Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPP1/443-161/08/10-S/AP
z 15 października 2010 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

Interpretacje podatkowe
 

Rodzaj dokumentu
interpretacja indywidualna
Sygnatura
ITPP1/443-161/08/10-S/AP
Data
2010.10.15



Autor
Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy


Temat
Podatek od towarów i usług --> Zakres opodatkowania --> Przepisy ogólne --> Czynności opodatkowane

Podatek od towarów i usług --> Wysokość opodatkowania --> Stawki --> Stawki podatku


Słowa kluczowe
energia
energia
energia elektryczna
energia elektryczna
nielegalny pobór energii elektrycznej
nielegalny pobór energii elektrycznej
odszkodowania
odszkodowania
opłata sankcyjna
opłata sankcyjna
stawki podatku
stawki podatku


Istota interpretacji
Nielegalny pobór energii nie stanowi dostawy towarów, a wypłacane z tego tytułu odszkodowanie, nie jest wynagrodzeniem (płatnością) za dostawę towarów, lecz rekompensatą za poniesiona szkodę. Nie podlega zatem opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.



Wniosek ORD-IN 2 MB

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów – uwzględniając wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 maja 2010 r. sygn. akt I FSK 918/09 oraz wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 21 stycznia 2009 r. sygn. akt I SA/Bk 528/08 stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 11 lutego 2008 r. (data wpływu 15 lutego 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej opodatkowania podatkiem od towarów i usług nielegalnego poboru energii elektrycznej - jest prawidłowe.


UZASADNIENIE


W dniu 15 lutego 2008 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej opodatkowania podatkiem od towarów i usług nielegalnego poboru energii elektrycznej.


W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.


W związku z występującymi sporadycznie przypadkami nielegalnego pobierania (kradzieży) energii elektrycznej z sieci elektroenergetycznej, Spółka na mocy postanowień art. 57 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r., Nr 89, poz. 625 z późn. zm.), zobligowany jest do pobierania opłat za nielegalnie pobraną energię w wysokości określonej w taryfie lub dochodzić odszkodowania na zasadach ogólnych. Opłaty te podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Sankcyjny charakter przedmiotowych opłat związany jest z tym, że „Z.”, jako podmiot zajmujący się dystrybucją energii elektrycznej, jest właścicielem linii elektroenergetycznych i urządzeń sieciowych specjalnie przeznaczonych do wykonywania tego rodzaju działalności. Straty w majątku sieciowym wskutek bezpośredniej ingerencji osób trzecich spowodowane są m.in. pobieraniem energii z całkowitym albo częściowym pominięciem układu pomiarowo-rozliczeniowego lub poprzez ingerencję w ten układ mającą wpływ na zafałszowanie pomiarów dokonywanych przez układ pomiarowo-rozliczeniowy (art. 3 pkt 18 Prawa energetycznego), zmieniającą lub uszkadzającą ten układ, powodując jego nieprawidłowe działanie. Zawsze jest to działanie niepożądane z punktu widzenia Spółki, które odbywa się bez jej wiedzy i aprobaty, oraz zakłóca dystrybucję energii elektrycznej do odbiorców finalnych. Dostrzegając problem nielegalnego pobierania energii elektrycznej, rozumianej jako dostawę energii w sposób planowy, niezawodny i przy zastosowaniu wymaganych zabezpieczeń, ustawodawca zobligował Spółkę do pobierania od sprawców kradzieży energii elektrycznej ryczałtowych opłat za nielegalny pobór o charakterze sankcyjnym (kar). Ponadto w uzupełnieniu wniosku Spółka poinformowała, że opłata za nielegalny pobór energii elektrycznej ma charakter sankcyjny i nie można jej traktować jak należności za usługi dystrybucyjne. Zasady w oparciu, o które określa się wysokość opłaty za nielegalny pobór energii elektrycznej, określone są w Taryfie OSD zatwierdzonej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki.


W związku z powyższym zadano następujące pytanie.


Czy należności z tytułu kar pieniężnych pobieranych przez Spółkę w formie opłat za nielegalny pobór energii elektrycznej, o których mowa w art. 57 ust. 1 Prawa energetycznego, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług...


Zdaniem Wnioskodawcy, opłaty pobierane za nielegalny pobór energii elektrycznej wymienione w art. 57 ust. 1 Prawa energetycznego, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż zgodnie z art. 2 pkt 1a oraz art. 14 ust. 1 i art. 15 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE. L. 06.347.1), a także art. 5 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 oraz art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, tzw. kradzież energii elektrycznej nie może być uznana za odpłatną dostawę towarów. W konsekwencji opłaty pobierane przez Spółkę nie mogą być traktowane jako wynagrodzenie za dostarczoną energię elektryczną. Ponadto do przedstawionego stanu faktycznego stosuje się art. 6 pkt 2 ustawy , który wyłącza z zakresu przedmiotowego ustawy czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy.

Czynność nielegalnego poboru energii elektrycznej jest niewątpliwie sprzeczna z ustawą, nielegalna, karalna i wyraźnie przez prawo zakazana. Zgodnie z art. 278 § 5 Kodeksu karnego, czynność ta stanowi przestępstwo przeciwko mieniu, zagrożone karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Natomiast w świetle norm prawa cywilnego dopuszczenie się przez odbiorcę nielegalnego poboru energii jest czynem niedozwolonym w rozumieniu art. 415 Kodeksu cywilnego rodzącym powstanie szkody po stronie dostawcy energii.

W świetle orzecznictwa ETS jak i WSA czynność nielegalnego poboru energii nie stanowi świadczonej odpłatnie dostawy towarów i w związku z tym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Normatywna definicja „dostawy towarów” zawarta w art. 7 ust. 1 ustawy oznacza „przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel”. Wynika z niej jednoznacznie, ze dostawa nie może być zrealizowana bez woli dostawcy. Kradzież towaru (energii elektrycznej) czyni z podmiotu, który się jej dopuszcza jedynie dzierżyciela. Jej skutkiem nie jest wyposażanie sprawcy w uprawnienie do rozporządzania towarem jak właściciel. Z tych względów kradzież nie może być uznana za zdarzenie powodujące przeniesienie praw pomiędzy poszkodowanym a sprawcą w rozumieniu powołanych wyżej przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Wnioskodawca podkreśla, że w przypadku nielegalnego poboru energii elektrycznej nie występuje element ekwiwalentności (tj. zapłata ceny). Brak charakteru świadczenia wzajemnego powoduje, że nie może być zatem utożsamiany z odpłatną dostawą towarów w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Zgodnie z art. 29 ustawy za podstawę opodatkowania przyjmuje się kwotę należną od nabywcy, która znana jest w momencie realizacji dostawy energii. W przypadku nielegalnego poboru energii i stwierdzenia jej kradzieży więź prawna między dostawcą a nabywcą nie istnieje, a skarżący dysponuje jedynie roszczeniem o naprawienie szkody w rozumieniu cywilistycznym lub w postaci opłat za nielegalne pobranie energii. Możliwość skorzystania przez Spółkę dystrybucyjną z odszkodowania określonego ryczałtowo w ustawie i rozporządzeniu wykonawczym nie oznacza, że przedmiotowe opłaty stanowią wynagrodzenie za nielegalnie pobraną energię i należy je opodatkować. Przeciwko zakwalifikowaniu nielegalnego pobierania energii jako dostawy towarów przemawia fakt, że jako nielegalne pobieranie energii kwalifikowane są także czyny związane z uszkodzeniem układu pomiarowo-rozliczeniowego, bez względu na to, czy pobór energii rzeczywiście miał miejsce. Należy także zauważyć, że na tle orzecznictwa SN oraz WSA, opłaty pobierane zgodnie z art. 57 ust. 1 Prawa energetycznego z tytułu nielegalnego poboru energii elektrycznej, stanowią szczególny rodzaj odszkodowania obciążającego odbiorcę względem dostawcy oraz szczególny sposób obliczenia tego odszkodowania. Kary (wysokość opłat) za zachowanie się podmiotu sprzecznie z prawem ustalone są jako wielokrotność stawek opłat za dostawę energii elektrycznej i co jest konsekwencją tego rozumowania, regulacja normatywna w ww. zakresie została przez ustawodawcę zamieszczona w rozdziale 7 ustawy – Prawo energetyczne zatytułowanym „Kary pieniężne”. Opłata za nielegalny pobór energii z uwagi na swój charakter i sposób ustalania (ryczałt) zbliżona jest do kary ustawowej regulowanej w art. 485 kodeksu cywilnego. W świetle przedstawionych wyżej okoliczności, opłaty z tytułu nielegalnego poboru energii elektrycznej nie mogą być traktowane według Wnioskodawcy jako wynagrodzenie należne przedsiębiorstwu energetycznemu za dostarczony towar, w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

W interpretacji indywidualnej z dnia 30 kwietnia 2008 r. znak ITPP1/443-161/08/AP oceniono stanowisko Wnioskodawcy jako nieprawidłowe. Nie zgadzając się z treścią wydanej interpretacji, po uprzednim wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa, Spółka złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Wyrokiem z dnia 21 stycznia 2009 r. sygn. akt I SA/Bk 528/08 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku (po przekazaniu do rozpoznania według właściwości) uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną stwierdzając, iż narusza ona przepis prawa materialnego tj. art. 5 ust. 1 pkt 1, w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) poprzez błędną ich interpretację, polegającą na przyjęciu, że czynnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług jest nielegalny pobór energii, z tytułu którego nielegalnego poborcę energii obciąża się opłatą przewidzianą w art. 57 ust. 1 ustawy Prawo energetyczne. W ocenie Sądu nielegalny pobór energii elektrycznej (kradzież energii elektrycznej), nie może być uznany za dostawę towaru, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Prawodawca w definicji pojęcia „dostawy towaru” zawarł przesłankę „przeniesienia prawa do rozporządzania towarami”, z którym musi wiązać się co najmniej jedno oświadczenie woli strony dokonującej czynności z określonym zamierzonym skutkiem. Nie można uznać, że nielegalny pobór energii jest następstwem woli dostawcy tej energii, albowiem okradany podmiot nie wyraża zgody na nielegalny pobór energii i nie ma też świadomości, że jest okradany w momencie nielegalnego przywłaszczania energii.

Minister Finansów kwestionując stanowisko Sądu pierwszej instancji, złożył w dniu 9 marca 2009 r. skargę kasacyjną, która wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 maja 2010 r. sygn. akt I FSK 918/09 została oddalona. W uzasadnieniu wyroku wskazano, iż przedmiotowe zagadnienie było niejednokrotnie przedmiotem rozważań Naczelnego Sądu Administracyjnego i na tej podstawie wykształciła się linia orzecznicza, zgodnie z którą nielegalny pobór energii nie stanowi dostawy towarów, a wypłacane z tego tytułu odszkodowanie, w tym w wysokości opłat określonych w taryfach, nie jest wynagrodzeniem (płatnością) za dostawę towarów, lecz rekompensatą za poniesioną szkodę. Naczelny Sąd Administracyjny w pełni podzielił tą linię orzeczniczą i powołał na tą okoliczność szereg wyroków NSA m.in. wyrok z dnia 23 marca 2010 r., sygn. akt I FSK 331/09, wyrok z dnia 6 stycznia 2010 r., sygn. akt I FSK 1501/08, wyrok z dnia 10 grudnia 2009 r., sygn. akt I FSK 1644/09, wyrok z dnia 9 grudnia 2009 r., sygn. akt I FSK 1384/08. Naczelny Sąd Administracyjny, uzasadniając swoje stanowisko stwierdził ponadto, że w przypadku nielegalnego poboru energii, zawiązuje się między dostawcą, a odbiorcą stosunek zobowiązaniowy, który po stronie dostawcy powoduje powstanie roszczenia o wyrównanie szkody. Roszczenie to podlega realizacji w myśl art. 57 Prawa energetycznego, który to przepis wyraźnie wskazuje, że kwestia naprawienia szkód wyrządzonych dostawcom energii nielegalnym poborem, została uregulowana w sposób szczególny, odbiegający od trybu przewidzianego w postępowaniu cywilnym. Tryby naprawienia szkody określone w powołanym wyżej przepisie mają charakter odszkodowawczy, o czym świadczy ich rekompensacyjny charakter, wynikający z poniesionej straty.

W dniu 24 września 2010 r. do tut. organu wpłynął prawomocny wyrok wydany przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku z dnia 21 stycznia 2009 r., sygn. akt I SA/Bk 528/08, uchylający zaskarżoną interpretację.


W świetle obowiązującego stanu prawnego – biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 maja 2010 r., sygn. akt I FSK 918/09 oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 21 stycznia 2009 r., sygn. akt I SA/Bk 528/08 - stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.


Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).


Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.



doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj