POSTANOWIENIE
W dniu 07.03.2007r. Pan Jarosław ....... Komornik Sądowego Rewiru ........., wystąpił do tut. Organu podatkowego z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. Wniosek dotyczy podatku od towarów i usług.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Komornik Sądowy Rew. ...... prowadzi postępowanie egzekucyjne z nieruchomości położonej w Radomiu przy ul. ........, dla której Sąd Rejonowy w Radomiu VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr KW ........... W dniu 19.12.2006r. odbyła się pierwsza licytacja przedmiotowej nieruchomości w Sądzie Rejonowym w Radomiu. Nieruchomość ta została wylicytowana przez Pana .......
Do wniosku dołączono kserokopię:
- obwieszczenia o pierwszej licytacji z dnia 26.10.2006r. wskazującego przedmiot licytacji,
- opinii prawnej w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług komorników sporządzoną przez prof. Witolda Modzelewskiego,
- opinii prawnej w przedmiocie czy komornik jest podatnikiem podatku VAT sporządzoną przez Sędziego Sądu Apelacyjnego w Gdańsku w stanie spoczynku dr Zenona Knypla.
Pytanie Podatnika:
W związku z powyższym powstaje zagadnienie prawne czy w związku z tą sprzedażą powstaje obowiązek zapłaty podatku VAT na podstawie art. 18 ustawy o podatku od towarów i usług i jaki podmiot jest płatnikiem?
Stanowisko Podatnika:
Zdaniem Podatnika pojawiły się sygnały, że pomimo braku przepisów regulujących tą kwestię, płatnikiem powinien być komornik. Jednak w dniu 28.02.2007r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu uchylił zaskarżoną oraz wcześniejsze decyzje Izby Skarbowej w Poznaniu oraz Urzędu Skarbowego w Poznaniu w przedmiocie odmowy zmiany postanowienia w sprawie dzielenia interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego. Jak pisze podatnik Sąd argumentował, iż w obecnie obowiązującym stanie prawnym nie można komornika uczynić płatnikiem podatku VAT od sprzedaży nieruchomości w trybie postępowania egzekucyjnego, ze względu na fakt braku dostatecznej regulacji ustawowej umożliwiającej płatnikowi (komornikowi) wywiązanie się z nałożonego obowiązku. Ponadto Sąd zwrócił uwagę, iż komornik w trakcie postępowania egzekucyjnego z nieruchomości nie dysponuje kwotą uzyskaną z licytacji nieruchomości, która pozostaje w faktycznym władaniu sądu, a ten jako organ Skarbu Państwa zwolniony jest z podatku VAT. Podatnik podaje, ze zgodnie z przepisami procedury cywilnej sprzedaż nieruchomości następuje z chwilą uprawomocnienia się postępowania sądu o przysądzeniu nieruchomości. Sąd nie informuje komornika o tym postępowaniu, a tym bardziej o dacie uprawomocnienia się postępowania w przedmiocie przysądzenia własności nieruchomości. Po zakończeniu licytacji nieruchomości, dalej organem egzekucyjnym jest sąd, który przyjmuje dalsze prowadzenie egzekucji. Akta sprawy egzekucyjnej pozostają w sądzie. Komornik nie dysponuje kwotą uzyskaną z licytacji, zatem jak może pełnić funkcje płatnika. Środki uzyskane z licytacji znajdują się na jednym z rachunków sądu rejonowego, a sąd nie informuje komornika co się z tymi środkami dzieje. Zatem obarczenie komornika sądowego rolą Płatnika jest niemożliwe do wykonania z praktycznego punktu widzenia. Dlatego też stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu
Wnioskodawca uznaje za zasadne. Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż w świetle obowiązujących przepisów komornik nie jest płatnikiem podatku VAT od sprzedanej nieruchomości w trybie egzekucji sądowej nieruchomości położonej w Radomiu przy ul. ..... nr Kw ......, na podstawie art. 18 ustawy o podatku od towarów i usług.
W przypadku odmiennego Stanowiska Organu podatkowego, Strona wnosi o wyraźne wskazanie komornikowi w jaki sposób miałby się wywiązać z obowiązku płatnika podatku VAT od sprzedaży nieruchomości w trybie egzekucji sądowej określonej w art. 18 ustawy o podatku od towarów i usług oraz wskazanie podstawy prawnej.
Stanowisko Organu Podatkowego:
Zgodnie art.8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz.60 ze zm.) płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Zgodnie z art.18 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług ( Dz.U. z 2004r. Nr 54, poz.535 z późn. zm.) organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji ( Dz. U. z 2002r. nr 110, poz. 968 z późn. zm) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.
Uwzględniając powyższe, tut. Organ podatkowy przyznaje, że w przypadku sprzedaży nieruchomości w drodze licytacji w rzeczywistości to sąd ustanawia konstytutywnie, iż własność nieruchomości przeszła na nabywcę. Jednakże z art.18 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług nie wynika, aby miało to jakiekolwiek znaczenie w odniesieniu do obowiązków wynikających z tej ustawy.
Własność nieruchomości na nabywcę przenosi dopiero prawomocne postanowienie sądu o przysądzeniu własności, vide art. 999 § 1 k.p.c. Wprawdzie egzekucja z nieruchomości należy do właściwości komornika sądowego (art.921 kpc ), który w jej zakresie dokonuje szeregu czynności egzekucyjnych, niemniej jednak, ze szczegółowych regulacji dotyczących egzekucji z nieruchomości, zawartych w kpc wynika, iż począwszy od zakończenia licytacji, wszystkie dalsze stadia egzekucji z nieruchomości należą do sądu (art. 987 k.p.c. i nast.). Powyższe nie jest sprzeczne z art.18 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług. Według niej komornicy są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika, a więc od wszystkich dostaw dokonywanych w postępowaniu egzekucyjnym, a nie tylko od tych, których sami dokonują. Dodać przy tym należy, iż ustawowa definicja „towaru” zawarta jest w przepisie art.2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług (towarami są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, a także grunty).
Płatnikiem, zgodnie z powołanym art. 8 cyt. ustawy Ordynacja podatkowa może być podmiot wyznaczony tylko przez przepisy prawa podatkowego. Płatnikiem podatku VAT w przypadku sprzedaży egzekucyjnej towarów (rzeczy ruchomych i nieruchomości) cytowany przepis art.18 ustawy o VAT ustanowił komorników sądowych. Do ich obowiązków w świetle powyższego należy zatem obliczenie, pobranie i wpłacenie podatku we właściwym terminie organom podatkowym również w przypadku egzekucji sądowej z nieruchomości.
W związku z powyższym prowadzona przez komornika sądowego sprzedaż nieruchomości, w imieniu podatnika który był zobowiązany do rozliczenia podatku od towarów i usług podlega opodatkowaniu tym podatkiem za wyjątkiem towarów używanych spełniających kryteria, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 w/w ustawy o podatku od towarów i usług umożliwiających zastosowanie zwolnienia z podatku.
Zgodnie z § 24 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od towarów i usług (Dz. U. z 2005r. nr 95 poz. 798 ze zm.), organy egzekucyjne, określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2002 r. nr 110 poz. 968 ze zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43 poz. 296 ze zm.) w przypadku sprzedaży towarów, wystawiają w imieniu dłużnika i na jego rachunek faktury VAT potwierdzające dokonanie sprzedaży tych towarów; kopię faktury otrzymuje dłużnik.
Według § 24 ust. 2 wyżej wymienionego rozporządzenia fakturę wystawia się, jeżeli na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą towarów.
Zgodnie z § 24 ust. 3 cyt. rozporządzenia faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna spełniać warunki o których mowa w § 9 i § 11 ust. 1, cyt. rozporządzenia jak również nazwę i adresy organów egzekucyjnych. Jako sprzedawcę wpisuje się na fakturze nazwę i adres dłużnika, przy czym za podpisy osób uprawnionych do wystawienia faktury uważa się podpis kierowników organów egzekucyjnych (lub osób przez nich upoważnionych), o których mowa w ust. 1.
Zgodnie z § 24 ust. 4 cyt. rozporządzenia kopię przedmiotowej faktury, organ egzekucyjny przekazuje dłużnikowi, zachowując jedną kopię w swojej ewidencji.
Zgodnie z art. 7 ust.1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług przez dostawę towarów, o której mowa w art.5 ust.1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również: przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.
Za czynność taką - stanowiącą przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel – uznać należy także przeniesienie, mocą postanowienia sądu o przysądzeniu, własności nieruchomości będącej przedmiotem egzekucji, na osobę nabywcy ustaloną w postanowieniu o przybiciu (będącym końcowym etapem sprzedaży licytacyjnej), co z kolei stanowi wydanie towaru w rozumieniu art. 19 ust. 1 cytowanej ustawy. W świetle powyższego należy stwierdzić, iż obowiązek podatkowy z tytułu sprzedaży nieruchomości, uzyskanej w wyniku egzekucji, powstaje z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu własności, gdyż z tą chwilą nabywca może rozporządzać towarem jak właściciel.
Reasumując komornicy są płatnikami podatku od towarów i usług od wszystkich dostaw towarów, dokonywanych w postępowaniu egzekucyjnym, w tym także podatku należnego z tytułu sprzedaży nieruchomości, dokonanej w drodze licytacji.
Zauważa się, iż przytoczony w treści wniosku wyrok WSA w Poznaniu z dnia 28.02.2007r. nie stanowią dla tut. organu wiążącej wykładni prawa, ponieważ rozstrzyga w indywidualnej sprawie nie dotyczącej strony niniejszego postanowienia.
Pouczenie:
Niniejsze postanowienie wydane zostało na podstawie stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.
Załączone do wniosku kserokopie :
- obwieszczenia o pierwszej licytacji z dnia 26.10.2006r. wskazującego przedmiot licytacji,
- opinii prawnej w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług komorników sporządzoną przez prof. Witolda Modzelewskiego,
- opinii prawnej w przedmiocie czy komornik jest podatnikiem podatku VAT sporządzoną przez Sędziego Sądu Apelacyjnego w Gdańsku w stanie spoczynku dr Zenona Knypla,
nie poddano ocenie, a interpretacja odnosi się wyłącznie do przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego.
Zgodnie z art. 14b § 1 i § 2 ustawy z dnia 29.08.1997r. Ordynacja podatkowa niniejsza interpretacja nie jest wiążąca dla wnioskodawcy, wiąże natomiast właściwe organy podatkowe i organy kontroli skarbowej –do czasu jej zmiany lub uchylenia.
Zgodnie z art. 14b § 4 ustawy z dnia 29.08.1997r. na niniejsze postanowienie służy zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie za pośrednictwem Naczelnika tut. Urzędu Skarbowego w terminie 7 dni od daty doręczenia postanowienia. Zażalenie, zgodnie z przepisem art. 222 w związku z art. 239 cyt. ustawy z dnia 29.08.1997r. powinno zawierać zarzuty przeciw postanowieniu, określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem zażalenia.
Niniejsze postanowienie może zostać zmienione lub uchylone w drodze decyzji przez Organ odwoławczy w trybie art. 14b § 5 cyt. ustawy Ordynacja podatkowa.