Naczelnik Świętokrzyskiego Urzędu Skarbowego w Kielcach działając na podstawie przepisów art. 14a § 1 oraz § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz. U. z 2005 r. Nr 8 poz. 60, ze zmianami) po rozpatrzeniu wniosku z dnia 28 grudnia 2006 r. Nr AKF 587/12/06 (data wpływu: 29 grudnia 2006 r.) w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w świetle przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 ze zmianami) stwierdza, że przedstawione we wniosku stanowisko jest nieprawidłowe.

Uczelnia, jako wydawca książek, jest obowiązana, na podstawie przepisu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 7 listopada 1996 r. o obowiązkowych egzemplarzach bibliotecznych (Dz. U. Nr 152, poz. 722, zmiana: Dz. U. z 2003 r. Nr 130, poz. 1188) do nieodpłatnego przekazywania uprawnionym bibliotekom określonym w rozporządzeniu Ministra Kultury i Sztuki z dnia 06.03.1997 r. w sprawie wykazu bibliotek uprawnionych do otrzymywania egzemplarzy obowiązkowych poszczególnych rodzajów publikacji oraz zasad i trybu ich przekazywania (Dz. U. Nr 29 poz. 161, zmiana: Dz. U. z 1999 r. Nr 50 poz. 513), wydanym na podstawie delegacji ustawowej zawartej w przepisie art. 3 ust. 5 ww. ustawy, tzw. obowiązkowych egzemplarzy bibliotecznych, w ilościach określonych przez przepisy ww. ustawy.

Uczelnia prosi o wyjaśnienie, jakie konsekwencje w podatku od towarów i usług powoduje powyższe zdarzenie dla Uczelni. Zdaniem Wnioskodawcy, na nieodpłatne przekazanie książek należy - stosownie do przepisu art. 146 ust. 1 pkt 3 lit a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535, ze zm.) wystawić fakturę wewnętrzną ze stawką opodatkowania tym podatkiem w wys. 0% i uwzględnić tę fakturę w deklaracji VAT-7. Natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych - w opinii Wnioskodawcy - nieodpłatne przekazanie uprawnionym bibliotekom egzemplarzy bibliotecznych nie powoduje żadnych konsekwencji.

Po przeanalizowaniu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku, Naczelnik Świętokrzyskiego Urzędu Skarbowego w Kielcach, odnosząc się do części zapytania dotyczącej podatku od towarów i usług, wyjaśnia, co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów, import towarów, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju, wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Z treści powyższego przepisu wynika zatem, że w przypadku dostawy towarów na terytorium kraju ogólną zasadą jest opodatkowanie tej dostawy podatkiem od towarów i usług tylko wtedy, gdy dostawa ta dokonywana jest odpłatnie.

Wyjątek od tej zasady wprowadza przepis art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym, za dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu tym podatkiem uważa się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:
1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.

Tak więc możliwe jest opodatkowanie krajowej dostawy towarów również dokonywanej nieodpłatnie, w sytuacji, gdy zostaną łącznie spełnione dwa warunki:

1. podatnik przekazał towary należące do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, oraz
2. podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.

Z przedstawionego we wniosku z dn. 28.12.2006 r. stanu faktycznego wynika, że Uczelnia jest obowiązana do przekazywania uprawnionym bibliotekom egzemplarzy wydawanych przez siebie książek, na podstawie przepisów ustawy z dnia 7 listopada 1996 r. o obowiązkowych egzemplarzach bibliotecznych (Dz. U. Nr 152, poz. 722, zmiana: Dz. U. z 2003 r. Nr 130, poz. 1188) oraz rozporządzenia Ministra Kultury i Sztuki z dnia 06.03.1997 r. w sprawie wykazu bibliotek uprawnionych do otrzymywania egzemplarzy obowiązkowych poszczególnych rodzajów publikacji oraz zasad i trybu ich przekazywania (Dz. U. Nr 29 poz. 161, zmiana: Dz. U. z 1999 r. Nr 50 poz. 513). Ratio legis (uzasadnieniem, przyczyną istnienia) powyższych uregulowań jest gromadzenie, ochrona i udostępnienie dla ogółu dorobku wydawniczego. Przekazanie obowiązkowych egzemplarzy bibliotecznych przez wydawcę uprawnionym bibliotekom jest nieodpłatne, tytułem darmym, wydawcy nie przysługuje żadne roszczenie wzajemne.

Z uwagi na brak jakiejkolwiek należności wzajemnej przysługującej z tego tytułu wydawcy, należy uznać, że nie zachodzi w tym przypdaku odpłatna dostawa na terenie kraju, o której mowa w przepisie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ponieważ świadczenie wydawcy wobec uprawnionych bibliotek jest świadczeniem przymusowym (obowiązek do tego świadczenia nałożony jest przez ustawę), nie spełnia ono kryteriów do uznania go za darowiznę w rozumieniu przepisów art. 888-902 ustawy z dnia 23.04.1964 r.: Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, ze zm.). Istotą darowizny jest bowiem jej dobrowolny charakter.

Jednocześnie, oczywistym jest, że przekazanie obowiązkowych egzemplarzy bibliotecznych ma związek z działalnością wydawniczą Uczelni, stanowi - wynikający z ww. przepisów ustawy z dnia 07.11.1996 r. i rozporządzenia wykonawczego do tej ustawy - obowiązek wydawcy związany z prowadzeniem tej działalności, oraz, w pewnym sensie, warunek prowadzenia tej działalności (nie da się prowadzić działalności wydawniczej w zgodzie z prawem bez przekazywania uprawnionym bibliotekom obowiązkowych egzemplarzy bibliotecznych. Tak więc przekazanie obowiązkowych egzemplarzy bibliotecznych związane jest z działalnością przedsiębiorstwa prowadzonego przez Uczelnię.

W związku z powyższym, w przedmiotowej sprawie nie znajduje zastosowania również przepis art. 7 ust. 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług.

Dlatego dostawa obowiązkowych egzemplarzy bibliotecznych do uprawnionych bibliotek, na podstawie ww. przepisów ustawy z dnia 07.11.1996 r. i rozporządzenia wykonawczego do tej ustawy, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zbieżne z wyżej zaprezentowanym stanowiskiem w sprawie o podobnym stanie faktycznym (dot. egzemplarzy autorskich wymaganych przez art. 63 ustawy z dn. 04.02.1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631, ze zm.) zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w decyzji z dnia 30.09.2005 r. znak: PP-B/406-186/05/EM w sprawie interpretacji prawa podatkowego.

Reasumując, Naczelnik Świętokrzyskiego Urzędu Skarbowego w Kielcach stwierdza, że stanowisko Uczelni zajęte we wniosku z dnia 28.12.2006 r. jest nieprawidłowe w części dotyczącej opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Jednocześnie Naczelnik tut. Urzędu Skarbowego informuje, że oceny prawnej stanu faktycznego w części uregulowanej przepisami ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54 poz. 654, ze zm.) dokonał w odrębnym postanowieniu z dnia 29.03.2007 r. Nr sprawy: RO/423-5/07.