IBPBII/1/4511-278/15/ASz

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach IBPBII/1/4511-278/15/ASz z 19 czerwca 2015 r.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) − Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 18 marca 2015 r. (wpływ do Biura – 23 marca 2015 r.), uzupełnionym 8 czerwca 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia pożyczki w związku ze śmiercią pracownika – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 marca 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia pożyczki w związku ze śmiercią pracownika.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych w piśmie z 25 maja 2015 r. znak: IBPB II/1/4511-278/15/ASz wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 8 czerwca 2015 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 4 października 2013 r. ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych pracownikowi została udzielona pożyczka na cele mieszkaniowe.

W grudniu 2014 r. pracownik zmarł. Żona zmarłego pracownika wystąpiła do pracodawcy (Wnioskodawcy) z wnioskiem o umorzenie pozostałej, niespłaconej części pożyczki.

Przychylając się do wniosku żony zmarłego pracownika oraz działając zgodnie z zapisem w regulaminie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, Wnioskodawca pozostałą do spłaty należność umorzył.

Wnioskodawca wskazał, że w regulaminie w § 20 widnieje zapis: „W przypadku śmierci pożyczkobiorcy przyznana pomoc na cele mieszkaniowe zostaje umorzona”.

Z uzupełnienia wniosku wynika, że ani w umowie ani w regulaminie nie ma szczegółowego zapisu dotyczącego spłaty długu przez spadkobierców. Z postanowień regulacyjnych w sprawie udzielenia pożyczki wynika, że zobowiązanie pracownika wygasa z chwilą śmierci pracownika. Zatem nawet w sytuacji niezłożenia wniosku przez żonę pracownika pożyczka również byłaby umorzona.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy umorzona kwota pożyczki podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?
2. Czy Wnioskodawca, jako płatnik, ma obowiązek wystawienia informacji PIT-8C i kto ma być adresatem tej informacji?
3. Czy Wnioskodawca ma obowiązek pobrać podatek?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, zapis w regulaminie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie nakłada obowiązku regulowania niespłaconych rat pożyczki przez spadkobiercę (w tym współmałżonka) a udzielona pożyczka umarzana jest w związku ze śmiercią pracownika – zobowiązanie zaciągnięte przez pracownika tytułem pożyczki wygasa z chwilą jego śmierci. Pracodawca nie jest zobowiązany do poboru zaliczki na podatek i do wystawienia informacji PIT-8C spadkobiercom.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w treści art. 9 ust. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wyrazem jej praktycznej realizacji jest art. 11 ust. 1 cyt. ustawy, z którego treści wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 i 9 tej ustawy źródłami przychodów są m. in. stosunek pracy i inne źródła.

Stosownie do treści art. 12 ust. 1 cyt. ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie z treścią art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Z treści art. 42a ww. ustawy wynika, iż osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Jak wynika z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.), prawa i obowiązki zmarłego przechodzą z chwilą śmierci na spadkobierców. Z kolei w myśl art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Co do zasady, pożyczki udzielane pracownikowi przez zakład pracy z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie stanowią przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przychodem takim jest jednak umorzona pracownikowi (za jego życia) kwota pożyczki (jako nieodpłatne lub częściowo odpłatne świadczenie). W przypadku pracowników kwota powyższa stanowi przychód ze stosunku pracy opodatkowany na analogicznych zasadach jak pozostałe przychody z tego źródła (art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Natomiast, jeżeli umorzenie pożyczki następuje po śmierci pożyczkobiorcy (pracownika), a w regulaminie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub w umowie o udzielenie pożyczki zawarto zapis o obowiązku uregulowania niespłaconych rat pożyczki przez spadkobiercę po śmierci pożyczkobiorcy, to pożyczka umorzona zostaje spadkobiercy, a nie pracownikowi. W tej sytuacji przychód w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzyskuje spadkobierca, przejmujący obowiązki dłużnika, a pożyczkodawca ma obowiązek wystawić PIT-8C na podstawie art. 42a ustawy. Zatem w przypadku, gdy po śmierci pożyczkobiorcy, dochodzi do umorzenia pożyczki spadkobiercy, który przejął obowiązki dłużnika, u tego spadkobiercy powstaje przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód ten odpowiada wartości umorzonej pożyczki.

Natomiast w sytuacji, gdy żadne zapisy nie precyzują obowiązku uregulowania niespłaconych rat pożyczki przez spadkobiercę (w tym współmałżonka), a udzielona pożyczka umarzana jest w związku ze śmiercią pracownika – zobowiązanie zaciągnięte przez pracownika tytułem pożyczki wygasa z chwilą śmierci, pracodawca nie jest zobowiązany do wystawienia PIT-8C spadkobiercom, gdyż umorzenie to nie wywołuje żadnych skutków podatkowych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że 4 października 2013 r. ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych pracownikowi została udzielona pożyczka na cele mieszkaniowe. W grudniu 2014 r. pracownik zmarł. Żona zmarłego pracownika wystąpiła do pracodawcy (Wnioskodawcy) z wnioskiem o umorzenie pozostałej, niespłaconej części pożyczki. Przychylając się do wniosku żony zmarłego pracownika oraz działając zgodnie z zapisem w regulaminie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, Wnioskodawca pozostałą do spłaty należność umorzył.

Z uzupełnienia wniosku wynika, że ani w umowie ani w regulaminie nie ma szczegółowego zapisu dotyczącego spłaty długu przez spadkobierców. Z postanowień regulacyjnych w sprawie udzielenia pożyczki wynika, że zobowiązanie pracownika wygasa z chwila śmierci pracownika. Zatem nawet w sytuacji niezłożenia wniosku przez żonę pracownika pożyczka również byłaby umorzona.

Mając na uwadze opisane we wniosku zdarzenie i przytoczone wyżej przepisy prawa należy zatem stwierdzić, że skoro z chwilą śmierci pożyczkobiorcy (pracownika) niespłacona kwota pożyczki udzielona z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych stała się niewymagalna i została umorzona a spadkobierczyni zmarłego pracownika (żona) nie przejęła obowiązków dłużnika, to nie skutkuje to powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wobec czego Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku sporządzenia informacji PIT-8C. Na Wnioskodawcy nie będzie również ciążył obowiązek płatnika, bowiem ww. umorzenie nie będzie skutkowało powstaniem przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.