Naczelnik Świętokrzyskiego Urzędu Skarbowego w Kielcach działając na podstawie art. 14a § 1 oraz § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) po rozpatrzeniu wniosku Spółki z dnia 30.01.2007 r. (data wpływu do tut. Urzędu: 2.02.2007 r.) w sprawie udzielenia interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, stwierdza, iż przedstawione we wniosku stanowisko jest prawidłowe.

Spółka uzyskała wyrok Sądu Wojewódzkiego w Kielcach z dnia 19 września 1997 r. przeciwko dłużnikowi, zasądzający kwotę 177.070,11 zł. Pomimo wyroku dłużnik nie zapłacił powyższej kwoty, więc Spółka wystąpiła do komornika sądowego o wyegzekwowanie przedmiotowej wierzytelności. Z otrzymanego z Sądu Rejonowego w Bydgoszczy w dniu 3.07.1997 r. odpisu RHB spółki dłużnika wynika, że dłużnik ma siedzibę w Inowrocławiu. Spółka wskazała komornikowi sądowemu trzy różne adresy w Wałbrzychu, pod którymi to ewentualnie może mieć siedzibę dłużnik. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Wałbrzychu stwierdził, iż pod wskazanymi adresami w Wałbrzychu nie odnalazł dłużnika, a ponadto ustalił, że spółka-dłużnik nigdy nie była rejestrowana na terenie powiatu wałbrzyskiego oraz nie figuruje w bazie IX Wydziału Gospodarczego KRS Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyki. Na skutek takich ustaleń komornik sądowy w dniu 7.06.2006 r. wydał postanowienie o umorzeniu egzekucji. Ponadto spółka-wnioskodawca w dniu 5.10.2006 r. uzyskała informację z Krajowego Rejestru Sądowego w Kielcach, że spółka-dłużnik nie jest wpisana do KRS w Wałbrzychu i w Inowrocławiu.

Czy w świetle uzyskanych dokumentów Spółka ma prawo spisać tę wierzytelność w koszty uzyskania przychodów ?

Na podstawie art. 16 ust, 2 pkt 1 ustawy z dnia 15 lipca 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, opierając się na omawianej dokumentacji, Spółka w przypadku odpisania wierzytelności w koszty jako nieściągalnej może uznać za koszt uzyskania przychodu. Nieściągalną wierzytelność Spółka może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, ponieważ wierzytelność ta wcześniej została zarachowana do przychodów należnych, a nieściągalność wierzytelności została w odpowiedni sposób uprawdopodobniona.

Odnosząc się do przedstawionego stanu faktycznego oraz pytania Podatnika Naczelnik Świętokrzyskiego Urzędu Skarbowego w Kielcach stwierdza, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 25 cytowanej ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne z wyjątkiem wierzytelności, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy zostały zarachowane do przychodów należnych i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w ust. 2. Art. 16 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi, iż za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 25 lit. a, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadającym stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego. Ze względu na fakt, iż organy egzekucyjne umarzające postępowanie nie posługują się pojęciem postanowienia o nieściągalności to dla celów podatkowych zasadnicze znaczenie ma treść postanowień o umorzeniu postępowania egzekucyjnego.

Uzasadnienie umorzenia postępowania egzekucyjnego nie powinno budzić żadnych wątpliwości co do istnienia bądź nieistnienia majątku dłużnika. Tylko postanowienie, z treści którego wynika, iż bezskuteczność egzekucji spowodowana jest brakiem majątku dłużnika, a nie np. błędami proceduralnymi postępowania, może być podstawą do odpisania wierzytelności jako nieściągalnej i zaliczenia jej do kosztów uzyskania przychodów.

W niniejszej sprawie Wnioskodawca uzyskał postanowienie Komornika Sądowego Rewiru III przy Sądzie Rejonowym w Wałbrzychu z dnia 7.06.2006 r. Umorzenie przez komornika sądowego postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 824 § 1 pkt. 3 kpc, a więc w oparciu o przesłankę uznania za oczywiste, że w egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych, jest w rzeczywistości postanowieniem właściwego organu egzekucyjnego o nieściągalności wierzytelności. Ponadto, jak wynika z treści art. 16 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, postanowienie o nieściągalności powinno być uznane przez wierzyciela jako odpowiadające stanowi faktycznemu. Przepisy pozostawiają wierzycielowi swobodę oceny stanu faktycznego dotyczącego majątku dłużnika. Gdyby wierzyciel wiedział o składnikach majątku dłużnika niewchodzących w skład masy majątkowej z której prowadzona jest egzekucja, względy racjonalności ekonomicznej spowodowałyby nieuznanie przez niego ustaleń dokonanych przez organ egzekucyjny, a tym samym brak byłoby podstaw do uznania takiej wierzytelności za koszt uzyskania przychodu. Z tego względu zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wierzytelności, której nieściągalność została udokumentowana, zgodnie z przepisem prawa, może nastąpić dopiero w przypadku uznania postanowienia za zgodne ze stanem faktycznym tj. po dacie uprawomocnienia się postanowienia. Po spełnieniu w w/w przepisach ustawy warunków, podatnik uprawniony jest do zakwalifikowania wierzytelności nieściągalnych do kategorii podatkowych kosztów uzyskania przychodów.

Reasumując, wierzytelności które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy zostały zarachowane do przychodów należnych, o ile stwierdzony w postanowieniu organu egzekucyjnego stan został uznany przez Spółkę - wierzyciela za odpowiadający stanowi faktycznemu, stanowią koszt uzyskania przychodu z chwilą uprawomocnienia się postanowienia organu egzekucyjnego.