W dniu 16.02.2006 r. r. do Naczelnika Urzędu Skarbowego wpłynął wniosek o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że gmina jako zarządca drogi udziela zezwolenia na zajęcie pasa drogowego. Zezwolenie na zajęcie pasa drogowego wydawane jest na wniosek zainteresowanej strony w formie indywidualnej decyzji administracyjnej właściwego organu administracji samorządowej i tym samym stanowi opłatę publiczną.
Za zajęcie pasa drogowego pobiera się opłatę wyliczoną zgodnie z zasadami określonymi w art. 40 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2004 Nr 204, poz. 2086 ze zm.). Stawki opłat oraz sposób ich wyliczania są ściśle określone i zarządca dróg nie ma możliwości dowolnego ich ustalania. Ponadto gmina w ramach czynności stanowiących zadania własne, o których mowa w ustawie o samorządzie gminnym zobowiązana jest do pobierania opłaty za zajęcie pasa drogowego.
Zdaniem wnioskodawcy gmina nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług w zakresie pobierania opłaty za zajęcie pasa drogowego oraz pobierania kar pieniężnych za zajęcie pasa drogowego lub ustawienie reklamy bez zezwolenia, ponieważ są to czynności które wykonuje jako organ władzy publicznej przy pomocy swego urzędu w ramach czynności stanowiących zadania własne, o których mowa w ustawie o samorządzie gminnym.
Wnioskodawca uważa, że opłata za zajęcie pasa drogowego oraz kara pieniężna za zajęcie pasa drogowego lub ustawienie reklamy bez zezwolenia są czynnościami nie podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i powinny być dokumentowane rachunkiem bądź notą księgową.
Naczelnik Urzędu Skarbowego oceniając stanowisko wnioskodawcy postanowieniem z dnia 15.05.2006 r. stwierdził, że jest ono prawidłowe. Powołując się na zapis art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) organ podatkowy stwierdził, iż nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
W związku z powyższym uznano, iż z wyjątkiem dotyczącym umów cywilnoprawnych zarówno organy władzy publicznej jak i jednostki samorządu terytorialnego nie są podatnikami VAT. Zaś przepis §8 pkt 13 rozporządzenia z 27.04.2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 97, poz. 970 ze zm.), który jednostki samorządu terytorialnego czyni zwolnionymi od podatku (zarówno podmiotowo jak i przedmiotowo – z wyjątkiem umów cywilnoprawnych) należałoby uznać jako nie obejmujący podatkiem VAT jednostek samorządu terytorialnego w zakresie czynności związanych z wykonywaniem przez nie zadań publicznych.
Podatnikami VAT nie są zatem organy władzy publicznej, jak i urzędy obsługujące te organy, jak również podatnikami VAT nie są jednostki samorządu terytorialnego (gminy, powiaty, województwa) oraz urzędy obsługujące te jednostki, w zakresie realizowanych przez nie zadań publicznych (z wyłączeniem jednak czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych).
Mając powyższe na uwadze w oparciu o przedstawiony we wniosku stan faktyczny, Naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdził, iż Gmina nie jest podatnikiem VAT z tytułu czynności wykonywanych na podstawie decyzji administracyjnych takich jak np.: zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych, zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, zezwolenia na zajęcie pasa drogowego mimo, że za wydanie tych zezwoleń i wypisów Gmina pobiera opłaty. Obowiązek w tym zakresie nałożony został na podstawie odrębnych przepisów i Gmina działając przez swój organ, realizuje w ten sposób zadania nałożone tymi przepisami. Pobieranie przez zarządcę opłat za zajęcie pasa drogowego oraz wymierzanie kar pieniężnych za zajęcie pasa drogowego lub ustawienie reklamy bez zezwolenia są czynnościami nie podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Czynności takie w opinii Naczelnika Urzędu Skarbowego dokumentuje się zwykłymi rachunkami, notami księgowymi lub innymi dowodami zewnętrznymi w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U z 2002 r. Nr 76, poz. 694 ze zm.) oraz z uwzględnieniem art. 87 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.)
Dyrektor Izby Skarbowej we Wrocławiu, korzystając z uprawnień przewidzianych w przepisie art. 14b §2 oraz § 5 pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, dokonał analizy zgromadzonego materiału w powiązaniu z mającymi zastosowanie w sprawie przepisami prawa i stwierdził, że udzielona przez organ pierwszej instancji interpretacja jest błędna.
W tej sytuacji konieczna jest jej zmiana na podstawie art. 14b ust. 5 pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Gmina w ramach czynności stanowiących zadania własne- jako zarządca drogi- na wniosek zainteresowanej strony udziela, w formie indywidualnej decyzji administracyjnej, zezwolenia na zajęcie pasa drogowego. Zezwolenie stanowi opłatę publiczną wyliczoną zgodnie z zasadami określonymi w art. 40 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2004 Nr 204, poz. 2086 ze zm.). Stawki opłat oraz sposób ich wyliczania są ściśle określone i zarządca dróg nie ma możliwości dowolnego ich ustalania. Ponadto Gmina zobowiązana jest do nakładania i pobierania kar pieniężnych za zajęcie pasa drogowego lub ustawienie reklamy - bez zezwolenia.
Wydanie przez Gminę (działającą przez swój organ – zarządcę dróg gminnych) zezwoleń na zajęcie pasa drogowego oraz pobieranie opłat i kar pieniężnych jest zadaniem wynikającym z art. 20 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. 2004 r. Nr 204 poz. 2086).
Słusznie zatem wnioskodawca - jednostka samorządu terytorialnego, powołując się na zapis artykułu 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług uznał, że z tytułu wykonywania czynności pobierania opłat za zajęcie pasa drogowego oraz pobierania kar pieniężnych za zajęcie pasa drogowego lub ustawienie reklamy bez zezwolenia –nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług, ponieważ czynności te wykonuje w ramach zadań publicznych nałożonych prawem.
Jednakże w opinii Dyrektora Izby Skarbowej we Wrocławiu podany przez wnioskodawcę i zatwierdzony jako prawidłowy przez organ I instancji, sposób dokumentowania ww. czynności rachunkiem wystawionym zgodnie z przepisami ustawy Ordynacja podatkowa, jest niewłaściwy. Stosowanie bowiem do treści art. 87 §1 ww. ustawy, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą obowiązani są na żądanie kupującego lub usługobiorcy wystawić rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi. Natomiast realizowane przez Stronę czynności będące przedmiotem zapytania nie mogą zostać zakwalifikowane jako sprzedaż towarów bądź świadczenie usług. Właściwymi zatem dokumentami potwierdzającymi ww. czynności wyłączone z opodatkowania podatkiem VAT są zgodnie z art. 20 ust. 2 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 29.09. 1994 o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 ze zm.) dowody księgowe stwierdzające dokonanie operacji gospodarczej, zewnętrzne własne (przekazywane w oryginale kontrahentom) lub wewnętrzne (dotyczące operacji wewnątrz jednostki).
Mając na uwadze powyższe oraz uwzględniając stan faktyczny zaprezentowany przez wnioskodawcę - Dyrektor Izby Skarbowej we Wrocławiu uznał, iż stanowisko Wnioskodawcy w zakresie dokumentowania przedmiotowych czynności rachunkami wystawionymi zgodnie z przepisami art. 87-90 ustawy Ordynacja podatkowa- za nieprawidłowe.