Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP3/443-866/10/PK
z 23 listopada 2010 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

Interpretacje podatkowe
 

Rodzaj dokumentu
interpretacja indywidualna
Sygnatura
IBPP3/443-866/10/PK
Data
2010.11.23



Autor
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach


Temat
Podatek od towarów i usług --> Zakres opodatkowania --> Dostawa towarów i świadczenie usług


Słowa kluczowe
energia elektryczna
energia elektryczna
kara pieniężna
kara pieniężna
opodatkowanie
opodatkowanie


Istota interpretacji
opodatkowanie opłat pobieranych przez Spółkę za nielegalny pobór energii elektrycznej



Wniosek ORD-IN 983 kB

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów w związku z prawomocnym wyrokiem WSA Rzeszowie sygn. akt I SA/Rz 896/09 z dnia 21 stycznia 2009r. uchylającym interpretację indywidualną znak IBPP3/443-410/09/PK doręczonym tut. organowi 16 września, podtrzymanym przez NSA wyrokiem z dnia 23 czerwca 2010r. sygn. akt I FSK 616/10, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 7 maja 2009r. (data wpływu 18 maja 2009r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat pobieranych przez Spółkę za nielegalny pobór energii elektrycznej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 maja 2009r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, zakresie opodatkowania opłat pobieranych przez Spółkę za nielegalny pobór energii elektrycznej.

W dniu 31 lipca 2009r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający z upoważnienia Ministra Finansów wydał dla Wnioskodawcy indywidualną interpretację znak: IBPP3/443-410/09/PK uznając stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe.

Wnioskodawca na ww. pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wniósł wezwanie do usunięcia naruszenia prawa z dnia 13 sierpnia 2009r., a następnie złożył skargę z dnia 12 października 2009r., żądając uchylenia zaskarżonej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Od powyższego wyroku Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów złożył skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie wyrokiem z dnia 21 stycznia 2010r. sygn. akt I SA/Rz 896/09 uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną.

Wyrokiem z dnia 23 czerwca 2010r. sygn. akt I FSK 616/10 Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę kasacyjną Ministra Finansów na ww. orzeczenie WSA w Rzeszowie.

W wyroku tym Sąd stwierdził, iż „(…)nielegalny pobór energii, który jest deliktem cywilnym, a może również stanowić przestępstwo z art. 287 § 5 k.k. (kradzież energii elektrycznej) nie może być uznany za dostawę towaru w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, gdyż w takim przypadku nie dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania rzeczą, a jak stanowi art. 7 ust. 1 przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Skutkiem nielegalnego - czyli bez zgody dysponenta - pobierania energii, nie jest uzyskanie przez sprawcę uprawnienia do rozporządzania towarami jak właściciel, a tym samym tego rodzaju delikt nie może być uznany za zdarzenie powodujące przeniesienie praw pomiędzy poszkodowanym przedsiębiorstwem energetycznym a sprawcą pobierającym nielegalnie energię w rozumieniu powołanego wyżej art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, gdyż nie wynika ono z kontraktu pomiędzy stronami, lecz z czynu niedozwolonego (deliktu). Nielegalny pobór energii od początku jest czynnością nieopartą na tytule prawnym, niezależną od dostawcy, przez niego niepożądaną i bezumowną. W przypadku tego rodzaju deliktu nie można również mówić o wynagrodzeniu z tytułu nielegalnego poboru energii jako świadczeniu wzajemnym. Dostawca w zamian za swoje świadczenie oczekuje określonego wynagrodzenia. W przypadku natomiast czynu niedozwolonego w postaci nielegalnego poboru energii, przedsiębiorstwo energetyczne dysponuje jedynie roszczeniem o naprawienie szkody, co wynika z powyższej uchwały Sądu Najwyższego z dnia 10 grudnia 2009 r. (sygn. akt III CZP 107/09). Opłaty bowiem określone w art. 57 ustawy Prawa energetycznego za nielegalnie pobrane paliwo lub energię w wysokości określonej w taryfach, jak i odszkodowanie na zasadach ogólnych, mają charakter odszkodowawczy, rekompensujący jedynie poniesione straty z tytułu nielegalnego poboru energii lub paliwa. Nie stanowią one zatem wynagrodzenia za dostawę towarów w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Wskutek powyższego, wniosek Spółki z dnia 7 maja 2009r. wymaga ponownego rozpatrzenia przez tut. organ.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

W związku z przypadkami nielegalnego poboru energii elektrycznej z sieci elektroenergetycznych, Wnioskodawca na mocy postanowień art. 57 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2003r. Nr 153, poz. 1504 z późn. zm.), zobligowany jest do pobrania opłaty za nielegalnie pobraną energię w wysokości określonej w taryfie lub dochodzić odszkodowania na zasadach ogólnych. Opłaty, o których mowa powyżej, podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy pobierane przez Spółkę opłaty za nielegalny pobór energii elektrycznej, o których mowa w art. 57 ust. 1 Prawa energetycznego, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy:

W dniu 27 maja 2008r. została wydana interpretacja indywidualna w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług opłat za nielegalny pobór energii (IBPP2/443-190/08/BM). W związku z powyższym przekreślono część oświadczenia w części I niniejszego wniosku. Jednak wobec pojawienia się nowych okoliczności w sprawie opodatkowania VAT nielegalnego poboru energii, a mianowicie wyroku NSA sygn. akt I FSK 127/08 nakazującego do przedstawionego przez spółkę stanu faktycznego stosować odmienne przepisy prawa niż opodatkowanie podatkiem VAT nielegalnego poboru energii, powstał stan, w którym inne podmioty występujące w takiej samej sytuacji faktycznej w obrocie prawnym uzyskują korzyść w postaci polepszenia ich sytuacji ekonomicznej względem Wnioskodawcy - nie muszą bowiem ponosić ekonomicznego ciężaru należnego podatku VAT z tytułu opłat za nielegalny pobór energii. Wskutek powyższego powstaje nierównoprawna sytuacja na rynku podmiotów, w tym także w jednej Grupie Kapitałowej przy takim samym stanie prawnym.

Zgodnie z powyższym wyrokiem NSA płatność pobierana z tytułu nielegalnego poboru energii (czyli w istocie rzeczy z powodu kradzieży energii) ma charakter odszkodowawczy, a tym samym nie stanowi odpłatności za świadczenie.

W związku z powyższym Spółka stoi na stanowisku, że opłaty za nielegalny pobór energii elektrycznej, o których mowa w art. 57 ust. 1 Prawa energetycznego, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż zgodnie z art. 2 pkt 1a oraz art. 14 ust. 1 i art. 15 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28.11.2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE. L. 06.347.1), a także art. 5 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 oraz art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.) tzw. kradzież energii elektrycznej nie może być uznana za dostawę towarów.

Ponadto, do przedstawionego powyżej stanu faktycznego ma także zastosowanie norma prawna art. 6 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług (zwaną dalej "ustawa o VAT"), która wyłącza z zakresu przedmiotowego ustawy czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy.

Czynność nielegalnego poboru energii elektrycznej jest niewątpliwie czynnością sprzeczną z ustawą, gdyż jej dokonywanie jest w sposób wyraźny przez prawo zakazane. W świetle art. 278 § 5 Kodeksu karnego, czynność nielegalnego poboru energii elektrycznej jest przestępstwem przeciwko mieniu i zagrożone karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Natomiast w świetle norm prawa cywilnego dopuszczenie się przez odbiorcę nielegalnego poboru energii jest czynem niedozwolonym w rozumieniu art. 415 Kodeksu cywilnego rodzącym powstanie szkody po stronie dostawcy energii.

Zarówno na tle orzecznictwa ETS jak i WSA czynność nielegalnego poboru energii nie stanowi świadczonej odpłatnie dostawy towarów i w związku z tym nie stanowi czynności opodatkowanej podatkiem VAT.

Definiując pojęcie dostawy towarów, ustawodawca posłużył się zwrotem "rozporządzanie towarem jak właściciel", co wskazuje, że definicję tę należy rozumieć szerzej niż "przeniesienie własności" w rozumieniu prawa cywilnego, a więc przy klasyfikacji danego zdarzenia gospodarczego należy dokonać analizy pod kątem tego, czy doszło do przekazania szeroko pojętej kontroli ekonomicznej nad towarem w taki sposób, że nabywca może nią rozporządzać jak właściciel. Kradzież towaru (energii elektrycznej) czyni z podmiotu, który się jej dopuszcza jedynie dzierżyciela. Jej skutkiem nie jest wyposażanie sprawcy w uprawnienie do rozporządzania towarem jak właściciel. Z tych względów kradzież nie może być uznana za zdarzenie powodujące przeniesienie praw pomiędzy poszkodowanym a sprawcą w rozumieniu powołanych wyżej przepisów ustawy o VAT (wyrok ETS z 14 lipca 2005r. w sprawie C-435/2003 British American Tobacco International Ud i Newman Shipping Agency Company NV v. Belgische Staat).

Należy także zauważyć, że na tle orzecznictwa SN oraz WSA, opłaty pobierane zgodnie art. 57 ust. 1 Prawa energetycznego z tytułu nielegalnego poboru energii elektrycznej, stanowią szczególny rodzaj odszkodowania obciążającego odbiorcę względem dostawcy oraz szczególny sposób obliczenia tego odszkodowania (postanowienie SN z dnia 15 listopada 2002r. IV KKN 570/99; wyrok WSA z 13 maja 2004r. III S.A. 2559/2002). Opłaty za kradzież energii zawierają w sobie element odszkodowawczy, gdyż niewątpliwie zakład energetyczny w związku z kradzieżą poniósł szkodę. Kary (wysokość opłat) za zachowanie się podmiotu sprzecznie z prawem ustalone są jako wielokrotność normatywnych opłat za dostawę energii elektrycznej i co jest konsekwencją tego rozumowania, regulacja normatywna w ww. zakresie została przez ustawodawcę zamieszczona w rozdziale 7 ustawy — Prawo energetyczne zatytułowanym "Kary pieniężne". Opłata za nielegalny pobór energii z uwagi na swój charakter i sposób ustalania (ryczałt) zbliżona jest do kary ustawowej regulowanej w art. 485 kodeksu cywilnego. W świetle przedstawionych wyżej okoliczności, opłaty z tytułu nielegalnego poboru energii elektrycznej nie mogą być traktowane jako wynagrodzenie należne przedsiębiorstwu energetycznemu za dostarczony towar w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Stanowisko Spółki, iż opłaty za nielegalny pobór energii elektrycznej, o których mowa w art. 57 ust. 1 Prawa energetycznego, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, potwierdza orzecznictwo sądowe, w szczególności: wyrok NSA z 13 marca 2009r. (sygn. akt I FSK 127/O8), wyrok WSA w Białymstoku z 21 stycznia 2009r. (sygn. I SA/Bk 528/08), wyrok WSA w Rzeszowie z 10 czerwca 2008r. (sygn. III SA/Wa 554/08); wyrok WSA w Rzeszowie z 12 lipca 2007r. (sygn. I SA/Rz 461/07).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Należy zauważyć, iż w określeniu „jak właściciel” zawiera się możliwość uznania za dostawę owego faktycznego przeniesienia władztwa nad rzeczą. Podkreślenia wymaga, że dostawa, w rozumieniu ustawy o VAT, nie może być utożsamiana z dostawą w rozumieniu Kodeksu cywilnego. W rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług „dostawa” oznacza wszelkiego rodzaju rozporządzanie towarem. Zauważyć należy również, iż dostawa w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług nie wiąże się z przeniesieniem własności towarów. Wówczas ustawodawca użyłby w definicji „dostawy” sformułowania „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jako właściciel”, co implikuje zmianę właściciela, a zatem przeniesienie prawa własności.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy, świadczeniem usług jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Natomiast zgodnie z art. 2 pkt 6 ww. ustawy o podatku od towarów i usług przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Należy przy tym zauważyć, iż energia elektryczna jest sklasyfikowana - według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997r. (Dz. U. Nr 42, poz. 264, ze zm.) - w grupowaniu 40.1 „Energia elektryczna oraz usługi w zakresie dostarczania energii elektrycznej”.

Zgodnie z art. 57 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997r. Prawo energetyczne (t.j. Dz. U. z 2006r. Nr 89, poz. 625 ze zm.) w razie nielegalnego pobrania paliw lub energii z sieci przedsiębiorstwo energetyczne pobiera opłaty za nielegalnie pobrane paliwo lub energię w wysokości określonej w taryfach lub dochodzi odszkodowania na zasadach ogólnych.

W świetle powyższego należy rozstrzygnąć, czy nielegalny pobór energii za który jest pobierana ww. opłata można uznać za odpłatną dostawę towarów.

NSA w orzeczeniu I FSK 616/10 zauważył, że „przewidziana w art. 57 ust. 1 Prawa energetycznego opłata za nielegalnie pobraną energię ma charakter cywilnoprawny i odszkodowawczy”. Ponadto w orzeczeniu tym Sąd wskazał, iż „nielegalny pobór energii, który jest deliktem cywilnym, a może również stanowić przestępstwo z art. 287 § 5 k.k. (kradzież energii elektrycznej) nie może być uznany za dostawę towaru w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, gdyż w takim przypadku nie dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania rzeczą, a jak stanowi art. 7 ust. 1 przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Skutkiem nielegalnego - czyli bez zgody dysponenta - pobierania energii, nie jest uzyskanie przez sprawcę uprawnienia do rozporządzania towarami jak właściciel, a tym samym tego rodzaju delikt nie może być uznany za zdarzenie powodujące przeniesienie praw pomiędzy poszkodowanym przedsiębiorstwem energetycznym a sprawcą pobierającym nielegalnie energię w rozumieniu powołanego wyżej art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, gdyż nie wynika ono z kontraktu pomiędzy stronami, lecz z czynu niedozwolonego (deliktu). Nielegalny pobór energii od początku jest czynnością nieopartą na tytule prawnym, niezależną od dostawcy, przez niego niepożądaną i bezumowną. W przypadku tego rodzaju deliktu nie można również mówić o wynagrodzeniu z tytułu nielegalnego poboru energii jako świadczeniu wzajemnym. Dostawca w zamian za swoje świadczenie oczekuje określonego wynagrodzenia. W przypadku natomiast czynu niedozwolonego w postaci nielegalnego poboru energii, przedsiębiorstwo energetyczne dysponuje jedynie roszczeniem o naprawienie szkody, co wynika z uchwały Sądu Najwyższego z dnia 10 grudnia 2009r. (sygn. akt III CZP 107/09). Opłaty bowiem określone w art. 57 ustawy Prawa energetycznego za nielegalnie pobrane paliwo lub energię w wysokości określonej w taryfach, jak i odszkodowanie na zasadach ogólnych, mają charakter odszkodowawczy, rekompensujący jedynie poniesione straty z tytułu nielegalnego poboru energii lub paliwa. Nie stanowią one zatem wynagrodzenia za dostawę towarów w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.”

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż w przypadku nielegalnego poboru energii za który jest pobierana ww. opłata nie dochodzi do odpłatnej dostawy towarów, a zatem nie zaistnieje czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Józefa Ignacego Kraszewskiego 4A, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.



doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj