (część I, tiret trzecie Wezwania).

Szkoda rzeczowa spowodowana działaniem osoby trzeciej, w tym samych odbiorców energii elektrycznej, w odróżnieniu od szkód wynikających ze zdarzeń losowych np. na skutek działania czynników atmosferycznych, awarii technicznych, zdarzeń nadzwyczajnych (np. trzęsienia ziemi itp.) występuje, gdy pierwotną przyczyną wywołania szkody przez składniki majątku należące do przedsiębiorstwa Wnioskodawcy jest działanie osoby trzeciej stanowiące ingerencję w ten majątek np. spowodowanie przez kierowcę pojazdu mechanicznego kolizji drogowej, podczas której uszkodzeniu ulega linia zasilająca posesję. Powstają wówczas zwarcia, przepięcia, w wyniku których odbiorcy energii elektrycznej mogą doznać szkody rzeczowej w postaci uszkodzenia instalacji i urządzeń elektrycznych na posesji, możliwe jest również porażenie prądem elektrycznym i powstanie pożaru itp. Odbiorca energii może wyrządzić szkodę także poprzez własne działania skutkujące bezprawną ingerencją w urządzenia elektroenergetyczne należące do Wnioskodawcy, np. podczas dokonywania wycinki drzewa opadające na linię elektroenergetyczną gałęzie i konary powodują zwarcie, które może z kolei spowodować szkody rzeczowe u odbiorców. Kolejnym przykładem jest świadoma ingerencja odbiorcy energii w układ pomiarowo - rozliczeniowy należący do Wnioskodawcy wskutek czego może dojść do zwarć, przepięć, asymetrii napięć u samego odbiorcy.

Wniosek o wydanie interpretacji dotyczy takich zdarzeń faktycznych i przyszłych, w których odpowiedzialność cywilną za powstałą szkodę ponosi Wnioskodawca. Przepisy prawa stanowiące podstawę ponoszenia odpowiedzialności przez Wnioskodawcę wskazane zostaną w dalszej części niniejszego uzupełnienia.

4. Odnośnie ponoszenia przez Wnioskodawcę odpowiedzialności na zasadzie ryzyka lub winy (część I, tiret czwarte Wezwania).

Odszkodowania, których dotyczą pytania wskazane we Wniosku, są wypłacane (będą wypłacane w przyszłości) przez Wnioskodawcę z tytułu szkód, za które odpowiedzialność Wnioskodawca ponosi na wskazanych poniżej podstawach prawnych. Opis zawarty we Wniosku wskazywał na wynikające z przepisów prawa powszechnie obowiązującego (przede wszystkim Kodeksu cywilnego) podstawy prawne ponoszenia przez Wnioskodawcę odpowiedzialności za poszczególne rodzaje szkód opisanych we Wniosku, w zależności od okoliczności powstania danej szkody. Tytułem uzupełnienia informacji podanych we Wniosku wskazać można co następuje.

Odpowiedzialność na zasadzie ryzyka stanowi formę odpowiedzialności niezależną od winy podmiotu odpowiedzialnego, wynikającą z samego faktu zaistnienia okoliczności wskazanych w przepisach prawa. Podstawowe znaczenie w zakresie odpowiedzialności ponoszonej przez Wnioskodawcę za szkody opisane we Wniosku ma przepis art. 435 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym: prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Z kolei stosownie do art. 433 Kodeksu cywilnego, za szkodę wyrządzoną wyrzuceniem, wylaniem lub spadnięciem jakiegokolwiek przedmiotu pomieszczenia jest odpowiedzialny ten, kto pomieszczenie zajmuje, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą zajmujący pomieszczenie nie ponosi odpowiedzialności i której działaniu nie mógł zapobiec. Odpowiedzialność powyższa jest również niezależna od winy i ponosi ją każdy użytkownik pomieszczenia, w tym również Wnioskodawca z tytułu nieruchomości zajmowanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Kolejną formę odpowiedzialności stanowi natomiast odpowiedzialność na zasadzie winy, wynikająca z art. 415 Kodeksu cywilnego: kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Wskazać należy, że wina w rozumieniu prawnym przybierać może różne postacie, w szczególności rozróżnia się winę umyślną i nieumyślną.

Ponadto źródło odpowiedzialności Wnioskodawcy stanowi przepis art. 430 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym, kto na własny rachunek powierza wykonanie czynności osobie, która przy wykonywaniu tej czynności podlega jego kierownictwu i ma obowiązek stosować się do jego wskazówek, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną z winy tej osoby przy wykonywaniu powierzonej jej czynności (chodzi tu w szczególności o odpowiedzialność Wnioskodawcy za szkody powstałe na skutek działań pracowników Wnioskodawcy) oraz przepis art. 429 Kodeksu cywilnego: kto powierza wykonanie czynności drugiemu, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną przez sprawcę przy wykonywaniu powierzonej mu czynności, chyba że nie ponosi winy w wyborze albo że wykonanie czynności powierzył osobie, przedsiębiorstwu lub zakładowi, które w zakresie swej działalności zawodowej trudnią się wykonywaniem takich czynności (odpowiedzialność Wnioskodawcy za szkody wyrządzone przez zatrudnionych podwykonawców).

5. Odnośnie wskazania podstaw prawnych odpowiedzialności Wnioskodawcy za szkody w środowisku naturalnym (część I, tiret piąte Wezwania).

Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność za szkody wyrządzone w środowisku naturalnym oraz ponosi koszty związane z naprawieniem tych szkód na podstawie:

• ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.);
• ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150);
• ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz. U. z 2007 r. Nr 75, poz. 493 z późn. zm.);
• ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1059 z późn. zm.).
  
  

6. Odnośnie zachowania przez Wnioskodawcę wymogów w zakresie ochrony środowiska (część I, tiret szóste Wezwania).

Zagrożenia dla środowiska, jakie występują lub mogą wystąpić w przyszłości podczas eksploatacji przez Wnioskodawcę obiektów elektroenergetycznych są w głównej mierze spowodowane zjawiskami atmosferycznymi, które mogą wywoływać awarie techniczne, a te w konsekwencji np. pożar. Drugą najczęstszą przyczyną szkód środowiskowych jest bezprawna ingerencja osób trzecich, dewastacje obiektów, kradzieże transformatorów, którym towarzyszy rozszczelnienie kadzi, a w następstwie tego np. wyciek oleju transformatorowego bądź syciwa do gruntu lub wody. Wnioskodawca wskazuje, że wymogi w zakresie ochrony środowiska są przez Niego zachowywane, natomiast stwierdzenie zawarte we Wniosku miało na celu podkreślenie, że w przypadku wystąpienia opisanych wyżej zdarzeń, niezależnych od Wnioskodawcy, na które Wnioskodawca nie ma żadnego wpływu, wystąpienie szkód środowiskowych możliwe jest nawet przy zachowaniu wszelkich standardów i wymogów prawnych w zakresie ochrony środowiska.

7. Odnośnie wskazania rodzajów kosztów naprawienia szkód środowiskowych i ekologicznych (część I, tiret siódme i ósme Wezwania).

W przypadku wystąpienia zdarzenia powodującego zanieczyszczenie środowiska (wody, gruntu, powietrza) niebezpiecznymi substancjami Wnioskodawca, na podstawie art. 9 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz. U. z 2007 r. Nr 75, poz. 493 z późn. zm.), podejmuje działania zmierzające do likwidacji powstałego zdarzenia.

W związku z powyższym, Wnioskodawca ponosi następujące koszty:

• działań w celu ograniczenia szkody w środowisku, zapobieżenia kolejnym szkodom i negatywnym skutkom dla zdrowia ludzi lub dalszemu osłabieniu funkcji elementów przyrodniczych, w tym: natychmiastowego skontrolowania zaistniałego zdarzenia, powstrzymania, usunięcia lub ograniczenia w inny sposób zanieczyszczeń lub innych szkodliwych czynników. Czynności te wiążą się z poniesieniem kosztów: zakupu czynników i substancji chemicznych przeciwdziałających skażeniu, wykonania prac ziemnych i terenowych, zatrudnienia podwykonawców świadczących usługi w zakresie ochrony środowiska;
• działań naprawczych – są to działania ograniczające lub tymczasowe, podejmowane w celu naprawy lub zastąpienia w równoważny sposób elementów przyrodniczych lub ich funkcji, które uległy szkodzie. Czynności te wiążą się z poniesieniem kosztów: zakupu czynników i substancji chemicznych przeciwdziałających skażeniu i służących oczyszczeniu gleby i wody, wykonania prac ziemnych i terenowych polegających na przywróceniu naturalnego ukształtowania terenu, równowagi przyrodniczej i walorów krajobrazowych, kosztów zadrzewiania i zalesiania, tworzenia skupień roślinności oraz reintrodukcji zniszczonych gatunków (koszty sadzonek, prac ogrodniczych i ziemnych). Kosztem powyższych prac może być również koszt zatrudnienia podwykonawców świadczących usługi w zakresie ochrony środowiska;
• działań zapobiegawczych – podejmowane w związku ze zdarzeniem, działaniem lub zaniechaniem powodującym bezpośrednie zagrożenie szkodą w środowisku, w celu zapobieżenia szkodzie lub zmniejszenia szkody, w szczególności wyeliminowanie lub ograniczenie emisji.
  
  

Wnioskodawca podtrzymuje własne stanowisko wyrażone we Wniosku, że wskazane wyżej koszty ponoszone w okolicznościach opisanych we Wniosku (uwzględniając niniejsze uzupełnienie) stanowią koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

8. Odnośnie wyjaśnienia, czy szkody środowiskowe i ekologiczne powstają na skutek okoliczności zawinionych przez Wnioskodawcę, w tym braku staranności lub niedopełnienia obowiązków (część I, tiret dziewiąte Wezwania).

Wnioskodawca wskazuje, że wszystkie realizowane przez Niego inwestycje spełniają obowiązujące normy i przepisy w zakresie ochrony środowiska. Powyższe zapewnione jest przez przepisy prawa, bowiem inwestycje podejmowane przez Wnioskodawcę muszą posiadać decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach, zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięć do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. Nr 257, poz. 2573 z późn. zm.). Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach określa, czy wymagany jest raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. W przypadku, jeśli inwestycje znajdują się na terenach Parków Narodowych, Krajobrazowych lub Natura 2000, raport taki może być wymagany. Wówczas organ, który wydaje decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia dla danej inwestycji, występuje do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska (RDOŚ) o opinię w sprawie konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko tej inwestycji. Po zasięgnięciu opinii RDOŚ, organ ten może wydać postanowienie o konieczności wykonania raportu oddziaływania na środowisko i określa zakres tego raportu.

Tak więc każda prowadzona inwestycja musi spełniać wymogi prawne dotyczące ochrony środowiska, co podlega weryfikacji i bieżącej kontroli przez uprawnione do tego organy publiczne oraz na bieżąco przez Wnioskodawcę.

Wnioskodawca wskazuje, że pytania zawarte we Wniosku dotyczą kosztów związanych z naprawieniem szkód w środowisku naturalnym, które to szkody powstały pomimo zachowania przez Wnioskodawcę staranności wymaganej w danych warunkach oraz pomimo wypełnienia ciążących na Wnioskodawcy obowiązków w zakresie ochrony środowiska.

Jednocześnie wniosek został uzupełniony o opłatę w wysokości 80 zł, która wpłynęła na konto Izby Skarbowej w Poznaniu w dniu 29 kwietnia 2013 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego – uwzględniając uzasadnienie wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 28 listopada 2012 r. sygn. akt I SA/Po 840/12 oraz I SA/Po 841/12 – stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za:

• prawidłowe w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na wypłatę odszkodowań z tytułu szkód osobowych w części dotyczącej szkód powstałych na skutek upadku na śliskiej nawierzchni, porażenia prądem elektrycznym w wyniku kontaktu osoby trzeciej z zerwanym przewodem elektrycznym, zatrucia pokarmowego podczas imprezy zorganizowanej przez Wnioskodawcę, zsunięcia się śniegu;
• nieprawidłowe w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na wypłatę odszkodowań z tytułu szkód osobowych w części dotyczącej szkód powstałych na skutek porażenia prądem elektrycznym w wyniku wejścia na prawidłowo zabezpieczone urządzenie energetyczne;
• prawidłowe w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na wypłatę odszkodowań z tytułu szkód rzeczowych w części dotyczącej szkód powstałych z przyczyn losowych, szkód związanych z działaniem sił natury, awarii i usterek technicznych (z wyłączeniem szkód powstałych na skutek niewłaściwych parametrów jakościowych energii) oraz działaniem osób trzecich (z wyjątkiem działań samego odbiorcy energii elektrycznej);
• nieprawidłowe w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na wypłatę odszkodowań z tytułu szkód rzeczowych w części dotyczącej szkód związanych z awariami i usterkami technicznymi powstałymi na skutek niewłaściwych parametrów jakościowych energii oraz szkód związanych z działaniem samych odbiorców energii elektrycznej;
• prawidłowe w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na pokrycie „czystej straty finansowej” w części dotyczącej szkód powstałych w wyniku niedostarczenia energii elektrycznej w terminie;
• nieprawidłowe w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na pokrycie „czystej straty finansowej” w części dotyczącej szkód powstałych w wyniku niedostarczenia energii elektrycznej o parametrach określonych w umowie;
• prawidłowe w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztów związanych ze szkodami środowiskowymi i ekologicznymi.
  
  

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają art. 15 i art. 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (…).

W konstrukcji podatku dochodowego od osób prawnych, zdefiniowanie pojęcia kosztu uzyskania przychodu, a więc kategorii niezbędnej dla ustalenia dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania, ma podstawowe znaczenie. Nieprawidłowe zakwalifikowanie konkretnego wydatku do tej kategorii skutkować będzie bowiem błędnym ustaleniem wysokości dochodu, a tym samym zaniżeniem zobowiązania z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych.

Definicja kosztów uzyskania przychodów zawiera następujące kryteria, jakie musi spełnić dany wydatek, aby mógł być zaliczony do tej kategorii:

1. wydatek poniesiony jest w celu uzyskania przychodów, lub
2. wydatek poniesiony jest w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, oraz
3. poniesiony wydatek nie zalicza się do żadnego z wydatków określonych w zamkniętym katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodu określonym w art. 16 ust. 1 cytowanej ustawy.
   
   

Zatem, aby dany wydatek poniesiony przez podatnika uznać za koszt uzyskania przychodu dla potrzeb podatku dochodowego od osób prawnych, wydatek ten musi spełniać łącznie kryteria a i c lub kryteria b i c.

Należy przy tym zauważyć, że definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach, należy zaś zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Uznanie danego wydatku za koszt uzyskania przychodów jest możliwe tylko wtedy, gdy z prawidłowo i rzetelnie udokumentowanych zdarzeń wynika ponad wszelką wątpliwość, iż jest to wydatek celowy i racjonalnie uzasadniony. Zatem to podatnik zobowiązany jest wykazać nie tylko fakt poniesienia danego wydatku, ale także jego celowość i racjonalność. Przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów, nie można uznać za koszt wydatków, których charakter budzi wątpliwości.

Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,
• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
  
  

W tym miejscu należy zauważyć, iż ustawodawca nie definiuje, co należy rozumieć pod pojęciami: „w celu” osiągnięcia przychodu, jak i „zachowanie” lub „zabezpieczenie” źródła przychodów.

Zgodnie z definicjami zawartymi w Słowniku języka polskiego PWN, pojęcie:

1. „celowość” oznacza: „przydatność do jakichś potrzeb”, „świadome zmierzanie do celu”, „taki przebieg zjawisk, zdarzeń, działań ludzkich, jakby w swym rozwoju zmierzały one do określonego celu”,
2. „zabezpieczyć” oznacza: „zapewnienie ochrony przed czymś niebezpiecznym lub szkodliwym”, „uczynienie bezpiecznym”, „zapewnienie utrzymania czegoś w dotychczasowym stanie”, „zapewnienie komuś środków do życia”, „zapewnienie zaspokojenia roszczenia lub wykonanie kary”, natomiast
3. „zachować” oznacza: „pozostać w posiadaniu czegoś”, „dochować coś w niezmienionym stanie mimo upływu czasu lub niesprzyjających okoliczności”, „uchronić przed zapomnieniem”.
   
   

Można więc przyjąć, iż koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów to takie koszty, które są poniesione w trakcie dążenia do uzyskania przychodów. Określony cel musi być widoczny w momencie ponoszenia kosztu. Ponadto poniesione koszty winny omawiany cel realizować lub co najmniej zakładać jego realność. Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to takie koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu występowały w nienaruszonym stanie oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast jako zabezpieczenie źródła przychodów powinno się przyjmować koszty poniesione na ochronienie istniejącego źródła przychodów, w taki sposób, aby to źródło funkcjonowało w bezpieczny sposób.

Zgodnie z powołanym wcześniej art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (…).

Tak więc jedynie taki wydatek, który spełnia wymienione warunki może być uznany za koszt uzyskania przychodu oraz uczestniczyć w obliczeniu dochodu do opodatkowania (art. 7 ust. 1 i 2 ww. ustawy).

Konieczność uchwycenia „celowościowego” („koszty poniesione w celu”) związku pomiędzy wydatkiem a uzyskaniem przychodu lub zachowaniem bądź zabezpieczeniem źródła przychodów, wymaga oceny przesłanek, jakimi kierował się podatnik oraz uwarunkowań determinujących poniesienie wydatku, z których powinna wynikać racjonalność i gospodarcze uzasadnienie określonego działania podatnika.

Zasadniczo, aby można było zaliczyć poniesione wydatki do kosztów uzyskania przychodów, działania podatnika muszą zmierzać w celu uzyskania przychodu i być wyraźnie skierowane na uzyskanie tego przychodu. Kosztami podatkowymi będą więc zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskiwanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodu, nawet wówczas gdy z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

Nie oznacza to jednak, że każdy wydatek poniesiony przez podatnika w ramach prowadzonej działalności gospodarczej należy uznać za koszt podatkowy, gdyż prowadziłoby to w praktyce do przerzucania na finanse państwa całego ryzyka związanego z określonym przedsięwzięciem gospodarczym.

Jednocześnie zauważyć należy, iż zgodnie z ogólną zasadą zaliczania określonych wydatków do kosztów uzyskania przychodów wynikających z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, spełnienie przez określony wydatek warunków, o jakich mowa w zdaniu pierwszym art. 15 ust. 1 nie stanowi bezwarunkowo o kosztowym charakterze określonego wydatku, ponieważ normę z art. 15 ust. 1 dopełnia (dookreśla) treść art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób (przewidującego wyłączenie określonych wydatków z kategorii kosztów podatkowych), co wprost wynika z odesłania z art. 15 ust. 1 zdanie pierwsze in fine.

I tak, na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 19 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar, opłat i odszkodowań oraz odsetek od tych zobowiązań z tytułu nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska.

Do grupy wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów ustawodawca zaliczył też m.in. kary umowne i odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług (art. 16 ust. 1 pkt 22 cyt. ustawy).

Jak wynika z powołanego przepisu, w katalogu wydatków nieuznawanych za koszty podatkowe nie uwzględniono wszelkich odszkodowań i kar umownych związanych z umowami dostawy towarów lub wykonania robót bądź usług, a wyłącznie kary umowne i odszkodowania z tytułu:

• wad dostarczonych towarów,
• wad wykonanych robót i usług,
• zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad,
• zwłoki w usunięciu wad towarów,
• zwłoki w usunięciu wad wykonywanych robót i usług.
  
  

Ustawodawca nie stawia wymogu, by poniesiony koszt przyniósł konkretny przychód, lecz żeby był poniesiony w celu jego osiągnięcia. Przy kwalifikacji wydatków do kosztów uzyskania przychodów należy więc uwzględnić przeznaczenie wydatku (jego celowość) oraz potencjalną możliwość przyczynienia się danego wydatku do osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów (na podstawie obiektywnych przesłanek). Jednakże zapłacone odszkodowanie, często uzasadnione z ekonomicznego punktu widzenia, nie przesądza jeszcze o tym, że wydatek taki stanowi koszt podatkowy. Przy kwalifikacji wydatków do kosztów uzyskania przychodów powinno się brać pod uwagę potencjalną możliwość przyczynienia się danego wydatku do osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

W przedmiocie sprawy, w związku z charakterem prowadzonej przez Spółkę działalności oraz wykorzystywanych w niej urządzeń technicznych i instalacji, nawet przy zachowaniu najwyższych standardów bezpieczeństwa oraz zabezpieczenia i dozoru poszczególnych obiektów, zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami, Wnioskodawca nie może zapobiec występowaniu nieprzewidzianych zdarzeń, w następstwie których ponosi odpowiedzialność cywilną za szkody powstałe w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Odpowiedzialność Spółki dotyczyć może szkód na osobie, mieniu oraz czystych strat finansowych (w tym utraconych korzyści). Z uwagi na przedmiot prowadzonej działalności gospodarczej oraz charakterystykę techniczną wykorzystywanych w tej działalności urządzeń, na skutek zdarzeń niedających się przewidzieć i uniknąć, Wnioskodawca może być zobowiązany do poniesienia kosztów związanych z ograniczeniem powstałych szkód środowiskowych i ekologicznych lub zapobieżeniu ich negatywnym skutkom.

Jak wskazano powyżej, jednym z rodzajów szkód, za które Wnioskodawca ponosić może odpowiedzialność w związku z prowadzoną działalnością są szkody osobowe, przez które rozumieć należy wyrażony w pieniądzu uszczerbek poniesiony przez osobę trzecią wskutek uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia lub śmierci, w tym także utracone korzyści, które osoba poszkodowana mogłaby osiągnąć gdyby nie doznała uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia lub śmierci, w następstwie zdarzenia. Do świadczeń, należnych poszkodowanym z tytułu szkód osobowych zalicza się zadośćuczynienie za doznaną krzywdę z tytułu uszkodzenia ciała, jednorazowe odszkodowanie, renta z tytułu zwiększonych potrzeb, renta z tytułu utraconego dochodu i renta odszkodowawcza dla członków rodziny. Opisane szkody mogą powstawać z różnego rodzaju przyczyn, przykładowo: upadek na śliskiej nawierzchni, porażenie prądem elektrycznym czy to w wyniku kontaktu osoby trzeciej z zerwanym przewodem elektrycznym, czy to wejścia na prawidłowo zabezpieczone, w dobrym stanie technicznym urządzenie energetyczne; zatrucie pokarmowe podczas imprezy zorganizowanej przez Wnioskodawcę, czy zsunięcie się śniegu.

Mając na uwadze fakt, że każdy poniesiony przez podatnika wydatek należy oceniać indywidualnie, uznać należy, że wydatki poniesione na wypłatę odszkodowań z tytułu szkód osobowych w części dotyczącej szkód powstałych na skutek upadku na śliskiej nawierzchni, porażenia prądem elektrycznym w wyniku kontaktu osoby trzeciej z zerwanym przewodem elektrycznym, zatrucia pokarmowego podczas imprezy zorganizowanej przez Wnioskodawcę oraz zsunięcia się śniegu, winny zostać zakwalifikowane do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jako wydatki związane z funkcjonowaniem Spółki, gdzie decydujące znaczenie będzie miał związek poniesionych wydatków z zabezpieczeniem źródła przychodów.

Takiego związku nie można natomiast zauważyć w przypadku wydatków poniesionych na wypłatę odszkodowań z tytułu szkód osobowych powstałych na skutek porażenia prądem elektrycznym w wyniku wejścia na prawidłowo zabezpieczone, w dobrym stanie technicznym urządzenie energetyczne.

Jak zauważono już wcześniej, przy kwalifikowaniu określonego wydatku do kosztów uzyskania przychodów trzeba brać pod uwagę zarówno przeznaczenie wydatku (jego celowość, racjonalność, zasadność, niezbędność); jak i możliwość przyczynienia się wydatku do osiągnięcia przychodów bądź zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodów. W świetle powyższego, trudno jest uznać wydatek poniesiony na wypłatę odszkodowań z tytułu szkód osobowych powstałych w związku z ww. zdarzeniem za spełniające warunki określone w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, skoro – jak wskazała Spółka – odszkodowanie to związane jest ze świadomym i nieuprawnionym wejściem osoby do stacji transformatorowej lub na liniowe urządzenia przesyłowe, któremu często towarzyszą akty wandalizmu i / lub kradzieży elementów infrastruktury sieciowej. Argumentem przemawiającym za możliwością zaliczenia ww. wydatku do kosztów uzyskania przychodów nie może być okoliczność, iż Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność na zasadzie ryzyka, bowiem ww. szkoda osobowa powstała na skutek działania osób trzecich a nie Spółki, i to działań naruszających prawo.

Podobnie, kosztem uzyskania przychodu nie będą wydatki poniesione przez Spółkę na wypłatę odszkodowań z tytułu szkód rzeczowych związanych z nieuprawnionym działaniem samych odbiorców energii elektrycznej.

Wobec powyższego, wydatki poniesione na wypłatę odszkodowań z tytułu szkód osobowych powstałych na skutek porażenia prądem elektrycznym w wyniku wejścia na prawidłowo zabezpieczone, w dobrym stanie technicznym urządzenie energetyczne należące do Wnioskodawcy, a także szkód rzeczowych związanych z nieuprawnionym działaniem samych odbiorców energii elektrycznej, nie stanowi kosztu uzyskania przychodów, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Kolejnym rodzajem szkód opisanych we wniosku są szkody rzeczowe stanowiące wyrażony w pieniądzu uszczerbek poniesiony przez osobę trzecią wskutek uszkodzenia, zniszczenia lub utraty mienia, w tym także utracone korzyści, które osoba ta mogłaby osiągnąć, gdyby nie wystąpiło uszkodzenie, zniszczenie lub utrata mienia w następstwie zdarzenia. Przedmiotem szkody rzeczowej mogą być przykładowo: sprzęt gospodarstwa domowego, sprzęt komputerowy, urządzenia techniczne, instalacje i wszelkie inne urządzenia elektryczne, a także straty w produkcji rolnej, zwierzęta domowe i hodowlane. Opisane szkody mogą powstawać z różnego rodzaju przyczyn, zarówno losowych (np. kradzieże, wandalizm, błędy pracowników, zerwanie przewodów linii), związanych z działaniem sił natury (np. huragany, opady atmosferyczne, wyładowania atmosferyczne itp.), jak i awarii i usterek technicznych (awarie, iskrzenie, przepięcia, niewłaściwe parametry jakościowe energii, stan techniczny urządzeń, prace eksploatacyjne, przerwy w dostawie energii, porażenia itp.), a także działaniami osób trzecich.

Mając na uwadze fakt, że każdy poniesiony przez podatnika wydatek należy oceniać indywidualnie, uznać należy, że wydatki poniesione na wypłatę odszkodowań z tytułu szkód rzeczowych powstałych z przyczyn losowych, szkód związanych z działaniem sił natury, awarii i usterek technicznych (z wyłączeniem szkód powstałych na skutek niewłaściwych parametrów jakościowych energii) oraz działaniem osób trzecich (z wyłączeniem działań samego odbiorcy energii elektrycznej) winny zostać zakwalifikowane do kosztów uzyskania przychodów, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jako wydatki związane z funkcjonowaniem Spółki, gdzie decydujące znaczenie będzie miał związek poniesionych wydatków z zabezpieczeniem źródła przychodów.

Należy przy tym zauważyć, iż nie bez znaczenia w przedmiotowej sprawie pozostawać będzie fakt dochowania przez Spółkę należytej staranności, zwłaszcza jeśli się zważy, iż wydatki poniesione na wypłatę odszkodowań z tytułu szkód rzeczowych powstały / mogą powstać na skutek awarii i usterek technicznych, w tym stanu technicznego urządzeń.

Kolejny rodzaj szkód stanowi „czysta strata finansowa”, czyli wyrażony w pieniądzu uszczerbek poniesiony przez osobę trzecią (fizyczną lub prawną) wskutek innych okoliczności niż wymienione w definicji szkody osobowej i rzeczowej. Jak wskazano we wniosku, szkoda w postaci czystej straty finansowej powstaje, gdy Wnioskodawca nie dostarczy energii elektrycznej w terminie lub o parametrach określonych w umowie.

W kontekście powyższego, należy zwrócić uwagę na treść art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

W konsekwencji, do kosztów podatkowych nie zalicza się sankcji cywilnoprawnych w formie kar umownych czy odszkodowań z tytułów wymienionych w art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Ustawodawca kierował się w tym względzie zasadą, aby nie premiować przypadków nienależytego wykonania zobowiązania.

Zasadniczą kwestią do oceny zasadności zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych na potrzeby przedmiotowej sprawy jest wykładnia pojęcia „wad wykonanych usług”. Omawiana ustawa nie definiuje pojęcia „wadliwy”, stąd też słowo to należy tłumaczyć w sposób powszechnie przyjęty w języku polskim, a zgodnie z Nowym Słownikiem Języka Polskiego (PWN, Warszawa, 2003 r.) słowo to oznacza tyle co „mający wady, usterki, defekty, wskazujący braki, błędy, niewłaściwy, nieprawidłowy, niepoprawny”.

W analizowanej sytuacji, szkoda w postaci czystej straty finansowej powstanie m.in. na skutek niedostarczenia energii elektrycznej o parametrach określonych w umowie.

Mając na względzie powyższe okoliczności faktyczne, stwierdzić należy, iż wydatek na pokrycie czystej straty finansowej powstałej w wyniku niedostarczenia przez Spółkę energii o parametrach określonych w umowie, a także wydatek na wypłatę odszkodowań z tytułu szkód rzeczowych związanych z awariami i usterkami technicznymi powstałymi na skutek niewłaściwych parametrów jakościowych energii, stosownie do postanowień art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie może być uważany za koszt uzyskania przychodów.

Kosztem tym będzie natomiast wydatek poniesiony przez Spółkę na pokrycie czystej straty finansowej powstałej w wyniku niedostarczenia energii elektrycznej w terminie. Wydatek ten nie jest bowiem związany z wadą wykonanej usługi i jako związany z funkcjonowaniem Spółki oraz zabezpieczeniem źródła Jej przychodów może stanowić koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika również, iż Spółka – w związku z przedmiotem prowadzonej działalności – ponosi ryzyko wystąpienia szkód środowiskowych i szkód ekologicznych (np. poprzez emisję, wydzielenie, rozrzucenie, rozpylenie, rozlanie, wyciek, wypompowanie, wylanie, opróżnienie, wtłoczenie, wyrzucenie, usunięcie itp. substancji chemicznych), wynikające z prowadzonej działalności gospodarczej, posiadania mienia lub wprowadzenia do obrotu produktu.

Jak wskazano w piśmie uzupełniającym, zagrożenia dla środowiska, jakie występują lub mogą wystąpić w przyszłości podczas eksploatacji przez Spółkę obiektów elektroenergetycznych są w głównej mierze spowodowane zjawiskami atmosferycznymi, które mogą wywoływać awarie techniczne, a te w konsekwencji np. pożar. Drugą najczęstszą przyczyną szkód środowiskowych jest bezprawna ingerencja osób trzecich, dewastacje obiektów, kradzieże transformatorów, którym towarzyszy rozszczelnienie kadzi, a w następstwie np. wyciek oleju transformatorowego bądź syciwa do gruntu lub wody.

Ponadto, jak podano we wniosku, opisane wyżej koszty nie mają charakteru kar, opłat i odszkodowań oraz odsetek od tych zobowiązań z tytułu nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Mając na uwadze powyższe, a także uwzględniając okoliczność, iż wymogi w zakresie ochrony środowiska są przez Spółkę zachowywane a wystąpienie szkód środowiskowych możliwe jest nawet przy zachowaniu wszelkich standardów i wymogów prawnych w zakresie ochrony środowiska, stwierdzić należy, iż koszty związane z naprawieniem szkód w środowisku naturalnych wypełniają warunki pozwalające na zaliczenie ich do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Dodatkowo, tut. Organ pragnie zauważyć, że pełna weryfikacja prawidłowości zaliczenia przedmiotowych wydatków do kosztów uzyskania przychodów może być dokonana jedynie w toku postępowania podatkowego lub kontrolnego, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.). Dokonując bowiem interpretacji indywidualnej organ podatkowy działający z upoważnienia Ministra Finansów przedstawia jedynie swój pogląd dotyczący wykładni treści analizowanych przepisów i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego (którego elementy przyjmuje jako podstawę rozstrzygnięcia bez weryfikacji). Tym samym, jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz opis zdarzenia przyszłego różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości oraz opisu zdarzenia przyszłego mogącego wystąpić w przyszłości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego.

Końcowo należy wskazać, iż powołane w treści wniosku orzeczenia sądów administracyjnych nie mogą wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Nie negując tych orzeczeń, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego należy stwierdzić, iż zdaniem organu podatkowego tezy badanych rozstrzygnięć nie mają zastosowania w przedmiotowym postępowaniu.

Interpretacja dotyczy:

• zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz
• zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania uchylonego postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania z dnia 21 czerwca 2012 r.
  
  

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.