P O S T A N O W I E NI E

Na podstawie art. 216 i art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29.08.1997r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) stwierdzam, że stanowisko spółki zawarte we wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji w sprawie sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

U Z A S A D N I E N I E

W dniu 02.04.2007r. spółka zwróciła się z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego w kwestii interpretacji art. 1 ust. 4 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 09.09.2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2005r. Nr 41, poz. 399 ze zm.).

Jak wynika z przedstawionego w piśmie stanu faktycznego Sp. z o.o. z siedzibą w Kraśniku - zwana dalej spółką polską - zamierza udzielić pożyczki spółce z siedzibą w Japonii. Spółka japońska jest pośrednio powiązana kapitałowo ze spółką polską (spółka japońska posiada 100% udziałów spółki amerykańskiej, która jest jedynym udziałowcem spółki polskiej). Umowa pożyczki zostanie zawarta w Japonii, zgodnie z prawem japońskim i przy jej wykonywaniu będzie stosowane prawo japońskie, a środki pieniężne podjęte będą w Japonii. Ponadto, pieniądze będące przedmiotem umowy pożyczki, do momentu podpisania umowy, znajdują się w Warszawie.

Pytanie podatnika: czy taka umowa pożyczki będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych?

Stanowisko podatnika: Prawa majątkowe wynikające umowy pożyczki wykonane będą na terytorium Japonii i zdaniem spółki polskiej, w świetle art. 1 ust. 4 pkt 1 i 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych umowa pożyczki nie będzie podlegać temu podatkowi.Pogląd taki został również wyrażony przez NSA w orzeczeniu (sygnatura FSK 597/04 z dnia 15.10.2004r.)."Zagadnieniem spornym w sprawie jest wykładnia przepisu art. 1 ust. 3 ustawy o opłacie skarbowej. Stanowi on, że czynność cywilnoprawna, w rozpoznanej sprawie umowa pożyczki podlega opłacie skarbowej, jeżeli dotyczy rzeczy znajdujących się w Polsce lub praw majątkowych podlegających wykonaniu w Polsce. Przedmiotem umowy pożyczki były pieniądze. W doktrynie prawa cywilnego pieniądze są wprawdzie traktowane jako rzeczy, lecz tylko jako rzeczy sui generis. Ich wartość nie wynika, bowiem z właściwości fizycznych, lecz z określenia i gwarancji państwa, uznającego je za prawny środek płatniczy /por. Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. Prawnicze 1972 r., str. 125, analogicznie Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga pierwsza. Część ogólna. Wyd. Prawnicze "LexisNexis" 2002r. str. 141/. Odróżnienie pieniędzy od innych rzeczy uwzględnia także ustawodawca w przepisie art. 720 Kodeksu cywilnego, stanowiąc o istocie umowy pożyczki, jaką jest przeniesienie własności określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. Z tego też względu, w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, w rozpoznanej sprawie kryterium miejsca położenia rzeczy nie może być rozstrzygające dla powstania obowiązku uiszczenia opłaty skarbowej z tytułu umowy pożyczki, której przedmiotem są pieniądze, w świetle przepisu art. 1 ust. 3 ustawy o opłacie skarbowej. Taką rolę pełni natomiast miejsce wykonania prawa majątkowego wynikającego z umowy pożyczki. Wynika to z tej przyczyny, że umowa pożyczki, będąca niewątpliwie umową o konsensualnym charakterze, wywiera jednak również skutki realne. Zobowiązanie biorącego pożyczkę odnosi bowiem skutek dopiero po wykonaniu świadczenia przez dającego pożyczkę. Uznać zatem należało, że na podstawie zawartej na terytorium Węgier i w oparciu o prawo węgierskie umowy pożyczki powstało po stronie skarżącej spółki majątkowe prawo /obowiązek/ do przekazania przedmiotu umowy /pieniędzy/ stronie węgierskiej. Prawo to zostało wykonane na terytorium Węgier a nie Polski, gdyż pożyczka została udzielona podmiotowi mającemu siedzibę za granicą /Węgry/ i przyczynić się mogła do powiększenia jego majątku, który także znajdował się za granicą. Dlatego też stosownie do powołanego wyżej przepisu ustawy o opłacie skarbowej przedmiotowa umowa nie podlega tej opłacie."

Odnosząc się do przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje: Ustawa z dnia 09.09.2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2005r. Nr 41, poz. 399 ze zm.) w artykule 1 enumeratywnie wymienia czynności cywilnoprawne podlegające podatkowi. W art. 1 pkt. 1 lit.b wymieniono między innymi umowy pożyczki jako czynności podlegające podatkowi. W świetle przepisów kodeksu cywilnego pożyczka jest umową konsensualną, polegającą na zgodnym oświadczeniu woli stron – dającego i biorącego pożyczkę - mocą której dający zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo innych rzeczy oznaczonych co do gatunku, natomiast biorący zobowiązuje się zwrócić takie rzeczy jakie otrzymał (takie same w takiej samej ilości). Umowa pożyczki jest umową obligacyjną, która wywiera skutki w sferze prawa rzeczowego (art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny Dz.U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z doktryną prawa cywilnego dominuje pogląd, że pieniądze, będące obiegowym środkiem płatniczym są rzeczami sui generis. Nie mają one co prawda samoistnej wartości wynikającej z ich właściwości fizycznych, lecz z określenia i gwarancji jakie im zapewnia państwo, stanowią szczególny rodzaj rzeczy.

Czynności prawne podlegające ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych mają charakter konsensualny, czyli dochodzą do skutku przez zgodne oświadczenie woli stron, niezależnie od tego, kiedy zachodzą faktyczne skutki czynności prawnej. Przepisy art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowią, że podatkowi podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli przedmiotem czynności są :
- rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku, gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Stosownie do zapisu art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, kryterium miejsca położenia rzeczy nie jest rozstrzygające o powstaniu obowiązku w podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zawarcia umowy pożyczki, której przedmiotem są pieniądze. Taką rolę pełni miejsce wykonania prawa majątkowego wynikającego z umowy pożyczki. Wynika to z charakteru umowy pożyczki, która jest umową konsensualną, wywiera ona również skutki realne. Zobowiązanie biorącego pożyczkę odnosi skutek dopiero po wykonaniu świadczenia przez dającego pożyczkę. Uznać zatem należy, że na podstawie umowy pożyczki zawartej na terytorium Japonii i w oparciu o prawo japońskie po stronie spółki polskiej powstanie prawo (obowiązek) do przekazania przedmiotu umowy stronie japońskiej.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że prawo majątkowe wynikające z umowy pożyczki, tj. przekazanie przedmiotu umowy zostanie wykonane na terytorium Japonii i pożyczka zostanie udzielona podmiotowi mającemu siedzibę za granicą, co przyczyni się do powiększenia majątku spółki japońskiej. W związku z tym, stosownie do zapisu art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, przedmiotowa umowa nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Udzielona interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14b § 1 i § 2 Ordynacji podatkowej niniejsza interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika, płatnika, inkasenta natomiast wiąże organy podatkowe i organy kontroli skarbowej – do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Na niniejsze postanowienie zgodnie z art. 236 w związku z art. 14a § 4 Ordynacji podatkowej służy prawo wniesienia zażalenia do Dyrektora Izby Skarbowej w Lublinie za pośrednictwem Naczelnika Lubelskiego Urzędu Skarbowego w Lublinie w terminie 7 dni od daty jego otrzymania.