D E C Y Z J A

Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 26.07.2006 r. wniesionego przez p. ... zam. ..., ul. ... na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w ... z dnia 21.07.2006 r. Nr ... stwierdzające, że stanowisko podatniczki przedstawione we wniosku z dnia 19.04.2006 r., które wpłynęło do Urzędu w dniu 24.04.2006 r., o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Rejonowego otrzymanych od byłego męża na rzecz podatniczki oraz odsetek z tytułu nieterminowych wypłat alimentów,jest nieprawidłowe

- Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach zmienia postanowienie organu pierwszej instancji w części dotyczącej opodatkowania zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego i stwierdza, ze stanowisko podatniczki w tym zakresie jest prawidłowe. W pozostałej części odmawia zmiany postanowienia organu pierwszej instancji.

U Z A S A D N I E N I E

W dniu 24.04.2006 r. do Urzędu Skarbowego w ... wpłynął wniosek p. ... o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Sąd Okręgowy w ... wyrokiem z dnia 27.10.2003r. orzekł o rozwiązaniu przez rozwód związku małżeńskiego podatniczki z p. .... Sąd Apelacyjny w .... wyrokiem z dnia 23.07.2004r. oddalił apelację od w/w wyroku Sądu Okręgowego. Powyższy wyrok stał się prawomocny z dniem 23.07.2004r.

Sąd Rejonowy w ... wyrokiem z dnia 21.01.2005r. zasądził od p. ... na rzecz podatniczki alimenty należne od dnia 01.06.2000r. do nadal, wraz z ustawowymi odsetkami. Sprawa wyegzekwowania tych należności skierowana została przez podatniczkę do komornika sądowego, który pismem z dnia 23.02.2005r. zwrócił się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w ... o zajęcie świadczeń emerytalno-rentowych p. ... z tytułu egzekucji świadczeń alimentacyjnych wskazując, iż na egzekwowaną kwotę składają się:< br>- alimenty bieżące poczynając od dnia 01.03.2005r. wraz z dalszymi odsetkami ustawowymi od dnia 15.02.2005r.,
- alimenty zaległe na dzień 14.02.2005r.,
- odsetki ustawowe na dzień 14.02.2005r.,
- zasądzone koszty adwokackie.

Podatniczka zaznacza, że w kwietniu 2005r. z otrzymanej od komornika kwoty uiściła kwotę tytułem zasądzonych kosztów adwokackich.

W oparciu o tak przedstawiony stan faktyczny podatniczka zadała pytanie, które należności egzekwowane przez komornika i w jakiej kwocie winny podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zdaniem podatniczki opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych winna podlegać jedynie kwota alimentów za 2005r., jednakże tylko za miesiące od kwietnia 2005r. do grudnia 2005r. Natomiast nie powinna podlegać opodatkowaniu kwota alimentów zaległych oraz odsetki za zwłokę, zwłaszcza, iż większa część alimentów przypada za okres, gdy podatniczka pozostawała w związku małżeńskim, w którym istniała między małżonkami wspólność majątkowa.

Postanowieniem z dnia 21.07.2006 r. Nr ... Naczelnik Urzędu Skarbowego w ... stwierdził, że stanowisko podatniczki przedstawione we wniosku z dnia 19.04.2006 r., które wpłynęło do Urzędu w dniu 24.04.2006 r., o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej opodatkowania alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Rejonowego otrzymanych od byłego męża na rzecz podatniczki oraz odsetek z tytułu nieterminowych wypłat alimentów jest nieprawidłowe.

Pismem z dnia 26.07.2006 r. p. ... wniosła zażalenie na w/w postanowienie kwestionujące stanowisko wyrażone przez organ podatkowy w części dotyczącej konieczności opodatkowania otrzymanych w wyniku egzekucji zasądzonych kosztów adwokackich.

Rozpatrując zażalenie Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdza, co następuje:

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ( tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14 poz. 176 ze zm. ), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Katalog źródeł przychodów, z których pochodzą dochody (przychody) podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zawiera art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Artykuł ten wymienia m. in. w pkt 9 - inne źródła.
W myśl art. 20 ust. 1 tej ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, (...).
Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym (art. 9 ust. 2 w/w ustawy).

Zgodnie natomiast z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W świetle w/w przepisów otrzymane przez podatniczkę alimenty, podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Okoliczność, iż alimenty zostały zasądzone m. in. za okres, kiedy trwało małżeństwo i między małżonkami istniała wspólność majątkowa, nie ma tutaj znaczenia. Wolą ustawodawcy jest bowiem opodatkowanie wszelkiego rodzaju alimentów (z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci), niezależnie od tego kto jest nimi obciążony, jaki zachodzi stosunek rodzinny między zobowiązanym, a uprawnionym, wreszcie z jakiego rodzaju przychodów są one wypłacane.
Zaznacza się, że przedmiotowe alimenty zostały zasądzone po ustaniu małżeństwa podatniczki.
Mając na uwadze dyspozycję art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, fakt otrzymania zaległych alimentów spowodował powstanie przychodu podatniczki z tego tytułu w 2005 roku, który to przychód stosownie do postanowień art. 9 ust. 1 ustawy, winien podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych za ten rok podatkowy. Zauważa się, że w okresie, za który zaległe alimenty zostały wypłacone nie został od nich odprowadzony należny podatek dochodowy od osób fizycznych, a zatem podlegają one opodatkowaniu w roku faktycznego ich otrzymania.

Odnośnie odsetek za zwłokę z tytułu zaległych alimentów wyjaśnia się, że instytucję tych odsetek reguluje art. 481 Kodeksu Cywilnego. Przepis ten stanowi, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Chociaż odsetki są świadczeniem ubocznym, bo warunkiem powstania uprawnienia do odsetek jest istnienie długu głównego i jego wymagalność - to roszczenie o odsetki ma charakter samoistny. Otrzymana kwota odsetek za zwłokę w spełnieniu świadczenia pieniężnego - co do zasady - stanowi przychód.
Zatem wypłacone podatniczce odsetki za zwłokę są przychodem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającym opodatkowaniu na zasadach ogólnych z chwilą otrzymania tych odsetek lub postawienia ich do dyspozycji podatniczki w roku kalendarzowym (art.11 ust.1 ustawy).

Natomiast w odniesieniu do kwestii opodatkowania otrzymanej przez podatniczkę zasądzonej od p. ... na jej rzecz kwoty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego stwierdza się, że stosownie do postanowień art. 98 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks Postępowania Cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.), strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).
Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony (art.. 98 § 3 k.p.c.).

Jak wynika z powyższego, koszty procesu (w tym koszty zastępstwa adwokackiego) mają charakter zwrotu wydatków, poniesionych przez powódkę. Mając zatem na uwadze zwrotny charakter tych kosztów, uzyskiwanych w wyniku pozytywnie dla powódki zakończonego procesu sądowego, należy uznać, iż uzyskanie zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego, nie rodzi obowiązku podatkowego w świetle przepisów art. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. A zatem uzyskana przez podatniczkę kwota tytułem zwrotu kosztów adwokackich nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Mając na względzie powyższe orzeczono jak w sentencji.
Decyzja niniejsza jest ostateczna. Decyzja ta, na mocy art. 143 Ordynacji podatkowej, została wydana z upoważnienia Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach.
Służy na nią skarga (w dwóch egzemplarzach) do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2 za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (adres do korespondencji: Izba Skarbowa w Katowicach - Ośrodek Zamiejscowy ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała) w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji.