Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPP1/443-896/12-2/MG
z 22 stycznia 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 15 listopada 2012 r. (data wpływu 19 listopada 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług polegających na udostępnianiu szaletu miejskiego i pobieraniu opat z tego tytułu – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 listopada 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług polegających na udostępnianiu szaletu miejskiego i pobieraniu opat z tego tytułu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny.

Zarząd jest samorządowym zakładem budżetowym Gminy. Został powołany na mocy Uchwały Rady Miejskiej w sprawie uchwalenia statutu Zarządu. Przedmiotem działalności samorządowego zakładu budżetowego jest administrowanie oddanymi w zarząd zasobami mieszkaniowymi i lokalami użytkowymi na rzecz ludności. Zarząd prowadzi i obsługuje także szalety miejskie. Zadanie to powierzone zostało jednostce przez Gminę celem wypełnienia obowiązków utrzymania i eksploatacji szaletów publicznych wynikających z ustawy z dnia 13 września 1996 r. art. 3 ust. 2 pkt 2 lit. d) o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2012 r., poz. 391). Wysokość opłat za korzystanie z przedmiotowych szaletów określił Burmistrz w drodze Zarządzenia. Zarządzenie nie wskazuje, czy określone opłaty zawierają podatek VAT. Usługi polegające na udostępnianiu szaletu miejskiego wraz z pobieraniem opłaty zostały sklasyfikowane w PKWiU z 2008 r. wg. interpretacji GUS z dnia 18 marca 2011 r. w grupie o symbolu 96.09.19.0 „Pozostałe różnorodne usługi gdzie indziej niesklasyfikowane”. Jednostka obsługuje szalety publiczne oraz pobiera opłatę, która przeznaczana jest na wydatki związane z prawidłowym funkcjonowaniem szalet.

Opłaty pobierane za udostępnianie szaletu miejskiego stanowią dochód własny samorządowego zakładu budżetowego, o którym mowa w art. 5 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240, zm. Dz. U. z 2010 r. Nr 28, poz. 146).

Opłaty, o których mowa, pobierane są przez pracowników zatrudnionych w Zarządzie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy usługa polegająca na udostępnianiu przez samorządowy zakład budżetowy osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej szaletu miejskiego i pobieraniu opłaty z tego tytułu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, usługa polegająca na udostępnianiu szaletu miejskiego i pobieranie opłaty z tego tytułu nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Według art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Przedmiotowe opłaty ustalane są przez organ stanowiący, czyli gminę i pobierane przez samorządowy zakład budżetowy w trybie administracyjnym. Nie jest to zatem czynność realizowana na podstawie umowy cywilnoprawnej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W świetle art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Z cytowanych wyżej regulacji zawartych w art. 7 i 8 ustawy wynika, że definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej.

Powołany przepis art. 8 ust. 1 ustawy wskazuje, iż pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności, bądź sytuacji. Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, przy czym w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Zatem powinien wystąpić związek pomiędzy świadczoną usługą a przekazanym wynagrodzeniem.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 lub świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Na podstawie § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 ze zm.), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych;

Jednostki organizacyjne gminy (jednostki budżetowe, samorządowe zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych) powołane przez gminę bezspornie mają status odrębnego od gminy podatnika podatku od towarów i usług. Świadczy o tym choćby odrębne traktowanie tych podmiotów na gruncie przepisów dotyczących podatku od towarów i usług. Przyjęcie innego założenia spowodowałby, iż zwolnienie od podatku obejmujące określone czynności wykonywane między tymi podmiotami - jednostkami organizacyjnymi gminy - nie miałoby żadnego racjonalnego uzasadnienia. Oznacza to, że jednostki organizacyjne gminy takie jak: jednostki budżetowe, zakłady budżetowe, zobowiązane są do dokonywania rozliczeń z tytułu tego podatku na zasadach ogólnych określonych w przepisach ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług oraz aktów wykonawczych do tej ustawy.

W tym miejscu należy zauważyć, iż wyłączenie z opodatkowania czynności wykonywanych przez organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy, o którym mowa w art. 15 ust. 6 nie odnosi się do jednostek budżetowych. Tym samym w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca nie może korzystać z wyłączenia z opodatkowania na podstawie ww. przepisu.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Stosownie do treści art. 9 ust. 1 ww. ustawy, w celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.

W myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 391), utrzymanie czystości i porządku w gminach należy do obowiązkowych zadań własnych gminy.

Gminy zapewniają czystość i porządek na swoim terenie i tworzą warunki niezbędne do ich utrzymania, a w szczególności zapewniają budowę, utrzymanie i eksploatację własnych lub wspólnych z innymi gminami szaletów publicznych (art. 3 ust. 2 pkt 2 lit. d).

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest samorządowym zakładem budżetowym Gminy. Przedmiotem działalności samorządowego zakładu budżetowego jest administrowanie oddanymi w zarząd zasobami mieszkaniowymi i lokalami użytkowymi na rzecz ludności. Zarząd prowadzi i obsługuje także szalety miejskie. Zadanie to powierzone zostało jednostce przez Gminę celem wypełnienia obowiązków utrzymania i eksploatacji szaletów publicznych wynikających z ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Wysokość opłat za korzystanie z przedmiotowych szaletów określił Burmistrz w drodze Zarządzenia. Zarządzenie nie wskazuje, czy określone opłaty zawierają podatek VAT. Usługi polegające na udostępnianiu szaletu miejskiego wraz z pobieraniem opłaty zostały sklasyfikowane w PKWiU z 2008 r. w grupie o symbolu 96.09.19.0 „Pozostałe różnorodne usługi gdzie indziej niesklasyfikowane”. Jednostka obsługuje szalety publiczne oraz pobiera opłatę, która przeznaczana jest na wydatki związane z prawidłowym funkcjonowaniem szalet. Opłaty pobierane za udostępnianie szaletu miejskiego stanowią dochód własny samorządowego zakładu budżetowego.

Nie można zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że opłaty za korzystanie z szaletu miejskiego są pobierane w trybie administracyjnym a nie na podstawie umowy cywilnoprawnej. Niewątpliwie ustalenie opłaty, w drodze zarządzenia przez Burmistrza, odbywa się w trybie administracyjnym, co wynika z przepisów ustawy o samorządzie gminnym zawartych w art. 40 ust. 2 pkt 4, w myśl których organy gminy mogą wydawać akty prawa miejscowego w zakresie zasad i trybu korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej.

Jednakże już samo udostępnienie szaletów za opłatą, w ocenie tut. Organu, stanowi umowę wzajemną gdzie dwie strony zobowiązują się do wzajemnego świadczenia. W przedmiotowej sytuacji jedna ze stron zobowiązała się do spełnienia pewnej usługi (udostępnienie szaletu), a druga strona do uiszczenie zapłaty za tę usługę, która będzie pobierana przez zaangażowaną przez Gminę firmę (Zarząd). Powyższego nie zmienia fakt, iż przedmiotowa usługa jest skierowana dla osób chcących skorzystać z tej usługi bez określenia zidentyfikowanego odbiorcy, jak również to, iż nie jest zawierana w formie pisemnej. W analizowanym przypadku mamy do czynienia z typową umową adhezyjną czyli umową zawieraną przez samo przystąpienie bez negocjowania jej postanowień. Postanowienia takich umów są przygotowywane przez jedną ze stron – druga strona może jedynie przyjąć zaproponowane jej warunki lub odmówić zawarcia takiej umowy. Ze względu na swój charakter przedmiotowe umowy często zawierane są jedynie ustnie, występują w tzw. obrocie masowym; np. komunikacja autobusowa, korzystanie z publicznego aparatu telefonicznego itp.

Zatem pobierane przez Wnioskodawcę opłaty za korzystanie z szaletów miejskich, ustalone na podstawie zarządzenia Burmistrza, będące dochodem Wnioskodawcy, stanowią wynagrodzenie za świadczenie usług.

Zauważyć bowiem należy, iż opłaty za korzystanie z szaletu miejskiego, jak wskazano powyżej, stanowią dochód własny gminy. Zatem skoro pobierane opłaty stanowią dochód Wnioskodawcy, a nie dochód Gminy, stwierdzić należy, iż stanowią one wynagrodzenie Wnioskodawcy za świadczone usługi (udostępnianie szaletu miejskiego).

Mając na uwadze powyższe oraz treść powołanych przepisów stwierdzić należy, iż skoro ww. czynności realizowane są przez Wnioskodawcę, w zamian za wynagrodzenie, to stanowią one odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podlegające opodatkowaniu wg zasad obowiązujących dla tych czynności.

Reasumując, usługa polegająca na udostępnianiu przez samorządowy zakład budżetowy szaletu miejskiego i pobieraniu opłaty z tego tytułu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.